7439/2016 - Kontrola przy udzielaniu dodatkowych subwencji dla szkół z językiem mniejszości narodowej
Pismo z dnia 2 grudnia 2016 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej 7439/2016 Kontrola przy udzielaniu dodatkowych subwencji dla szkół z językiem mniejszości narodowej
Do Ministerstwa Edukacji Narodowej docierają sygnały potwierdzające, że w niektórych szkołach na terenie Nidzicy w zajęciach służących podtrzymywaniu tożsamości językowej i kulturowej uczniów należących do mniejszości narodowych uczestniczą uczniowie spoza tej społeczności i że ma to wpływ na wysokość subwencji oświatowej przekazywanej organom prowadzącym te szkoły.
W opinii resortu oświaty, w świetle przepisów ustawowych określających cel organizowania tych zajęć, wspomniana sytuacja jest istotnym nadużyciem.
Brak jest jednak prawnych instrumentów weryfikacji dobrowolnie składanych wniosków rodziców w sprawie korzystania przez ich dzieci z praw przysługujących obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy z dnia 6 stycznia 2004 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 573), w szczególności art. 4 ust. 3 - nikt nie może być obowiązany do udowodnienia swej przynależności do mniejszości narodowej lub etnicznej.
Znowelizowane w czerwcu 2016 r. przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 893 z późn. zm.) precyzują w ust. 8a i 8b, że:
8a. Na świadectwie szkolnym promocyjnym i na świadectwie ukończenia szkoły ucznia, który realizował zajęcia z języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego oraz zajęcia z własnej historii i kultury mniejszości lub społeczności posługującej się językiem regionalnym:
język mniejszości narodowej, język mniejszości etnicznej lub język regionalny umieszcza się w miejscu przeznaczonym na obowiązkowe zajęcia edukacyjne, na pierwszej wolnej pozycji, wpisując status tego języka ("język mniejszości narodowej", "język mniejszości etnicznej" lub "język regionalny") oraz jego nazwę;
historię i kulturę własną mniejszości lub społeczności posługującej się językiem regionalnym umieszcza się w miejscu przeznaczonym na dodatkowe zajęcia edukacyjne, wpisując nazwę tych zajęć ("Historia i kultura") oraz nazwę mniejszości narodowej, etnicznej lub społeczności posługującej się językiem regionalnym, której one dotyczą.
8b. Na świadectwie szkolnym promocyjnym i na świadectwie ukończenia szkoły ucznia, który realizował dodatkowo zajęcia z geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, umieszcza się te zajęcia w miejscu przeznaczonym na dodatkowe zajęcia edukacyjne, wpisując nazwę tych zajęć ("Geografia") oraz nazwę tego państwa.".
Z napływających do Ministerstwa Edukacji Narodowej informacji wynika, że część rodziców może być nieświadoma powyższych zapisów lub nieprawidłowo poinformowana przez szkołę co do celu organizowania tych zajęć, gdyż niektórzy dyrektorzy przedstawiają je jako adresowane do ogółu uczniów zainteresowanych językiem i kulturą kraju reprezentowanego przez mniejszość narodową w Polsce (np. niemiecką).
W związku z powyższym 3 listopada br. skierowano pismo do Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty z prośbą o rozpoznanie (w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego) sytuacji w tym zakresie w szkołach prowadzących nauczanie języka mniejszości narodowej.