DD3/033/80/OBQ/09/551 - Zasady opodatkowania zwrotu przez spółdzielnię części wydatków na wymianę stolarki okiennej poniesionych przez podatników, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, a także podatników, którym przysługuje prawo własności lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 17 grudnia 2008 r., Nr IPPB2/415-1423/08-2/AS wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów, uznającą za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 października 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu na rzecz spółdzielców oraz innych osób kosztów za wymianę stolarki okiennej, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

Dnia 17 grudnia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając - na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 6 października 2008 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Członkowie Spółdzielni oraz osoby niebędące członkami na własny koszt wymieniają stolarkę okienną w swoich mieszkaniach. Następnie zgłaszają fakt wymiany do spółdzielni, która zgodnie z wewnętrznymi przepisami (zazwyczaj po kilku latach) ustala wartość, która zostaje zwrócona członkowi w formie gotówkowej lub na poczet czynszu. Wypłata obciążą fundusz remontowy Spółdzielni.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji członkowie Spółdzielni oraz osoby niebędące członkami uzyskują przychód z "innych źródeł", a co za tym idzie Spółdzielnia ma obowiązek sporządzić dla nich informację PIT-8C.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawca stwierdził, iż nie ma obowiązku sporządzania informacji PIT-8C, traktując zwrot dla członka jako wydatek (refundacja) z funduszu remontowego niestanowiący przychodu z tzw. innych źródeł.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznał za nieprawidłowe.

Stwierdził, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika niewymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu. Powołany art. 21 ustawy zawiera zamknięty katalog zwolnień przedmiotowych, enumeratywnie wymieniając rodzaje dochodów, których uzyskanie nie rodzi obowiązków podatkowych. Wśród tych dochodów objętych zwolnieniem brak jest kwot refundacji wypłaconych przez Spółdzielnie swoim członkom jak i innym osobom z tytułu poniesionych przez nich uprzednio wydatków na wymianę stolarki okiennej.

Należy podkreślić, iż zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, ale nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego.

W związku z tym, że wszelkiego rodzaju ulgi i zwolnienia są zawsze wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, zwolnień nie wolno rozszerzać na dochody, których w art. 21 ust. 1 ustawy nie wymieniono.

Biorąc powyższe pod uwagę, otrzymany od Wnioskodawcy zwrot wydatków stanowi dla podatnika przychód z innych źródeł. Stosownie bowiem do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, przychodem są "inne źródła", za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania "w szczególności". Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy, obejmuje także kwoty wypłacone przez Wnioskodawcę z funduszu remontowego, będące refundacją kosztów wymiany okien.

Oznacza to, że refundacja wypłacona przez Wnioskodawcę z tego tytułu jest źródłem przychodu, z którego dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mimo, iż Wnioskodawca dokonuje zwrotu z funduszu remontowego, który w całości finansowany jest ze składek, m.in. członków Spółdzielni, to otrzymany od Spółdzielni zwrot wydatków stanowi dla podatnika przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym powstał przychód. Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż z chwilą przekazania na fundusz remontowy składek przez członków, składki te tworzą przychód Spółdzielni, którym odtąd dysponuje ona jako samoistny podatnik. Członkowie Spółdzielni otrzymują zatem środki finansowe z rachunku innego podmiotu, tj. z dochodów tego podmiotu.

W tym przypadku jest bez znaczenia fakt, iż Wnioskodawca dokonuje zwrotu w formie gotówkowej lub na poczet czynszu. Obniżenie comiesięcznego czynszu oznacza bowiem, że po stronie lokatorów powstaje przysporzenie majątkowe. Lokatorzy ponoszą mniejsze wydatki z własnych środków niż te, które musieliby ponieść gdyby w związku z dofinansowaniem nie obniżono im czynszu.

W świetle zapisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Na podstawie powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż na Wnioskodawcy, który dokonał zwrotu poniesionych wydatków remontowych ciąży zatem obowiązek sporządzenia i przekazania podatnikowi, oraz właściwemu organowi podatkowemu informacji PIT-8C o wysokości uzyskanego przychodu, w terminie i na zasadach określonych w art. 42a ustawy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niezgodne z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", jest stanowisko, że zwrot przez spółdzielnię mieszkaniową osobom mającym spółdzielcze (lokatorskie i własnościowe) prawa do lokali mieszkalnych, wydatków za wymianę stolarki okiennej, stanowi u tych osób przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy, który spółdzielnia winna wykazać w informacji PIT-8C przekazywanej podatnikowi i właściwemu dla niego urzędowi skarbowemu, zgodnie z art. 42a ustawy.

W interpretacji ogólnej z dnia 17 marca 2009 r., Nr DD3/033/33/KDJ/09/209, Minister Finansów uznał, że otrzymanie od spółdzielni mieszkaniowej zwrotu wydatków poniesionych na wymianę stolarki okiennej nie stanowi dla osób mających spółdzielcze (lokatorskie i własnościowe) prawa do lokali mieszkalnych, przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, z późn. zm.), osoby dysponujące spółdzielczymi (lokatorskimi i własnościowymi) prawami do lokali są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu (art. 4 ust. 1, ust. 1¹ oraz ust. 3).

W przypadku zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz wymienionych powyżej osób poniesionych przez nich wydatków związanych z wymianą okien w nieruchomości stanowiącej zasób spółdzielni mieszkaniowej, nie powstaje po stronie tych osób przysporzenie majątkowe.

W świetle powyższego, na spółdzielni nie ciąży obowiązek określony w art. 42a ustawy, sporządzania i przekazywania informacji PIT-8C o wysokości przychodu z innych źródeł, właściwym urzędom skarbowym oraz osobom mającym spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, którym dokonano refundacji za wymianę stolarki okiennej. Zatem osoby te nie mają obowiązku wykazywania przedmiotowego dochodu w zeznaniu rocznym i opodatkowania go wraz z innymi uzyskanymi w roku podatkowym dochodami według skali określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

Z kolei, w sytuacji otrzymania przez osoby będące właścicielami lokali od spółdzielni mieszkaniowej zwrotu poniesionych uprzednio kosztów na wymianę stolarki okiennej, uznać należy za słuszne zaliczenie tej refundacji do przychodów z innych źródeł.

Przepisy powołanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowią, iż osoby będące właścicielami lokali są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu (art. 4 ust. 2 i ust. 4).

Dodatkowo, w odniesieniu do lokali stanowiących odrębną własność mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.). Zgodnie z art. 13 ust. 1 powołanej ustawy o własności lokali, każdy właściciel lokalu ma obowiązek ponoszenia pełnych kosztów związanych z utrzymaniem jego lokalu (lub lokali) oraz utrzymania swojego lokalu w należytym stanie, a w myśl art. 12 ust. 1 tej ustawy każdy właściciel lokalu jest zobowiązany do ponoszenia części wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach ze wspólnej nieruchomości.

W świetle powyższego, w sytuacji zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową właścicielom lokali mieszkalnych, poniesionych wydatków na wymianę okien w ich lokalach, po stronie tych osób powstaje przysporzenie majątkowe. Spółdzielnia mieszkaniowa obowiązana jest zatem do wystawiania informacji PIT-8C, podatnicy zaś opodatkowania przedmiotowego dochodu w zeznaniu składanym za rok, w którym otrzymali refundację.

Reasumując, okolicznością decydującą o tym, czy zwrot kosztów wymiany stolarki okiennej stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, jest tytuł prawny do zajmowanego lokalu, tj. czy podatnik posiada spółdzielcze (lokatorskie lub własnościowe) prawo do lokalu mieszkalnego, czy też prawo własności lokalu mieszkalnego. Bez znaczenia pozostaje natomiast fakt, czy osoba posiadająca tytuł prawny do lokalu jest członkiem, czy też nie spółdzielni mieszkaniowej. Jednocześnie podkreślić należy, iż podatnicy, którzy uprzednio dokonali odliczenia poniesionych wydatków na wymianę okien w ramach ulgi na remont i modernizację, a następnie otrzymali zwrot ze spółdzielni tych wydatków, mają prawo wyboru sposobu uwzględnienia zwrotu w zeznaniu podatkowym. Rozliczenia tej kwoty w zeznaniu podatnik może dokonać poprzez jej uwzględnienie w przychodach albo doliczenie do podatku kwoty faktycznie odliczonej w latach ubiegłych. Obowiązek rozliczenia przedmiotowej kwoty w zeznaniu dotyczy wszystkich podatników korzystających z przedmiotowej ulgi niezależnie od tego, czy otrzymany zwrot podlega opodatkowaniu, czy też nie.

W świetle powyższego stanu faktycznego i prawnego należało, z urzędu, zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość. Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.