2461-IBPP3.4512.683.2016.1.EJ - Uznanie sprzedaży oddziału za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenie tej sprzedaży z opodatkowania podatkiem VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 września 2016 r. (data wpływu 3 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedaży Oddziału za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenie tej sprzedaży z opodatkowania podatkiem VAT - jest prawidłowe.

W dniu 3 października 2016 r. wpłynął ww. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedaży Oddziału za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenie tej sprzedaży z opodatkowania podatkiem VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka Akcyjna) prowadzi działalność gospodarczą na terenie Polski w różnych oddziałach, oddziały są organizacyjnie wyodrębnione, a ich wyodrębnienie znajduje odpowiednie potwierdzenie wpisami w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzonym dla Spółki.

Zgodnie z wpisami do KRS, Wnioskodawca prowadzi działalność na terenie Polski zarówno w siedzibie, jak i w oddziałach:

* K.,

* W.,

* W.,

* O.,

* K.

* W.,

* Z.,

* S.

Oddziały są wyodrębnione organizacyjnie, posiadają odrębne określone cele działania, zasoby pracownicze oraz materialne przeznaczone do realizacji tych celów, odrębne plany biznesowe, finansowe, konta księgowe przychodów i kosztów, a także zestawienia wyodrębnionych aktywów, czyli wyodrębniony zespół składników majątku. Księgowość dla całej Spółki prowadzona jest w siedzibie Spółki mieszczącej się w N.

Zarząd zamierza dokonać sprzedaży oddziału, jest to oddział zlokalizowany w miejscowości Ł. Nieruchomość jaką stanowi oddział usytuowana jest na wyodrębnionym gruncie będącym własnością Spółki, co potwierdza wpis w księgach wieczystych. Oddział ten posiada wydzielone składniki materialne i niematerialne, jest wyodrębniony organizacyjnie, posiada zasoby pracownicze oraz materialne przeznaczone do realizacji celów, odrębne plany biznesowe i finansowe, wyodrębnione konta księgowe przychodów i rozchodów, co powoduje, że opisany zespół składników przeznaczony do realizacji ściśle określonych zadań gospodarczych zdolny jest do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, stanowić więc może przedsiębiorstwo realizujące własne zadania gospodarcze, jakimi w tym przypadku są: detaliczna sprzedaż paliw płynnych oraz innych towarów a także działalność z zakresu świadczenia usług diagnostycznych oraz mycia samochodów przy użyciu automatycznej myjni. Oddział posiada wszelkie koncesje i zezwolenia niezbędne dla prowadzonej tam działalności gospodarczej, czyli dla działalności gospodarczej do której przystosowane są zasoby majątkowe. Z uwagi na fakt, iż w oddziale znajdują się specjalistyczne składniki majątkowe np. zbiorniki na paliwo wraz z dystrybutorami czy urządzenia diagnostyczne, domniemywać należy, iż nowy właściciel prowadzić będzie działalność gospodarczą co najmniej w zakresie, w którym prowadzona ona jest i będzie prowadzona do momentu sprzedaży.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku sprzedaży Oddziału w Ł., jako wydzielonego składników materialnych i niematerialnych, które umożliwiają prowadzenie działalności gospodarczej można uznać, iż jest to zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w związku z tym uznać należy, iż transakcja ta nie podlega podatkowi od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W skład środków zorganizowanej części przedsiębiorstwa jaką jest Oddział w Ł. wchodzą wyodrębnione, przypisane do tej nieruchomości zespoły środków trwałych takie jak: budynki, wiaty, zadaszenia, place, zbiorniki na paliwo wraz z dystrybutorami, urządzenia diagnostyczne, urządzenie myjni automatycznej oraz inne maszyny i urządzenia tworzące całość i będące wystarczające do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie prowadzonym w Oddziale.

Działalność prowadzona w Oddziale to:

* działalność polegająca na sprzedaży detalicznej paliw płynnych i innych towarów,

* działalność z zakresu usług diagnostyki samochodów osobowych,

* działalność z zakresu usług mycia samochodów w automatycznej myjni,

* pozostała działalność.

Oddział jest w pełni wyodrębnioną w strukturze organizacyjnej jednostką gospodarczą posiadającą konkretnie przypisane źródła przychodów i kosztów oraz jak napisano powyżej wyodrębniony inwentarz składników majątkowych. Oddział posiada odpowiednie koncesje i zezwolenia jakich wymaga prowadzona tam działalność. Sprzedaż Oddziału wiązać się będzie z wszelkimi konsekwencjami takimi jak przeniesienie praw własności całego majątku Oddziału oraz przejęcie pracowników zatrudnionych w Oddziale przez nowego właściciela na zasadach określonych w art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy. Umowa sprzedaży obejmowała będzie wszelkie ewidencje, w tym również ewidencje środków trwałych. Nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie odpowiedzialny za zobowiązania związane z zakupionym mieniem.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie stosuje się tej ustawy. Dodatkowo art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania.

Zdaniem Spółki, zbycie Oddziału w Ł. potraktować należy jako transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i uznać, że na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, do sprzedaży tej zastosowanie ma wyłączenie przedmiotowe, które dotyczy transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czyli nie stosuje się przepisów ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasada powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary należy rozumieć - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy - rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...)

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa - art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 tej ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako: dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

* istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

W ocenie Organu wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.)

Należy zauważyć, że prawodawca unijny stanowiąc regulację ww. art. 19 Dyrektywy 112 nie zdefiniował jednak użytego w niej pojęcia prawnego "całości lub części majątku".

W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń - innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz - w zależności od konkretnego przypadku - składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów". Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia "przekazania całości lub części majątku", wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu.

W ocenie Organu, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na terenie Polski w różnych oddziałach, oddziały są organizacyjnie wyodrębnione, a ich wyodrębnienie znajduje odpowiednie potwierdzenie wpisami w Krajowym Rejestrze Sądowym. Oddziały posiadają odrębnie określone cele działania, zasoby pracownicze oraz materialne przeznaczone do realizacji tych celów, odrębne plany biznesowe, finansowe, konta księgowe przychodów i kosztów, a także zestawienia wyodrębnionych aktywów, czyli wyodrębniony zespół składników majątku. Zarząd zamierza dokonać sprzedaży Oddziału zlokalizowanego w miejscowości Ł. Oddział posiada wydzielone składniki materialne i niematerialne, jest wyodrębniony organizacyjnie, posiada zasoby pracownicze oraz materialne przeznaczone do realizacji celów, odrębne plany biznesowe i finansowe, wyodrębnione konta księgowe przychodów i kosztów, co powoduje, że opisany zespół składników przeznaczony do realizacji ściśle określonych zadań gospodarczych zdolny jest do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, stanowić więc może przedsiębiorstwo realizujące własne zadania gospodarcze, jakimi są detaliczna sprzedaż paliw płynnych oraz innych towarów, a także działalność z zakresu świadczenia usług diagnostycznych oraz mycia samochodów przy użyciu automatycznej myjni. Oddział posiada wszelkie koncesje i zezwolenia niezbędne dla prowadzonej działalności gospodarczej. Z uwagi na fakt, że w Oddziale znajdują się specjalistyczne składniki majątkowe np. zbiorniki na paliwo wraz z dystrybutorami czy urządzenia diagnostyczne domniemywać należy, że nowy właściciel prowadzić będzie działalność co najmniej w zakresie, w którym prowadzona ona jest i będzie prowadzona do momentu sprzedaży.

Mając na uwadze zaprezentowany opis sprawy należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji zostaną spełnione wszystkie wskazane wyżej przesłanki do uznania przedmiotowego zespołu składników Spółki (Oddział z siedzibą w Ł.) za zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Opisany we wniosku Oddział jest bowiem zespołem składników materialnych i niematerialnych, jest organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki, przeznaczony jest do realizacji określonych zadań gospodarczych i potencjalnie mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. Ponadto nowy właściciel prowadzić będzie działalność gospodarczą co najmniej w zakresie, w którym jest ona prowadzona i będzie prowadzona do momentu sprzedaży.

Zatem, mając na uwadze powyższe, w przypadku gdy przedmiotem sprzedaży będzie opisany we wniosku wyodrębniony organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo Oddział z siedzibą w Ł. uznać należy, że przedmiotem transakcji będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. W związku z tym przedmiotowa transakcja, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Końcowo zaznacza się, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego zdarzenia przyszłego, co oznacza, że jeżeli w toku przeprowadzonego postępowania podatkowego lub kontrolnego zostanie ustalony inny stan interpretacja nie wywoła skutku prawnego. W związku z powyższym, interpretacja traci aktualność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Ponadto Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.