340/2016 - Obowiązek zagwarantowania rodzicom prawa do wyboru wieku posyłania dzieci do szkoły.

W świetle znowelizowanych przepisów 1 od 1 września 2016 r.:

- dziecko w wieku 6 lat będzie obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne;

- dziecko w wieku 5 lat będzie miało prawo do realizacji wychowania przedszkolnego.

Powyższe prawo i obowiązek dziecko może realizować w przedszkolu lub w innej formie wychowania przedszkolnego (w punkcie przedszkolnym, zespole wychowania przedszkolnego), a także do dnia 31 sierpnia 2019 r. w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej.

Ponadto, na wniosek rodziców, dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat, będzie mogło rozpocząć naukę w szkole. Dyrektor szkoły podstawowej przyjmuje dziecko 6-letnie do I klasy, jeżeli dziecko korzystało z wychowania przedszkolnego w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w którym ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej albo posiada opinię o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej wydaną przez poradnie psychologiczno-pedagogiczną 2 . Wybór miejsca realizacji dalszej edukacji pozostaje w kompetencjach rodziców.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie edukacji publicznej, a taką potrzebą jest m.in. organizacja wychowania przedszkolnego należy do zadań własnych gminy 3 . Zatem, zapewnienie miejsca i warunków do realizacji przygotowania przedszkolnego jest zadaniem własnym gminy, a nie konkretnego przedszkola. Rada gminy ustala bowiem sieć prowadzonych przez gminę publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych.

Znowelizowane przepisy art. 14a ust. 2a i art. 17 ust. 7 ustawy o systemie oświaty 4 przywracają kontrolę kuratorów oświaty nad działaniami jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kształtowania sieci szkół i przedszkoli. Ustalenie przez radę gminy sieci publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego jest możliwe po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. Kurator oświaty oceni, czy projektowana sieć publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych wraz z publicznymi innymi formami wychowania przedszkolnego, niepublicznymi przedszkolami, o których mowa w art. 90 ust. 1b ustawy o systemie oświaty i niepublicznymi innymi formami wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 90 ust. 1c ustawy o systemie oświaty, zapewni wszystkim dzieciom zamieszkałym na terenie gminy, obowiązanym do realizacji rocznego przygotowania przedszkolnego możliwość spełniania tego obowiązku, zaś dzieciom pięcioletnim, czteroletnim, a od 1 września 2017 r. - także trzyletnim - możliwość realizowania wychowania przedszkolnego.

Biorąc pod uwagę napływające do Ministerstwa Edukacji Narodowej od rodziców dzieci w wieku przedszkolnym wnioski, postulaty i informacje wskazujące na możliwość naruszenia przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Minister Edukacji Anna Zalewska skierowała w lutym br. listy do wszystkich Prezydentów Miast, Burmistrzów, Wójtów oraz innych organów prowadzących publiczne: przedszkola i szkoły oraz inne formy wychowania przedszkolnego, a także do dyrektorów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół podstawowych z oddziałami przedszkolnymi ze wskazaniem na obowiązujące przepisy prawa oświatowego.

Reasumując, od 1 września 2016 r., dziecko 6-letnie będzie obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne (w tej samej placówce wychowania przedszkolnego 5 albo innej wybranej przez rodziców) lub będzie miało prawo do rozpoczęcia nauki w pierwszej klasie szkoły podstawowej.

Ani organy prowadzące, ani dyrektorzy przedszkoli i szkół nie mogą odmówić rodzicom złożenia wniosków, czy deklaracji o kontynuowaniu wychowania przedszkolnego w przedszkolu. Nie mogą także dzielić dzieci na te, które mogą korzystać z przedszkola oraz te, które muszą chodzić do oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Wybór miejsca edukacji dziecka należy do jego rodziców.

Gminy są zobowiązane do zapewnienia miejsc w placówkach wychowania przedszkolnego dla wszystkich uprawnionych dzieci. Gmina nie może zrzec się realizacji zadania własnego. Niezapewnienie miejsc wychowania przedszkolnego dzieciom mającym do tego prawo, jest naruszeniem przepisów prawa. Z ramienia państwa kontrolę nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego z punktu widzenia legalności sprawuje właściwy wojewoda. Zgodnie z art. 229 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego 6 , rodzice mogą złożyć do właściwego wojewody skargę dotyczącą działalności rady gminy.