3063-ILPP2-1.4512.141.2016.1.MK - Opodatkowanie podatkiem VAT transakcji kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 11 października 2016 r. (data wpływu 26 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych - jest prawidłowe.

W dniu 26 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: "Wnioskodawca" lub "Spółka") jest spółką świadczącą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej usługi informatyczne. Jest to istota działalności gospodarczej Spółki. W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) została ona sklasyfikowana jako: "Działalność związana z oprogramowaniem".

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Ww. usługi Spółka opodatkowuje podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej: "podatkiem VAT").

Spółka wypracowała znaczny zysk netto za rok 2014 oraz rok 2015. Z tego względu Wnioskodawca ma zamiar swoje nadwyżki finansowe lokować w papiery wartościowe. W tym celu Spółka będzie kupować/sprzedawać akcje i inne papiery wartościowe. Wnioskodawca nie będzie na cudzą rzecz dokonywać kupna/sprzedaży papierów wartościowych. Ww. czynności będą mieć charakter zarówno zarobkowy, jak i inwestycyjny, bowiem ich celem będzie przede wszystkim osiągnięcie zysku na poszczególnych transakcjach, a w sporadycznych przypadkach zakup akcji dokonywany będzie również w celu uzyskania wpływu na relację/partnerstwo z firmami zagranicznymi.

Wnioskodawca jednocześnie podkreśla, że nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi, ani usług finansowych.

W związku z tak przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie skutków podatkowych związanych z dokonywaniem ww. czynności mających charakter zarobkowy i inwestycyjny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy czynność kupna/sprzedaży przez Wnioskodawcę akcji i innych papierów wartościowych na własną rzecz, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT);

2. W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe, Wnioskodawca wnosi o odpowiedź na pytanie, czy czynność kupna/sprzedaży przez Wnioskodawcę akcji i innych papierów wartościowych będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, a tym samym, czy zastosowanie ma częściowe odliczenie podatku VAT naliczonego w związku z dokonywanymi zakupami związanymi z realizowaną sprzedażą zwolnioną oraz opodatkowaną, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, tj. strukturą sprzedaży?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych nie wchodzi w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, a zatem czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, iż są one realizowane przez podatników, w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Kwestia, czy kupno/sprzedaż akcji można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej była przedmiotem wielu rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który orzekł, że co do zasady ww. czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma w tym zakresie statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Wnioskodawca zauważa, że w wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95, TSUE podkreślał, iż samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. W wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), Trybunał uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskania z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe, polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej". Należy więc stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, w określonych okolicznościach. Dotyczy to sytuacji, gdy:

* posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada (lub nabywa udziały w celu zabezpieczenia możliwości zarządzania);

* sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;

* posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Wnioskodawca podkreśla, że zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, żaden z powyższych wyjątków nie zachodzi w jego przypadku.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, kluczowe znaczenie w rozpatrywanej sprawie ma fakt, czy podatnik nabył akcje i inne papiery wartościowe w celu sprawowania uprawnień właścicielskich, czy upatruje jedynie korzyści finansowe i nabywa akcje licząc na wzrost ich wartości.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest świadczenie usług informatycznych. Nie prowadzi on profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi ani usług finansowych. Z uwagi na to, że Spółka wypracowała znaczny zysk, ma zamiar swoje nadwyżki finansowe lokować w papiery wartościowe, tj. kupować/sprzedawać akcje. Przy czym ww. czynności będą mieć jedynie charakter zarobkowy i inwestycyjny. Wnioskodawca nie uczestniczy w zarządzaniu spółkami, których udziały/akcje posiada. Wnioskodawca nie dokonuje również sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych w ramach działalności maklerskiej ani brokerskiej. Zakup, posiadanie, sprzedaż, tj. obrót akcjami i innymi papierami wartościowymi nie jest też stałym, bezpośrednim przedmiotem działalności gospodarczej Spółki. Wnioskodawca nie świadczy też usług przechowywania akcji i innych papierów wartościowych.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego kupna lub sprzedaży akcji, czy innych papierów wartościowych nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji.

Ad. 2.

W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe, a zatem uznania, że czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż ww. czynność będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, a tym samym zastosowanie będzie mieć częściowe odliczenie podatku VAT naliczonego w związku z dokonywanymi zakupami związanymi z realizowaną sprzedażą zwolnioną oraz opodatkowaną zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, tj. strukturą sprzedaży.

Gdyby przyjąć, że czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, czynność tę należy rozpatrywać w kontekście świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z powyższym, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwolnione od podatku są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 94, z późn. zm., dalej: ustawa o obrocie instrumentami finansowymi), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usług pośrednictwa w tym zakresie.

Ww. zwolnienie nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe (a także usług pośrednictwa w tym zakresie). W efekcie wszystkie usługi, dotyczące obrotu instrumentami finansowymi oraz pośrednictwa w tym zakresie, korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Zatem w celu zdefiniowania pojęć instrumentów finansowych, zgodnie z odesłaniem ustawodawcy w ww. przepisie, należy sięgnąć do treści ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Z przepisu art. 3 pkt 1 lit. a powyższej ustawy wynika, że ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm., dalej: k.s.h.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego. Akcje kupowane/sprzedawane przez Spółkę stanowią papier wartościowy w rozumieniu przepisów k.s.h., co oznacza, że są instrumentem finansowym, którego kupno/sprzedaż podlega zwolnieniu z VAT.

Ponadto należy zauważyć, że kupno/sprzedaż akcji i innych papierów wartościowych przez Spółkę nie została wymieniona w katalogu wyłączeń ze zwolnienia z VAT wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy. O ile Organ uzna, że czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, to mając na uwadze powołane przepisy w odniesieniu do przedstawionych okoliczności wskazać należy, iż ww. czynność będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, przy założeniu, że ww. czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, zastosowanie będzie mieć częściowe odliczenie podatku VAT naliczonego w związku z dokonywanymi zakupami związanymi z realizowaną sprzedażą zwolnioną oraz opodatkowaną zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, tj. strukturą sprzedaży.

W przypadku bowiem, gdy Wnioskodawca nabywa akcje i inne papiery wartościowe na własny rachunek w celu ich dalszej odsprzedaży, wynagrodzeniem (zapłatą) jest zysk zrealizowany na danej transakcji sprzedaży, czyli dodatnia różnica pomiędzy wartością zbycia papierów, a wartością ich zakupu. Powyższe wynika z analizy art. 29a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Tym samym, zysk na poszczególnych transakcjach z zakresu kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych, zakupionych w celach handlowych, stanowi łączną kwotę wynagrodzenia (zapłaty) należnego Wnioskodawcy i jednocześnie podstawę opodatkowania VAT z tytułu ww. transakcji.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 października 2014 r., sygn. ITPP1/443-910/14/BS, zgodnie z którą: "(...) W przypadku transakcji nabywania i zbywania papierów wartościowych, podstawą opodatkowania ustalaną dla potrzeb podatku VAT, będzie zysk z poszczególnych transakcji sprzedaży papierów wartościowych zrealizowany w danym okresie rozliczeniowym, rozumiany jako dodatnia różnica pomiędzy wartością zbycia papierów, a wartością ich zakupu".

Przechodząc do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z występowaniem u Wnioskodawcy sprzedaży opodatkowanej - z usług informatycznych oraz sprzedażą zwolnioną - z czynności kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych stwierdzić należy, co następuje. Zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku, z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Przy czym, Wnioskodawca nie będzie w stanie wyodrębnić kwot podatku naliczonego związanego z wykonywaniem czynności dających prawo do odliczenia oraz czynności niedających tego prawa (czynności zwolnionych).

A zatem, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to w myśl art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. Stosownie do dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2 ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli związek dokonywanych zakupów z realizowaną sprzedażą zwolnioną zaistnieje, będzie on zobowiązany do rozliczenia podatku naliczonego odpowiednio na zasadach określonych w art. 90 ww. ustawy, z uwagi na niemożność przyporządkowania dokonanego zakupu jednoznacznie do danego rodzaju czynności, tj. opodatkowanych VAT lub zwolnionych.

Reasumując, w przypadku uznania, że czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że ww. czynność będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, a tym samym zastosowanie będzie mieć częściowe odliczenie podatku VAT naliczonego w związku z dokonywanymi zakupami związanymi z realizowaną sprzedażą zwolnioną oraz opodatkowaną, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, tj. strukturą sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 7 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Należy zaznaczyć, że czynności są opodatkowane podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy wykonywane są przez podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającego w takim charakterze w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tak więc, nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką świadczącą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej usługi informatyczne. Jest to istota działalności gospodarczej Spółki. W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) została ona sklasyfikowana jako: "Działalność związana z oprogramowaniem". Ww. usługi Spółka opodatkowuje podatkiem od towarów i usług. Spółka wypracowała znaczny zysk netto za rok 2014 oraz rok 2015. Z tego względu Wnioskodawca ma zamiar swoje nadwyżki finansowe lokować w papiery wartościowe. W tym celu Spółka będzie kupować/sprzedawać akcje i inne papiery wartościowe. Wnioskodawca nie będzie na cudzą rzecz dokonywać kupna/sprzedaży papierów wartościowych. Ww. czynności będą mieć charakter zarówno zarobkowy, jak i inwestycyjny, bowiem ich celem będzie przede wszystkim osiągnięcie zysku na poszczególnych transakcjach, a w sporadycznych przypadkach zakup akcji dokonywany będzie również w celu uzyskania wpływu na relację/partnerstwo z firmami zagranicznymi. Wnioskodawca jednocześnie podkreśla, że nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi, ani usług finansowych.

Ponadto, z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca nie uczestniczy w zarządzaniu spółkami, których udziały/akcje posiada. Zainteresowany nie dokonuje również sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych w ramach działalności maklerskiej ani brokerskiej. Zakup, posiadanie, sprzedaż, tj. obrót akcjami i innymi papierami wartościowymi nie jest też stałym, bezpośrednim przedmiotem działalności gospodarczej Spółki.

W związku z tak przedstawionymi okolicznościami sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych na własną rzecz, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Kwestia czy za działalność gospodarczą można uznać czynność samego nabycia/sprzedaży akcji czy udziałów innych spółek była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE. Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem - m.in.: sprawa Polysar Investments Netherlands BV v. Inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen pod sygn. C-60/90, sprawa Harnas & Helm CV v. Staatssecretaris van Financiën pod sygn. C-80/95 oraz sprawa Wellcome Trust Ltd v. Commissioners of Customs and Excise pod sygn. C-155/94.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Dotyczy to sytuacji gdy:

* posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,

* sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

* posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samego nabycia/sprzedaży akcji czy udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy VAT. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy.

Wskazać również należy, że zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie sądowym, analogiczna działalność była wielokrotnie rozważana przy okazji badania działalności holdingowej spółek, które inwestowały w akcje lub udziały innych spółek.

I tak, w orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Polysar (C-60/90) stwierdzono, że spółka holdingowa może uzyskać status podatnika, jeżeli jest ona pośrednio lub bezpośrednio zaangażowana w zarządzanie spółkami, w których posiada udziały, z wyłączeniem czynności, które wykonuje w związku z pełnieniem funkcji właścicielskich.

Wskazówki dotyczące znaczenia sformułowania "usługi zarządcze wykraczające poza prawa i obowiązki wynikające z posiadania udziałów" zawarł Trybunał Sprawiedliwości UE w kolejnych orzeczeniach z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 pomiędzy Floridienne SA i Berginvest SA a Państwem Belgijskim, z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 pomiędzy Welthgrove BV a Staatssecretaris van Financiën (Holandia), jak również z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 pomiędzy Cibo Participations SA a Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais (Francja).

W orzeczeniu w sprawie C-142/99 Trybunał stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych. Koncepcja ta została powtórzona w orzeczeniu C-102/00, w którym Trybunał Sprawiedliwości UE zajął stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu podmiotami zależnymi należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu artykułu 4 (2) VI Dyrektywy jedynie w takim zakresie, w jakim obejmuje ona transakcje opodatkowane VAT na podstawie artykułu 2 VI Dyrektywy.

Z kolei w wyroku w sprawie C-16/00 Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych. W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z dnia 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (zob. także orzeczenie TSUE z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Interpretując wskazany w orzecznictwie TSUE wyjątek od powyższej zasady sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką stwierdzić należy, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Kwestia uznania emisji nowych akcji za czynność podlegającą opodatkowaniu poruszona została przez Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 pomiędzy Kretztechnik AG a Finanzamt Linz. W sprawie tej Trybunał stwierdził, że w myśl utrwalonego orzecznictwa samo nabycie czy dzierżenie akcji nie może być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu szóstej dyrektywy. W istocie samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania danego dobra celem osiągania stałego zysku, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności tego dobra, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu tejże dyrektywy. Skoro zatem nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi samo w sobie działalności gospodarczej w rozumieniu tejże dyrektywy, nie są nią tym samym transakcje polegające na zbyciu tego rodzaju wkładów.

Natomiast do zakresu przedmiotowego szóstej dyrektywy należą, mimo że są zwolnione z podatku VAT, transakcje polegające na czerpaniu w sposób ciągły zysków z działalności, która przekracza ramy samego nabywania i zbywania papierów wartościowych, takie jak transakcje przeprowadzone w ramach wykonywania działalności handlowej polegającej na obrocie papierami wartościowymi.

W konsekwencji, zdaniem Trybunału, emisja akcji nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług dokonywanych odpłatnie w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy. Tym samym tego rodzaju czynność bez względu na to, czy została dokonana w związku z wprowadzeniem danej spółki na giełdę, czy też nie, nie należy do zakresu przedmiotowego tej dyrektywy.

Jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy, planowana działalność spółki będzie ograniczała się do nabycia/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych. Celem transakcji będzie przede wszystkim osiągnięcie zysku na poszczególnych transakcjach, a w sporadycznych przypadkach zakup akcji dokonywany będzie również w celu uzyskania wpływu na relację/partnerstwo z firmami zagranicznymi. Wnioskodawca nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi, ani usług finansowych, nie uczestniczy w zarządzaniu spółkami, których udziały/akcje posiada. Wnioskodawca nie dokonuje również sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych w ramach działalności maklerskiej ani brokerskiej. Zakup, posiadanie, sprzedaż, tj. obrót akcjami i innymi papierami wartościowymi nie jest też stałym, bezpośrednim przedmiotem działalności gospodarczej Spółki.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy oraz orzecznictwo TSUE jak również przedstawione zdarzenie przyszłe należy uznać, że planowane przez Wnioskodawcę transakcje kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych, nie będą stanowiły działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, skutkiem czego Wnioskodawca nie uzyska statusu podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w odniesieniu do tych czynności.

Podsumowując, czynność kupna/sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych na własną rzecz, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż Wnioskodawca w związku z tymi czynnościami nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a czynności tych nie można uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu ust. 2 tej regulacji.

W związku z tym, że Wnioskodawca nie uzyska statusu podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w odniesieniu do czynności wskazanych we wniosku, pytanie nr 2 zaprezentowane we wniosku stało się bezprzedmiotowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.