3063-ILPP2-3.4512.139.2016.1.ZD - Zwolnienie z VAT usług pomocy społecznej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2016 r. (data wpływu 9 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług pomocy społecznej - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług pomocy społecznej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - osoba fizyczna od dnia 22 czerwca 2009 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie PKD 88.10.Z - Pomoc społeczna bez zakwaterowania dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych, jest podatnikiem podatku VAT.

Firma jest w trakcie inwestycji, będzie wnioskowała o dofinansowanie z Regionalnego Programu Województwa na lata 2014-2020 na budowę mieszkań wspieranych w miejscowości A. Planowana budowa domu dla osób starszych i niepełnosprawnych zakłada miejsca dla 12 osób zamieszkujących obiekt.

Planowana inwestycja pozwoli uzyskać zezwolenie wojewody o wpis do rejestru prowadzonego przez ww. organ. Przewidywany czas zakończenia inwestycji to 2018 r.

Firma Wnioskodawcy będzie po skończonej inwestycji prowadzić kompleksową złożoną usługę opieki nad osobami w podeszłym wieku i osobami niepełnosprawnymi jako całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z czasowym zameldowaniem, całodobowe wyżywienie, opiekę ogólną, pielęgniarską i medyczną oraz wypełnianie czasu wolnego.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d i pkt 23, zdaniem Wnioskodawcy, podatnik będzie spełniał warunki do zwolnienia od podatku VAT tej działalności, ponieważ uzyska stosowny wpis do rejestru wojewody oraz usługi będą świadczone w miejscu zamieszkania pensjonariuszy, którym to będzie Dom Opieki nad osobami starszymi i osobami niepełnosprawnymi.

Domy opieki społecznej, zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, zalicza się do obiektów budownictwa mieszkaniowego - "rozumie się przez to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11". Klasa PKOB charakteryzuje budynki zbiorowego zamieszkania i klasa ta obejmuje "domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych itp.".

Zdaniem Wnioskodawcy, podklasa ta obejmuje prywatne domy opieki nad osobami starszymi. Świadczone przez Zainteresowanego usługi będą usługami pomocy społecznej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d i pkt 23 Wnioskodawca będzie spełniał warunki do zwolnienia od podatku VAT działalności w zakresie: Pomoc społeczna z zakwaterowaniem dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych. Czy stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, warunki zastosowania zwolnionej stawki VAT zawiera art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d i pkt 23. Po zakończeniu inwestycji i uzyskaniu wpisu do rejestru wojewody Wnioskodawca spełni wszystkie warunki do zastosowania zwolnionej stawki VAT zgodnie z ustawą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym, zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Należy zauważyć, że przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie przewidują możliwości stosowania zwolnienia od podatku dla tej samej czynności na podstawie różnych norm prawnych.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

o domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,

o placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

Jak wynika z powyższego, zwolnieniem od podatku w oparciu o cyt. przepis objęte są - co do zasady - te usługi, które:

Aby zatem skorzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, musi być łącznie spełniony warunek podmiotowy (ściśle wskazany podmiot świadczący usługę) i przedmiotowy (konkretna usługa), a dodatkowo musi być ona świadczona na rzecz konkretnego podmiotu.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930, z późn. zm.), pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl art. 2 ust. 2 powołanej ustawy, pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 powyższej ustawy, pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Artykuł 22 pkt 3 ww. ustawy stanowi natomiast, że do zadań wojewody należy wydawanie i cofanie zezwoleń lub zezwoleń warunkowych na prowadzenie domów pomocy społecznej oraz wydawanie i cofanie zezwoleń na prowadzenie placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej.

Z kolei z art. 22 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej wynika, że do zadań wojewody należy również prowadzenie rejestru domów pomocy społecznej, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej, placówek zapewniających miejsca noclegowe oraz jednostek specjalistycznego poradnictwa.

Na podstawie art. 15 cyt. ustawy, pomoc społeczna polega w szczególności na:

Stosownie do art. 67 ust. 1 cyt. ustawy, działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku może być prowadzona po uzyskaniu zezwolenia wojewody.

Na mocy ust. 2 powyższego artykułu, wojewoda wydaje zezwolenie, jeżeli podmiot o nie występujący:

Z przepisu art. 67 ust. 3 ww. ustawy o pomocy społecznej wynika, że wojewoda prowadzi rejestr placówek, o których mowa w ust. 1. Rejestr jest jawny.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania w sprawach dotyczących wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku i wzór wniosku o zezwolenie, uwzględniając konieczność zapewnienia właściwej opieki osobom przebywającym w takich placówkach (art. 67 ust. 4 powyższej ustawy).

Zgodnie z art. 68 ust. 1 cyt. ustawy o pomocy społecznej, opieka w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku polega na świadczeniu przez całą dobę usług:

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

W tym miejscu należy wskazać, że analizując możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, ponieważ w przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o ww. przepis brak jest podstaw do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, bowiem odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Z art. 43 ust. 17 ustawy wynika, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe (art. 43 ust. 17a ustawy).

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca (osoba fizyczna) od dnia 22 czerwca 2009 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie PKD 88.10.Z - Pomoc społeczna bez zakwaterowania dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych, jest podatnikiem podatku VAT. Zainteresowany jest w trakcie inwestycji, będzie wnioskował o dofinansowanie z Regionalnego Programu Województwa na lata 2014-2020 na budowę mieszkań wspieranych w miejscowości A. Planowana budowa domu dla osób starszych i niepełnosprawnych zakłada miejsca dla 12 osób zamieszkujących obiekt. Planowana inwestycja pozwoli uzyskać zezwolenie wojewody o wpis do rejestru prowadzonego przez ww. organ. Przewidywany czas zakończenia inwestycji to 2018 r. Firma Wnioskodawcy po skończonej realizacji przedsięwzięcia będzie prowadzić kompleksową złożoną usługę opieki nad osobami w podeszłym wieku i osobami niepełnosprawnymi jako całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z czasowym zameldowaniem, całodobowe wyżywienie, opiekę ogólną, pielęgniarską i medyczną oraz wypełnianie czasu wolnego. Wnioskodawca uzyska stosowny wpis do rejestru wojewody oraz usługi będą świadczone w miejscu zamieszkania pensjonariuszy, którym to będzie Dom Opieki nad osobami starszymi i osobami niepełnosprawnymi. Domy opieki społecznej, zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, zalicza się do obiektów budownictwa mieszkaniowego - "rozumie się przez to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11". Klasa PKOB charakteryzuje budynki zbiorowego zamieszkania i klasa ta obejmuje "domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych itp.". Podklasa ta obejmuje prywatne domy opieki nad osobami starszymi. Świadczone przez Zainteresowanego usługi będą usługami pomocy społecznej.

Na tle powyższego, wątpliwości Zainteresowanego dotyczą ustalenia, czy świadczone przez niego usługi, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d i pkt 23 ustawy, będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca będzie świadczył kompleksową usługę opieki nad osobami w podeszłym wieku i osobami niepełnosprawnymi jako całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z czasowym zameldowaniem, całodobowe wyżywienie, opiekę ogólną, pielęgniarską i medyczną oraz wypełnianie czasu wolnego. Jak wskazał Zainteresowany, świadczone przez niego usługi będą usługami pomocy społecznej. Ponadto, po zakończeniu budowy placówki Wnioskodawca wystąpi o wpis do rejestru prowadzonego przez wojewodę.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że skoro opisana we wniosku kompleksowa usługa opieki nad osobami w podeszłym wieku i osobami niepełnosprawnymi będzie usługą pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, to w sytuacji gdy Wnioskodawca uzyska zezwolenie wojewody na prowadzenie placówki oraz zostanie wpisany do rejestru prowadzonego przez wojewodę, to świadczenie tej usługi będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d ustawy.

Skoro świadczona przez Zainteresowanego usługa będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d ustawy to nie będą spełnione warunki do zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Powyższe wynika z faktu, że po pierwsze - jak wskazano wyżej - przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie przewidują możliwości stosowania zwolnienia od podatku dla tej samej czynności na podstawie różnych norm prawnych.

Po drugie, przepis art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy obejmuje swym zakresem usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22. Skoro zatem świadczone przez Wnioskodawcę usługi będą usługami pomocy społecznej a Zainteresowany będzie (po uzyskaniu wpisu do rejestru prowadzonego przez wojewodę) podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d ustawy, to nie mogą to być jednocześnie usługi pomocy społecznej korzystające ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Tym samym w sytuacji, gdy Zainteresowany dla świadczonych usług korzystać będzie ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. d ustawy, to nie będzie mógł objąć tych usług zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.