DD3/033/59/ILG/12/PK-960

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 10 maja 2010 r. Nr ILPB1/415-207/10-2/AMN, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania polisy OC dla członków zarządu i pracowników pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze, jest nieprawidłowe.

W dniu 10 maja 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu - działając na podstawie § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - wydał w imieniu Ministra Finansów interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 17 lutego 2010 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzący działalność w zakresie handlu hurtowego surowcami chemicznymi zawarł umowę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej. Prowadzona działalność wiąże się z istotnym ryzykiem oraz koniecznością podejmowania skomplikowanych decyzji związanych z zarządzaniem Spółką. Przedmiotowa umowa OC obejmuje Członków Organów Niepublicznej Spółki Kapitałowej oraz pracowników, którzy zostaną współwezwani wraz z członkiem organów Spółki, pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze.

Ubezpieczyciel w zamian za składkę w ramach zawartej umowy ubezpieczenia pokrywa:

(i) Szkody,

(ii) Koszty Obrony,

(iii) Koszty Postępowania Przygotowawczego,

(iv) Grzywny i Kary Cywilnoprawne,

(v) Koszty Odzyskania Dobrego Imienia,

wynikające z roszczenia podniesionego w okresie ubezpieczenia lub w Okresie Dodatkowym przez (między innymi):

(i) Spółkę,

(ii) Pracowników;

przeciwko Ubezpieczonemu z tytułu Nieprawidłowego Działania, jakiego dopuścił się on działając w charakterze:

(i) Członka Organów,

(ii) Pracownika.

Umowa OC ma na celu zminimalizowanie potencjalnych negatywnych konsekwencji finansowych dla Wnioskodawcy mających wynikać z zaniechań lub błędnych decyzji podejmowanych przez osoby wchodzące w skład organów Spółki (zarząd i pracowników).

Ubezpieczenie obejmuje otwarty krąg osób, a wysokość składki nie jest uzależniona od liczby ubezpieczonych osób i nie ulega podziałowi na konkretne wskazane co do imienia i nazwiska osoby fizyczne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym składki ubezpieczeniowe opłacane ryczałtowo przez Wnioskodawcę dla Członków Zarządu i pracowników stanowią dla ww. osób przychód ze stosunku pracy lub przychód z działalności wykonywanej osobiście podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy ogólna definicja przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym została zawarta w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Z przepisu tego wynika, iż przychód podatkowy stanowią otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z art. 12 ust. 3 u.p.d.o.f. wynika, iż wartość pieniężną nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych, jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi niewchodzące w zakres działalności pracodawcy, ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2b u.p.d.o.f.

Z powołanych przepisów wynika, iż pracodawca jest obowiązany do doliczenia do przychodu pracownika wartości faktycznie otrzymanych przez pracownika świadczeń stosując ceny zakupu usług. Przychód ten musi być zidentyfikowany danymi określonej osoby, gdyż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych - art. 1 u.p.d.o.f.

Polisa nie wskazuje imiennie osób objętych ubezpieczeniem (ubezpieczonych), wskazuje jedynie ogólnie grupy objęte ubezpieczeniem w okresie ubezpieczeniowym, przy czym wysokość składki ubezpieczeniowej nie jest uzależniona od liczby ubezpieczonych osób.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem koniecznym do uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód jest jego otrzymanie lub pozostawienie do dyspozycji podatnika.

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację, jako osób ubezpieczonych od odpowiedzialności cywilnej, lecz są identyfikowane dopiero w chwili zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub w chwili spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela, nie jest możliwe ustalenie przychodu w postaci otrzymania nieodpłatnych świadczeń przez poszczególnych ubezpieczonych, ponieważ brak jest podstaw do przyporządkowania im składek w dacie zawarcia umowy i opłacenia ich przez Wnioskodawcę.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów, w interpretacji indywidualnej z dnia 10 maja 2010 r. Nr ILPB1/415-207/10-2/AMN uznał, że stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe. Powyższe stanowisko Dyrektor Izby Skarbowej podjął w oparciu o przytoczone brzmienie art. 9 ust. 1, art. 11, art. 12 oraz art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W interpretacji wskazano między innymi, iż stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika należą do nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast zgodnie z art. 13 pkt 7 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Ubezpieczenie się od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone Wnioskodawcy stanowi dla członka władz ochronę przez ewentualnymi roszczeniami finansowymi ze strony Wnioskodawcy. Obojętna podatkowo jest wyłącznie sytuacja, w której członek organów statutowych sam ponosi koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli natomiast Wnioskodawca jest stroną umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w której ubezpieczonymi są członkowie władz Wnioskodawcy, to opłacana przez Wnioskodawcę składka stanowić będzie w dacie zapłaty przychód dla tych osób z tytułu wykonywanej funkcji w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku pracowników, przychód ze stosunku pracy, w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie w sytuacji, gdy ubezpieczeni przez pracodawcę pracownicy będą uprawnionymi do odszkodowania.

Dyrektor Izby Skarbowej uznał zatem, że członkowie organów Spółki i jej pracownicy uprawnieni do odszkodowania osiągają korzyść finansową, ponieważ nie są zobowiązani do zapłaty składki ubezpieczeniowej na własne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, gdyż Wnioskodawca pokrywa za nich koszt tego ubezpieczenia. Wnioskodawca ponosi ciężar ekonomiczny ww. wydatków.

Ponadto Wnioskodawca może wskazać każdą osobę, która jest objęta ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie koszt ubezpieczenia oraz okres tego ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę. Fakt, że umowa jest zawarta czy też dokonywanie opłat odbywa się w wersji bezimiennej (bez identyfikacji kosztu ubezpieczenia przypadającego na danego podatnika) nie stanowi trwałej przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę w przypadku gdy krąg ubezpieczonych oraz ich dane osobowe są niewątpliwie w posiadaniu Wnioskodawcy.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego Minister Finansów stwierdza, co następuje.

Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest niezgodne z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2010 r., zwanej dalej "ustawą".

Artykuł 11 ust. 1 ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W przypadku, gdy przedmiotem świadczeń nieodpłatnych są usługi zakupione, ich wartość pieniężną, w myśl art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy, ustala się według cen zakupu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż umowa odpowiedzialności cywilnej zawarta przez Wnioskodawcę obejmuje ubezpieczeniem:

* osoby wchodzące w skład organów Wnioskodawcy,

* pracowników pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze, którzy zostaną współwezwani (wraz z członkami organów Wnioskodawcy)

w związku z roszczeniem dotyczącym zarzutu nieprawidłowego działania jakiego dopuścili się działając w charakterze członka organów Wnioskodawcy lub pracownika.

W rozpatrywanej sprawie krąg osób objętych ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej na dzień zapłaty składki wynikającej z tego ubezpieczenia jest zatem zbiorem zamkniętym. Można bowiem ustalić zarówno skład organów Spółki jak i pracowników pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze na dzień zapłacenia przez Wnioskodawcę składki ubezpieczeniowej.

Należy zgodzić się ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, iż ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone Wnioskodawcy stanowi dla członka władz ochronę przed ewentualnymi roszczeniami finansowymi ze strony Wnioskodawcy. Obojętna podatkowo jest wyłącznie sytuacja, w której członek organów statutowych sam ponosi koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli natomiast Wnioskodawca jest stroną umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w której ubezpieczonymi są członkowie władz Wnioskodawcy, to opłacana przez Wnioskodawcę składka stanowić będzie w dacie zapłaty przychód dla tych osób z tytułu wykonywanej funkcji w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w przypadku pracowników, dla ustalenia przychodu z tytułu opłaconej składki związanej z zawartą umową ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma kto jest uprawniony do odszkodowania z polisy. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca zawierając umowę ubezpieczenia zabezpiecza się przed potencjalnymi negatywnymi konsekwencji finansowymi mającymi wynikać z zaniechania lub błędnych decyzji podejmowanych przez pracowników pełniących funkcje zarządcze lub nadzorcze. Zatem uprawnionym do odszkodowania jest Wnioskodawca a nie pracownik, stąd w tym przypadku nie może być mowy o przychodzie pracownika wynikającym z opłaconej przez Wnioskodawcę składki od odpowiedzialności cywilnej.

Ponadto przepisy Kodeksu pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wobec pracodawcy. W stosunkach prawnych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą nie mają zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego w sytuacji, gdy pracownik wyrządzi pracodawcy szkodę wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych. W tym przypadku zastosowanie mają właśnie przepisy Kodeksu pracy. Zatem Wnioskodawca doznając szkody od pracownika może dochodzić jej naprawienia na podstawie przepisów Kodeksu pracy zawartych w Dziale piątym - Odpowiedzialność materialna pracowników, Rozdziale I - Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy.

W związku z powyższym należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 maja 2010 r. Nr ILPB1/415-207/10-2/AMN.

Zmieniona interpretacja indywidualna dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę w dniu wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.