DD3/033/213/CRS/10/PK-1524

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 31 stycznia 2008 r. Nr IBPB2/415-315/07/BD, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w imieniu Ministra Finansów, uznającą za prawidłowe stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2007 r. (data wpływu 31 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonego odszkodowania wraz z odsetkami, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

W dniu 31 stycznia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - działając na podstawie § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - wydał w imieniu Ministra Finansów interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 31 października 2007 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 6 marca 2007 r. zasądził od Gminy na rzecz Wnioskodawczyni:

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 lutego 2006 r. poprzedzającej wydanie wskazanego wyżej wyroku Sądu Okręgowego wskazał, iż podmiot odpowiedzialny za bezprawne uniemożliwienie dokonania zabiegu przerwania ciąży, będącej następstwem gwałtu, którego sprawca nie został wykryty, ponosi koszty utrzymania dziecka w takim zakresie, w jakim matka dziecka sprawująca osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie nie jest w stanie zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Sąd Najwyższy podziela pogląd, iż szkodą rodziców nie jest sam fakt urodzenia dziecka dotkniętego wadą genetyczną, bowiem urodzenie się człowieka w żadnym przypadku nie może być uznane za szkodę, także w rozumieniu prawa cywilnego. Ich szkodą jest określony w art. 444 w związku z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego uszczerbek majątkowy wynikający z ponoszenia dodatkowych kosztów utrzymania i wychowania związanych z upośledzeniem dziecka, których nie planowali, nie godzili się ich ponieść i nie musieli by ponosić, gdyby nie zostały naruszone ich prawa do planowania rodziny i podjęcia decyzji o przerwaniu ciąży. Rozważania Sądu Najwyższego stały się, zgodnie z uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego, podstawą do zasądzenia wskazanych wyżej kwot, gdyż Sąd Najwyższy na skutek rozpoznania kasacji stwierdził, że bezprawne uniemożliwienie wykonania zabiegu przerwania ciąży w sytuacji określonej w art. 4a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerwania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78 z późn. zm.), uprawnia kobietę do dochodzenia wyrównania szkody wynikłej z tego zdarzenia. Szkodą są zarówno wydatki związane z ciążą i porodem, jak i utrata spodziewanych dochodów w następstwie tych zdarzeń (art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawczyni, przepis art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowi, że opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 3c ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość. Wskazany powyżej przepis dotyczący odszkodowań w postaci renty przyznawanych na jego podstawie odwołuje się bezpośrednio do treści art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, który reguluje zasady przyznawania odszkodowań z tego właśnie tytułu.

Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawczyni przytacza postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego, w którym wskazano, iż: "treść tego zwolnienia odpowiada treści art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), będącego podstawą przyznawania rent wyrównawczych".

Przepis art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli poszkodowany utracił w całości lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły jego widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Podstawą do zasądzenia wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 6 marca 2007 r., kwot ustalonych w pkt 1, 2, 3 i 5 był przepis art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego zobowiązujący Gminę jako podmiot zobowiązany do naprawienia szkody, do wypłaty renty z tytułu całkowitej utraty zdolności do pracy zarobkowej oraz zwiększenia potrzeb na przyszłość wynikających z wyrządzenia Wnioskodawczyni szkody na skutek bezprawnego uniemożliwienia wykonania zabiegu przerwania ciąży w sytuacji określonej w art. 4a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerwania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78 z późn. zm.).

Charakter prawny zasądzonej na rzecz Wnioskodawczyni renty został przesądzony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2006 r., w którym to Sąd Najwyższy rozważył dopuszczalność przyznania Wnioskodawczyni odszkodowania w postaci renty na mocy art. 444 Kodeksu cywilnego. We wskazanej uchwale Sąd Najwyższy dokonując oceny prawnej zagadnienia prawnego powstałego na tle rozpatrywania tej sprawy przez Sąd Apelacyjny, podkreślił, iż "szkodą rodziców nie jest sam fakt urodzenia dziecka dotkniętego wadą genetyczną, natomiast szkodą jest uszczerbek majątkowy wynikający z konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów utrzymania i wychowania związanych z upośledzeniem dziecka, których to kosztów nie planowali, nie godzili się ponosić i nie musieliby ponosić, gdyby nie zostało naruszone ich prawo do planowania rodziny i podjęcia decyzji o przerwaniu ciąży. Te zwiększone wydatki obciążające rodziców powinny być pokryte w postaci miesięcznej raty określonej w art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli niemożliwe jest ustalenie okresu przez jaki będą ponoszone". Dodatkowo Sąd Najwyższy powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2005 r., (niepublikowany) zaznaczył, że "szkodą rodziców nie jest sam fakt urodzenia dziecka dotkniętego wadą genetyczną, bowiem urodzenie się człowieka w żadnym przypadku nie może być uznane za szkodę, także w rozumieniu prawa cywilnego. Ich szkodą jest określony w art. 444 w związku z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego uszczerbek majątkowy wynikający z ponoszenia dodatkowych kosztów utrzymania i wychowania związanych z upośledzeniem dziecka, których nie planowali, nie godzili się ich ponieść i nie musieliby ponosić, gdyby nie zostały naruszone ich prawa do planowania rodziny i podjęcia decyzji o przerwaniu ciąży".

Sąd Najwyższy we wskazanej uchwale przesądził prawo Wnioskodawczyni do otrzymania renty z tytułu utraty całkowitej zdolności do pracy zarobkowej oraz zwiększenia potrzeb związanych z kosztami utrzymania chorego dziecka i całkowitą niezdolnością do pracy wynikającą z jego choroby, wskazując, iż "odszkodowanie jednorazowe nie jest możliwe gdyż, koszty utrzymania nie zostały jeszcze poniesione, a brak podstaw prawnych do ich swoistej kapitalizacji. Dopuszczalne jest uwzględnienie przy ustaleniu odszkodowania szkody przyszłej, której powstanie jest pewne, a wysokość prognozowana na podstawie kryteriów właściwych dla kształtowania obowiązku alimentacyjnego".

W uzasadnieniu uchwały wskazano również, że "Urodzenie dziecka jako zdarzenie uchodzące w społeczeństwie za wartościowe pociąga za sobą - w normalnym następstwie obowiązek ponoszenia kosztów jego utrzymania i wychowania. Ponoszenie tych kosztów nie było chciane, jednak obciążają one rodziców powodując zmniejszenie ich majątku". Sąd Okręgowy kierując się wytycznymi zawartymi w przytaczanej uchwale Sądu Najwyższego zasądził na rzecz Wnioskodawczyni od Gminy kwoty ustalone w pkt 1, 2, 3 i 5 tytułem odszkodowania w postaci renty jako świadczenia okresowego, przy czym w pkt 1 na przyszłość, a w pkt 2, 3 i 5 za okresy przeszłe, opisując co do pkt 1, 2 i 3 podstawę faktyczną żądań, a co do pkt 5 wskazując wprost podstawę prawną, tj., że orzeczono zgodnie z żądaniami powódki stosownie do treści art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego.

W związku z tym, że zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 6 lutego kwoty ustalone w pkt 1, 2, 3 i 5 stanowią odszkodowanie w postaci renty określonej w art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, kwoty te zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawczyni przytacza rozstrzygnięcia Naczelników Urzędów Skarbowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Podstawą do zasądzenia wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 6 marca 2007 r., kwoty ustalonej w pkt 4 był przepis art. 448 Kodeksu cywilnego zobowiązujący Gminę jako podmiot zobowiązany do naprawienia szkody do wypłaty zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dobra osobistego. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż "możliwość decydowania o przerwaniu ciąży jest elementem ogólniejszego dobra osobistego jakie stanowi szeroko rozumianą wolność (prawo decydowania o swoim życiu osobistym)". Uwzględniając zatem treść art. 24 Kodeksu cywilnego i art. 448 Kodeksu cywilnego Sąd uznał za adekwatne do stopnia naruszenia dobra zadośćuczynienie w kwocie 50.000 zł i kwotę taką zasądził.

Zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Oznacza to, że użyte w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. pojęcie odszkodowania odnosi się także do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia krzywdy poszkodowanego.

Na poparcie swego stanowiska Wnioskodawczyni przytacza pismo Departamentu Podatków Bezpośrednich Ministerstwa Finansów z dnia 23 września 2004 r., w którym stwierdzono, iż "w konsekwencji użyte przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych pojęcie odszkodowania odnosi się również do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia krzywdy poszkodowanego". Powołuje również pisma Departamentu Podatków Bezpośrednich Ministerstwa Finansów z dnia 11 kwietnia 2006 r., Departamentu Legislacyjno-Prawnego Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 23 maja 2006 r., oraz odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów z dnia 15 czerwca 2007 r. na interpretację poselską, stwierdzając, iż identyczne stanowisko prezentują też inne organy podatkowe. Według Wnioskodawczyni, ponieważ zasądzona na jej rzecz, wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 6 marca 2007 r., kwota ustalona w pkt 4 wyroku stanowi w rozumieniu przepisów podatkowych odszkodowanie, kwota ta zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje przepis art. 481 Kodeksu cywilnego. Z jego treści wynika, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem (naprawieniem szkody), gdyż istota odszkodowania związana jest z naprawieniem szkody i stanowi instytucję odrębną od odsetek za zwłokę. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.

Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego (odszkodowania), są skutkiem niewykonania zobowiązań. Dlatego też odsetki za zwłokę od kwot ustalonych w pkt 1-5 wyroku, nie stanowiące odszkodowania w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Powyższe stanowisko potwierdza także decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 lipca 2006 r. Oznacza to, że wyłącznie wskazane powyżej odsetki za zwłokę są w dacie ich otrzymania przychodem podlegającym opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od otrzymanych odsetek za zwłokę nie wpłaca się w roku ich otrzymania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a należny podatek płaci się do dnia 30 kwietnia następnego roku, natomiast przychody z tego tytułu wykazuje się w zeznaniu rocznym PIT-36 jako przychody z innych źródeł.

W interpretacji z dnia 31 stycznia 2008 r. Nr IBPB2/415-315/07/BD Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko Wnioskodawczyni za prawidłowe.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego Minister Finansów stwierdza, co następuje.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2007 r., zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 pkt 1-9 ustawy określone zostały źródła przychodów, wśród których wymieniono między innymi: stosunek pracy i stosunki pokrewne, emeryturę, rentę (pkt 1), oraz inne źródła (pkt 9).

Przez emeryturę lub rentę, stosownie do art. 12 ust. 7 ustawy, rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Natomiast za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

W kontekście analizowanego stanu faktycznego należy podkreślić, że sam fakt otrzymania odszkodowania na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego nie przesądza automatycznie o możliwości zastosowania omawianego zwolnienia. Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy istotne jest, aby odszkodowanie w postaci renty zostało przyznane w związku z uszkodzeniem ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że tytuły z jakich Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowania nie obejmują uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

W analizowanym stanie faktycznym Wnioskodawczyni otrzymała kwoty wymienione:

* w pkt 1 z tytułu odszkodowania obejmującego koszty utrzymania małoletniego syna oraz odszkodowania w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem,

* w pkt 2 z tytułu odszkodowania obejmującego koszty utrzymania małoletniego syna,

* w pkt 3 z tytułu odszkodowania obejmującego koszty utrzymania małoletniego syna,

* w pkt 4 z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę powstałą na skutek bezprawnego uniemożliwienia dokonania zabiegu przerwania ciąży,

* w pkt 5 z tytułu odszkodowania w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem.

Jak wynika z powyższego, przepis art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy nie może mieć zastosowania do żadnej z wymienionych we wniosku o interpretację kwot, gdyż wprawdzie stanowią one odszkodowanie przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego jednakże nie zostały przyznane w związku z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego rozważenia wymaga natomiast możliwość zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, w myśl którego wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Zakres ww. zwolnienia został ograniczony do odszkodowań (zadośćuczynień):

Łączne spełnienie ww. warunków uprawnia do zastosowania przedmiotowego zwolnienia od podatku. Odszkodowania, opisane we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji prawa podatkowego, bez wątpienia spełniają 3 pierwsze wymienione warunki. Rozpatrzenia wymaga kwestia, czy nie dotyczą korzyści, które Wnioskodawczyni mogłaby osiągnąć, gdyby Jej szkody nie wyrządzono.

W myśl art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego szkoda może występować w dwojakiej postaci, tj. może obejmować straty, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), lub też utratę korzyści, które mógłby poszkodowany osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Należy zatem podkreślić, że zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje tylko odszkodowania za poniesioną stratę, czyli tzw. szkodę rzeczywistą, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Strata wyraża się w rzeczywistej zmianie stanu majątkowego poszkodowanego i polega albo na zmniejszeniu się jego aktywów (utrata, ubytek lub zniszczenie poszczególnych elementów majątkowych), albo na zwiększeniu się pasywów (zobowiązań poszkodowanego).

Z kolei szkoda w postaci utraconych korzyści nie powstaje równocześnie ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę, lecz jest jego późniejszym następstwem. Utrata korzyści polega na niepowiększaniu się w przyszłości czynnych pozycji majątku poszkodowanego, które pojawiłyby się w tym majątku, gdyby nie zdarzenie wyrządzające szkodę.

W ocenie Ministra Finansów, w analizowanym stanie faktycznym naprawienie rzeczywistej szkody stanowi zadośćuczynienie za doznaną krzywdę powstałą na skutek bezprawnego uniemożliwienia dokonania zabiegu przerwania ciąży oraz odszkodowania obejmujące koszty utrzymania małoletniego syna. Dlatego też świadczenia te korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

Jednakże odszkodowania zasądzone w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem stanowi, zdaniem Ministra Finansów, odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści (rekompensatę szkody przyszłej polegającej na utracie przyszłych, hipotetycznych dochodów z pracy) i z tego względu nie realizuje przesłanki, której spełnienie konieczne jest do zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

W konsekwencji odszkodowania zasądzone na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem stanowi przychód z renty, opodatkowany na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

W zakresie opodatkowania zasądzonych odsetek za zwłokę od odszkodowań należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, iż odsetki za zwłokę nie stanowią odszkodowania w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c ustawy i jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Jednocześnie należy zweryfikować stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w zakresie zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy, w myśl którego wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

O zastosowaniu tego zwolnienia do odsetek za zwłokę decyduje spełnienie łącznie dwóch warunków:

W przedmiotowej interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, że przedmiotowych odszkodowań nie można zaliczyć do świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, że w części G wniosku (własne stanowisko w sprawie) z dnia 29 października 2007 r. Wnioskodawczyni stwierdza, że podstawą do zasądzenia wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 6 marca 2007 r. kwot ustalonych w pkt 1, 2, 3 i 5 był przepis art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, na mocy którego ustanawiane są tzw. renty wyrównawcze.

Jednocześnie należy podkreślić, że definicja renty, określona w art. 12 ust. 7 ustawy, nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego. Wobec tego przychód z tytułu renty przyznanej na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, kwalifikuje się do świadczeń, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy jednak mieć na uwadze, że dla zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy konieczne jest jednoczesne spełnienie także drugiego z ww. warunków. Zwolnienie to ma bowiem zastosowanie wyłącznie do odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty renty wyrównawczej, czyli odsetek naliczonych od daty uprawomocnienia się wyroku sądu przyznającego rentę wyrównawczą, w sytuacji gdy zobowiązany spóźnia się z jej wypłatą poszkodowanemu, tj. niedotrzymuje wyznaczonego w wyroku terminu płatności tej renty.

Natomiast odsetki ustawowe od renty, otrzymywanej na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, naliczone za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego tę rentę nie spełniają drugiego warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy i jako przychód z innych źródeł podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

Reasumując należy stwierdzić, że:

* odszkodowania otrzymane w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy;

* odszkodowania z tytułu kosztów utrzymania małoletniego dziecka są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy;

* zadośćuczynienie za doznaną krzywdę powstałą na skutek bezprawnego uniemożliwienia dokonania zabiegu przerwania ciąży korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy;

* ustawowe odsetki od zasądzonych kwot stanowią przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

Od uzyskanych dochodów z odsetek oraz renty wyrównawczej Wnioskodawczyni nie ma obowiązku odprowadzania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy, jednakże dochody te należy wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36 za rok podatkowy, w którym zostały otrzymane lub postawione do dyspozycji. Należny podatek wynikający z zeznania płatny jest do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 ustawy).

Z powyższych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 31 stycznia 2008 r. Nr IBPB2/415-315/07/BD, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość w zakresie w jakim stanowi, że:

* odszkodowanie obejmujące koszty utrzymania małoletniego syna oraz odszkodowanie w związku z brakiem możliwości podjęcia pracy zarobkowej z uwagi na opiekę nad małoletnim synem korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy;

* odszkodowanie w postaci renty, przyznanej na podstawie przepisów prawa cywilnego, nie należy do świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zmieniona interpretacja indywidualna dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 29 października 2007 r. i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.