BI/005/0410/03 - Czy w przedstawionym stanie faktycznym: 1. Podatniczka w zeznaniu rocznym za 2002 r. mogła odliczyć w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej wydatki poniesione w 2002 r. na zakup mieszkania? 2. Podatniczka jest zobowiązana do zwrotu wykorzystanej w 2001 r. i w 2002 r. ulgi podatkowej z tytułu poniesionych wydatków na zakup mieszkania?
Pismo z dnia 22 stycznia 2004 r. Izba Skarbowa w Gdańsku BI/005/0410/03 Czy w przedstawionym stanie faktycznym: 1. Podatniczka w zeznaniu rocznym za 2002 r. mogła odliczyć w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej wydatki poniesione w 2002 r. na zakup mieszkania? 2. Podatniczka jest zobowiązana do zwrotu wykorzystanej w 2001 r. i w 2002 r. ulgi podatkowej z tytułu poniesionych wydatków na zakup mieszkania?
Stan faktyczny:
Podatniczka w grudniu 2001 roku zawarła umowę z firmą deweloperską na zakup lokalu mieszkalnego, dokonując jednocześnie częściowej wpłaty na poczet ceny mieszkania tj. kwotę 50.000,00 zł. Z tytułu poniesionych wydatków mieszkaniowych Podatniczka w 2001 roku korzystała z ulgi podatkowej. W 2002 roku na konto tego developera Podatniczka dokonała następnych wpłat w łącznej kwocie 67.000,00 zł. W związku kłopotami finansowymi tej firmy deweloperskiej w sierpniu 2002 r. została wstrzymana budowa, która już nie będzie kontynuowana. Podatniczka w 2002 roku zawarła odrębną umowę z inną firmą developerską na zakup innego lokalu mieszkalnego, dokonując częściowej wpłaty w kwocie 23.000,00 zł na poczet ceny mieszkania. W styczniu 2003 roku poprzedni deweloper przelał na konto nowego dewelopera część wpłaconych przez Podatniczkę środków pieniężnych.
Ocena prawna stanu faktycznego:
Z dniem 1 stycznia 2002 r. w związku ze zmianą art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), wprowadzoną przez art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została zniesiona tzw. duża ulga budowlana, określona w art. 27a ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2001 r.
Jednocześnie jednak w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. podatnikom, którzy w latach 1997-2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a)-f) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji - poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2004 r.
Artykuł 27a ust. 1 pkt 1 lit a)-f) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r, -. stanowił iż: podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w r. podatkowym podatnik poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na:
zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
budowę budynku mieszkalnego,
c)wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej; w razie przeniesienia przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członka własności lokalu mieszkalnego, za wydatki poniesione na wkład budowlany uznaje się wydatki stanowiące nadwyżkę ponad kwotę wkładu mieszkaniowego zaliczonego przez spółdzielnię na wkład budowlany,
zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,
W świetle powyższych przepisów Podatnicy zachowują prawo do odliczeń, tylko wówczas gdy kontynuują tę samą inwestycję. Przy czym użyty zwrot "kontynuacja danej inwestycji" należy rozumieć jako ponoszenie po dniu 31 grudnia 2001 r. dalszych wydatków między innymi na zakup lokalu mieszkalnego.
Wycofanie środków zgromadzonych na zakup mieszkania od dewelopera, a następnie zakup mieszkania u innego dewelopera bez względu na formę wycofania tych środków, jest nową inwestycją w rozumieniu wyżej powołanych przepisów.
W konsekwencji dokonanie przez Podatników po dniu 31 grudnia 2001 r. zmiany dewelopera skutkuje utratą prawa do kontynuacji odliczeń od podatku, bowiem wiąże się z uprzednim wycofaniem środków. Takich następstw nie wywiera natomiast zmiana lokalizacji lokalu (budynku) mieszkalnego, jeśli zakup dokonywany jest w ramach tej samej inwestycji realizowanej przez dewelopera. Zmiana lokalizacji lokalu mieszkalnego w obrębie tego samego dewelopera nie jest bowiem nową inwestycją w rozumieniu wyżej powołanych przepisów.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Podatniczka w grudniu 2001 r. zawarła umowę z firmą deweloperską umowę na zakup lokalu mieszkalnego, dokonując jednocześnie częściowej wpłaty na poczet ceny mieszkania tj. kwotę 50.000,00 zł. W 2002 roku na konto tego developera Podatniczka dokonała następnych wpłat w łącznej kwocie 67.000,00 zł. W związku kłopotami finansowymi tej firmy deweloperskiej w sierpniu 2002 r. została wstrzymana budowa, która już nie będzie kontynuowana. Podatniczka w 2002 roku zawarła odrębną umowę z firmą developerską w celu kupna innego lokalu mieszkalnego dokonując częściowej wpłaty w kwocie 23.000,00 zł na poczet ceny mieszkania. W miesiącu styczniu 2003 r. poprzedni developer przelał na konto nowego dewelopera część wpłaconych środków pieniężnych.
Tym samym Podatniczka utraciła prawo do odliczenia od podatku dochodowego wydatków wpłaconych w roku 2002 zarówno do pierwszego dewelopera jak i do nowej firmy deweloperskiej z tytułu zakupu mieszkania.
Jednocześnie na podstawie postanowień art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.- w brzmieniu obowiązującym w 2001 roku - jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 i 2, a następnie:
wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
po r., w którym dokonano o
do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.
Na podstawie postanowień art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne rozciągnięto moc obowiązującą przepisu art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., w jego brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. również do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po 1 stycznia 2002 r.
Użyty przez ustawodawcę "zwrot odliczonych wydatków" oznacza, iż objęte są nim wszelkie zdarzenia gospodarcze, w związku z którymi zwrócono podatnikowi poniesione nakłady. Do takich zdarzeń należy niewątpliwie zaliczyć również wycofanie środków finansowych uprzednio wpłaconych do firmy deweloperskiej na zakup mieszkania.
W związku z powyższym należy uznać, iż kwota dokonanych przez Podatniczkę w latach 2001 i 2002 odliczeń z tytułu poniesienia wydatków na zakup lokalu mieszkalnego, a następnie zwróconych w przez firmę deweloperską w 2003 roku (pomimo przelania zwróconej kwoty na konto innej firmy deweloperskiej) podlega odpowiednio doliczeniu do podatku dochodowego w 2003 roku. Zwrot pozostałych środków pieniężnych, powinien także znaleźć swoje odzwierciedlenie w zeznaniach za lata następne.