4122/2016 - Rekrutacja do szkół ponadgimnazjalnych 2016/2017

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej 1 wyznacza minimalną liczbę dni wymaganą dla konkretnej czynności i terminy brzegowe, których nie należy przekroczyć w postępowaniu rekrutacyjnym oraz postępowaniu uzupełniającym, stąd w rozporządzeniu sformułowania "nie później niż w terminie 22 dni od ostatniego dnia na złożenie wniosku o przyjęcie"; "w terminie nie krótszym niż 2 dni od dnia podania do publicznej wiadomości list kandydatów zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych" itp.

Minister Edukacji Narodowej określając w rozporządzeniu ww. terminy brzegowe odnosił się do wyznaczonych ustawą etapów postępowania rekrutacyjnego, m.in. tj.:

* złożenie wniosku przez kandydata,

* przeprowadzenie sprawdzianów kompetencji językowych i kompetencji kierunkowych oraz prób sprawności fizycznych do niektórych rodzajów szkół,

* uzupełnienie wniosku o świadectwo i wyniki egzaminu gimnazjalnego,

* weryfikację wniosku o przyjęcie do szkoły, w tym na potwierdzenie okoliczności zawartych w oświadczeniach załączonych do wniosku,

* podanie do publicznej wiadomości listy kandydatów zakwalifikowanych i kandydatów niezakwalifikowanych,

* podanie do publicznej wiadomości listy kandydatów przyjętych i listy kandydatów nieprzyjętych do szkoły,

* przeprowadzenie postępowania odwoławczego.

Zadaniem organu prowadzącego lub kuratorów oświaty jest ustalenie harmonogramu poszczególnych czynności wyznaczonych przez ustawodawcę, w którym wskazuje się konkretny dzień, miesiąc i rok.

Przygotowanie tego harmonogramu w postępowaniu rekrutacyjnym do szkół ponadgimnazjalnych powierzono kuratorowi oświaty, ponieważ, ustalając ww. harmonogram, kurator oświaty powinien uwzględnić specyfikę sieci szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych w danym województwie, specyfikę konkretnego roku kalendarzowego i ustalony harmonogramu roku szkolnego, w tym m.in. daty dni świątecznych, dni wolnych od pracy, daty zakończenia roku szkolnego itp. okoliczności.

Mając powyższe na uwadze, ustalony przez poszczególnych kuratorów oświaty harmonogram czynności, może być różny w poszczególnych województwach, ale w ograniczonym przez ustawowe przepisy zakresie.

Dlatego w projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw procedowanej obecnie w sejmie (druk nr 559 i 614) zrezygnowano z określania na poziomie aktu wykonawczego terminów postępowania rekrutacyjnego do przedszkoli i szkół z uwagi na szczegółowe zapisy ustawy i inne przepisy, które determinują przebieg postępowania rekrutacyjnego, pozostawiając poszczególnym podmiotom (organom prowadzącym w postępowaniu rekrutacyjnym do przedszkoli i szkół podstawowych oraz kuratorom oświaty w postępowaniu rekrutacyjnym do gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych), niewielki zakres swobody, niezbędny dla dopasowania tych terminów do specyfiki przeprowadzanego postępowania rekrutacyjnego.

Nadmieniam jednocześnie, że bardzo ważnym elementem postępowania rekrutacyjnego jest m.in. etap weryfikacji wniosku o przyjęcie do szkoły, w którym komisja kwalifikacyjna ma prawo - w ustawowo określonym czasie art. 20t ust. 7 ustawy o systemie oświaty - potwierdzić u wójta (burmistrza, prezydenta miasta) okoliczności zawarte w oświadczeniach załączonych do wniosku.

Zgodnie z ww. przepisem, komisja rekrutacyjna weryfikując wnioski o przyjęcie do przedszkola lub szkoły może wystąpić do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o potwierdzenie okoliczności zawartych w oświadczeniach załączonych do wniosku. Wójt (burmistrz, prezydenta miasta) jest zobowiązany potwierdzić te okoliczności w ustawowym terminie 14 dni. Wyznaczony dla wójta (burmistrza, prezydenta miasta) termin jest liczony od dnia złożenia w urzędzie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) stosownego pisma.

Mając powyższe na uwadze, zarówno organy prowadzące, jak i kuratorzy oświaty, ustalając harmonogram czynności w postępowaniu rekrutacyjnym oraz postępowaniu uzupełniającym, powinny, wyznaczając termin podania do publicznej wiadomości przez komisję rekrutacyjną listy kandydatów zakwalifikowanych i kandydatów niezakwalifikowanych, uwzględnić konieczność zabezpieczenia czasu na czynności administracyjne tj.:

- przygotowanie pisma przez komisję rekrutacyjną,

- przesłanie pisma do wójta (burmistrza, prezydenta miasta),

- ustalenia dotyczące potwierdzenia przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w terminie 14 dni okoliczności zawartych w oświadczeniach,

- przekazanie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do komisji rekrutacyjnej ustalonych okoliczności.

Ustalenie okoliczności zawartych w oświadczeniach załączonych do wniosku o przyjęcie do szkoły, może być rozstrzygające w postępowaniu rekrutacyjnym, tym samym nie może być pominięte lub rozpatrzone po zakończeniu postępowania rekrutacyjnego. Nadmieniam, że zgodnie z art. 7b ust. 1b, art. 20f ust. 4, art. 20h ust. 3 i 5, art. 20i ust. 3 oraz 20j ust. 3 ustawy o systemie oświaty, w przypadku równorzędnych wyników uzyskanych na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego brane są pod uwagę m.in. ww. oświadczenia. Komisja rekrutacyjna weryfikując poszczególne wnioski nie jest w stanie, na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego, ustalić czy ww. okoliczności będą nieistotne dla ostatecznego rozstrzygnięcia, w szczególności, gdy kandydaci do szkoły uzyskają jednakową liczbę punktów rekrutacyjnych, a kandydują na ostatnie wolne miejsce.

Ustawodawca ustalając ww. regulacje działał w interesie kandydatów ubiegających się o przyjęcie do szkoły, zapewniając im transparentne i weryfikowalne (również w postępowaniu odwoławczym przed sądem) warunki konkurowania o przyjęcie do szkoły.

Reasumując, organy prowadzące i kuratorzy oświaty muszą ustalić termin podania do publicznej wiadomości listy kandydatów zakwalifikowanych i kandydatów niezakwalifikowanych do szkoły, zabezpieczając termin na weryfikację oświadczeń załączonych do wniosku o przyjęcie do szkoły, umożliwiając komisji rekrutacyjnej rzetelne przeprowadzenie postępowania rekrutacyjnego. W efekcie postępowanie rekrutacyjne do przedszkoli i szkół jest znacznie wydłużone, o ten etap postępowania rekrutacyjnego.

Ministerstwo Edukacji Narodowej w piśmie z dnia 10 marca 2016 r. nr DJE-WOKO.4030.22.2016.JG zwróciło się do kuratorów oświaty o uwzględnienie tych procedur w ustalanych przez nich harmonogramach.

Ponadto, na ostatnim spotkaniu z kuratorami oświaty w dniu 15 czerwca br. zwrócono się z prośbą do kuratorów oświaty o ponowną weryfikację przygotowanych przez nich harmonogramów. Zwrócono uwagę na konieczność wskazania konkretnej daty ogłoszenia listy kandydatów zakwalifikowanych i kandydatów niezakwalifikowanych, listy kandydatów przyjętych i listy kandydatów nieprzyjętych. Wyjaśniono, że brak konkretnej daty dla ww. czynności jest sprzeczny z zasadami postępowania rekrutacyjnego oraz uciążliwy dla kandydatów, którzy muszą pilnować terminów wyznaczonych przez poszczególnych dyrektorów szkół. Uczeń, który kandyduje do kilku szkół musi w ustalonym terminie zadeklarować, do której szkoły ostatecznie chce się zapisać. Nie może zatem takich decyzji podejmować bez rozstrzygnięć komisji rekrutacyjnych w pozostałych szkołach.

Kuratorzy oświaty zostali zobowiązani do zweryfikowania tych harmonogramów m.in. w tym zakresie. W efekcie Lubelski Kurator Oświaty Zarządzeniem Nr 32/2016 i Nr 33/2016 z dnia 20 czerwca 2016 r. ustalił jednodniowe terminy ogłoszenia zarówno listy kandydatów zakwalifikowanych i kandydatów niezakwalifikowanych, jak i listy kandydatów przyjętych i nieprzyjętych.