BP/443-37/06 - Czy czynności podejmowane lekarza specjalistę medycyny sądowej, powoływanego w charakterze biegłego przez Policję, Prokuraturę lub Sąd podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Z przedstawionego w złożonym wniosku stanu faktycznego, wynika iż podatnik uzyskuje przychody z tytułu czynności wykonywanych na zlecenie Policji, Sądu lub Prokuratury jako biegły - lekarz specjalista medycyny sądowej. Zgodnie z oświadczeniem strony przedmiotowe czynności lekarza specjalisty medycyny sądowej wykonywane na rzecz wskazanych wyżej instytucji zostały sklasyfikowane zgodnie z nomenklaturą Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupowaniu statystycznym 85.12.12-00.00 - "konsultacje i leczenie prowadzone przez lekarzy specjalistów i chirurgów". Ponadto podatnik nadmienia, iż wykonuje wyłącznie czynności w zakresie szeroko pojętej "ochrony zdrowia".

Zdaniem podatnika czynności wykonywane przez biegłego sądowego nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald wyjaśnia, iż w przedmiotowym przypadku będą miały zastosowanie następujące przepisy prawne:

Artykuł 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem" podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 8 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych,

Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności,

Artykuł 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności: z tytułu których wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 19991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności w wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich,

Artykuł 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwalania się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy, poz. 9 załącznika Nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. O podatku od towarów i usług ("Wykaz towarów i usług zwolnionych od podatku"), zwolnieniu od podatku podlegają: ex 85 - usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2),

Mając na uwadze przedstawiony przez stronę stan faktyczny oraz treść powołanych wyżej przepisów tutejszy organ stwierdza, iż stosownie do przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w powyższym przepisie, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa - patrz art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Zatem sam fakt wykonywania określonych czynności z nakazu władzy nie jest kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny. Oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych przez biegłych sądowych na zlecenie określonych instytucji państwowych (np. sąd, policja, prokuratura) należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 cytowanej ustawy, w szczególności pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników podatku od towarów i usług. W świetle powyższego przepisu za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi węzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego tych czynności wobec osób trzecich.

Opinie wydawane przez biegłych sądowych są dowodem w postępowaniu sądowym, i nie mogą być utożsamiane ze świadczeniem usługi, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania. W tym przypadku nie może być zatem mowy o zaistnieniu przesłanki dotyczącej odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, ponieważ sąd nie przejmuje odpowiedzialności za opinię wydaną przez biegłego w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Reasumując należy stwierdzić, iż czynności wykonywane na zlecenie sądu przez biegłego sądowego nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004 r., stanowią zatem działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Jednocześnie należy nadmienić, iż we wskazanej sytuacji czynności pytającego wykonywane na zlecenie opisanych wyżej instytucji, sklasyfikowane w grupowaniu statystycznym PKWIU 85.12.12-00.00, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 9 (ex 85 - "usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej,..") załącznika Nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od towarów i usług. W sytuacji gdy przedmiotem świadczenia przez podatnika będą wyłącznie usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej PKWiU ex 85, w tym usługi PKWiU 85.12.12-00.00, czynności te będą korzystały z przedmiotowego zwolnienia z opodatkowania bez względu na osiągnięty z tego tytułu obrót. (Ponadto organ podatkowy nadmienia, ze zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., do obrotu, którego przekroczenie obliguje podatnika do płacenia podatku od towarów i usług - 10.000 euro nie wlicza się odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku).

Mając na uwadze cytowane na wstępie przepisy prawne tutejszy organ podatkowy stwierdza, że stanowisko jednostki wyrażone w niniejszym wniosku nie jest prawidłowe, ponieważ czynności biegłego sądowego - lekarza specjalisty medycyny sadowej stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r., jednakże korzystać będą ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie nadmienia się, że udzielając powyższej interpretacji tutejszy organ podatkowy przyjął wskazany przez podatnika symbol PKWiU, natomiast organem właściwym do wydania opinii statystycznych jest w Urząd Statystyczny w Łodzi, Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych, ul. Suwalska 29 Łódź.