BI/4117-0058/05 - Ulgowe przejazdy środkami transportu kolejowego.

Pytanie podatnika

Czy wypłacane przez spółkę z o.o. na rzecz pracowników, emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin świadczenia w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu kolejowego są zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia... na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr DM/P/415-0026/05/EC z dnia 26 sierpnia 2005 r. dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego,

uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Pismem z dnia 23 maja 2005 r. (uzupełnionym w dniu 2 sierpnia 2005 r.) Spółka z o.o. (płatnik) zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka wykupuje świadczenia na rzecz pracowników, emerytów, rencistów oraz członków ich rodzin w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu kolejowego. Uprawnienia te wynikają z Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zatrudnionych przez Pracodawców Zrzeszonych w Związku Pracodawców Kolejowych wpisanego do rejestru Ponadzakładowych Układów Zbiorowych Pracy. Według Spółki wartość świadczeń z tytułu uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu kolejowego korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2005 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko Spółki przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

Podatnik korzystając z przysługującego mu prawa wniósł zażalenie na powyższe postanowienie. W uzasadnieniu tego zażalenia zostało zawarte stwierdzenie, że w 2005 r. Urząd Skarbowy powołuje się na przepis obowiązujący do 2003 r. Według Spółki w treści art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po 2003 r. ustawodawca zamienił wyraz: "ustawy" na wyraz "przepisów", wyraźnie rozszerzając w ten sposób możliwości stosowania zwolnienia, o którym mowa w tym przepisie. Zdaniem Spółki Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy jest przepisem wskazanym w art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Jednocześnie Spółka powołuje się na informację udzieloną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brodnicy pismem nr PD/4150-6/2/04/IH z dnia 18 marca 2004 r.

Ponadto w przedmiotowym zażaleniu Spółka postawiła pytanie, czy powinna wystawiać pity 8C na małoletnie dzieci, które otrzymują świadczenia.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Stosownie do zapisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń z tytułu uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego, wynikających z przepisów o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Przepisami o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, wymienionymi w art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. są przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 175, poz. 1440 z późn. zm.). W myśl art. 1a ust. 3 tej ustawy przewoźnicy wykonujący publiczny transport zbiorowy mogą wprowadzić uprawnienia do bezpłatnych albo ulgowych przejazdów dla swoich pracowników oraz emerytów i rencistów i najbliższych członków rodzin.

Oznacza to, iż uprawnienia do bezpłatnych bądź ulgowych przejazdów udzielonych wymienionym w tym uregulowaniu osobom odnoszą się do podmiotów posiadających status przewoźnika wykonującego publiczny transport zbiorowy. Poza tym w art. 1b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. zastrzeżono, iż przepisów ustawy nie stosuje się do osób odbywających podróż na podstawie wykupionych od przewoźnika na rzecz tych osób legitymacji lub biletów uprawnionych do ulgowych przejazdów (...).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie wynika, aby Spółka (pracodawca lub były pracodawca) przyznająca pracownikom, emerytom, rencistom i członkom rodzin ulgi do przejazdów środkami transportu kolejowego była przewoźnikiem wykonującym publiczny transport zbiorowy (jest ona jedynie firmą związaną z transportem kolejowym, zobowiązaną na podstawie Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Zatrudnionych przez Pracodawców Zrzeszonych w Związku Pracodawców Kolejowych do wykupienia tym osobom uprawnień do przedmiotowych ulg).

W tym stanie faktycznym i prawnym należy stwierdzić, iż wartość świadczeń z tytułu uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu kolejowego, z których korzystają wskazane we wniosku podmioty - nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w treści art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

Wartość tych świadczeń dla pracowników Spółki w momencie ich otrzymania lub postawienia do dyspozycji stanowi przychód ze stosunku pracy (zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.).

Natomiast świadczenia przysługujące członkom rodzin stanowią przychody z innych źródeł wymienione w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Spółka dokonując wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 - ma na podstawie art. 42a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. obowiązek jako płatnik sporządzić odrębnie dla każdego podatnika informację o wysokości przychodów (PIT-8C) oraz przekazać ją podatnikowi oraz właściwemu organowi podatkowemu.

Stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. od uzyskanych przez emerytów lub rencistów świadczeń, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 - pobiera się podatek dochodowy w wysokości 10% należności. W myśl bowiem art. 21 ust. 1 pkt 38 tej ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Oznacza to, iż w przypadku gdy emeryci lub renciści uzyskają świadczenia w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy o wartości wyższej niż kwota wskazana w powołanym przepisie, opodatkowaniu podlega powstała nadwyżka ponad tę kwotę, od której płatnik zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ma obowiązek pobrać zryczałtowany 10% podatek dochodowy. Przy czym, jeśli przedmiotem świadczeń wymienionych w art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie są pieniądze, podatnik jest zobowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego podatku przed udostępnieniem tego świadczenia (art. 41 ust. 7).

Odnosząc się do zarzutów złożonych w zażaleniu, nie można podzielić poglądu Spółki, iż Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy Pracowników Zatrudnionych przez Pracodawców Zrzeszonych w Związku Pracowników Kolejowych należy zaliczyć do przepisów o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Katalogu zwolnień określonych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym nie można interpretować rozszerzająco. Wszelkie ulgi i zwolnienia są bowiem odstępstwem od konstytucyjnych zasad powszechności i równości opodatkowania.

Nieprawdziwy jest również zarzut, jakoby w 2005 r. Izba Skarbowa w Gdańsku jak i Pomorski Urząd Skarbowy powoływały się na przepis obowiązujący do 2003 r. Niezależnie od powyższego zauważa się, iż zażalenie powinno zawierać zarzuty tylko przeciwko postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego, a nie również przeciwko informacji Dyrektora Izby Skarbowej zawartej w piśmie nr BI/005-0989/03.

Ponadto stosownie do treści art. 14a § 1-4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) organ podatkowy pierwszej instancji na pisemny wniosek podatnika/płatnika udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie. Składając wniosek podatnik/płatnik jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. Naczelnik urzędu dokonuje oceny prawnej stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i w formie postanowienia stwierdza, czy stanowisko podatnika/płatnika w sprawie jest prawidłowe, czy też nie. Wniosek płatnika w przedmiotowej sprawie dotyczył interpretacji przepisu określonego w art. 21 ust. 1 pkt 84 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. W zażaleniu na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w sprawie interpretacji tego przepisu Spółka postawiła pytanie w zakresie obowiązku sporządzania deklaracji dla małoletnich dzieci. Zapytanie to zatem wykracza poza zakres niniejszej sprawy (jest odrębnym problemem prawnym) i jako takie nie może być brane pod uwagę przy weryfikacji przez organ odwoławczy postanowienia z dnia 26 sierpnia 2005 r.

Jednocześnie nadmienia się, iż wskazana w zażaleniu interpretacja nr PD/4150-6/2/04/IH z dnia 18 marca 2004 r. odnosi się do indywidualnej sprawy innego podatnika/płatnika w przedstawionym przez niego stanie faktycznym i nie może ona stanowić podstawy do zmiany stanowiska organu podatkowego zajętego w niniejszej sprawie.