DD2/033/67/DZI/11/PK-1197 - Określenie wysokości dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) z tytułu zwrotu (całkowitego) środków zgromadzonych na tym koncie.

Stosownie do art. 30a ust. 8 (do 31 grudnia 2010 r. - art. 30 ust. 3a w związku z art. 30a ust. 8) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.), zwanej dalej "updof", dochodem oszczędzającego na IKE z tytułu zwrotu jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na IKE a sumą wpłat na IKE.

Zwrot środków zgromadzonych na IKE następuje na zasadach określonych w art. 37 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. Nr 116, poz. 1205, z późn zm.), zwanej dalej "ustawą o IKE i IKZE". W ust. 1 tego artykułu określone zostało, że zwrot środków zgromadzonych na IKE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej. Z kolei w ust. 3 znajduje się postanowienie, iż w przypadku gdy na IKE oszczędzającego przyjęto wypłatę transferową z programu emerytalnego, instytucja finansowa przed dokonaniem zwrotu, w ciągu 7 dni, licząc od dnia złożenia przez oszczędzającego wypowiedzenia, przekazuje na rachunek bankowy wskazany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwotę w wysokości 30% sumy składek podstawowych wpłaconych do programu emerytalnego.

W takiej sytuacji, aby określić dochód do opodatkowania, konieczne jest określenie pojęć zawartych w art. 30a ust. 8 (do 31 grudnia 2010 r. - art. 30 ust. 3a w związku z art. 30a ust. 8) updof: "wartość środków zgromadzona na IKE" i "suma wpłat na IKE", które to pojęcia nie zostały zdefiniowane w ustawie.

Pierwsze z tych pojęć nie budzi wątpliwości, a zatem przez pojęcie "wartość środków zgromadzonych na IKE" należy rozumieć wartość wszystkich środków zgromadzonych na IKE oszczędzającego, jaką mają one w dniu realizacji zwrotu, zarówno pochodzących z wpłat na IKE, jak i środki przetransferowane uprzednio z pracowniczych programów emerytalnych (PPE) lub z wcześniejszych IKE prowadzonych przez inną instytucję finansową. Przy czym w przypadku gdy IKE prowadzone jest w kilku funduszach inwestycyjnych, zarządzanych przez to samo Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych - dla uzyskania wartości środków na IKE sumuje się wartości środków zgromadzonych na rejestrach tych funduszy inwestycyjnych.

Takie rozumienie pojęcia "wartość środków zgromadzonych na IKE" będzie zarówno w przypadku określania dochodu ze zwrotu (całkowitego), jak i częściowego zwrotu.

Natomiast pojęcie "suma wpłat na IKE" należy rozumieć inaczej, w zależności czy uzyskany dochód oszczędzającego na IKE pochodzi z tytułu zwrotu (całkowitego) czy zwrotu częściowego.

W przypadku zwrotu na sumę wpłat na IKE składają się: wpłaty dokonywane przez oszczędzającego na IKE, przekazanie pożytków z papierów wartościowych (wpłata w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o IKE i IKZE), wpłaty dokonane na IKE oszczędzającego prowadzone przez poprzednie instytucje finansowe i przekazane od nich pożytki z papierów wartościowych, a także suma składek podstawowych wpłaconych do PPE i suma składek dobrowolnych wnoszonych przez oszczędzającego do PPE.

Natomiast częściowy zwrot, w myśl regulacji zawartej w art. 37 ust. 1a ustawy o IKE i IKZE, może być tylko pod warunkiem, że środki te pochodziły z wpłat na IKE. Tak więc w przypadku częściowego zwrotu, na sumę wpłat na IKE składają się: wpłaty dokonywane przez oszczędzającego na IKE, przekazanie pożytków z papierów wartościowych (wpłata w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o IKE i IKZE), wpłaty dokonane na IKE oszczędzającego prowadzone przez poprzednie instytucje finansowe i przekazane od nich pożytki z papierów wartościowych. (...)