3060-ILPP2-1.4512.106.2016.2.AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2016 r. (data wpływu 5 października 2016 r.), uzupełnionym pismami z dnia 4 listopada 2016 r. (data wpływu 14 i 22 listopada 2016 r.) oraz z dnia 6 grudnia 2016 r. (data wpływu 12 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 5 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 4 listopada 2016 r. o wskazanie sposobu wysyłki interpretacji i podanie numeru rachunku do ewentualnego zwrotu opłaty oraz w dniu 12 grudnia 2016 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej: "Wnioskodawca") działa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446, dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

Gmina, na mocy art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 96, poz. 603, z późn. zm.), stanowi jednostkę samorządu terytorialnego.

Wnioskodawca, będący jednostką samorządu terytorialnego, uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej, zgodnie z art. 16 ust. 2 Konstytucji oraz wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone dla innych organów władzy publicznej, zgodnie z art. 163 Konstytucji. W swoich działaniach organy samorządu korzystają ze środków prawnych właściwych władzy państwowej.

Wnioskodawca realizuje zadania należące do właściwości samorządu gminnego. Zadania te zostały określone w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gdzie mowa, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

W myśl art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, zadania publiczne wykonywane są przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, ponadto należy zaznaczyć, że każda gmina, w tym również Wnioskodawca, posiada osobowość prawną.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w celu wykonywania zadań, Gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami. Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi, niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie samorządowego zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej.

Wnioskodawca, razem z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, zawarł porozumienie międzygminne (dalej: Porozumienie) Aglomeracji W, rozumianej jako obszar funkcjonalny tworzony przez gminy: A; B; C; D; E; F; G - miasto, gmina wiejska H; I; J; K; L - miasto, gmina wiejska L; Ł; M; N; O; P; R miasto S; gmina wiejska S; T; które na podstawie porozumienia realizują wspólną strategię rozwoju.

Porozumienia międzygminne zostały uregulowane w art. 74 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że:

1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.

2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.

Z powyższego wynika, że porozumienie to może być zawarte wyłącznie przez gminy. Przepis ten daje więc możliwość przekazania własnych zadań gminy innej gminie. Zawarte porozumienie rodzi stosunek prawny między jego stronami, o treści determinowanej postanowieniami porozumienia. Gmina przejmująca zadania do wykonania, na mocy porozumienia międzygminnego wykonuje je w swoim imieniu, ale na rzecz swoją i pozostałych Gmin, które zawarły porozumienie. Jedynym zobowiązaniem gminy przekazującej zadanie, jest udział w kosztach realizacji projektu Pomocy Technicznej, realizowanego w ramach RPO W 2014-2020. Nie ma jednak ustawowo określonych zasad partycypacji w finansowaniu przekazanych zadań, ani w ewentualnych udziałach w zyskach. Dlatego Gminy, które zawarły porozumienie, określiły to w porozumieniu międzygminnym, ustalając wyżej opisany podział kosztów. Wnioskodawca podkreśla, że z porozumienia międzygminnego nie wynikają żadne świadczenia na rzecz gmin, poza zobowiązaniem Gminy do powołania jednostki organizacyjnej pn.: Instytucja Pośrednicząca Aglomeracji W. Udział w kosztach jest jedynie umowny, celem jest finansowanie wspólnego przedsięwzięcia, tj. wykonywanie zadań w ramach strategii rozwoju terytorialnego. Wnioskodawca, ani też żadna inna gmina, nie otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenia.

Zasady współpracy stron porozumienia przy realizacji wspólnych projektów, zostały uregulowane odrębnymi umowami partnerskimi. Wobec tego, poszczególne gminy są względem siebie Partnerami zrzeszonymi celem realizowania wspólnych działań.

Zgodnie z Porozumieniem międzygminnym zawartym w dniu 24 lutego 2015 r. przez Gminy tworzące Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W, Liderem Aglomeracji W jest Gmina, którą reprezentuje Prezydent.

To do niej, Gminy, należy wdrażanie Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W. Lider będzie reprezentował wszystkie gminy będące stronami Porozumienia w procesie negocjacji, ustanawiania i realizacji instrumentu ZIT wobec Ministra Infrastruktury i Rozwoju, IZ RPO W oraz innych podmiotów.

Celem Porozumienia międzygminnego jest określenie praw i obowiązków oraz zasad współpracy stron porozumienia przy wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze oraz rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (dalej: ZIT) Aglomeracji W. Zrzeszenie jednostek samorządu terytorialnego na obszarze Aglomeracji W zmierza do przywrócenia stosownej rangi temu obszarowi i aktywizacji społeczno-gospodarczej Aglomeracji. Natomiast Gmina W zobowiązała się do utworzenia jednostki organizacyjnej, tj. Instytucji Pośredniczącej Aglomeracji W (dalej: IPAW).

W ramach opisanego Porozumienia międzygminnego ustalono podział udziału Gmin w kosztach związanych z funkcjonowaniem IPAW, tj. 85% pokrywane ze środków Pomocy Technicznej RPO, a 15% z wkładu własnego Gmin.

Zadaniem ww. IPAW jest wspólny cel, jakim jest wykonywanie części zadań w ramach instrumentu przyczyniającego się do realizacji zintegrowanych strategii rozwoju terytorialnego ZIT RPO W 2014-2020, tj. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, utworzonego na lata 2014-2020, służącego realizacji na terenie województwa umowy partnerstwa w zakresie polityki spójności, tj. programy realizowane z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności, z wyłączeniem programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej.

Najważniejsze zadania IPAW dotyczą:

* przeprowadzania, naboru i oceny wniosków o dofinansowanie,

* zawierania umów o dofinansowanie projektu z wnioskodawcami, których projekty zostały wybrane do dofinansowania,

* rozliczania podpisanych z beneficjentami umów o dofinansowanie projektu,

* monitorowania postępów realizacji projektów realizowanych przez beneficjentów w zakresie finansowym i rzeczowym.

Rozliczenia o dofinansowanie przebiegają następująco:

* IPAW zawiera umowę z Województwem (Instytucją Zarządzającą). Jest to umowa o dofinansowanie projektu pomocy technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2020;

* 85% kosztów projektu pokrywane jest ze środków Pomocy Technicznej RPO;

* pozostałe 15% kosztów, zgodnie z porozumieniem międzygminnym Aglomeracji W, pokrywają Gminy w udziałach określonych porozumieniem międzygminnym.

Porozumienie pomiędzy Instytucją Zarządzającą a Instytucją Pośredniczącą, pełniącą rolę Lidera ZIT Aglomeracji W - Gminą:

Na podstawie art. 10 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności, finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz zgodnie z art. 123 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, Instytucja Zarządzająca (IZ) RPO W może powierzyć część zadań związanych z zarządzaniem, kontrolą i monitorowaniem RPO W 2014-2020 na poziomie osi priorytetowej jednej albo większej ilości Instytucji Pośredniczących (IP). W system wdrażania Programu RPO W 2014-2020, włączonych zostało 5 Instytucji Pośredniczących, w tym trzy Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, m.in. Gmina (jako Instytucja Pośrednicząca pełniąca rolę lidera ZIT Aglomeracji W). Delegacja uprawnień odbyła się w drodze pisemnych porozumień, zawartych między IZ RPO W, a podmiotami pełniącymi funkcję IP RPO W, zawierających zakres zadań i uprawnień, prawa i obowiązki, wzajemne relacje między stronami porozumienia oraz wysokość środków wspólnotowych na sfinansowanie projektów w ramach zadań ZIT.

Gmina jest Beneficjentem Osi Priorytetowej 11 Pomoc Techniczna i realizuje projekt w tym zakresie na podstawie zatwierdzonych przez Instytucję Zarządzającą rocznych wniosków o dofinansowanie oraz zawartej z Instytucją Zarządzającą umowy o dofinansowanie projektu w ramach Osi Priorytetowej Pomoc Techniczna.

Koszty związane z funkcjonowaniem IPAW w 15% wkładu własnego prefinansuje Gmina.

Prefinansowanie ma na celu zapewnienie środków finansowych koniecznych do realizacji projektów, które są współfinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Środki finansowe na pokrycie wkładu własnego w utrzymaniu funkcjonowania IPAW, przekazywane będą z budżetu Partnerów w transzach kwartalnych, w formie refundacji poniesionych wydatków, na podstawie wystawionej przez IPAW, w imieniu Gminy, noty księgowej, obciążającej Partnerów, tj. poszczególne gminy tworzące Porozumienie międzygminne.

W korelacji z porozumieniem międzygminnym, dodatkowo pomiędzy Wnioskodawcą a poszczególnymi gminami objętymi tym porozumieniem, zawierane są na wzorcach umów obowiązujących w IZ RPO, umowy na udzielenie dotacji celowej w wysokości odpowiadającej udziałowi konkretnej gminy w kosztach funkcjonowania IPAW.

Ponadto, Gmina za pośrednictwem IPAW, realizuje projekt Pomocy Technicznej w ramach RPO W i ponosi wydatki, dlatego wymaga ww. przejściowego sfinansowania części wydatków, a dopiero później otrzymuje dofinansowanie unijne na realizację przedmiotowego projektu, lub na podstawie złożonych dyspozycji przekazania środków otrzymuje dotację celową.

Koszty przekraczające przyznane dofinansowanie z Pomocy Technicznej RPO W 2014-2020 przez Zarząd Województwa - IZ RPO W oraz koszty niepodlegające refundacji z Pomocy Technicznej RPO W 2014-2020, ponoszą strony porozumienia międzygminnego, tj. poszczególne gminy w wysokości określonej w załączniku nr 1 do porozumienia międzygminnego.

W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym, Gmina powzięła wątpliwość w zakresie skutków w podatku VAT działań Gminy W, realizowanych za pośrednictwem IPAW.

Z uzupełnienia z dnia 6 grudnia 2016 r. do wniosku wynika, że w odpowiedzi na poniższe pytania, Wnioskodawca udzielił następujących informacji.

1. Na jakich zasadach będzie działała utworzona przez Gminę W jednostka organizacyjna IPAW (Instytucja Pośrednicząca Aglomeracji W)? Czy będzie to jednostka organizacyjna Gminy W? Jeżeli tak, to należy wskazać, czy będzie to:

Odpowiedź:

Wnioskodawca wyjaśnił, że IPAW została utworzona z dniem 30 stycznia 2015 r. jako jednostka budżetowa Gminy W, nieposiadająca osobowości prawnej.

2. Czy IPAW będzie odrębnym od Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług dokonującym odrębnych od Gminy W rozliczeń dla potrzeb tego podatku?

Odpowiedź:

Wnioskodawca oświadczył, że począwszy od 1 stycznia 2017 r. (tj. z dniem podjęcia wspólnego rozliczenia w VAT), IPAW nie będzie odrębnym od Gminy W podatnikiem podatku od towarów i usług dokonującym odrębnych rozliczeń dla potrzeb tego podatku.

3. Należy wymienić wszystkie zadania należące do kompetencji IPAW.

Odpowiedź:

Do zadań i zakresu działania IPAW należy:

a. Realizacja zadań w wariancie maksymalnego/pełnego poziomu zarządzania w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W, powierzonych Gminie W, w ramach porozumienia międzygminnego przez Gminy tworzące Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W w sprawie: zasad współpracy Stron Porozumienia przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze i rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W oraz powierzenia przez Strony Porozumienia Gminie W realizacji zadań w wariancie maksymalnego/pełnego poziomu zarządzania w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W;

b. Realizacja zadań powierzonych Związkowi ZIT w ramach porozumienia zawartego przez Związek ZIT, w imieniu którego działa Prezydent Miasta W, z Zarządem Województwa, IZ RPO W;

c. Obsługa Związku ZIT AW;

d. Obsługa Komitetu Sterującego ZIT AW i jego Przewodniczącego w zakresie realizowanych zadań;

Ponadto, na podstawie Porozumienia Międzygminnego zawartego przez Gminy tworzące Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W w sprawie zasad współpracy przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze i rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W oraz powierzenia Gminie W i utworzonej w tym celu jednostce budżetowej pn.: Instytucja Pośrednicząca Aglomeracji W, realizacji zadań w wariancie maksymalnego/pełnego poziomu zarządzania w ramach instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W zgodnie z dokumentem pn.: Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, lipiec 2013 r. oraz na podstawie art. 74 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.) przyjmuje do realizacji w szczególności:

4. Czy w zamian za współfinansowanie projektu pomocy technicznej, realizowanego w RPO W 2014-2020, Gminy uczestniczące w porozumieniu międzygminnym otrzymują jakiekolwiek świadczenia?

Odpowiedź:

Wnioskodawca rozumie, że pytanie dotyczy tego, czy gminy objęte porozumieniem, otrzymują jakiekolwiek świadczenia bezpośrednio od Wnioskodawcy, tj. Gminy. Zatem Wnioskodawca oznajmia, że gminy nie otrzymują żadnych świadczeń w zamian za współfinansowanie projektu pomocy technicznej, realizowanego w RPO W 2014-2020. Wnioskodawca jest jedynie instytucją pośredniczącą, pełniącą rolę lidera ZIT Aglomeracji W. Za pomocą IPAW realizowany jest tylko wspólny cel, jakim jest m.in. finansowanie, bieżąca obsługa i rozliczenia ZIT Aglomeracji W. Zarówno porozumienie międzygminne, jak i umowa zawarta z IZ RPO, nie wskazuje, że koszty utrzymania IPAW ponoszone przez Gminy, objęte ww. porozumieniem, jak i IZ RPO, stanowią wynagrodzenie na wykonanie określonych świadczeń. Ponadto, partycypacja w kosztach funkcjonowania IPAW jest jedynie umowna. Część finansowana przez IZ RPO wynika z umowy o dofinansowanie projektu pomocy technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2012, podpisanej 18 stycznia 2016 r. Gminy uczestniczą jedynie w kosztach funkcjonowania jednostki budżetowej, jaką jest Instytucja Pośrednicząca Aglomeracji W, która realizuje zadania lidera i nie otrzymują w zamian ze strony IPAW jakiegokolwiek ekwiwalentnego świadczenia. Przekazywanie liderowi porozumienia, tj. Gminie W, środków finansowych z budżetu partnera w związku z powołaniem przez lidera i funkcjonowaniem IPAW w zakresie realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych RPO-W 2014-2020 na pokrycie wkładu własnego w utrzymaniu funkcjonowania IPAW, jest, zdaniem Wnioskodawcy, dotacją celową na pokrycie części kosztów funkcjonowania jednostki (dofinansowanie kosztów działalności IPAW). Dotacja celowa przekazywana jest liderowi w formie refundacji poniesionych wydatków, na podstawie wystawianej przez IPAW, w imieniu Gminy, noty księgowej obciążającej partnera. Do dotacji celowej mają zastosowanie przepisy art. 251 i 252 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.).

5. Jakie efekty wynikną z realizacji zadań w ramach porozumienia międzygminnego dla poszczególnych gmin, ewentualnie podmiotów zewnętrznych i czy efekty te zostaną w jakikolwiek sposób przekazane?

Odpowiedź:

22 Gminy z terenu powiatu w, ś oraz części k i n, będące stronami Porozumienia, zawarły 22 listopada 2013 r., w drodze uchwał rad gmin, Deklarację Aglomeracji W, która była podstawą stworzenia obszaru funkcjonalnego Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W.

Utworzenie przez 22 Gminy obszaru funkcjonalnego Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W, było odpowiedzią na możliwości, jakie stworzyła Komisja Europejska w ramach perspektywy finansowej 2014-2020 na rzecz wspomagania zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich oraz zwiększenia zaangażowania miast i ich obszarów funkcjonalnych w zarządzaniu środkami strukturalnymi UE, w celu efektywnego wykorzystania środków pomocowych skierowanych na rozwój miejskich obszarów funkcjonalnych, służące rozwiązywaniu problemów gospodarczych, środowiskowych, klimatycznych, demograficznych i społecznych, które mają wpływ na obszary miejskie.

Reasumując, jednostki samorządowe tworzące ZIT Aglomeracji W, zawarły porozumienie w celu uregulowania zasad współpracy przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze i rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W, na podstawie art. 74 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.). Okres realizacji Porozumienia przypada na czas wdrażania, realizacji i rozliczania ZIT AW, zgodnie z dokumentami programowymi UE.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca, wykonując zadanie:

o na własną rzecz i na rzecz gmin (objętych porozumieniem międzygminnym), w ramach strategii rozwoju terytorialnego Aglomeracji W, poprzez powołaną przez siebie w drodze ww. porozumienia jednostkę IPAW finansowaną przez te Gminy oraz IPAW,

o powierzone jej w części przez IZ RPO, opisane w stanie faktycznym sprawy niniejszego wniosku,wykonuje usługi podlegające regulacjom ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podlegające opodatkowaniu VAT?

2. Jeśli odpowiedź na pytanie 1 jest pozytywna, Wnioskodawca wnosi o odpowiedź na pytanie, czy w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania usługi wykonywanej na rzecz gmin i IZ RPO, będzie wartość udziału w koszcie funkcjonowania IPAW?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Gmina, wykonując zadanie:

* na własną rzecz i na rzecz gmin (objętych porozumieniem międzygminnym), w ramach strategii rozwoju terytorialnego Aglomeracji W, poprzez powołaną przez siebie w drodze ww. porozumienia, jednostkę IPAW, finansowaną przez te Gminy oraz IPAW,

* powierzone jej w części przez IZ RPO, opisane w stanie faktycznym sprawy niniejszego wniosku,

nie wykonuje usług podlegających regulacjom ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podlegającym opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że rola Gminy i utworzonej w związku z porozumieniem międzygminnym jednostki IPAW, przypomina formę konsorcjum zawieranego między przedsiębiorcami. Celem porozumienia jest osiągnięcie wspólnego celu, którym jest wykonywanie zadań w ramach strategii rozwoju terytorialnego.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów należy rozumieć, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, w tym również:

Artykuł 8 ust. 1 ww. ustawy wskazuje natomiast, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

Aby można było mówić o świadczeniu usług, musi być beneficjent tego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku opisanym w stanie faktycznym nie można twierdzić, że dochodzi do wykonania świadczenia przez Gminę na rzecz pozostałych Gmin lub IZ RPO. Gmina bowiem spełnia jedynie rolę pełnomocnika w pozyskaniu środków na finansowanie projektu opisanego we wniosku, będącego wspólnym celem gmin tworzących Aglomerację W.

Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności, finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz zgodnie z art. 123 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, zadania powierzone przez IZ RPO należy traktować jako delegację uprawnień, które mogą być zlecone powołanej do tego Instytucji Pośredniczącej. Zatem, na ww. podstawie, Instytucja Zarządzająca (IZ) RPO W może powierzyć część zadań związanych z zarządzaniem, kontrolą i monitorowaniem RPO W 2014-2020 na poziomie osi priorytetowej jednej albo większej ilości Instytucji Pośredniczących (IP). Delegacja zadań/uprawnień na IPAW, powierzonych przez IZ RPO odbyła się w drodze pisemnych porozumień, zawartych między IZ RPO W, a podmiotami pełniącymi funkcję IP RPO W, tj. IPAW, zawierających zakres zadań i uprawnień, prawa i obowiązki, wzajemne relacje między stronami porozumienia oraz wysokość środków wspólnotowych na sfinansowanie projektów w ramach zadań ZIT. Z racji tej delegacji IZ RPO finansuje działalność IPAW.

Z kolei na mocy porozumienia międzygminnego, stworzono pewnego rodzaju quasi-konsorcjum. W ramach tego konsorcjum (przedsięwzięcia) nie ma wyżej wspomnianego beneficjenta świadczenia. Wnioskodawca, za pomocą IPAW, realizuje wspólny cel, jakim jest m.in. finansowanie, bieżąca obsługa i rozliczenia ZIT Aglomeracji W. Zarówno porozumienie międzygminne, jak i umowa zawarta z IZ RPO nie wskazuje, że koszty utrzymania IPAW, ponoszone przez Gminy objęte ww. porozumieniem, jak i IZ RPO, stanowią wynagrodzenie na wykonanie określonych świadczeń. Ponadto, partycypacja w kosztach funkcjonowania IPAW jest jedynie umowna. Część finansowana przez IZ RPO wynika z rocznych umów o dofinansowanie projektu pomocy technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2020.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy nie dochodzi między Wnioskodawcą a Gminami objętymi porozumieniem międzygminnym oraz IZ RPO do świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Potwierdzeniem stanowiska Wnioskodawcy jest również interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 czerwca 2010 r., IPPP1-443-383/10-4/AS, w której czytamy:

"Wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy liderem a partnerem, dotyczące przenoszenia kosztów konsorcjum w części przypadającej na partnera, jak również dokonywania podziału przychodów zgodnie z ustalonymi udziałami w ramach konsorcjum, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym, np.: notą księgową. Natomiast, w sytuacji, gdy Partner świadczy usługę na rzecz Lidera, wzajemne rozliczenie powinno nastąpić na podstawie faktury VAT".

Również w przypadku Wnioskodawcy środki finansowe są przekazywane przez poszczególne Gminy, w formie refundacji poniesionych wydatków, celem czynienia wspólnego przedsięwzięcia, tzn. Gminy razem realizują wspólny cel - nie świadczą względem siebie żadnych usług. Udział w kosztach jest jedynie umowny, bowiem chodzi o realizację nadrzędnego celu, który będzie dla wszystkich gmin, będących stronami porozumienia, korzystny.

Podobnie czytamy również w wyroku NSA z dnia 9 października 2008 r. (sygn. akt I FSK 291/08), gdzie wskazano, że: "Celem (...) współdziałania jest uzyskanie poprzez oddzielne, lecz skoordynowane i wspólne działania partnerów, określonego rezultatu, o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich dla celów podatku od towarów i usług nie można oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru, jako działania złożonego wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem, (...) jest zachęcenie jak największej ilości wspólnych klientów partnerów do dokonania zakupów towarów (usług) u jednego z nich, dla osiągnięcia przez nich satysfakcjonującej korzyści finansowej (przychód). Jeżeli współdziałanie takie dotyczy wspólnego programu marketingowego, pomiędzy jego uczestnikami nie dochodzi do wzajemnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 u.p.t.u., gdyż po pierwsze, nie da się ich racjonalnie wycenić, a po drugie, w przedsięwzięciu takim nie chodzi o wzajemne świadczenie usług pomiędzy uczestnikami działań kooperacyjnych, gdyż nie z tych działań osiągają "bezpośrednią i jasno zindywidualizowaną korzyść", lecz z osiągnięcia wspólnego celu podjętej współpracy nakierowanej na korzystne dla nich zachowanie osób trzecich". Działania Gminy W, realizowane za pośrednictwem IPAW na własną rzecz i na rzecz gmin objętych porozumieniem, jak również działania powierzone jej w części przez IZ RPO, nie mają charakteru usługowego. Gmina nie świadczy żadnych usług, a co za tym idzie, powyższe czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2.

W przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy do pytania 1 jest nieprawidłowe, tj.: że Wnioskodawca wykonuje na rzecz gmin objętych porozumieniem oraz na rzecz IZ RPO usługi, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podstawą opodatkowania usług wykonywanych na rzecz ww. podmiotów, byłaby dotacja celowa gmin stanowiąca wartość udziału w koszcie funkcjonowania IPAW ponoszonym przez te podmioty, jak i wartość udziału IZ RPO w tym koszcie.

W odniesieniu do opisanego stanu faktycznego sprawy, gdyby przyjąć, że udział w koszcie funkcjonowania IPAW stanowi zapłatę, to podstawę opodatkowania stanowiłaby sama dotacja celowa, stanowiąca udział procentowy gmin oraz IZ RPO w kosztach funkcjonowania IPAW.

Zgodnie bowiem z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Wobec powyższego, doszłoby do niezgodnego z przepisami ustawy o VAT objęcia opodatkowaniem dotacji celowych, które nie wpływają w żaden sposób na świadczenia Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 powołanej ustawy wynika, że dostawą towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W powyższym przepisie przyjęto generalną zasadę, zgodnie z którą, usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Usługami, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jest obszerny krąg czynności, obejmujący swym zakresem zarówno czynności określone przez stosowne klasyfikacje statystyczne, jak i cały szereg innych świadczeń, które nie są ujęte w tych klasyfikacjach.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji jest uznawane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy. Dana czynność podlega opodatkowaniu tym podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy czynnością, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za czynności wykonywane w ramach stosunku prawnego. Zatem otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania usługi (wynagrodzenie musi być należne za jej wykonanie).

Jednocześnie należy wskazać, że czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako "transakcji odpłatnej" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przez sprzedaż natomiast, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, rozumieć należy odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę, obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Ponadto przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT tylko w sytuacji, gdy została dokonana przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnej czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów tej ustawy.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów publicznych i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku VAT ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy. Aby skorzystać z tego wyłączenia koniecznie jest spełnienie dwóch warunków:

* czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez określone podmioty;

* czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

Spełnienie dwóch warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatku VAT na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, w związku z czym, przyznano jej na podstawie ust. 2 powołanego przepisu osobowość prawną. Stosownie do art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Uszczegółowienie w art. 7 ust. 1 omawianej ustawy wskazuje na szereg obszarów, w jakich gmina realizuje swoje zadania.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

* 3a) działalności w zakresie telekomunikacji;

4.

W celu wykonywania zadań - na podstawie art. 9 ust. 1 cyt. ustawy - gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Z art. 74 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wynika, że Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.

Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem, przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania (art. 74 ust. 2 ww. ustawy).

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, będący jednostką samorządu terytorialnego, realizuje zadania należące do właściwości samorządu gminnego. Zadania publiczne wykonywane są przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, ponadto każda gmina, w tym również Wnioskodawca, posiada osobowość prawną. W celu wykonywania zadań, Gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami. Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi, niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie samorządowego zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej. Wnioskodawca, razem z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, zawarł porozumienie międzygminne, które na podstawione porozumienia realizują wspólną strategię rozwoju. Porozumienie to może być zawarte wyłącznie przez gminy. Przepis ten daje możliwość przekazania własnych zadań gminy innej gminie. Zawarte porozumienie rodzi stosunek prawny między jego stronami, o treści determinowanej postanowieniami porozumienia. Gmina przejmująca zadania do wykonania, na mocy porozumienia międzygminnego wykonuje je w swoim imieniu, ale na rzecz swoją i pozostałych Gmin, które zawarły porozumienie. Jedynym zobowiązaniem gminy przekazującej zadanie, jest udział w kosztach realizacji projektu Pomocy Technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2020. Nie ma jednak ustawowo określonych zasad partycypacji w finansowaniu przekazanych zadań, ani w ewentualnych udziałach w zyskach. Dlatego Gminy, które zawarły porozumienie, określiły to w porozumieniu międzygminnym, ustalając wyżej opisany podział kosztów. Z porozumienia międzygminnego nie wynikają żadne świadczenia na rzecz gmin, poza zobowiązaniem Gminy do powołania jednostki organizacyjnej pn.: Instytucja Pośrednicząca Aglomeracji. Udział w kosztach jest jedynie umowny, celem jest finansowanie wspólnego przedsięwzięcia, tj. wykonywanie zadań w ramach strategii rozwoju terytorialnego. Wnioskodawca, ani też żadna inna gmina, nie otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenia. Zasady współpracy stron porozumienia przy realizacji wspólnych projektów, zostały uregulowane odrębnymi umowami partnerskimi. Wobec tego, poszczególne gminy są względem siebie Partnerami zrzeszonymi celem realizowania wspólnych działań. Zgodnie z Porozumieniem międzygminnym zawartym w dniu 24 lutego 2015 r. przez Gminy tworzące Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji, Liderem Aglomeracji jest Gmina. To do Gminy W należy wdrażanie Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W. Lider będzie reprezentował wszystkie gminy będące stronami Porozumienia w procesie negocjacji, ustanawiania i realizacji instrumentu ZIT wobec Ministra Infrastruktury i Rozwoju, IZ RPO W oraz innych podmiotów.

Celem Porozumienia międzygminnego jest określenie praw i obowiązków oraz zasad współpracy stron porozumienia przy wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze oraz rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W. Zrzeszenie jednostek samorządu terytorialnego na obszarze Aglomeracji W zmierza do przywrócenia stosownej rangi temu obszarowi i aktywizacji społeczno-gospodarczej Aglomeracji. Natomiast Gmina W zobowiązała się do utworzenia jednostki organizacyjnej, tj. Instytucji Pośredniczącej Aglomeracji W. W ramach opisanego Porozumienia międzygminnego ustalono podział udziału Gmin w kosztach związanych z funkcjonowaniem IPAW, tj. 85% pokrywane ze środków Pomocy Technicznej RPO, a 15% z wkładu własnego Gmin. Zadaniem IPAW jest wspólny cel, jakim jest wykonywanie części zadań w ramach instrumentu przyczyniającego się do realizacji zintegrowanych strategii rozwoju terytorialnego ZIT RPO W 2014-2020, tj. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego, utworzonego na lata 2014-2020, służącego realizacji na terenie województwa dolnośląskiego umowy partnerstwa w zakresie polityki spójności, tj. programy realizowane z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności, z wyłączeniem programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Rozliczenia o dofinansowanie przebiegają następująco:

* IPAW zawiera umowę z Województwem (Instytucją Zarządzającą). Jest to umowa o dofinansowanie projektu pomocy technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2020;

* 85% kosztów projektu pokrywane jest ze środków Pomocy Technicznej RPO;

* pozostałe 15% kosztów, zgodnie z porozumieniem międzygminnym Aglomeracji W, pokrywają Gminy w udziałach określonych porozumieniem międzygminnym.

Instytucja Zarządzająca (IZ) RPO W może powierzyć część zadań związanych z zarządzaniem, kontrolą i monitorowaniem RPO W 2014-2020 na poziomie osi priorytetowej jednej albo większej ilości Instytucji Pośredniczących (IP). W system wdrażania Programu RPO W 2014-2020, włączonych zostało 5 Instytucji Pośredniczących, w tym trzy Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, m.in. Gmina W (jako Instytucja Pośrednicząca pełniąca rolę lidera ZIT Aglomeracji W). Delegacja uprawnień odbyła się w drodze pisemnych porozumień, zawartych między IZ RPO W, a podmiotami pełniącymi funkcję IP RPO W, zawierających zakres zadań i uprawnień, prawa i obowiązki, wzajemne relacje między stronami porozumienia oraz wysokość środków wspólnotowych na sfinansowanie projektów w ramach zadań ZIT. Gmina jest Beneficjentem Osi Priorytetowej 11 Pomoc Techniczna i realizuje projekt w tym zakresie na podstawie zatwierdzonych przez Instytucję Zarządzającą rocznych wniosków o dofinansowanie oraz zawartej z Instytucją Zarządzającą umowy o dofinansowanie projektu w ramach Osi Priorytetowej Pomoc Techniczna. Koszty związane z funkcjonowaniem IPAW w 15% wkładu własnego prefinansuje Gmina. Prefinansowanie ma na celu zapewnienie środków finansowych koniecznych do realizacji projektów, które są współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Środki finansowe na pokrycie wkładu własnego w utrzymaniu funkcjonowania IPAW, przekazywane będą z budżetu Partnerów w transzach kwartalnych, w formie refundacji poniesionych wydatków, na podstawie wystawionej przez IPAW, w imieniu Gminy W, noty księgowej, obciążającej Partnerów. Dodatkowo, pomiędzy Wnioskodawcą a poszczególnymi gminami objętymi tym porozumieniem, zawierane są na wzorcach umów obowiązujących w IZ RPO, umowy na udzielenie dotacji celowej w wysokości odpowiadającej udziałowi konkretnej gminy w kosztach funkcjonowania IPAW. Ponadto, Gmina W za pośrednictwem IPAW, realizuje projekt Pomocy Technicznej w ramach RPO W i ponosi wydatki, dlatego wymaga przejściowego sfinansowania części wydatków, a dopiero później otrzymuje dofinansowanie unijne na realizację przedmiotowego projektu, lub na podstawie złożonych dyspozycji przekazania środków otrzymuje dotację celową. Koszty przekraczające przyznane dofinansowanie z Pomocy Technicznej RPO W 2014-2020 przez Zarząd Województwa - IZ RPO W oraz koszty niepodlegające refundacji z Pomocy Technicznej RPO W 2014-2020, ponoszą strony porozumienia międzygminnego.

IPAW jest jednostką budżetową Gminy, nieposiadającą osobowości prawnej, która od 1 stycznia 2017 r. nie będzie odrębnym od Gminy podatnikiem podatku VAT dokonującym odrębnych rozliczeń dla potrzeb tego podatku. Gminy nie otrzymują żadnych świadczeń w zamian za współfinansowanie projektu pomocy technicznej. Wnioskodawca jest instytucją pośredniczącą, pełniącą rolę lidera ZIT Aglomeracji W. Przy pomocy IPAW realizowany jest tylko wspólny cel. Ani porozumienie międzygminne, ani umowa zawarta z IZ RPO nie wskazują, że koszty utrzymania IPAW ponoszone przez Gminy objęte tym porozumieniem, jak i IZ RPO, stanowią wynagrodzenie na wykonanie określonych świadczeń. Partycypacja w kosztach jest umowna. Część finansowana przez IZ RPO wynika z umowy o dofinansowanie projektu pomocy technicznej, podpisanej 18 stycznia 2016 r. Gminy uczestniczą jedynie w kosztach funkcjonowania jednostki budżetowej jaką jest IPAW, która realizuje zadania lidera i nie otrzymują w zamian ze strony IPAW jakiegokolwiek ekwiwalentnego świadczenia. Przekazywanie liderowi porozumienia środków finansowych z budżetu partnera w związku z powołaniem przez lidera i funkcjonowaniem IPAW w zakresie realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych RPO-W 2014-2020 na pokrycie wkładu własnego w utrzymaniu funkcjonowania IPAW, jest zdaniem Wnioskodawcy dotacją celową na pokrycie części kosztów funkcjonowania jednostki. Dotacja ta przekazywana jest liderowi w formie refundacji poniesionych wydatków. 22 Gminy będące stronami porozumienia, zawarły 22 listopada 2013 r. Deklarację Aglomeracji W, która była podstawą stworzenia obszaru funkcjonalnego Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji W. Utworzenie tego obszaru było odpowiedzią na możliwości, jakie stworzyła Komisja Europejska w ramach perspektywy finansowej 2014-2020 na rzecz wspomagania zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich oraz zwiększenia zaangażowania miast i obszarów funkcjonalnych w zarządzaniu środkami strukturalnymi UE, w celu efektywnego wykorzystania środków pomocowych skierowanych na rozwój miejskich obszarów funkcjonalnych, służące rozwiązywaniu problemów gospodarczych, środowiskowych, klimatycznych, demograficznych i społecznych, które mają wpływ na obszary miejskie.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Wnioskodawca, wykonując zadanie:

* na własną rzecz i na rzecz gmin (objętych porozumieniem międzygminnym), w ramach strategii rozwoju terytorialnego Aglomeracji W, poprzez powołaną przez siebie w drodze ww. porozumienia jednostkę IPAW finansowaną przez te Gminy oraz IPAW,

* powierzone jej w części przez IZ RPO, opisane w stanie faktycznym sprawy niniejszego wniosku, wykonuje usługi podlegające opodatkowaniu VAT.

Jak już wcześniej wspomniano, ustawa o samorządzie gminnym daje gminom możliwość zawierania porozumień międzygminnych w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych. Dzięki takiemu porozumieniu międzygminnemu, gminy mogą wzajemnie powierzać sobie wykonywanie określonych zadań publicznych. Na skutek zawarcia porozumienia nie powstaje osobny podmiot, który samodzielnie wykonuje zadania tworzących go jednostek, ale jedynie jedna gmina przejmuje konieczność wykonywania zadań publicznych drugiej gminy. Gmina przejmująca, realizuje te zadania poprzez swoje organy i jednostki. Na mocy tego porozumienia, na jedną gminę mogą przejść wyłącznie zadania publiczne innej gminy, co oznacza, że nie może być ono wykorzystywane do wspólnego realizowania innych zadań. Z tego względu, porozumienia te mają charakter publicznoprawny.

Można zatem stwierdzić, że porozumienia międzygminne tworzą pewnego rodzaju konsorcjum. W ramach takiego konsorcjum (przedsięwzięcia), Wnioskodawca, za pośrednictwem IPAW, realizuje wspólny cel, którym jest wykonywanie zadań w ramach strategii rozwoju terytorialnego, m.in. finansowanie, bieżąca obsługa i rozliczenia ZIT Aglomeracji W. Wnioskodawca wskazuje, że zarówno porozumienie międzygminne, jak i umowa zawarta z IZ RPO nie wskazuje, że koszty utrzymania IPAW, ponoszone przez Gminy objęte ww. porozumieniem, jak i IZ RPO, stanowią wynagrodzenie na wykonanie określonych świadczeń. Ponadto, jak wskazał Zainteresowany, partycypacja w kosztach funkcjonowania IPAW jest jedynie umowna. Część finansowana przez IZ RPO wynika z rocznych umów o dofinansowanie projektu pomocy technicznej realizowanego w ramach RPO W 2014-2020.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zatem, konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy - z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcie charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Poza obowiązkami nałożonymi przez ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.), np.: konieczności ustanowienia pełnomocnika - art. 23 ust. 2, czy solidarnej odpowiedzialności - art. 141, ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, np.: zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach, itp.

Natomiast możliwość zawierania porozumień pomiędzy gminami wynika z art. 74 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym (jak wyżej wskazano), gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.

Z analizowanej sprawy wynika, że Wnioskodawca (lider) zawarł z innymi gminami umowę (porozumienie międzygminne) dotyczącą wspólnego przedsięwzięcia, którym jest realizowanie wspólnej strategii rozwoju. Porozumienie to zawarte zostało na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Celem porozumienia jest określenie praw i obowiązków oraz zasad współpracy stron porozumienia przy wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze oraz rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W. Z porozumienia tego nie wynikają żadne świadczenia na rzecz gmin, poza zobowiązaniem Gminy do powołania jednostki organizacyjnej, tj. Instytucji Pośredniczącej Aglomeracji W. Udział w kosztach jest jedynie umowny, celem jest finansowanie wspólnego przedsięwzięcia, tj. wykonywanie zadań w ramach strategii rozwoju terytorialnego. Wnioskodawca, ani też żadna inna gmina uczestnicząca w porozumieniu, nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia. Zarówno porozumienie międzygminne, jak i umowa zawarta z IZ RPO nie wskazują, że koszty utrzymania IPAW ponoszone przez Gminy objete porozumieniem, jak i IZ RPO, stanowią wynagrodzenie na wykonanie określonych świadczeń. Partycypacja w kosztach funkcjonowania IPAW jest jedynie umowna. Gminy uczestniczą jedynie w kosztach funkcjonowania jednostki budżetowej, jaką jest IPAW, która realizuje zadania lidera i nie otrzymują w zamian ze strony IPAW jakiegokolwiek ekwiwalentnego świadczenia.

Zainteresowany, w ramach ww. porozumienia, zobowiązał się do utworzenia jednostki organizacyjnej, którą jest IPAW. Gmina jest Beneficjentem Osi Priorytetowej 11 Pomoc Techniczna i realizuje projekt na podstawie rocznych wniosków o dofinansowanie oraz umowy o dofinansowanie projektu w ramach Osi Priorytetowej Pomoc Techniczna. Koszty związane z funkcjonowaniem IPAW w 15% wkładu własnego prefinansuje Gmina. Środki finansowe na pokrycie wkładu własnego w utrzymaniu funkcjonowania IPAW przekazywane będą z budżetu Partnerów w transzach kwartalnych, w formie refundacji poniesionych wydatków, na podstawie wystawionej przez IPAW, w imieniu Gminy, noty księgowej, obciążającej Partnerów, czyli poszczególne gminy tworzące Porozumienie międzygminne. Również, pomiędzy Wnioskodawcą a poszczególnymi gminami porozumienia zawierane są umowy na udzielenie dotacji celowej w wysokości odpowiadającej udziałowi konkretnej gminy w kosztach funkcjonowania IPAW. Jak wskazał Zainteresowany, Gmina W, realizując projekt Pomocy Technicznej, ponosi wydatki i dlatego wymaga przejściowego sfinansowania części wydatków, a dopiero później otrzymuje dofinansowanie unijne lub dotację celową. Koszty przekraczające przyznane dofinansowanie oraz koszty niepodlegające refundacji, ponoszą strony porozumienia międzygminnego. Jednostki samorządowe tworzące ZIT Aglomeracji W, jak wynika z opisu sprawy, zawarły porozumienie w celu uregulowania zasad współpracy przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze i rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Algomeracji W na podstawie art. 74 ustawy o samorządzie gminnym.

Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy prawa oraz opis stanu faktycznego, w tym miejscu należy przywołać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że opodatkowanie tym podatkiem zakłada realizację czynności przez strony, w ramach której ustala się cenę lub świadczenie. W wydawanych wyrokach Trybunał, który wielokrotnie zajmował się kwestią odpłatności świadczeń, stwierdził, że kiedy działalność polega wyłącznie na świadczeniu usług bez bezpośredniej zapłaty, nie ma podstawy wymiaru podatku i z tego względu usługi nie są opodatkowane (np. wyrok w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma, pkt 12. Świadczenie usług tylko wtedy dokonywane jest "odpłatnie" w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy (obecnie art. 2 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.Urz.UE.L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), jeżeli pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywisty ekwiwalent usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (np. wyroki w sprawach C-16/93, pkt 14, C-246/08 Komisja vs. Republika Finlandii, pkt 44. Istnienie odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy wyświadczoną usługą a otrzymanym ekwiwalentem świadczenia (wyrok C-246/08). Należy wskazać, że ww. tezy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kontekście odpłatności (ceny) oraz wzajemności (ekwiwalentności) stosuje się odpowiednio, w drodze analogii, do odpłatnej dostawy towarów.

W ocenie tut. Organu, w przypadku działań podejmowanych dla realizacji wspólnego zadania, jakim jest realizowanie wspólnej strategii rozwoju (określenie praw i obowiązków oraz zasad współpracy stron porozumienia przy wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, bieżącej obsłudze oraz rozliczeniach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji W), w ramach którego jeden z partnerów zostaje wyznaczony na lidera projektu (Gmina W) oraz partycypowania w kosztach projektu przez wszystkich partnerów poprzez przekazywanie liderowi odpowiednich środków finansowych, trudno doszukać się bezpośredniego związku pomiędzy przekazaniem (wydaniem) przez lidera efektów projektu gminom w nim uczestniczącym a kosztami, które te gminy ponoszą jako wkład w projekcie. Powstaje również wątpliwość co do istnienia relacji pomiędzy korzyściami, jakie nabędą poszczególni uczestnicy, a wniesionym przez każdą z gmin wkładem własnym do projektu.

W szczególności, biorąc pod uwagę wykonywane przez partnerów porozumienia zadania publiczne, należy stwierdzić, że partycypacja partnerów projektu w kosztach realizacji wspólnego przedsięwzięcia nie może, co do zasady, stanowić świadczenia ekwiwalentnego do czynności przekazania partnerom prawa do korzystania z efektów projektu, powstałych podczas jego realizacji. Trudno zatem uznać, żeby wkład własny gmin do takiego projektu stanowił wynagrodzenie pozostające w bezpośrednim związku z przekazaniem tym gminom prawa do korzystania z powstałych w trakcie realizacji wspólnego przedsięwzięcia efektów projektu. Jak wskazał Wnioskodawca, Gminy będące stronami porozumienia, zawarły Deklarację Aglomeracji W, w celu stworzenia obszaru funkcjonalnego ZIT Aglomeracji W, co było odpowiedzią na możliwości, jakie stworzyła Komisja Europejska w ramach perspektywy finansowej 2014-2020 na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich oraz zwiększenia zangażowania miast i obszarów funkcjonalnych w zarządzaniu środkami UE, w celu efektywnego wykorzystania środków pomocowych skierowanych na rozwój miejskich obszarów funkcjonalnych. Czynności te służą rozwiązywaniu problemów gospodarczych, środowiskowych, klimatycznych, demograficznych i społecznych, które mają wpływ na obszary miejskie.

Realizując opisane we wniosku czynności, Wnioskodawca wykonuje zadania publiczne wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym - zarówno swoje, jak i innych gmin, które zawarły porozumienie w oparciu o art. 74 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Oznacza to, że wykonywane przez Wnioskodawcę (lidera) czynności w ramach wspólnego przedsięwzięcia na rzecz poszczególnych partnerów projektu, nie stanowią świadczenia usług, ani dostawy towarów.

Otrzymywanych przez Wnioskodawcę kwot nie można też uznać za dostacje mające bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych na rzecz podmiotów trzecich. Z opisu sprawy nie wynika bowiem, aby Wnioskodawca w ramach przedsięwzięcia świadczył jakiekolwiek odpłatne usługi na rzecz podmiotów zewnętrznych, i aby otrzymywane kwoty stanowiły dopłaty do ich ceny.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że w związku z faktem, że Wnioskodawca nie wykonuje żadnych odpłatnych czynności na rzecz uczestników porozumienia, otrzymane przez Wnioskodawcę kwoty z tytułu współfinansowania wspólnie realizowanego przedsięwzięcia, mającego na celu realizację wspólnej strategii rozwoju, nie mogą zostać uznane za odpłatność z tytułu jakiegokolwiek świadczenia. Z uwagi na brak wzajemnego świadczenia, otrzymane środki pieniężne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Wnioskodawca, wykonując zadanie na własną rzecz i na rzecz gmin objętych porozumieniem międzygminnym, w ramach strategii rozwoju terytorialnego Aglomeracji W, poprzez powołaną przez siebie w drodze ww. porozumienia jednostkę IPAW, finansowaną przez te Gminy oraz IPAW, oraz powierzone jej w części przez IZ RPO zadania, nie wykonuje usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, odpowiedź na pytanie drugie, tj.: "Czy w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania usługi wykonywanej na rzecz gmin i IZ RPO będzie wartość udziału w koszcie funkcjonowania IPAW?", stała się bezprzedmiotowa.

Tut. Organ ponadto informuje, że zgodnie z przepisem art. 14b § 3 cyt. ustawy, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zatem interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile zaistniały stan faktyczny i projektowane zdarzenie przyszłe pokrywać się będą z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja straci swoją aktualność.

Ponadto, tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.