Akustyczne oddziaływanie na środowisko dzwonów kościelnych i urządzeń nagłaśniających eksploatowanych przez kościoły.

Coraz powszechniej do organów ochrony środowiska napływają skargi na negatywne akustyczne oddziaływanie na środowisko dzwonów kościelnych oraz urządzeń nagłaśniających eksploatowanych przez kościoły.

W przypadku akustycznego oddziaływania na środowisko dźwięków, których źródłem jest ręczne lub mechaniczne wprawianie w ruch dzwonów kościelnych, konieczne jest ustalenie, w drodze pomiarów, rzeczywistego akustycznego oddziaływania na środowisko przedmiotowych dzwonów.

Stwierdzenie, przez organ ochrony środowiska na podstawie pomiarów własnych lub pomiarów dokonanych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, ponadnormatywnego akustycznego oddziaływania na środowisko ww. dzwonów kościelnych obliguje organ ochrony środowiska do podjęcia postępowania określonego przepisem art. 115a ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.). Przepis ten jednoznacznie stanowi, że w przypadku stwierdzenia przez organ ochrony środowiska, na podstawie pomiarów własnych, pomiarów dokonanych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub pomiarów podmiotu obowiązanego do ich prowadzenia, że poza zakładem, w wyniku jego działalności, przekroczone są dopuszczalne poziomy hałasu, organ ten wydaje decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu; za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu uważa się przekroczenie wskaźnika hałasu L_Aeq o lub L_AeqN.

Jednocześnie mając na uwadze brzmienie niniejszego przepisu należy wyjaśnić, że kościół, który eksploatuje uruchamiane ręcznie lub mechanicznie dzwony, w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 48 ustawy - Prawo ochrony środowiska, jest zakładem. Dzwony kościelne są bowiem, w myśl przepisu art. 3 pkt 6, instalacją (stacjonarne urządzenie techniczne) mogącą powodować emisję, o której mowa w przepisie art. 3 pkt 4 litera b, czyli hałas.

Natomiast w przypadku dźwięku dzwonów kościelnych, pieśni czy melodii, a także nabożeństw emitowanych do środowiska za pośrednictwem urządzeń nagłaśniających, stosuje się przepis art. 156 ustawy - Prawo ochrony środowiska, którego ust. 1 stanowi, że zabrania się używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno - wypoczynkowe.

Odstępstwo od tego przepisu określa art. 156 ust. 2, zgodnie z którym przepisu ust. 1 nie stosuje się do okazjonalnych uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym, imprez sportowych, handlowych, rozrywkowych i innych lokalnych zgromadzeń, a także podawania do publicznej wiadomości informacji i komunikatów służących bezpieczeństwu publicznemu.

Mając na uwadze brzmienie przepisu art. 156 należy podkreślić, że używanie na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno - wypoczynkowe instalacji lub urządzeń nagłaśniających jest zabronione z mocy prawa, 7. wyjątkiem okazjonalnych uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym.

Tymczasem codzienne wykorzystywanie urządzeń nagłaśniających w celu odtwarzania dźwięku dzwonów kościelnych, pieśni czy melodii, a także na rzecz nagłaśniania nabożeństw na zewnątrz kościołów - nie zalicza się do okazjonalnych uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym.

Zgodnie z przepisem art. 343 ustawy - Prawo ochrony środowiska kto narusza zakaz używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających określony w art. 156 niniejszej ustawy - podlega karze grzywny.

W myśl art. 12 ustawy z dnia z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 686, z późn. zm.), w związku z art. 2 ust. 1 pkt 1 niniejszej ustawy, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, jest upoważniony do podejmowania stosownych działań na rzecz wyegzekwowania zakazu wynikającego z art. 156 ustawy - Prawo ochrony środowiska.

Poza tym każdy organ administracji publicznej (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek, wojewoda, policja), po stwierdzeniu naruszenia przepisu art. 156 ustawy - Prawo ochrony środowiska, powinien wystąpić do sądu rejonowego z wnioskiem o ukaranie winnego tego naruszenia.