2461-IBPP3.4512.719.2016.1.MD - Prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z realizacją inwestycji związanej z gospodarką wodno-ściekową.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 18 października 2016 r. (data wpływu 19 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z realizacją inwestycji pn. ".... " - jest prawidłowe.

W dniu 19 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z realizacją inwestycji pn. "... ".

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina ma zamiar złożyć wniosek w ramach ogłoszonego przez Zarząd Województwa naboru wniosków o przyznanie pomocy na operacje typu "Gospodarka wodno-ściekowa" w ramach poddziałania 7.2 "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Gmina realizuje zadania inwestycyjne pn. "...".

Zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 139 z późn. zm.), zadaniem własnym gminy jest zbiorowe odprowadzanie ścieków. Gmina realizując zadanie własne w terenach o rozproszonej budowie buduje przydomowe oczyszczalnie ścieków. W kosztach inwestycji uczestniczą mieszkańcy (osoby fizyczne), dla których budowane są przydomowe oczyszczalnie ścieków. Gmina będzie zawierała z mieszkańcami umowy cywilno-prawne. Mieszkańcy zgodnie z treścią umowy będą oświadczać, że posiadają pełne prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowalne, na której przewiduje się realizację przydomowej oczyszczalni ścieków oraz

zobowiązują się do udostępnienia jej do prowadzenia prac projektowych i robót budowlanych. Po przekazaniu inwestycji do użytkowania oczyszczalnie będą własnością Gminy a mieszkańcy będą je bezpłatnie użytkować. Gmina będzie pobierać od mieszkańców opłaty za wywóz nadmiaru osadu czynnego z przydomowych oczyszczalni ścieków. Kosztami odbioru, obciążony będzie użytkownik oczyszczalni, który będzie uiszczał stosowne opłaty na rzecz Gminy. Opłaty będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawki obowiązującej w dniu wykonania usługi, która obecnie wynosi 8%.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lipca 2016 w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Gospodarka wodno-ściekowa" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1182), Gmina zobowiązuje się w trakcie realizacji operacji oraz przez okres 5 lat od dnia przyznania pomocy do nieprzenoszenia posiadania lub prawa własności rzeczy nabytych w ramach realizacji operacji oraz ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem i celem operacji. W związku z powyższym Gmina pozostanie właścicielem wybudowanych oczyszczalni przez okres co najmniej 5 lat po przyznaniu dotacji.

Jednocześnie Gmina planuje późniejsze częściowe lub całkowite przekazanie na rzecz mieszkańców udziałów w prowadzonej inwestycji. Przekazanie takie nastąpi odpłatnie i zostanie dokonane na podstawie wystawionej faktury VAT, ze stawką właściwą dla tej sprzedaży. W razie wpływu od mieszkańców zaliczek na poczet nabycia udziałów w inwestycji również zostaną wystawione faktury VAT dokumentujące przyjęcie zaliczki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionej sytuacji Gmina będzie miała możliwość prawną obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur w związku z realizacją inwestycji pn.: "...." w ramach poddziałania 7.2 "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 17 i 19 oraz art. 124. Z treści cytowanej powyżej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi VAT w sytuacji, gdy towar i usługa przy nabyciu, których został naliczony podatek są następnie wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.

Zatem, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku należy rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz pozostają w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zdaniem Gminy, w analizowanej sytuacji spełnione zostały obie ze wskazanych powyżej przesłanek. W szczególności w odniesieniu do analizowanej transakcji Gmina jest podatnikiem VAT oraz poniesione wydatki mają bezpośredni związek z czynnościami opodatkowanymi (czynności budowy infrastruktury na rzecz mieszkańców w zamian za wpłaty).

W niniejszej sprawie czynnością jaką Gmina dokona na rzecz mieszkańców będzie usługa budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Dokonanie wpłat przez właścicieli nieruchomości będzie obligatoryjnym warunkiem realizacji inwestycji.

Z powyższego wynika, więc że kwoty uiszczone przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji będą stanowić wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego po stronie Gminy powstanie obowiązek podatkowy.

W tym kontekście, należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców będą pozostawały w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług, które będą realizowane na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne nie będą pozostawały "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami, a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności.

Reasumując, zdaniem Gminy, w związku z odpłatnym świadczeniem usług budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców, którzy wnieśli stosowne wpłaty, odpłatnym wywozem nieczystości ciekłych od której jest również naliczony podatek VAT Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z realizacją inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie (...) kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych wyżej przepisów o podatku VAT wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, ze Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i realizuje zadania inwestycyjne pn. "...". Realizując zadanie własne w terenach o rozproszonej budowie buduje przydomowe oczyszczalnie ścieków. W kosztach inwestycji uczestniczą mieszkańcy (osoby fizyczne), dla których budowane są przydomowe oczyszczalnie ścieków. Gmina będzie zawierała z mieszkańcami umowy cywilnoprawne. Po przekazaniu inwestycji do użytkowania oczyszczalnie będą własnością Gminy a mieszkańcy będą je bezpłatnie użytkować. Gmina będzie pobierać od mieszkańców opłaty za wywóz nadmiaru osadu czynnego z przydomowych oczyszczalni ścieków. Kosztami odbioru, obciążony będzie użytkownik oczyszczalni, który będzie uiszczał stosowne opłaty na rzecz Gminy. Opłaty będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawki obowiązującej w dniu wykonania usługi, która obecnie wynosi 8%. Gmina pozostanie właścicielem wybudowanych oczyszczalni przez okres co najmniej 5 lat po przyznaniu dotacji. Jednocześnie Gmina planuje późniejsze częściowe lub całkowite przekazanie na rzecz mieszkańców udziałów w prowadzonej inwestycji. Przekazanie takie nastąpi odpłatnie i zostanie dokonane na podstawie wystawionej faktury VAT, ze stawką właściwą dla tej sprzedaży. W razie wpływu od mieszkańców zaliczek na poczet nabycia udziałów w inwestycji również zostaną wystawione faktury VAT dokumentujące przyjęcie zaliczki.

Jak wskazano na wstępie podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia zostanie spełniony, gdyż - jak wskazał Wnioskodawca - towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców gminy - będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina będzie pobierać od mieszkańców opłaty za wywóz nadmiaru osadu czynnego z przydomowych oczyszczalni ścieków, które będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawki obowiązującej w dniu wykonania usługi, która obecnie wynosi 8%. Gmina planuje odpłatnie na podstawie wystawianej faktury VAT, ze stawką właściwą dla tej sprzedaży przekazać na rzecz mieszkańców udział w prowadzonej inwestycji. Zatem, Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z budową przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców gminy w związku z realizacją inwestycji pn. "....", pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto wskazuje się, że niniejsza interpretacja nie zawiera analizy kwestii, czy wskazane w opisie sprawy dotacje stanowią wynagrodzenie lub bezpośrednią dopłatę do ceny podlegającą opodatkowaniu.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 32-065 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.