34647 - Stanowisko w sprawie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Odpowiadając na interpelację z dnia 21 września 2015 r. (znak: 34647) w sprawie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyjaśnia się, że wprowadzenie zmian systemowych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych musi być poprzedzone dogłębną i wszechstronną analizą skutków oddziaływania tych zmian zarówno na rynek pracy jak i budżet Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Natomiast uchwalona przez Sejm RP w dniu 25 września 2015 r. ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ma na celu zahamowanie gwałtownego wzrostu wykorzystania ulg przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na PFRON, któremu nie towarzyszy istotny wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych mających największe trudności w podjęciu i utrzymaniu się w zatrudnieniu (ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności).

W bieżącym roku średniomiesięczne zatrudnienie osób niepełnosprawnych ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności u tych pracodawców, w porównaniu do roku 2013, wzrosło zaledwie o 2118 etatów, tj. o 2,7%, gdy tymczasem przewidywane wykorzystanie ulg w bieżącym roku będzie o 47% wyższe od odnotowanego w roku 2013 r. (odpowiednio 738,7 mln. zł w roku 2015 i 503,6 mln zł w 2013 r.). Natomiast zatrudnienie osób niepełnosprawnych ogółem w firmach sprzedawców wystawiających informacje o ulgach spadło z 96 tys. w 2013 r. do 92 tys. w 2015 r.

Przy powyższym pragnę wskazać, że na przestrzeni ostatnich 4 lat ponad dwukrotnie wzrosła miesięczna kwota wykorzystanych ulg we wpłatach na PFRON - z 27,3 mln zł w 2011 r. do 62,3 mln zł w lipcu 2015 r. Największa dynamika tego wzrostu przypada na ostatnie dwa lata. O blisko 60% wzrosła liczba podmiotów wykorzystujących ulgi we wpłatach na PFRON z 4.297 do 6.828). Jak więc widać zainteresowanie wykorzystaniem ulg jest coraz większe.

Wobec powyższego ograniczenie poziomu wykorzystania ulg przy jednoczesnym zachowaniu atrakcyjności tego rozwiązania dla pracodawców zobowiązanych do dokonywania wpłat na PFRON było wskazane i jak najbardziej zasadne. Bowiem jeżeli nie zostałyby zmienione przepisy dotyczące ulg we wpłatach na PFRON, to ich wykorzystanie w 2016 r. mogłoby przekroczyć kwotę 840 mln zł co oznaczałoby poważne trudności w zapewnieniu środków na zaspakajanie palących potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych (ograniczenie środków przekazywanych przez PFRON samorządom wojewódzkim i powiatowym, na realizację ich ustawowych zadań na rzecz osób niepełnosprawnych czy wspieranie organizacji pozarządowych prowadzących skuteczną rehabilitację społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych).