DD3/0553/44/KDJ/12/BMI3-923 - Świadczenia otrzymane od pracodawcy w ramach realizowanego programu wsparcia zwalnianych pracowników.

Obowiązki pracodawcy względem zwalnianych w ramach zwolnień grupowych pracowników określa ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), zwana dalej "ustawą o promocji zatrudnienia".

Przykładowo, dokonując zwolnienia monitorowanego, pracodawca jest obowiązany podjąć działania polegające na zapewnieniu pracownikom przewidzianym do zwolnienia lub będącym w trakcie wypowiedzenia lub w okresie 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy lub stosunku służbowego usług rynku pracy realizowanych w formie programu (art. 70 ust. 2 ww. ustawy).

Zwolnienie monitorowane jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie o promocji zatrudnienia, która pod tym terminem rozumie rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w związku z którym są świadczone usługi rynku pracy dla pracowników będących w okresie wypowiedzenia stosunku pracy lub stosunku służbowego, a także zagrożonych wypowiedzeniem (art. 2 ust. 1 pkt 44 tej ustawy).

Do usług rynku pracy, o których mowa w art. 35 ustawy o promocji zatrudnienia, zalicza się usługi EURES, poradnictwo zawodowe i informację zawodową, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy, organizację szkoleń.

W świetle powyższego na pracodawcy spoczywa obowiązek podjęcia działań w stosunku do zwalnianych pracowników. Pracodawca jest zobligowany do uzgodnienia zakresu i formy wsparcia z powiatowym urzędem pracy, a następnie do podjęcia działań polegających na zapewnieniu zwalnianym pracownikom usług rynku pracy realizowanych w formie programu. Ustawodawca nie określa szczegółowo zawartości programów wsparcia dla pracowników zwalnianych w ramach zwolnień grupowych oraz sposobu ich wdrażania, zostawiając pracodawcy swobodę w tym zakresie. Programy te powinny być zatem dostosowane do możliwości finansowych oraz organizacyjnych pracodawcy, indywidualnych potrzeb zwalnianych pracowników, a także sytuacji na lokalnym rynku pracy.

Na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy).

Stąd też świadczenia otrzymane od pracodawcy, w tym usługi rynku pracy (np. szkolenia, poradnictwo zawodowe) w ramach realizowanego programu wsparcia zwalnianych pracowników, są przychodem ze stosunku pracy tych pracowników.

Tym niemniej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Do odrębnych przepisów, o których mowa w powyższym przepisie, niewątpliwie można zaliczyć regulacje ustawy o promocji zatrudnienia, które obligują pracodawcę do zapewnienia pracownikom przewidzianym do zwolnienia (w liczbie co najmniej 50 osób) usług rynku pracy realizowanych w formie programu. Dlatego też, w ocenie Departamentu DD, świadczenia na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przyznane przez pracodawcę zwalnianym pracownikom będą korzystać z powyższego zwolnienia od podatku na zasadach określonych w tym przepisie.

W przypadku natomiast gdy świadczenie zostanie przyznane po rozwiązaniu stosunku pracy (do 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy - art. 70 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia), jego wartość będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 118 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten zwalnia od podatku dochodowego wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych z tytułu:

- otrzymanych na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.