3063-ILPP1-3.4512.113.2016.2.JNa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 17 października 2016 r. (data wpływu 19 października 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 listopada 2016 r. (data wpływu do: Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu 22 listopada 2016 r., do Biura KIP w Lesznie 25 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie określenia miejsca świadczenia (opodatkowania) wykonywanych na rzecz niemieckiego Zleceniodawcy usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy towarów i usług, dla których przepisy ustawy o VAT nie przewidują wyłączeń;

* nieprawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy usług hotelowych.

W dniu 19 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia (opodatkowania) wykonywanych na rzecz niemieckiego Zleceniodawcy usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy towarów i usług. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 listopada 2016 r. (data wpływu do: Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu 22 listopada 2016 r., do Biura KIP w Lesznie 25 listopada 2016 r.) o sprecyzowanie pytań i wskazanie adresu ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 31 sierpnia 2016 r. w ramach prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej, której przedmiotem jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności i zarządzania PKD 70.22.Z, Wnioskodawca zawarł umowę o współpracę z podmiotem A, Niemcy. Kontrahent jest podmiotem posiadającym osobowość prawną, z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego UE, pozostaje czynnym i zarejestrowanym dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych podatnikiem podatku od wartości dodanej na terenie Niemiec o numerze (...), nieposiadającym stałego miejsca działalności na terenie Polski.

Dla potrzeb realizacji umowy Wnioskodawca dokonał rejestracji dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych. Ww. kontrahent pozostaje jego jedynym zleceniodawcą.

Przedmiotem umowy jest świadczenie przez Wnioskodawcę usług polegających na wyszukiwaniu na terenie kraju firm produkcyjnych gotowych podjąć współpracę z jego zleceniodawcą w zakresie produkcji i dostaw towarów na rzecz kontrahenta Wnioskodawcy. Do zadań Wnioskodawcy należy wyszukiwanie i przedstawianie potencjalnych dostawców, analiza potencjału technicznego ewentualnego dostawcy, doradztwo w zakresie rozwiązań technologicznych i transakcyjnych, mocy wytwórczych, asortymentu i jakości produktów dostawcy. W ramach realizacji umowy Wnioskodawca prowadzi rozmowy z potencjalnymi dostawcami przedstawiając im ofertę swojego zleceniodawcy, wizytuje zakłady produkcyjne, negocjuje warunki przyszłej umowy uczestnicząc w rozmowach handlowych. Po zawarciu umowy nadzoruje prawidłową i terminową realizację zamówień, a także prowadzi audyty jakości.

Wykonanie usług następuje na terenie Polski. Wszelkie czynności w ramach umowy Wnioskodawca wykonuje osobiście. Zawarta z kontrahentem niemieckim umowa ma charakter ramowy, a szczegółowe zlecenia otrzymuje Wnioskodawca osobiście, telefonicznie lub za pośrednictwem poczty elektronicznej od przedstawicieli firmy A. Całość kontaktów z kontrahentem odbywa się w języku niemieckim.

Odpłatność za ww. usługi ustalono w wartościach Euro i następuje ona w formie przelewu walutowego po przedstawieniu przez Wnioskodawcę rachunku i rozliczenia stanowiącego podstawę ustalenia jego wartości. Podstawą ustalenia wartości rachunku jest liczba dni roboczych i zryczałtowana stawka dzienna, a także równowartość poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów podroży służbowych.

Kontrahent niemiecki nie stawia do dyspozycji Wnioskodawcy żadnych środków technicznych niezbędnych do realizacji umowy, w szczególności pojazdu służbowego, sprzętu elektronicznego (komputer, telefon itp.), magazynów lub biura i jego wyposażenia itp., które Wnioskodawca musi zapewnić we własnym zakresie, tj. na własny koszt i ryzyko.

Dla prawidłowej realizacji umowy niezbędne jest nabywanie przez Wnioskodawcę towarów i usług na terenie kraju, w szczególności:

* towarów stanowiących tzw. sample, czyli przykładowe produkty pozostające w zainteresowaniu kontrahenta;

* usług transportowych i spedycyjnych związanych z wysyłką ww. produktów do kontrahenta;

* usług magazynowania i przechowywania ww. produktów;

* usług leasingowych, telekomunikacyjnych, hotelowych, marketingowych, księgowych, najmu powierzchni i innych;

oraz ewentualnych nabyć środków trwałych, materiałów eksploatacyjnych, paliwa itp.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy miejscem opodatkowania świadczonych przez Wnioskodawcę usług będzie terytorium Niemiec?

2. Czy w związku z zakupem przez Wnioskodawcę towarów i usług opodatkowanych, będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w sytuacji świadczenia przez niego wyłącznie usług opodatkowanych na terenie Niemiec?

Zdaniem Wnioskodawcy, miejscem opodatkowania świadczonych przez niego usług na rzecz niemieckiego kontrahenta nieposiadającego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Polski jest miejsce, w którym kontrahent ten posiada siedzibę, to jest terytorium Niemiec. Tym samym usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie będą podlegać opodatkowaniu w Polsce. Będą podlegać opodatkowaniu w Niemczech.

W opisanym stanie faktycznym, w którym całość działalności Wnioskodawcy realizowana jest na rzecz niemieckiego kontrahenta, w sytuacji posiadania przez Wnioskodawcę dokumentów potwierdzających wykonanie czynności objętych umową pozwala na odliczenie podatku naliczonego z faktur zakupu usług i towarów niezbędnych do wykonania umowy i prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z zakupem przez Wnioskodawcę towarów i usług opodatkowanych będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

* prawidłowe - w zakresie określenia miejsca świadczenia (opodatkowania) wykonywanych na rzecz niemieckiego Zleceniodawcy usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy towarów i usług, dla których przepisy ustawy o VAT nie przewidują wyłączeń,

* nieprawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy usług hotelowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, przez świadczenie usług - stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, której przedmiotem jest: Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności i zarządzania - PKD 70.22.Z, zawarł umowę o współpracę z niemieckim kontrahentem. Przedmiotem umowy jest świadczenie przez Wnioskodawcę usług polegających na wyszukiwaniu na terytorium kraju firm produkcyjnych gotowych podjąć współpracę z jego zleceniodawcą w zakresie produkcji i dostaw towarów na rzecz kontrahenta Wnioskodawcy. Do zadań Wnioskodawcy należy wyszukiwanie firm gotowych podjąć współpracę z jego zleceniodawcą, analiza potencjału technicznego ewentualnego dostawcy, doradztwo w zakresie rozwiązań technologicznych i transakcyjnych, mocy wytwórczych, asortymentu i jakości produktów dostawcy. W ramach realizacji umowy Wnioskodawca prowadzi rozmowy z potencjalnymi dostawcami przedstawiając im ofertę swojego zleceniodawcy, wizytuje zakłady produkcyjne, negocjuje warunki przyszłej umowy uczestnicząc w rozmowach handlowych.

Odpłatność za ww. usługi ustalono w wartościach Euro i następuje ona w formie przelewu walutowego po przedstawieniu przez Wnioskodawcę rachunku i rozliczenia stanowiącego podstawę ustalenia jego wartości. Podstawą ustalenia wartości rachunku jest liczba dni roboczych i zryczałtowana stawka dzienna, a także równowartość poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów podroży służbowych.

Niemiecki kontrahent jest podmiotem posiadającym osobowość prawną, czynnym i zarejestrowanym dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych podatnikiem podatku od wartości dodanej na terenie Niemiec, nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz kontrahenta osobiście na terytorium Polski.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy - na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a wprowadza do ustawy drugą definicję podatnika. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Kontrahent z Niemiec, na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługi, spełnia definicję podatnika w myśl art. 28a ustawy.

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.

Wobec powyższego, usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie podlegają opodatkowaniu w Polsce podatkiem od towarów i usług z uwagi na to, że kontrahent niemiecki jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy, a miejscem świadczenia tych usług - na podstawie art. 28b ustawy - jest terytorium kraju, w którym usługobiorca ma siedzibę działalności gospodarczej, tj. terytorium Niemiec.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki:

Jednak jak stanowi art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy - podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

W tym miejscu należy wskazać, że z treści art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy wynika, że podatnik podatku od towarów i usług, który dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, zachowuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, przy spełnieniu określonych warunków. Przepis ten winien być rozumiany w ten sposób, że upoważnia do odliczenia podatku naliczonego nie tyle w sytuacji, gdy podatnik podatku od towarów i usług wykazuje podatek należny z tytułu wykonywania na terytorium kraju czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale gdy wykazuje fakt dostawy towarów lub świadczenia usług, które z uwagi na przepisy dotyczące miejsca świadczenia opodatkowane są poza terytorium kraju.

Jak wynika z cyt. przepisu, warunkiem do odliczenia podatku naliczonego związanego z usługami świadczonymi poza terytorium kraju jest to, aby - hipotetycznie - w przypadku wykonywania tych samych usług w kraju podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Powołany przepis wymaga ponadto, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju. Powinny to być przede wszystkim dokumenty potwierdzające dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju, które będą jednocześnie opisywać te czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w celu prawidłowej realizacji umowy niezbędne jest nabywanie przez Wnioskodawcę towarów i usług na terytorium kraju, w szczególności:

* towarów stanowiących tzw. sample, czyli przykładowe produkty pozostające w zainteresowaniu kontrahenta;

* usług transportowych i spedycyjnych związanych z wysyłką ww. produktów do kontrahenta;

* usług magazynowania i przechowywania ww. produktów;

* usług leasingowych, telekomunikacyjnych, hotelowych, marketingowych, księgowych, najmu powierzchni i innych

oraz ewentualnych nabyć środków trwałych, materiałów eksploatacyjnych, paliwa itp.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi, gdyby były wykonywane na terytorium kraju, podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - uprawniałyby do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca spełnia również przesłankę dotyczącą posiadania stosownych dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z usługami świadczonymi poza terytorium kraju, przysługuje mu, co do zasady, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupionych towarów i usług związanych z usługami wykonanymi poza granicami kraju i niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce.

Wskazać jednak należy, że prawo to jest w pewnych sytuacjach ograniczone, a niekiedy wyłączone w ogóle, mimo, że nabywane towary czy usługi pozostają w bezpośrednim związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Ustawodawca wprowadził wiele wyłączeń i ograniczeń regulujących odliczenie podatku VAT, zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe.

Artykuł 88 ustawy zawiera wyłączenia stosowania obniżenia kwoty podatku. Jak stanowi art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych (...).

W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawcy - co do zasady - przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy towarów i usług, dla których przepisy ustawy nie przewidują wyłączeń, w sytuacji świadczenia przez niego wyłącznie usług niepodlegających opodatkowaniu na terytorium kraju.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w tej części jest prawidłowe.

Jednak z tytułu nabywanych usług hotelowych Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonywane na terytorium kraju zakupy usług hotelowych, jest nieprawidłowe.

Ograniczone prawo do odliczenia obowiązuje także w związku z wydatkami związanymi z pojazdami samochodowymi. Obecnie, zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 - w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającego z faktury otrzymanej przez podatnika.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o założenie, że Wnioskodawca otrzymuje faktury za towary i usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski (z naliczoną kwotą podatku od towarów i usług).

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.