33463/15 - Warunki wpisu do rejestru biegłych rewidentów.
Pismo z dnia 27 lipca 2015 r. Ministerstwo Finansów 33463/15 Warunki wpisu do rejestru biegłych rewidentów.
Odpowiadając na interpelację Pani Poseł (...) (nr 33463) w sprawie wpisu do rejestru biegłych rewidentów, uprzejmie przedstawiam następujące wyjaśnienia.
Zasady i procedury dotyczące postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na biegłych rewidentów zostały określone przepisami prawa, tj.:
* ustawą z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.), zwaną dalej "ustawą o biegłych rewidentach";
* rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów (Dz. U. poz. 1611);
* uchwałami Krajowej Rady Biegłych Rewidentów zatwierdzonymi przez Komisję Nadzoru Audytowego, a także uchwałami Komisji Egzaminacyjnej.
Do rejestru biegłych rewidentów - zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o biegłych rewidentach - może zostać wpisana osoba fizyczna, która spełnia następujące warunki:
korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;
ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta;
nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznawane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i piśmie;
odbyła:
roczną praktykę w zakresie rachunkowości w państwie Unii Europejskiej oraz co najmniej dwuletnią aplikację w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych zarejestrowanym w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub pod kierunkiem biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej albo
trzyletnią aplikację w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych zarejestrowanym w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub pod kierunkiem biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej - przy czym spełnienie tych warunków zostało stwierdzone przez Komisję Egzaminacyjną, zwaną dalej "Komisją";
złożyła przed Komisją z wynikiem pozytywnym egzaminy dla kandydatów na biegłego rewidenta z wiedzy teoretycznej w zakresie wskazanym w art. 9 ust. 1 i 2 ustawy;
złożyła przed Komisją z wynikiem pozytywnym końcowy egzamin dyplomowy sprawdzający umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy teoretycznej;
złożyła ślubowanie przed prezesem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów lub innym upoważnionym członkiem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.
Stosownie do art. 5 ust. 2a ustawy o biegłych rewidentach do rejestru może być wpisana również osoba fizyczna, która posiada co najmniej 15-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie rachunkowości, prawa i finansów oraz spełniła warunki, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1-4 oraz 6-8 ustawy.
Natomiast osoba fizyczna, która posiada uprawnienia do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, uzyskane w innym państwie Unii Europejskiej lub państwie trzecim - zgodnie z art. 5 ust. 3-4 ustawy o biegłych rewidentach może zostać wpisana do rejestru po złożeniu z wynikiem pozytywnym, przed Komisją, egzaminu w języku polskim z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rewizyjnych, obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 9 ust. 4 ustawy o biegłych rewidentach, kandydat na biegłego rewidenta zakwalifikowany do egzaminu uiszcza opłatę egzaminacyjną na pokrycie kosztów przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, stanowiącą przychód Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Opłata za każdy egzamin z wiedzy teoretycznej jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 20%, zaś za egzamin z prawa gospodarczego, oraz za egzamin dyplomowy - w kwocie nieprzekraczającej równowartości 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.
Obecnie obowiązującą wysokość opłat za poszczególne egzaminy określiła Krajowa Rada Biegłych Rewidentów w porozumieniu z Komisją Egzaminacyjną uchwałą nr 2635/49a/2014 z dnia 9 grudnia 2014 r. zatwierdzoną przez Komisję Nadzoru Audytowego w dniu 17 grudnia 2014 r.
Jak wynika z przytoczonych regulacji wpływy z opłat za egzaminy mają na celu pokrycie kosztów ich organizacji i przeprowadzania, z tego też względu ich wysokość kształtowana jest na poziomie, który to umożliwi. Z uwagi, iż Krajowa Izba Biegłych Rewidentów zapewnia obsługę Komisji i egzaminów, wpływy z opłat stanowią jej przychód.
Odnośnie możliwości refundacji opłat za egzamin w stosunku do bezrobotnych kandydatów należy wskazać, iż istnieje możliwość pokrywania kosztów za udział w egzaminach przez odpowiednie urzędy pracy - zgodnie z art. 40 ust. 3a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.) starosta, na wniosek bezrobotnego, może sfinansować ze środków Funduszu Pracy, do wysokości przeciętnego wynagrodzenia, koszty egzaminów umożliwiających uzyskanie świadectw, dyplomów, zaświadczeń, określonych uprawnień zawodowych lub tytułów zawodowych oraz koszty uzyskania licencji niezbędnych do wykonywania danego zawodu, lub też przez odpowiednie instytucje pomocy społecznej w przypadku osób ubogich, co pozwala na przystępowanie do egzaminów osobom będącym w trudnej sytuacji finansowej.
Podkreślenia wymaga również fakt, iż ustawą z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (Dz. U. z 2014. poz. 768), tzw. ustawą deregulacyjną, wprowadzono szereg uproszczeń mających na celu ułatwienie dostępu do zawodu biegłego rewidenta polegających m.in. na:
zaliczeniu poszczególnych egzaminów z wiedzy teoretycznej na podstawie ukończonych studiów wyższych, lub też w ramach postępowania kwalifikacyjnego prowadzonego przez organ uprawniony do nadawania uprawnień biegłego rewidenta w innym państwie UE;
zaliczeniu części postępowania (wszystkich egzaminów pisemnych z wiedzy teoretycznej)
na podstawie ukończonych studiów;
uproszczeniu regulacji w zakresie odbywania praktyki i aplikacji, w tym na:
zaliczeniu praktyki i aplikacji w drodze co najmniej 15-letniego doświadczenia zawodowego w zakresie rachunkowości, prawa i finansów,
doprecyzowaniu zasad zaliczania praktyki w zakresie rachunkowości na poczet postępowania kwalifikacyjnego w drodze uznania możliwości łączenia różnych form odbywania praktyki.
Powyższe zmiany pozwalają na uelastycznienie procesu kwalifikacyjnego, jego uproszczenie, a także na obniżenie kosztów np. w przypadku zaliczenia egzaminów ukończonych na uczelni, czy też ułatwienie odbywania praktyki poprzez możliwość łączenia jej różnych form.
Nawiązując do postulowanej propozycji zmian w zakresie zwolnienia z opłat za egzaminy oraz zasad odbywania aplikacji pragnę wyjaśnić, że proces stanowienia prawa musi uwzględniać wiele różnorodnych aspektów projektowanych regulacji i równoważyć często odmienne interesy, tak aby w rezultacie powstawał zespół spójnych, logicznych i powszechnie akceptowanych norm. Wszystkie uwagi i postulaty odnośnie konieczności dokonania zmian w obowiązujących przepisach prawa są szczegółowo analizowane i poddawane konsultacjom.
Jednakże z uwagi, iż obecnie prowadzone prace legislacyjne w zakresie założeń projektu do ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach mają na celu wdrożenie prawa Unii Europejskiej, a tym samym mogą zawierać wyłącznie zagadnienia wynikające z dyrektywy i rozporządzenia, konieczność dokonania ewentualnych zmian odnośnie postępowania kwalifikacyjnego zostanie rozważona przy okazji najbliższych prac legislacyjnych, prowadzonych w zakresie regulującym przedmiotowe zagadnienia.