5450/2016 - Planowana reforma struktury systemu edukacji a problem szkolnictwa zawodowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 15 września 2016 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej 5450/2016 Planowana reforma struktury systemu edukacji a problem szkolnictwa zawodowego.

Ministerstwo Edukacji Narodowej w okresie od marca do czerwca 2016 r. zorganizowało cykl debat społecznych poświęconych omówieniu zagadnień związanych z organizacją i realizacją kształcenia w szkołach oraz placówkach systemu oświaty. Przeprowadzono 17 wojewódzkich debat oraz 50 debat w gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Uczestnikami debat byli dyrektorzy szkół, nauczyciele, przedstawiciele organów prowadzących szkoły, przedstawiciele organizacji społecznych, przedsiębiorcy i pracodawcy. W dniu 15 czerwca 2016 r., w gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej odbyło się spotkanie Zespołu opiniodawczo - doradczego do spraw kształcenia zawodowego, którego członkami są przedstawiciele ministrów właściwych dla zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego oraz przedstawiciele reprezentatywnych organizacji pracodawców i pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), jak również reprezentanci samorządu gospodarczego i stowarzyszeń oświatowych. Spotkanie poświęcone było omówieniu zagadnień związanych z dostosowaniem kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy w kontekście kończącej się w czerwcu ogólnopolskiej debaty oświatowej dedykowanej edukacji "Uczeń. Rodzic. Nauczyciel - Dobra Zmiana".

W spotkaniu uczestniczył również przedstawiciel Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Jak wynika z debat przeprowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej obecny model kształcenia zawodowego w systemie edukacji nie spełnia swojej funkcji. Cechuje go niska efektywność kształcenia zawodowego.

System egzaminów zawodowych w obecnym kształcie funkcjonuje od września 2012 r., tj. od wejścia w życie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206, z późn. zm.). Wprowadzona wówczas formuła egzaminu zawodowego miała na celu uelastycznienie systemu potwierdzania kwalifikacji zawodowych.

Podczas przeprowadzonych debat uczestnicy sygnalizowali trudności związane z organizacją egzaminu zawodowego. Wnioski i rekomendacje płynące z debaty wskazywały na nieefektywny organizacyjnie system zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie, który w wielu przypadkach skutkuje kumulacją egzaminów, a tym samym dezorganizuje pracę szkoły, gdyż egzaminy odbywają się w ciągu całego roku szkolnego.

Proponowane zmiany w systemie egzaminów zawodowych nie będą wprowadzać zmian w zakresie podmiotów uprawnionych do przeprowadzania egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. Oznacza to, że tak jak dotychczas, egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie nadal będzie organizowany w danej szkole, placówce kształcenia ustawicznego, placówce kształcenia praktycznego, ośrodku dokształcania i doskonalenia zawodowego, u danego pracodawcy albo w miejscu wskazanym przez pracodawcę, a także przez podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, albo w miejscu wskazanym przez ten podmiot. Kwalifikacyjne kursy zawodowe będą nadal organizować podmioty określone w art. 68a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.) tj.:

- publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe - w zakresie zawodów, w których kształcą, oraz w zakresie obszarów kształcenia, do których są przypisane te zawody;

- niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych prowadzące kształcenie zawodowe - w zakresie zawodów, w których kształcą, oraz w zakresie obszarów kształcenia, do których są przypisane te zawody;

- publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz i ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego;

- instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645 z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową;

- podmioty prowadzące działalność oświatową, o której mowa w art. 83a ust. 2 ustawy o systemie oświaty.

Rozważane są zmiany systemu egzaminów zawodowych dla uczniów z niepełnosprawnością w zakresie sposobu dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Egzaminy eksternistyczne będą organizowane na dotychczasowych zasadach.

Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło działania, których celem jest lepsze przygotowanie uczniów do podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych, wyboru ścieżki kształcenia oraz planowania przyszłości edukacyjnej i zawodowej. Planowane zmiany uwzględniają wprowadzenie zajęć realizujących treści z zakresu doradztwa zawodowego, jako jedną z form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Zgodnie z projektowanymi zmianami treści dotyczące doradztwa zawodowego realizowane będą w ostatnich klasach szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych.

Szczegółowe rozwiązania dotyczące realizacji doradztwa zawodowego w szkołach zostaną opracowane w projekcie Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych, realizowanym przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. Działania podejmowane w projekcie przewidują opracowanie ramowych programów doradztwa zawodowego oraz wprowadzenie nowych rozwiązań organizacyjnych, dotyczących realizacji doradztwa zawodowego w szkołach.

Plany dotyczące utworzenia Funduszu Rozwoju Edukacji Zawodowej (FREZ) są obecnie na wczesnym etapie konsultacji z innymi resortami oraz związkami pracodawców.

Nadal będzie możliwe łączenie szkół realizujących kształcenie zawodowe w centra kształcenia zawodowego i ustawicznego, przy czym powstawanie tych jednostek organizacyjnych będzie odbywało się według zasad określonych w art. 62a ustawy o systemie oświaty. W świetle powyższego przepisu organ prowadzący szkoły dla dorosłych, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe lub placówki (tekst jedn.: placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego) może połączyć je w zespół, zwany Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. W związku z powyższym w świetle obowiązującej regulacji już dzisiaj istnieje możliwość funkcjonowania placówki kształcenia praktycznego w strukturze centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego. Planowane zmiany w tym zakresie, dotyczące wymogu funkcjonowania placówki kształcenia praktycznego mają na celu wzmocnienie oraz pełniejsze rozwijanie współpracy szkół z pracodawcami w zakresie realizacji kształcenia praktycznego oraz efektywniejszą realizację doradztwa zawodowego. Włączenie placówki kształcenia praktycznego w strukturę centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego nie zmienia zasad organizowania i przeprowadzania egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie.

Ministerstwo Edukacji Narodowej ze względu na realizowane projekty i zadania dotyczące kształcenia zawodowego oraz doradztwa zawodowego współpracuje z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Jednakże, kwestie związane z zadaniami publicznych służb zatrudnienia, w tym powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645 z późn. zm.).

Opublikowano: www.sejm.gov.pl