520000/0230/4/2008/NT - Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, wykonującą jednocześnie pracę nakładczą.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.), w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Elblągu uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 31 października 2008 r. przez przedsiębiorcę Pana (...) uzupełnionym o niezbędne informacje w dniu 13 listopada 2008 r., w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, wykonującą jednocześnie pracę nakładczą.

W dniu 31 października 2008 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Elblągu Inspektoratu w Ostródzie wpłynął wniosek przedsiębiorcy Pana (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 powołanej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Złożony wniosek nie spełniał wszystkich ustawowych wymogów, w związku z czym przedsiębiorca został wezwany do jego uzupełnienia, co nastąpiło w dniu 13 listopada 2008 r. Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi obecnie pozarolniczą działalność gospodarczą, wykonując równocześnie pracę nakładczą, z tytułu której pobiera wynagrodzenie.

W tym stanie faktycznym przedsiębiorca powziął wątpliwość odnośnie tytułu ubezpieczenia, z którego powinien być objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie ze stanowiskiem uzupełnionym w dniu 13 listopada 2008 r., z dniem zawarcia umowy o pracę nakładczą z płatnikiem składek: (...) z siedzibą w (...) przy ul. (...), miał on prawo do zmiany tytułu ubezpieczeń, z którego to prawa skorzystał (podlegając od dnia zawarcia umowy o pracę nakładczą z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jedynie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Elblągu zważył, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez Pana (...) we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe. Stosownie do przepisu art. 6 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 ww. ustawy, podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę nakładczą. Ponadto, stosownie do art. 9 ust. 2 cytowanej ustawy, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń.

Uwzględniając przedstawione regulacje prawne Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Elblągu potwierdza prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie, podkreślając jednocześnie, iż - zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę nakładczą stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu pracy nakładczej. Tym samym, obowiązujące przepisy nie ustalają minimalnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych ubezpieczonych, w związku z czym w przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia wysokość wynagrodzenia ustalonego w umowie o wykonywanie pracy nakładczej, ani wysokość przychodów uzyskiwanych miesięcznie z tytułu wykonywania tej umowy.

Równocześnie stwierdzić należy, iż istotnym warunkiem możliwości zastosowania regulacji przepisu art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest faktyczne wykonywanie zawartej umowy, co oznacza, że umowa taka nie może być zawarta dla pozoru (art. 83 § 1 Kodeksu Cywilnego), w celu obejścia przepisów ustawy lub być sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 58 Kodeksu Cywilnego). Przy badaniu, czy umowa o pracę nakładczą nie jest zawarta dla pozoru, jak również w celu obejścia przepisów ustawy, uwzględnia się szereg elementów łączących strony zawartej umowy, w tym m.in. spełnianie wymogu wynikającego z § 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą. W myśl powołanego przepisu, w umowie o pracę nakładczą pracodawca jest zobowiązany określić minimalną ilość pracy w taki sposób, aby osoba wykonująca pracę nakładczą mogła uzyskać co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia, jeśli praca nakładcza nie stanowi dla wykonawcy wyłącznego lub głównego źródła dochodu albo co najmniej 100% najniższego wynagrodzenia, w wypadku, gdy praca nakładcza stanowi dla wykonawcy wyłączne lub główne źródło utrzymania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę Pana (...) stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 powołanej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Elblągu, ul. Pułaskiego 1. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.