DBR/DBR/III/732/4/2/2015 - Opłaty wnoszone na Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

W związku z wątpliwościami dotyczącymi właściwego zastosowania w sprawozdawczości finansowej banków wymogów określonych w KIMSF 21 w odniesieniu do opłat wnoszonych przez banki na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w załączeniu przekazuję stanowisko Ministerstwa Finansów w przedmiotowej sprawie, które jest zgodne ze stanowiskiem przyjętym przez Komisję Nadzoru Finansowego.

________________________________________________________________________

W związku z pismem Pana Przewodniczącego z 3.02.2015 г., znak: DNU/075/2/1/15, odnośnie do kwestii wejścia w życie Rozporządzenia Komisji (UE) nr 634/2014 z 13 czerwca 2014 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1126/2008 przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do interpretacji 21 Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF 21), uprzejmie wyjaśniam.

Wprowadzenie przedmiotowych regulacji ujawniło wątpliwości dotyczące właściwego zastosowania w sprawozdawczości finansowej banków wymogów określonych w KIMSF 21 w odniesieniu do opłat wnoszonych przez banki na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

W związku z tym uprzejmie informuję Pana Przewodniczącego, że wątpliwości w tym zakresie były analizowane przez Ministerstwo Finansów już w ubiegłym roku. Efektem tych analiz było stanowisko Ministerstwa Finansów w związku z zapytaniem dziennikarza "Rzeczpospolitej" (wyciąg stanowiska Ministerstwa Finansów w przedmiotowym zakresie - zał. nr 1).

W ww. stanowisku Ministerstwo Finansów nie podzieliło jednoznacznego poglądu biegłych rewidentów o zaliczeniu opłaty na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jednorazowo w koszty, wskazując, iż istnieje szereg argumentów za jej rozliczeniem w czasie.

A zatem należy podkreślić, że stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego jest zbieżne ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów i do czasu przyjęcia przez Radę IASB rozwiązań tej kwestii na gruncie "Założeń koncepcyjnych MSR", Ministerstwo Finansów popiera zastosowanie rozwiązań analogicznych jak w latach ubiegłych.

Do wiadomości:

Pan Ludwik Kotecki - Główny Ekonomista MF

Załącznik nr 1

Szanowna Pani Redaktor,

w kontekście przedstawionej przez Panią problematyki należy wyjaśnić, że obowiązek wnoszenia opłat przez podmioty objęte obowiązkowym systemem gwarantowania oraz kasy na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG, Fundusz) wynika z przepisów ustawy z 14.121994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Jednocześnie realizacja tego obowiązku jest niezależna od kwestii zasad prowadzenia rachunkowości przez podmioty obowiązane do wnoszenia opłat i sposobu ujmowania tych opłat w księgach rachunkowych. W świetle tego niezależnie od ewentualnych konsekwencji mogących wynikać ze zmian wprowadzanych w zasadach prowadzenia rachunkowości, pozostaje to bez związku z obowiązkiem wnoszenia opłat na BFG, bez względu na to, w jakiej wysokości (mając na uwadze ograniczenia wynikające z ustawy o BFG) opłaty te zostałyby ustalone. Oznacza to, że nawet gdyby opłaty na BFG zostały utrzymane na tym samym poziomie co w 2014 г., to i tak musiałyby one zostać ujęte zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości i tym samym miałyby wpływ na wyniki banków.

Banki - jako jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego - w zakresie sprawozdawczości finansowej stosują polskie standardy rachunkowości (ustawa o rachunkowości, dalej: "u.r.") i/lub międzynarodowe standardy rachunkowości (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej oraz związane z nimi interpretacje ogłoszone w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, dalej: "MSR").

Zgodnie z ustawą o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (dalej: "ustawa o BFG"), banki zobowiązane są do wnoszenia opłat na rzecz Bankowego Funduszy Gwarancyjnego, tj. opłaty rocznej, opłaty ostrożnościowej oraz tworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych. Treścią ekonomiczną zdarzenia gospodarczego polegającego na wniesieniu przez bank ww.

opłat jest możliwość działania zgodnie z prawem przez okres całego roku (przyjmowanie depozytów mających gwarancję BFG i udzielanie kredytów, dzięki czemu bank osiąga korzyści ekonomiczne, co może być argumentem za ujęciem tych opłat jako składnika aktywów).

W myśl ustawy o BFG ww. opłaty należy wnieść w pierwszym kwartale danego roku w terminach określonych przez BFG, o których banki informowane są pod koniec poprzedniego roku obrotowego. Zobowiązanie do uiszczenia ww. opłat za bieżący rok obrotowy banki ujmują na dzień 1 stycznia tego roku w pełnej wysokości. Problemem jest drugostronne ujęcie tego zobowiązania jako:

Przy czym warto podkreślić, iż jednorazowe lub sukcesywne obciążenie wyniku finansowego ww. opłatami będzie miało identyczny skutek jedynie w przypadku rocznego sprawozdania finansowego - w przeciwieństwie do śródrocznych sprawozdań finansowych.

Banki stosujące u.r. -stanowisko

Zobowiązanie z tytułu ww. opłat w myśl u.r. powinno być ujęte w korespondencji z rozliczeniami miedzyokresowymi kosztów, które odnoszone byłyby proporcjonalnie do upływu czasu w koszty działalności danego roku obrotowego. Jednorazowe obciążenie wyniku finansowego w miesiącu styczniu całością ww. opłat byłoby niezgodne z nadrzędnymi zasadami rachunkowości, m.in. zasadą współmierności przychodów i kosztów oraz zasadą przewagi treści nad formą. Ponadto jednorazowe odniesienie w koszty ww. opłat zniekształciłoby wyniki finansowe prezentowane w śródrocznych sprawozdaniach finansowych i wprowadziłoby w błąd ich odbiorców.

Banki stosujące MSR - opinia 1

Zobowiązanie z tytułu ww. opłat w myśl MSR powinno być ujęte podobnie, zwłaszcza że interpretacja KIMSF 21 "Opłaty" odnosi się jedynie do momentu ujęcia zobowiązania. Należy podkreślić, iż sama interpretacja KIMSF 21 "Opłaty" doprecyzowała jedynie zasady z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe", dotyczące tego, kiedy należy ująć zobowiązanie do uiszczenia opłaty publicznej. W paragrafie 3 tej interpretacji wyraźnie stwierdzono, iż interpretacja ta nie przesądza o tym, jak należy zaksięgować koszty, które powstają w związku z ujęciem zobowiązania do uiszczenia opłaty, a w kwestii, czy takie koszty powodują powstanie składnika aktywów czy kosztu obciążającego wynik finansowy wdanym okresie - interpretacja odsyła do innych standardów MSR.

Opinia audytorów (wyrażona w artykule z 17 grudnia 2014 г.), iż w przypadku rocznej opłaty na BFG banki powinny ująć tę opłatę w pełnej wysokości w pierwszym śródrocznym rachunku zysków i strat, wyraża bardziej rygorystyczne podejście do tego problemu, niż opinia samych członków Komitetu IFRIC. Należy bowiem zauważyć, iż kwestia sposobu księgowania kosztów była dyskutowana przez Komitet IFRIC już na etapie prac nad samą interpretacją KIMSF 21 i w tamtym czasie członkowie komitetu nie wypracowali w tej sprawie jednoznacznego i jednolitego podejścia, czy takie koszty należy ujmować od razu jako koszt, czy jako "przedpłacone koszty", czy ujmować jako aktywa zgodnie z np. MSR 2 "Zapasy", MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" lub MSR 38 "Aktywa niematerialne" i rozliczać w czasie.

Członkowie polskiego Komitetu Standardów Rachunkowości byli w swoich opiniach podzieleni podobnie jak Komitet IFRIC.

Problem dotyczący tego, czy koszty rocznych opłat mogą być jednak rozłożone równomiernie na okres 12 miesięcy, czy też bezwzględnie mają być ujęte w rachunku zysków i strat w pierwszym śródrocznym sprawozdaniu, w którym ujęto zobowiązanie - nie dotyczy jedynie sektora bankowego. Komitet IFRIC otrzymał w ostatnim czasie w związku z interpretacją KIMSF 21 zapytania od innych podmiotów w tej sprawie i na swoim posiedzeniu we wrześniu tego roku podjął decyzję, że nie odpowie w tej kwestii w formie wydania kolejnej interpretacji. Zdaniem Komitetu zgłoszony problem ma szerszy charakter i dotyczy - jak stwierdził komitet w swoim komunikacie po posiedzeniu - "problemu rocznych kosztów, które są ponoszone nieregularnie w ciągu roku", np. jednorazowo. W ramach dyskusji komitet IFRIC doszedł do wniosku, że zgłoszony problem jest ściśle związany z "pewnym napięciem/niespójnościami pomiędzy pojęciem współmierności kosztów i przychodów a definicją aktywów". I z tego względu Komitet IFRIC zwrócił się do Rady IASB o generalne rozwiązanie tej kwestii na gruncie "Założeń koncepcyjnych MSR", nad których modyfikacją Rada obecnie pracuje 2 .