DD3/033/100/KDJ/10/PK-608 - Możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych środków przeznaczonych na sfinansowanie uczestnictwa polskich naukowców w projektach realizowanych w zagranicznych ośrodkach naukowych.

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 21 grudnia 2009 r., Nr IPPB4/415-596/09-6/MP wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów, uznającą: za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2009 r. (data wpływu 14 września 2009 r.) w zakresie opodatkowania środków finansowych przeznaczonych na sfinansowanie uczestnictwa polskich naukowców w projektach realizowanych w zagranicznych ośrodkach naukowych, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość w zakresie w jakim stanowi o:

Dnia 21 grudnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając - na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 14 września 2009 r.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Decyzją Nr 546/MOB/2009/0 z dnia 11 lipca 2009 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej: "MNiSzW") przyznał Wnioskodawcy środki finansowe w kwocie 203.200 zł przeznaczone na finansowanie w latach 2009-2010 uczestnictwa pracownika w Programie "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Uczestnik programu jest zatrudniony przez Wnioskodawcę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Na podstawie wymienionej decyzji zawarta została umowa między MNiSzW a Wnioskodawcą. Przedmiotem umowy jest finansowanie udziału uczestnika programu w badaniach naukowych realizowanych w zagranicznym ośrodku School of Computing, University of Dundee.

Zgodnie z zapisami tej umowy przyznane przez ministra środki finansowe będą wykorzystane na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym oraz kosztów podróży uczestnika programu oraz członków jego rodziny.

W roku 2009:

W roku 2010:

Łącznie na pokrycie kosztów pobytu - 187.200 zł oraz na pokrycie kosztów podróży - 16.000 zł.

Na podstawie decyzji ministra Wnioskodawca zobowiązany jest do przekazywania corocznie środków pracownikowi niezwłocznie po ich utrzymaniu od MNiSzW. Zasady przyznawania środków w ramach ww. programu reguluje rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" (Dz. U. Nr 84, poz. 510). Pracownikowi na czas udziału w wymienionych badaniach naukowych będzie udzielony płatny urlop naukowy w wymiarze 6 miesięcy (zgodnie z przepisami ustawy prawo o szkolnictwie wyższym) oraz bezpłatny urlop naukowy 5 miesięcy.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

W związku z powyższym Wnioskodawca przedstawił następujące stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego.

Zdaniem Wnioskodawcy, środki finansowe wypłacone uczestnikowi programu przyznane na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków podczas pobytu za granicą pracownika naukowego korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości limitów określonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

Jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy, wypłacone środki finansowe przeznaczone na koszty utrzymania i bieżące wydatki podczas pobytu za granicą członków rodziny (współmałżonka i małoletnich dzieci) pracownika oraz zwrot kosztów ich podróży będą stanowić przychód członka rodziny pracownika (współmałżonka) na podstawie art. 20 ust. 1 tejże ustawy. W związku z powyższym Wnioskodawca stwierdził, iż na pracodawcy ciąży w tym przypadku obowiązek wykazania tych przychodów w PIT-8C wystawionego na współmałżonka bez obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów, w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznał za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2004 r. Nr 238, poz. 2390, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2007 r., finansowanie programów lub przedsięwzięć określanych przez MNiSzW obejmuje działania dotyczące dostosowywania kadr naukowych do warunków międzynarodowej współpracy naukowej i naukowo-technicznej. Środki finansowe na naukę, w tym powyższy cel, są przekazywane jednostce naukowej lub innemu uprawionemu podmiotowi na podstawie umowy (ust. 3).

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, na podstawie powyższego przepisu ustawy o zasadach finansowania nauki, MNiSzW w ramach programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" przyznał Wnioskodawcy, decyzją z dnia 11 lipca 2009 r. środki finansowe na sfinansowanie w latach 2009-2010 uczestnictwa pracownika naukowego w ww. programie. Warunki realizacji, finansowania i rozliczania wykonania zadania zostały określone w umowie zawartej pomiędzy MNiSzW oraz Wnioskodawcą. Umowa określa m.in. zobowiązanie Wnioskodawcy do finansowania udziału uczestnika programu w badaniach naukowych, realizowanych w zagranicznym ośrodku. Zgodnie z zapisami tej umowy, przyznane przez ministra środki finansowe będą wykorzystane na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym oraz kosztów podróży uczestnika programu oraz członków jego rodziny.

Przechodząc na grunt przepisów podatkowych Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zauważył, iż podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). W myśl tej regulacji, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stypendia należą do przychodów z innych źródeł, o których mowa w powyższym przepisie. Nie wszystkie stypendia podlegają jednak opodatkowaniu, niektóre z nich ustawodawca zwolnił od podatku, wymieniając w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy (art. 21 ust. 1 ustawy).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Zatem powyższym zwolnieniem od podatku objęte są wyłącznie stypendia i tylko takie, które spełniają kryteria określone w cytowanym przepisie. Jednakże, środków finansowych przyznanych przez MNiSzW Wnioskodawcy na sfinansowanie uczestnictwa pracowników w programie "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców", polegającym na udziale w badaniach naukowych w zagranicznym ośrodku badawczym, nie należy utożsamiać ze stypendium.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "stypendium"; w tej sytuacji należy posiłkować się językowym znaczeniem tego pojęcia. Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl/lista.php...co=stypendium), określa stypendium, jako pieniądze wypłacane okresowo uczniom, pracownikom nauki itp. na pokrycie kosztów nauki lub badań naukowych; też: nauka, studia lub badania naukowe poza miejscem zamieszkania finansowane z tych pieniędzy.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego otrzymywane przez Wnioskodawcę środki finansowe były przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym oraz kosztów podróży uczestnika programu oraz członków jego rodziny. Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, z założenia środki te nie były przeznaczone na finansowanie badań naukowych poza miejscem zamieszkania, stąd też nie można uznać, że mieszczą się w definicji stypendium. Ponadto, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż gdyby przyznający przedmiotowe środki finansowe minister miał na myśli stypendium, to posłużyłby się nazwą "stypendium" a nie "środki finansowe".

Na podstawie powyższego, Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że do otrzymywanych w latach 2009-2010 środków finansowych stanowiących przychód z innych źródeł, nie ma zastosowania żadne ze zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ustawy i w związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, iż środki finansowe przekazane przez MNiSzW na konto Wnioskodawcy pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków podczas pobytu za granicą członków rodziny pracownika zostały przelane na konto osobiste pracownika. Stąd też, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż środki te stanowią przychód z innych źródeł otrzymany przez pracownika. Gdyby niełączący pracownika z pracodawcą stosunek pracy członek rodziny nie otrzymałby tego świadczenia. Nie ma zatem uzasadnienia, aby w tym przypadku przychód przypisywać osobie trzeciej.

Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej zauważył, iż w świetle art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Podsumowując Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż środki przeznaczone na finansowanie uczestnictwa w programie "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" wypłacone na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków podczas pobytu za granicą pracownika uczelni oraz członków jego rodziny, będą stanowiły dla pracownika przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej, natomiast Wnioskodawca - stosownie do art. 42a ww. ustawy - będzie miał obowiązek wystawienia pracownikowi informacji PIT-8C. Uczelnia nie powinna z tego tytułu pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Niezgodne z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", jest stanowisko:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2008 r. Nr 169, poz. 1049), finansowanie programów lub przedsięwzięć określanych przez Ministra (Nauki i Szkolnictwa Wyższego) obejmuje działania dotyczące dostosowywania kadr naukowych do warunków międzynarodowej współpracy naukowej i naukowo-technicznej. Środki finansowe na naukę, w tym na powyższy cel, są przekazywane jednostce naukowej lub innemu uprawnionemu podmiotowi na podstawie umowy (ust. 3).

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, na podstawie powyższego przepisu ustawy o zasadach finansowania nauki, MNiSzW w ramach programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" przyznał Wnioskodawcy, decyzją z dnia 11 lipca 2009 r., środki finansowe na sfinansowanie w latach 2009-2010 uczestnictwa pracownika naukowego w ww. programie.

Warunki realizacji i finansowania uczestnictwa w programie zostały określone w umowie zawartej pomiędzy MNiSzW a Wnioskodawcą. Umowa określa m.in. zobowiązanie Wnioskodawcy do przekazania uczestnikowi program w całości środków finansowych przeznaczonych na sfinansowanie jego udziału w projekcie badawczym realizowanym w zagranicznym ośrodku naukowym, tj. na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym oraz podróży uczestnika oraz członków jego rodziny.

Przechodząc na grunt przepisów podatkowych zauważyć należy, iż podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w treści art. 9 ust. 1 ustawy. W myśl tej regulacji, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych od podatku na podstawie przepisów ustawy oraz dochodów, od których Minister Finansów działając na podstawie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa zaniechał poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Ustawa, w art. 10 ust. 1, rozróżnia źródła przychodów, wymieniając odrębnie m.in. przychód z działalności wykonywanej osobiście (pkt 2) lub innych źródeł (pkt 9).

Stypendia należą do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy. Nie wszystkie stypendia podlegają jednak opodatkowaniu, niektóre z nich ustawodawca zwolnił od podatku, wymieniając w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy (art. 21 ust. 1).

Należy zgodzić się ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, iż środków finansowych przyznanych przez MNiSzW Wnioskodawcy na sfinansowanie uczestnictwa pracownika naukowego w programie "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców", polegającym na udziale w badaniach naukowych w zagranicznym ośrodku badawczym, nie należy utożsamiać ze stypendium.

Niewątpliwie jednak otrzymane przez pracownika Wnioskodawcy środki na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym oraz podróży uczestnika oraz członków jego rodziny stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy. Przy czym należy podzielić stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, iż przychód z tytułu otrzymania środków finansowych uzyskuje uczestnik programu, a nie członkowie jego rodziny.

Jednocześnie należy zauważyć, iż art. 35 ust. 2 ustawy, definiuje na potrzeby pkt 2 w ust. 1 tego artykułu pojęcie stypendiów, od których wypłacające je jednostki organizacyjne uczelni, placówki naukowe, zakłady pracy oraz inne jednostki organizacyjne są obowiązane pobierać zaliczki na podatek. I tak, do stypendiów tych ustawodawca zalicza m.in. inne należności otrzymywane przez osoby kierowane za granicę w celach naukowych, dydaktycznych lub szkoleniowych. Podkreślenia wymaga, iż jest to regulacja wyłącznie o charakterze technicznym, której zakres dotyczy jedynie kwestii pobierania zaliczek przez płatnika. Tym samym nie można jej traktować jako definicji w kontekście całej ustawy.

Stąd też uznać należy, iż środki finansowe wypłacone przez Wnioskodawcę pracownikom naukowym uczestniczącym w programie "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" mieszczą się w zakresie dyspozycji przepisu art. 35 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że na Wnioskodawcy ciąży obowiązek płatnika, wynikający z postanowień art. 35 ust. 1 pkt 2 ustawy, poboru zaliczek na podatek od dokonywanych wypłat środków pieniężnych.

W tej sytuacji, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek wystawiania informacji PIT-8C o wysokości przychodów z innych źródeł.

W świetle powyższego opisu zdarzenia przyszłego i stanu prawnego należało, z urzędu, zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 21 grudnia 2009 r., Nr IPPB4/415-596/09-6/MP, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość w zakresie w jakim obligowała Wnioskodawcę do wystawienia informacji PIT-8C uczestnikowi programu oraz nie zobowiązywała Wnioskodawcy do poboru zaliczek na podatek od wypłacanych uczestnikowi z tego tytułu kwot.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania zmienianej interpretacji, tj. w dniu 21 grudnia 2009 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.