3744/2016 - Usprawnienie systemu szkolnictwa zawodowego.

Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło wymierne działania w kierunku usprawnienia systemu szkolnictwa zawodowego.

Przyszłość szkolnictwa zawodowego jest jednym z czterech wiodących tematów zainicjowanej przez Minister Edukacji Narodowej ogólnopolskiej debaty oświatowej "Uczeń. Rodzic. Nauczyciel - Dobra Zmiana". Podczas cyklu spotkań regionalnych z nauczycielami, dyrektorami szkół, a także z pracodawcami dyskutowano m.in. o reformie systemu oświaty i roli jaką powinni w nim odgrywać pracodawcy - zarówno na poziomie centralnym przy projektowaniu rozwiązań systemowych, w procesie kształcenia w szkołach, jak również w procesie egzaminowania. Ważnym tematem dyskusji były sposoby włączenia się przedsiębiorców w proces budowania nowoczesnego systemu kształcenia zawodowego odpowiadającego na potrzeby gospodarki i rynku pracy.

W ramach debaty Ministerstwo Edukacji Narodowej uruchomiło także specjalną stronę internetową, gdzie na bieżąco zamieszczane są wszystkie informacje dotyczące spotkań, rozmów i debat organizowanych w różnych częściach kraju na temat zmian w polskim systemie edukacji. Za pośrednictwem tej strony każdy może przesyłać do MEN swoje uwagi, wnioski i spostrzeżenia dotyczące najważniejszych tematów związanych z przyszłością polskiej oświaty.

Kończąca się debata pozwoli na wypracowanie takiego modelu kształcenia zawodowego, w którym zarówno struktura, jak i organizacja kształcenia będą sprzyjały współpracy szkół z pracodawcami oraz koncepcji uczenia się przez całe życie. Podsumowanie ogólnopolskiej debaty nastąpi pod koniec czerwca br.

Ponadto w ostatnich miesiącach Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło działania, które mają na celu zwiększenie roli pracodawców w szkolnictwie zawodowym, zarówno na poziomie systemowym, jak i w ramach współpracy szkół zawodowych z pracodawcami.

Kształcenie zawodowe powinno być ściśle powiązane z potrzebami pracodawców, m.in. poprzez wprowadzanie nowych zawodów do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Klasyfikacja ta jest na bieżąco uzupełniana o nowe zawody na podstawie wniosków zgłaszanych przez ministrów właściwych dla tych zawodów. Każdy wniosek o wprowadzenie nowego zawodu do klasyfikacji musi zawierać m.in. uzasadnienie potrzeby kształcenia w tym zawodzie oraz informację o potrzebach rynku pracy w zakresie danego zawodu.

Do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego wprowadzono nowe zawody: technik przemysłu mody, technik lotniskowych służb operacyjnych, przetwórca ryb, jeździec oraz kierowca mechanik. Dodatkowo dokonano także zmiany nazwy dotychczasowego zawodu technik mechanizacji rolnictwa na technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki, do którego wprowadzono zagadnienia dotyczące eksploatacji systemów mechatronicznych w rolnictwie.

Utrzymano również możliwość kształcenia w zawodach asystentka stomatologiczna i opiekunka dziecięca, dzięki czemu szkoły policealne, kształcące w tych zawodach mogą dokonywać rekrutacji kandydatów na rok szkolny 2016/2017.

Ponadto nowelizacją klasyfikacji z dnia 1 czerwca br. umożliwiono szkołom kształcenie od roku szkolnego 2016/2017 w czterech nowych zawodach: technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej, technik automatyk, szkutnik oraz mechanik - operator maszyn do produkcji drzewnej.

Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza przy tym zintensyfikować współpracę na poziomie systemowym z organizacjami pracodawców, stowarzyszeniami zawodowymi oraz samorządem gospodarczym. Istotnym wsparciem w pozyskiwaniu partnerów do współpracy w tym zakresie będą środki europejskie w ramach perspektywy finansowej 2014-2020.

Obecnie trwa otwarty nabór ekspertów do projektu "Partnerstwo na rzecz kształcenia zawodowego. Etap 1: Forum partnerów społecznych", w którym przeprowadzone zostanie rozpoznanie zapotrzebowania na zawody i kwalifikacje w poszczególnych branżach, co posłuży autorom podstaw programowych kształcenia w zawodach w celu ich modernizacji bądź opracowania nowych, w przypadku gdy ministrowie właściwi dla zawodów zgłoszą do Ministerstwa Edukacji Narodowej wnioski o wprowadzenie nowych zawodów do klasyfikacji.

Dostosowaniu szkolnictwa zawodowego do rynku pracy powinny służyć również projekty realizowane w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020. W nowej perspektywie finansowej wsparcie kształcenia zawodowego ze środków europejskich odbywać się będzie głównie na poziomie regionów, tj. najbliżej zapotrzebowania szkół prowadzących kształcenie zawodowe oraz pracodawców - na ten cel przeznaczono ponad 930 mln euro.

Istotną rolę we wdrażaniu pozytywnych zmian w systemie szkolnictwa zawodowego powinno odgrywać skutecznie realizowane doradztwo zawodowe.

Konieczne jest przy tym systemowe uregulowanie kwestii doradztwa zawodowego w systemie oświaty, dlatego też w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) na lata 2014-2020 rozpoczęto wypracowanie ramowych programów doradztwa zawodowego oraz rozwiązań organizacyjnych, które będą wykorzystywane przez szkoły w realizacji wewnątrzszkolnych systemów doradztwa w szkołach na poszczególnych etapach edukacyjnych. Realizacja projektu dedykowanego tym zagadnieniom przewidziana jest na lata 2016-2017. Uzupełnieniem działań systemowych będzie wsparcie doradztwa zawodowego w regionach, z wykorzystaniem środków Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020, poprzez m.in. realizację zewnętrznego wsparcia szkół w obszarze doradztwa zawodowego, zakładającego współpracę różnych instytucji działających w obszarze doradztwa edukacyjno-zawodowego, w tym poradni psychologiczno-pedagogicznych, jak również poprzez tworzenie w szkołach tzw. szkolnych punktów informacji i kariery.