5204/2016 - Dotacje wypłacane oświatowym placówkom niepublicznym.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 90 ust. 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - Dz. U. z 2015 r. poz. 2156, z późn. zm.) niepubliczne domy wczasów dziecięcych otrzymują na każdego wychowanka dotację z budżetu powiatu w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jednego wychowanka tego rodzaju placówki w części oświatowej subwencji ogólnej dla danej jednostki samorządu terytorialnego, pod warunkiem że osoba prowadząca placówkę przedstawi planowaną liczbę wychowanków organowi właściwemu do udzielenia dotacji, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji.

W przypadku zwiększenia się liczby uczniów (wychowanków) w trakcie roku budżetowego w stosunku do danych przyjętych do wyliczeń subwencji oświatowej, jednostka samorządu terytorialnego ma możliwość wystąpienia do Ministerstwa Edukacji Narodowej z wnioskiem o zwiększenie subwencji z 0,4% rezerwy ustawowej w ramach wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych. Szczegóły dotyczące sposobu aplikowania o środki z ww. rezerwy zawarte są w kryteriach jej podziału, które są corocznie modyfikowane i opiniowane przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, a następnie umieszczane na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej w zakładce Finansowanie edukacji - subwencja ogólna dla JST. W przypadku, gdy złożony przez jednostkę samorządu terytorialnego wniosek spełnia wymogi formalne określone w kryteriach i analiza dokumentacji potwierdzi wzrost zadań szkolnych i pozaszkolnych, Minister Edukacji Narodowej występuje do Ministra Finansów o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego z powyższego tytułu. Ostateczne decyzje w omawianym zakresie podejmuje Minister Finansów, będący - zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - dysponentem rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, natomiast o sposobie wydatkowania środków pozyskanych w ramach podziału 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, tj. rada gminy, rada powiatu lub sejmik wojewódzki (art. 7 ust. 3 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego).

Należy jednak zaznaczyć, że część oświatowa subwencji ogólnej kalkulowana jest dla jednostki samorządu terytorialnego, a nie na poszczególne szkoły czy placówki. W kryteriach podziału 0,4% rezerwy, w opisie kryterium dotyczącego wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych, jest mowa o wzroście liczby uczniów przeliczeniowych w stosunku do danych przyjętych do naliczenia algorytmem części oświatowej subwencji ogólnej na dany rok budżetowy. Z powyższego wynika, że przy rozpatrywaniu wniosków z tego kryterium uwzględniana jest łączna liczba uczniów (wychowanków) w szkołach i placówkach prowadzonych (dotowanych) przez daną jednostkę samorządu terytorialnego, tj. liczba uczniów statystycznych oraz przeliczona wszystkimi wagami algorytmu. Na kwotę dofinansowania z powyższego kryterium ma wpływ nie tylko wzrost liczby uczniów przeliczeniowych wynikający ze zwiększenia się liczby wychowanków domów wczasów dziecięcych, ale także spadek liczby uczniów (wychowanków) przelicznych pozostałymi wagami algorytmu.

Powyższe oznacza, że obecnie funkcjonujący system subwencjonowania jednostek samorządu terytorialnego zawiera już rozwiązanie umożliwiające pozyskanie dodatkowych środków w przypadku zwiększenia liczb uczniów lub wychowanków odpowiednio niepublicznych szkół lub niepublicznych placówek. W ocenie Ministerstwa Edukacji Narodowej, w związku z tym, że minimalna wysokość dotacji udzielanych na wychowanków niepublicznych placówek jest równa kwocie subwencji przewidzianej dla danego wychowanka, nieuzasadnione wydaje się uzależnienie wpisania niepublicznej placówki do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego od sytuacji finansowej tej jednostki.

Odnosząc się do kwestii przekazania Powiatowi Jeleniogórskiemu dodatkowych środków subwencyjnych, uprzejmie informuję, że w dniu 23 czerwca 2016 r. do Ministerstwa Edukacji Narodowej wpłynął wniosek Powiatu Jeleniogórskiego o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej z 0,4% rezerwy z tytułu wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych w I półroczu 2016 r. Wniosek Powiatu spełnił wymogi formalne. Wykazany przez Powiat wzrost zadań związany był ze zwiększeniem liczby wychowanków domów wczasów dziecięcych oraz liczby wychowanków w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Powiat wnioskował o kwotę 957 216 zł. Jednakże, zgodnie z kalkulacją przeprowadzoną przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na podstawie danych zawartych we wniosku Powiatu, kwota zwiększenia części oświatowej subwencji ogólnej z ww. tytułu wnosi 771 023 zł. Propozycja zwiększenia części oświatowej subwencji ogólnej dla Powiatu Jeleniogórskiego o kwotę ustaloną przez Ministerstwo została pozytywnie zaopiniowana przez Stronę Samorządową Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w dniu 26 lipca br. W związku z tym Ministerstwo Edukacji Narodowej wystąpiło do Ministerstwa Finansów z wnioskiem o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej z 0,4% rezerwy o ww. kwotę dla Powiatu Jeleniogórskiego.

Ponadto, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Edukacji Narodowej mając na względzie trudności interpretacyjne przepisów obecnie regulujących kwestie dotowania przedszkoli, szkół i placówek z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, przygotowało zmiany w zakresie art. 80 i art. 90 ustawy o systemie oświaty. Zmiany te, w wersji przyjętej przez Parlament RP, znajdują się w ustawie z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 11 lipca 2016 r., poz. 1010)

Zmiany doprecyzowujące regulacje prawne w zakresie dotowania obejmują również kwestie udzielania dotacji na wychowanków wczasów dziecięcych. Zgodnie z przepisami, które wejdą w życie od dnia 1 stycznia 2017 r., niepubliczne placówki, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy o systemie oświaty, otrzymają na każdego wychowanka dotację z budżetu powiatu w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego wychowanka w części oświatowej subwencji ogólnej dla powiatu, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną placówkę poda organowi właściwemu do udzielenia dotacji informację o planowanej liczbie wychowanków nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. Wysokość tej dotacji dla niepublicznych placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania, będących domami wczasów dziecięcych (o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 71 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty) będzie proporcjonalna do czasu pobytu wychowanka w tej placówce i będzie ustalana jako iloczyn kwoty nie niższej niż kwota przewidziana na takiego wychowanka w części oświatowej subwencji ogólnej dla powiatu oraz liczby dni pobytu tego wychowanka w tej placówce, pomniejszonej o jeden dzień, i podzielonej przez liczbę dni w roku budżetowym.

Wprowadzenie odrębnego przepisu regulującego kwestię udzielania dotacji na wychowanków domów wczasów dziecięcych, w opinii Ministerstwa Edukacji Narodowej, pozwoli na uniknięcie zgłaszanych do resortu edukacji trudności interpretacyjnych w omawianym zakresie.