BI/4117-0027/05 - Koszty uzyskania przychodów, a koszty diet z tytułu podróży służbowych krajowych i zagranicznych.

Pytanie podatnika

Czy koszty diet z tytułu podróży służbowych krajowych i zagranicznych stanowią koszty uzyskania przychodów?

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu zażalenia Pana... na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Pruszczu Gdańskim z dnia 16 maja 2005 r. Nr DF/415-3/05 dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 7 marca 2005 r. podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług kierowania samochodem ciężarowym na terenie kraju oraz poza jego granicami. W związku z podróżą służbową ponosi zwiększone koszty wyżywienia i noclegów. Podatnik ma wątpliwości, czy koszty diet z tytułu podróży służbowych krajowych i zagranicznych stanowią koszty uzyskania przychodów. Jego zdaniem dieta z tytułu podróży, której odbycie miało na celu osiągnięcie przychodów, powinna stanowić koszt uzyskania przychodów w ramach obowiązujących limitów.

Postanowieniem z dnia 16 maja 2005 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego w nim stanu faktycznego.

Podatnik, korzystając z przysługującego mu prawa, złożył zażalenie, w którym wniósł o ponowne rozpatrzenie jego wniosku. Podtrzymując stanowisko przedstawione we wniosku z 7 marca 2005 r. podatnik zarzucił, że organ pierwszej instancji skupił się na interpretacji pojęcia podróży służbowej, a nie na możliwości zaliczenia diet podróży w koszty uzyskania przychodów przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Ponadto wskazał, iż interpretacja udzielona przedmiotowym postanowieniem nie jest dla niego wiążąca, a zatem nie może on działać w jej oparciu bez narażenia się na błędne zaliczenie w koszty uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Jednocześnie stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z 26 lipca 1991 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nim współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

Tymi odrębnymi przepisami, o których mowa w powołanym przepisie art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. są:

rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej, lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990),

oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej, lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991).

Ustawodawca zatem dopuszcza możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą. Pojęcie "podróż służbowa" jakie występuje w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy nie tylko pracowników, ale także osób prowadzących działalność gospodarczą oraz osób z nimi współpracujących. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz rozporządzeń w sprawie szczegółowych zasad ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowych zarówno na obszarze kraju jak i poza jego granicami stanowią, iż - przedsiębiorca, który udał się w podróż służbową krajową lub zagraniczną, może do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć diety w tej samej wysokości, w jakiej przysługują one pracownikom.

Należy pokreślić, iż ustawodawca w treści art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. odwołał się do pojęcia "podróży służbowej". Z uwagi na fakt, że przepisy prawa podatkowego nie określają zakresu znaczeniowego "podróży służbowej", w tej materii nieodzownym jest odwołanie się do definicji tego pojęcia zawartej w treści art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem podróżą służbową jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika.

Odnosząc tę definicję do osób prowadzących działalność gospodarczą przyjąć należy, że podróżą służbową jest wyjazd związany z tą działalnością poza miejsce jej prowadzenia. W rozpatrywanym przypadku przedmiotem prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej jest świadczenie usług transportowych na terenie kraju oraz poza jego granicami. W tej sytuacji zaś nie ma możliwości wskazania stałego miejsca prowadzenia działalności (co jest warunkiem koniecznym do uznania wyjazdu za podróż służbową). Wyjazdy krajowe i zagraniczne należą do istoty tej działalności (stanowią czynności będące przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej) i jako takie nie są podróżami służbowymi. W konsekwencji należy stwierdzić, iż organ pierwszej instancji słusznie wskazał, iż brak jest podstaw do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wartości diet z tytułu tych podróży.

Należy zauważyć, że powyższe nie oznacza, iż w stosunku do podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych definitywnie w żadnej sytuacji art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie będzie miał zastosowania. Jak bowiem Naczelnik Urzędu Skarbowego zasadnie podkreślił - podatnik świadczący usługi transportowe może powiększać koszty uzyskania przychodów o diety - w ramach limitu określonego w treści art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - o ile odbywać będzie podróż służbową, tj. np. związaną z zawarciem umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem, czy też np. w celu zakupu środka trwałego.

W tym stanie faktycznym i prawnym nie podziela się stanowiska podatnika przedstawionego we wniosku o interpretację oraz w zażaleniu.

Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnia, że w myśl art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5. Zatem podatnik, na wniosek którego organ podatkowy udzielił wiążącej ten organ interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów podatkowych może, ale nie musi postępować w sposób w niej przedstawiony, w przeciwieństwie do organu podatkowego i organu kontroli skarbowej, które interpretacją tą są związane.