BD-P/423-153/05/P - Odsetki od pożyczek udzielonych przez udziałowców jako koszt uzyskania przychodu.

Pismem z dnia 3 czerwca 2005 r., uzupełnionym w dniu 23 czerwca 2005 r., Podatnik zwrócił się z wnioskiem o udzielenie, w trybie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej, pisemnej interpretacji dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu napojami. Kapitał zakładowy Wnioskującego wynosi 220.000 zł (do czerwca 2003 r. wynosił 120.000 zł), a udziały objęte są przez dwóch wspólników krajowych, posiadających odpowiednio 95% oraz 5% kapitału zakładowego.

Udziałowcy udzielili Spółce w 2002 r. pożyczek na okres 10 lat - Wspólnik posiadający 95% udziałów w kapitale zakładowym na kwotę 390.000 zł, a wspólnik posiadający 5% udziałów na kwotę 40.000 zł. Od udzielonych pożyczek są naliczane i wypłacane pożyczkodawcom odsetki. Udziałowcy krajowi udzielający pożyczek nie podlegają zwolnieniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym, Wnioskujący zwrócił się z zapytaniem, czy odsetki od pożyczek udzielonych w 2002 r. przez udziałowców krajowych, stanowią dla Niego koszt uzyskania przychodu?

Stanowisko Podatnika odnośnie powyżej opisanego stanu faktycznego przedstawia się następująco:

Naliczone i wypłacone odsetki od pożyczek, udzielonych przez udziałowców krajowych, do końca 2004 r., stanowią koszt uzyskania przychodu zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 16 ust. 7a) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2004 r., natomiast od dnia 1 stycznia 2005 r. tych samych odsetek nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, gdyż wymieniony art. 16 ust. 7a został uchylony.

Naczelnik Urzędu Skarbowego, w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., nr ZD/406-113/CIT/05 stwierdził, że ”zapłacone odsetki od pożyczek udzielonych w 2002 r. Podatnikowi przez Jego udziałowców krajowych, będą w całości stanowiły koszty uzyskania przychodu Podatnika, roku podatkowego, w którym zostały zapłacone, przy jednoczesnym spełnieniu innych wymagań ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie kwalifikowania wydatków uznawanych za koszty podatkowe (art. 15 ust. 1).”

Po dokonaniu analizy przedstawionych przez Podatnika okoliczności faktycznych sprawy oraz obowiązujących unormowań prawnych stwierdzam, że postanowienie organu podatkowego rażąco narusza prawo.

Wątpliwości Podatnika dotyczyły kwestii zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów, na postawie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetek płaconych od ww. pożyczek.

Przystępując do rozpatrzenia przedstawionej kwestii należy zauważyć, iż w świetle art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Stosownie natomiast do przepisu art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy podatkowej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Ponadto, należy zwrócić uwagę na przepis art. 9 ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 254, poz. 2533), w którym ustanowiono, iż przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stosuje się do odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy podatkowej, przed dniem 1 stycznia 2005 r.

Z kolei, stosownie do przepisu art. 16 ust. 7a ww. ustawy, obowiązującego do 31 grudnia 2004 r., a uchylonego przez art. 1 pkt 7 lit. b) wymienionej ustawy z dnia 18 listopada 2004 r., przepisów ust. 1 pkt 60 i 61 nie stosuje się do odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez podatnika lub podatników, o których mowa w art. 3 ust. 1, z wyjątkiem gdy taki podatnik lub podatnicy podlegają zwolnieniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34.

Przywołany w powyższych unormowaniach przepis art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienia podatników, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie natomiast z ust. 1 art. 1 podatnikami, których opodatkowanie dochodów podatkiem dochodowym reguluje ww. ustawa, są osoby prawne oraz spółki kapitałowe w organizacji.

Przedstawiony stan prawny wskazuje zatem, że odpowiedź stwierdzająca, iż odsetki od pożyczek udzielonych w 2002 r. stanowią w całości koszty uzyskania przychodów winna być udzielona z zastrzeżeniem, iż pożyczka udzielona została Podatnikowi przez udziałowców krajowych, będących podlegającymi nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu ”podatnikami” w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 ustawy podatkowej, tj. przez osoby prawne lub spółki kapitałowej w organizacji.

W przeciwnym bowiem przypadku zapłacone odsetki od pożyczek udzielonych przez udziałowców krajowych w 2002 r., zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 60, jeżeli zadłużenie wobec udziałowców (uwzględniające również pożyczkę):

Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.