BD-M/436-2/06/Z - Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości.

Pismem z daty 25 lutego 2005 r. przesłanym do Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu w dniu 14 września 2005 r. strona zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Wniosek ten został uzupełniony pismami z dnia 27 października 2005 r. oraz z dnia 3 listopada 2005 r.

Z przedstawionego przez stronę stanu faktycznego wynikało, iż w okresie od kwietnia 2004 r. była stroną wielu transakcji, w których jako sprzedawca wystawiała faktury VAT z określonym w nich podatkiem należnym.

W dniu 9 kwietnia 2004 r. Spółka (jako strona nabywająca) zawarła przedwstępną umowę sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości.

Cena tego prawa majątkowego została ustalona na kwotę 667.000 zł. i została w całości zapłacona w dwóch ratach przed dniem 1 maja 2004 r.

Umowa sprzedaży przenosząca własność tego prawa została zawarta dopiero w dniu 26 listopada 2004 r.

Natomiast w dniu 31 grudnia 2004 r. z tytułu dokonania tej umowy strona sprzedająca wystawiła na rzecz wnioskującej Spółki fakturę VAT naliczając w niej 22% podatek od towarów i usług.

W związku z powyższym Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy w opisanym stanie faktycznym dokonana sprzedaż prawa użytkowania wieczystego nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, czy też opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem strony taka umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Postanowieniem z dnia 18 listopada 2005 r. Nr ZP/436-24/05 Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu udzielając interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w indywidualnej sprawie, uznał stanowisko przedstawione przez Stronę we wniosku za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu tego postanowienia organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, iż zważywszy na okoliczność, że od powyższej umowy stronie wystawiono fakturę, w której naliczony został 22% podatek VAT oraz mając na uwadze regulacje zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. - o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86 poz. 959 z późn. zm.), umowa przenosząca prawo wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowych jest wyłączona spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Pismem z dnia 29 listopada 2005 r. Spółka za pośrednictwem pełnomocnika złożyła zażalenie na powyższe postanowienie, wnosząc o uchylenie postanowienia i orzeczenie, iż pogląd podatnika wyrażony we wniosku z dnia 16 września 2005 r. jest prawidłowy. Zaskarżonemu postanowieniu strona zarzuca naruszenie przepisów proceduralnych (art. 14a § 1 - Ordynacji podatkowej) oraz naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez przyjęcie, iż przepis ten ma zastosowanie w sprawie i art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2005 r. o podatku od towarów i usług poprzez przyjęcie, że obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT powstaje na skutek wystawienia faktury VAT, a nie w przypadku zaistnienia ustawowych przesłanek określonych w powyższym przepisie.

Zarzucił również naruszenie art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług poprzez przyjęcie, że obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT w niniejszej sprawie mógł powstać w dniu 31 grudnia 2005 r.- z datą wystawienia faktury.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu rozpatrując złożone zażalenie stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Prawo użytkowania wieczystego gruntu jest innym niż własność prawem rzeczowym oraz wartością niematerialną i prawną.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy świadczeniem usług jest przeniesienie praw do wartości niematerialnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Opodatkowaniu podlega zatem przeniesienie przez podatnika prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego oraz niezabudowanego.

Reasumując, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu (zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy) jest opodatkowana stawką podatku od towarów i usług 22%.

Natomiast zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) - zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntów przeznaczonych na cele rolnicze zwolnione jest od podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniła strona w piśmie z dnia17 stycznia 2006 r. - złożonym na wezwanie tut. organu - grunty będące przedmiotem umowy przenoszącej prawo użytkowania wieczystego (umowy sprzedaży), o której mowa we wniosku strony o interpretację, przeznaczone były na cele rolnicze.

W tym stanie rzeczy umowa sprzedaży jest zwolniona z podatku od towarów i usług, jednakże mimo zwolnienia przedmiotowego z obowiązku zapłaty podatku VAT, od powyższej transakcji powstał obowiązek w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych? w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r.- nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.

Zgodnie z tym przepisem nie podlegają temu podatkowi te czynności, których dokonanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Oznacza to, iż wyłączenie z podatku od czynności cywilnoprawnych będzie dotyczyło również sytuacji, w których stroną czynności będzie podatnik zwolniony podmiotowo od podatku VAT, jak również gdy czynność będzie zwolniona przedmiotowo z podatku VAT.

Według art. 2 pkt 4 wyjątkiem nie podlegającym wyłączeniu są jednak umowy sprzedaży m.in. prawa użytkowania wieczystego, odnośnie których zwolnienie z podatku VAT ma charakter przedmiotowy, co miało miejsce w przedstawionym stanie faktycznym.

Sprzedaż taka nie korzysta zatem z powyższego wyłączenia, w związku z tym podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.