2991/2016 - Wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Publikacja "Rekomendowane wyposażenie pracowni i warsztatów szkolnych" została przygotowana w 2013 r. przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w projekcie systemowym "Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego", zrealizowanym w ramach Działania 3.3. Poprawa jakości kształcenia, Poddziałanie 3.3.3. Modernizacja treści i metod kształcenia, w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki 2007-2013.

Opisy wyposażenia opracowano na potrzeby projektów regionalnych w związku z toczącymi się wówczas pracami nad przygotowaniem nowej perspektywy finansowej 2014-2020, celem wsparcia regionów w przyspieszeniu wydatkowania środków przeznaczonych na tworzenie w szkołach i placówkach warunków zbliżonych do rzeczywistego środowiska pracy zawodowej. Opisy rekomendowanego wyposażenia pracowni i warsztatów szkolnych dla 190 zawodów z klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego zostały opracowane w oparciu o nowe podstawy programowe kształcenia w zawodach, obowiązujące od września 2012 r., w wyniku prac zespołów ekspertów z udziałem pracodawców.

Jak wskazano w nazwie publikacji, katalog ten przygotowano jako rekomendowane wyposażenie, natomiast na stronie internetowej KOWEZiU, na której znajdują się opisy rekomendowanego wyposażenia (http://www.koweziu.edu.pl/wyposazenie-pracowni), zamieszczono informację, że każdorazowo przed uruchomieniem projektów na doposażenie należy zdiagnozować indywidualne zapotrzebowanie szkół lub placówek systemu oświaty prowadzących kształcenie zawodowe. Diagnoza ta powinna uwzględniać rekomendacje instytucji z otoczenia społeczno-gospodarczego szkół lub placówek celem zapewnienia zgodności planowanego doposażenia z najnowszymi technikami i technologiami.

Odnosząc się bezpośrednio do pytań Pani Poseł przekazuję poniżej stanowisko Ministerstwa Rozwoju w przedmiotowej sprawie.

W odniesieniu do możliwości zakupu sprzętu spoza listy, jeśli diagnoza wskazuje taką potrzebę, Ministerstwo Rozwoju poinformowało MEN, że zgodnie z zapisem Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014-2020 (dalej: Wytyczne) wyposażenie pracowni lub warsztatów szkolnych musi być zgodne ze szczegółowym katalogiem opracowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (KOWEZiU). Instytucje Zarządzające Regionalnymi Programami Operacyjnymi (IZ RPO) mają obowiązek zapewnienia zgodności interwencji przewidzianej w ramach RPO z przedmiotowym katalogiem. Zdaniem MR powyższe oznacza, że w świetle obowiązujących przepisów Wytycznych, katalog ma charakter zamknięty i nie jest możliwe wykraczanie poza jego ramy.

W kwestii interpretacji pojęcia "rekomendowane wyposażenie" oraz rozstrzygnięcia, czy wskazany katalog sprzętu i wyposażenia jest zamknięty czy otwarty, Ministerstwo Rozwoju stoi na stanowisku, że zamieszczone na stronach KOWEZiU katalogi wyposażenia zostały stworzone w ramach projektu "Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego" jako rekomendacja dla wyposażenia pracowni i warsztatów szkolnych, natomiast w związku z ich włączeniem do zapisów Wytycznych uzyskały one rangę obowiązujących warunków realizacji wsparcia ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Odnosząc się do kwestii negatywnych następstw, jakie może ponieść jednostka szkolna, która nabyła sprzęt spoza listy, Ministerstwo Rozwoju wskazało, że warunki realizacji wsparcia ze środków EFS w obszarze edukacji ujęte w treści Wytycznych adresowane są do IZ RPO, a instytucje te mają obowiązek zapewnienia zgodności interwencji przewidzianej w Programach z zapisami ww. dokumentu. IZ RPO decyduje o zastosowaniu konkretnego mechanizmu m. in: poprzez wprowadzenie odpowiednich zapisów w Szczegółowych Opisach Osi Priorytetowych, określenie warunków w kryteriach wyboru projektów czy wprowadzenie odpowiednich zapisów do umowy o dofinansowanie projektu. W opinii MR, w zależności od zastosowanego przez IZ rozwiązania różne mogą być konsekwencje naruszenia warunków określonych w Wytycznych - od negatywnej oceny wniosku o dofinansowanie projektu po stwierdzenie niekwalifikowalności wydatków w trakcie realizacji projektu i konieczność zwrotu środków.

Rozpatrując możliwość, aby w drodze indywidualnego wniosku jednostki szkolnej możliwe było nabycie innego sprzętu niż rekomendowany Ministerstwo Rozwoju wyjaśniło, że ze względu na obowiązujące przepisy Wytycznych nie jest możliwe dokonywanie indywidualnych zmian bądź wyłączeń z konieczności stosowania katalogów wyposażenia. Zdaniem MR propozycje zmian powinny być sygnalizowane na etapie wdrażania przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach RPO przez Instytucje Zarządzające Ministerstwu Edukacji Narodowej, które po ich przeanalizowaniu może podjąć decyzję w zakresie uzupełnienia bądź modyfikacji katalogu. Jednocześnie, Ministerstwo Rozwoju poinformowało, iż aktualnie prowadzony jest proces nowelizacji Wytycznych, w ramach którego dyskutowana jest kwestia zmian wskazanych przez Panią Poseł zapisów dokumentu.

W odniesieniu do zakresu, w jakim diagnoza danej placówki szkolnej winna uwzględniać rekomendacje instytucji z otoczenia społeczno-gospodarczego szkół lub placówek systemu oświaty, Ministerstwo Rozwoju wyjaśniło, iż zgodnie z zapisem Wytycznych, wyposażenie pracowni lub warsztatów szkolnych powinno być dokonywane na podstawie indywidualnie zdiagnozowanego zapotrzebowania szkół lub placówek systemu oświaty prowadzących kształcenie zawodowe w tym zakresie, a także posiadanego przez nie wyposażenia. Diagnoza powinna uwzględniać również rekomendacje instytucji z otoczenia społeczno-gospodarczego szkół lub placówek systemu oświaty. W związku z ograniczonymi możliwościami przeznaczenia środków EFS na zakup wyposażenia, wynikającymi z wprowadzonych w ramach każdego Regionalnego Programu Operacyjnego limitów, rekomendacje, o których mowa powyżej powinny umożliwiać szkołom i placówkom systemu oświaty dokonanie wyboru z listy wskazanej w katalogu pozycji niezbędnych do prowadzenia kształcenia zawodowego zgodnie z zapotrzebowaniem regionalnym.

Ponadto uprzejmie informuję, że w ramach prowadzonej obecnie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej debaty oświatowej Uczeń. Rodzic. Nauczyciel - Dobra zmiana, do MEN dotarły sygnały o trudnościach związanych z koniecznością stosowania ww. katalogu wyposażenia w kontekście realizacji Wytycznych Ministerstwa Rozwoju. Biorąc pod uwagę, że intencją Ministerstwa Edukacji Narodowej było wsparcie realizacji projektów w ramach RPO poprzez udostępnienie opisów wyposażenia jedynie na zasadzie rekomendacji, MEN uczestniczy obecnie w konsultacjach związanych z możliwością wprowadzenia zmian w zapisach Wytycznych w ramach prowadzonej przez MR rewizji zapisów tego dokumentu.