BI/005-0636/03 - W jaki sposób podatnik może odzyskać kwotę nadpłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych od nieuregulowanych przez kontrahenta należności?

Stan faktyczny:

W 1998 roku Podatnik - prowadzący działalność gospodarczą "Usługi w zakresie instalacji sanitarnych i co." - zawarł umowę ze Spółką z o.o., na rzecz której wykonywać miał prace obsługowo - konserwacyjnych, w zakresie ustalonym w załączniku do tej umowy. Za wykonywane prace Podatnik otrzymywać miał wynagrodzenie w formie stałego ryczałtu. Usługi dodatkowe, nie wymienione w załączniku, miały być dodatkowo zlecane i wynagradzane odrębnie.

W dniu 31 lipca 1998 r. Spółka wypowiedziała umowę, która - stosownie do jej postanowień - uległa rozwiązaniu z dniem 31 października 1998 r.

Za okres wypowiedzenia Podatnik wystawił trzy faktury VAT na łączną kwotę 58.850,29 zł (wykazując w nich wynagrodzenie ryczałtowe należne za ten okres), którą uwzględnił w rozliczeniu podatkowym jako przychód należny z pozarolniczej działalności gospodarczej. W związku z czym zapłacił odpowiednio większe zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Spółka, pomimo przyjęcia tych faktur, odmówiła zapłaty za nie, bowiem - w jej ocenie - Podatnik w okresie wypowiedzenia umowy nie wykonywał swoich obowiązków, zaś wynagrodzenie ryczałtowe należało się Podatnikowi za spełnione rzeczywiście czynności obsługowo-konserwacyjne, a nie za gotowość do pracy.

W związku z nie uregulowaniem przez Spółkę należności wynikających z ww. faktur Podatnik skierował sprawę na drogę postępowania sądowego. Jednakże wyrokiem z dnia 6 marca 2003 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie ostatecznie orzekł, iż wynagrodzenie ryczałtowe, na które opiewały te faktury, Podatnikowi nie przysługiwało, bowiem w okresie wypowiedzenia nie wykazał On czynności obsługowo-konserwacyjnych.

Stan prawny:

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza; przy czym za przychody z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (art. 14 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r.).

Jak wynika z wyr. Sądu Apelacyjnego z 6 marca 2003 r. w okresie wypowiedzenia umowy zawartej ze Spółką Podatnik nie wykonał czynności obsługowo-konserwacyjnych, za które przysługiwało wynagrodzenie ryczałtowe. W związku z powyższym Podatnik niezasadnie wystawił faktury dokumentujące zdarzenia, które w rzeczywistości nie miały miejsca.

Wystawienie tych faktur spowodowało wykazanie w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 1998 przychodu osiągniętego z tyt. prowadzenia działalności gospodarczej w wysokości wyższej od należnej, a tym samym zawyżenie dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl postanowień art. 75 § 2 pkt 1 lit. a) i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w sytuacji, gdy w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 § 2, podatnicy wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości wyższej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej, mogą złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty tego podatku; równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty jest obowiązany złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).

Zgodnie z treścią art. 81 Ordynacji podatkowej skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyny korekty, przy czym przesłanką uzasadniającą złożenie korekty jest m.in. - zgodnie z art. 81a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej - wykazanie, że Podatnik w złożonej wcześniej deklaracji wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany w niej podatek.

W świetle przedstawionego powyżej stanu prawnego i faktycznego sprawy. Podatnik powinien wystąpić do Urzędu Skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 rok, wraz z którym powinien złożyć korektę zeznania podatkowego za ten rok.