2461-IBPP2.4512.633.2016.1.ICz - Ustalenie, czy czynności, które spółki wykonują w związku z uczestnictwem w strukturze, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 6 października 2016 r. Izba Skarbowa w Katowicach 2461-IBPP2.4512.633.2016.1.ICz Ustalenie, czy czynności, które spółki wykonują w związku z uczestnictwem w strukturze, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 i art. 14r. § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 4 sierpnia 2016 r. (data wpływu 11 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w kwestii uznania, czy czynności, które Spółki wykonują w związku z uczestnictwem w opisanej Strukturze, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy czynności, które Spółki wykonują w związku z uczestnictwem w opisanej Strukturze, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

F. sp. z o.o., zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: Wnioskodawca, Agent), oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe G. sp. z o.o. i P. sp. z o.o. (dalej: Posiadacz Rachunku lub łącznie Posiadacze Rachunków), zainteresowani niebędący stronami postępowania (wszystkie trzy łącznie dalej: Uczestnicy, Spółki), należą do jednej grupy kapitałowej. Spółki są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o CIT z uwagi na występowanie następujących powiązań:

* F. B.V. posiada 100% udziałów w kapitale P. sp. z o.o. oraz prawie 100% udziałów w kapitale Wnioskodawcy;

* Wnioskodawca posiada 100% udziałów w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym G. sp. z o.o.

Spółki są spółkami kapitałowymi z siedzibą w Polsce, podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, są także podmiotami zarejestrowanymi dla celów VAT w Polsce.

Spółki zawarły z bankiem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej (dalej: Bank) wielostronną umowę (dalej: Umowa) o świadczenie przez Bank usług zarządzania płynnością w formie limitów dziennych (dalej: Usługa), celem efektywnego zarządzania wspólną płynnością finansową Spółek. Wnioskodawca pełni w strukturze rolę Zarządzającego Strukturą, czyli Agenta. Na potrzeby opisanej w Umowie struktury (dalej: Struktura), w ramach świadczenia Usługi, Bank prowadzi następujące rachunki bankowe:

1. Główny Rachunek Płynności - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz Agenta (rachunek niewłączony do Struktury, tj. nieobjęty usługą zarządzania płynnością cash pooling);

2. Rachunek Główny - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz Agenta, włączony do Struktury (tekst jedn.: rachunek objęty usługą zarządzania płynnością cash pooling);

3. Rachunek Uczestniczący - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz każdego z Posiadaczy Rachunków (inny niż Główny Rachunek Płynności i Rachunek Główny), włączony do Struktury.

Wszystkie ww. rachunki prowadzone są w PLN, a zarządzanie wspólną płynnością finansową odbywa się w ramach rachunków należących do Struktury.

Bank, biorąc pod uwagę płynność Spółek, przyznał każdemu rachunkowi należącemu do Struktury indywidualny dzienny limit zadłużenia. Na koniec każdego dnia, po wykorzystaniu limitu dziennego któregokolwiek z Uczestników następuje spłata na rzecz Banku, tytułem subrogacji (w rozumieniu art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm,; dalej: k.c.), zadłużenia Uczestnika z tytułu limitu dziennego przez innego Uczestnika w następujący sposób:

1.

każdy Uczestnik dokonujący spłaty automatycznie nabywa wierzytelność Banku wobec Uczestnika, którego wykorzystany limit dzienny nie został spłacony w terminie, do wysokości obciążenia rachunku spłacającego Uczestnika;

2.

zobowiązanie Uczestnika z tytułu wykorzystanego limitu dziennego, wobec Banku, wygasa i jest zastępowane zobowiązaniem tego Uczestnika wobec spłacającego Uczestnika.

Na skutek nabycia wierzytelności:

1. kwota nabywanej wierzytelności zostaje obciążona odsetkami, naliczanymi i płatnymi zgodnie z Umową;

2. Uczestnik, którego zobowiązanie zostało nabyte przez spłacającego Uczestnika, spełnia świadczenie objęte zobowiązaniem na każde żądanie spłacającego Uczestnika, zaś w przypadku braku takiego żądania, nie później niż w ciągu roku kalendarzowego od daty nabycia takiej wierzytelności.

Salda ujemne powstające na rachunkach Uczestników w ciągu dnia są wierzytelnościami Banku wymagalnymi na koniec dnia funkcjonowania Usługi. Wszyscy Uczestnicy razem oraz każdy z osobna upoważniają Bank do automatycznej spłaty swoich zobowiązań, to znaczy zlecają Bankowi, aby ten wykonał w imieniu Uczestnika spłatę wierzytelności Banku w stosunku do innego Uczestnika. Tytułem prawnym do wzajemnie dokonywanych spłat jest subrogacja. Uczestnik, za zgodą wyrażoną przez innego Uczestnika, spłaca jego zadłużenie w stosunku do Banku i wstępuje w miejsce zaspokojonego wierzyciela - Banku - nabywając od niego spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty Za każdym razem Uczestnik spłaca więc wymagalną wierzytelność Banku w stosunku do innego Uczestnika, co oznacza obowiązek Banku przyjęcia spłacanego świadczenia.

W ramach Usługi Bank wykonuje następujące czynności:

1. Każdego dnia funkcjonowania Usługi:

a.

jedną z poniższych czynności w zależności od tego, czy suma sald rachunków włączonych do Umowy będzie:

* ujemna - wówczas Bank obciąża Główny Rachunek Płynności i uznaje Rachunek Główny kwotą będącą wartością bezwzględną z sumy wszystkich sald rachunków włączonych do struktury, z uwzględnieniem ewentualnych kwot pozostających na Rachunkach po procesie regulowania spłat limitów dziennych;

* dodatnia - wówczas Bank obciąża Rachunek Główny i uznaje Główny Rachunek Płynności kwotą będącą sumą wszystkich sald rachunków włączonych do struktury, z uwzględnieniem ewentualnych kwot pozostających na Rachunkach po procesie regulowania spłat limitów dziennych;

b.

sprowadzenie do zera salda każdego z rachunków włączonych do struktury, wykazujących dodatnie saldo i uznanie tymi kwotami rachunku technicznego Banku;

c.

obciążenie rachunku technicznego Banku oraz uznanie każdego z rachunków włączonych do struktury wykazujących ujemne saldo kwotą niespłaconego limitu dziennego;

d.

naliczenie odsetek zgodnie ze stawkami oprocentowania zdefiniowanymi w Umowie.

2. Każdego pierwszego dnia roboczego miesiąca: Bank dokonuje księgowań odsetek od wzajemnych zobowiązań Uczestników w następującym trybie:

* rachunki tych Uczestników, którzy w poprzednim miesiącu mieli zobowiązanie wobec Agenta, zostają obciążone kwotami odsetek należnych z tego tytułu, zaś Rachunek Główny zostanie uznany ww. kwotami;

* rachunki tych Uczestników, wobec których Agent miał zobowiązanie w ciągu poprzedniego miesiąca, zostają uznane kwotami odsetek należnych z tego tytułu, zaś Rachunek Główny zostaje obciążony ww. kwotami.

Za powyższe czynności Bank utrzymuje określone w Umowie wynagrodzenie.

Czynności w ramach Struktury są świadczone przez Bank na rzecz Spółki i pozostałych uczestników (Zainteresowanych) w Polsce, tj. w miejscu siedziby Banku.

W ramach Struktury Agent wykonuje następujące czynności:

a.

podpisywanie w imieniu Posiadaczy Rachunków z Bankiem i nowymi Posiadaczami Rachunków aneksu do Umowy, na mocy którego rachunki tych podmiotów zostają objęte usługą i są włączone do struktury rachunków jako Rachunki Uczestniczące;

b.

składanie w imieniu odpowiedniego Posiadacza Rachunku dyspozycji wyłączenia rachunku ze struktury rachunków i / lub zamknięcia rachunku;

c.

wyrażanie zgody w imieniu Posiadaczy Rachunków na zmianę lub zastąpienie treści załączników do Umowy;

d.

wyrażanie zgody w imieniu Posiadaczy Rachunków na zmianę i/lub uzgodnienie wysokości stawek oprocentowania;

e.

składanie w imieniu każdego z osobna lub wszystkich Uczestników oświadczenia o udzieleniu poręczenia, zmianie jego wysokości i/lub zmianie kwot limitów dziennych posiadaczy rachunków;

f.

podpisywanie w imieniu Posiadaczy Rachunków aneksu do Umowy, na mocy której możliwe jest czasowe zawieszenie funkcjonowania Usługi;

g.

reprezentowanie Posiadaczy Rachunków we wszystkich sprawach dotyczących Umowy.

Za powyżej określone czynności Agent nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia.

Zainteresowani, w ramach opisanego Systemu:

a.

nie zawierają transakcji innych niż opisane we Wniosku,

b.

nie świadczą na rzecz innych Uczestników (w tym Banku, jak też pozostałych Uczestników - Spółek) żadnych usług, w związku z czym nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia (innego niż przekazywane odsetki, zgodnie z informacjami przedstawionymi we Wniosku).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy czynności, które Spółki wykonują w związku z uczestnictwem w opisanej Strukturze, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności, które Spółki wykonują w związku z uczestnictwem w Strukturze, nie podlegają opodatkowaniu VAT (w szczególności nie można ich uznać za odpłatne świadczenie usług).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w tym przepisie, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej tub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa;

co wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Przedmiotem Umowy jest świadczenie przez Bank usług zarządzania płynnością w formie limitów dziennych, za które Bank otrzymuje od Uczestników wynagrodzenie określone w Umowie - w związku z tym nie ulega wątpliwości, że w przedstawionym stanie faktycznym to Bank dokonuje odpłatnego świadczenia usług. Natomiast Spółki uczestniczą w Strukturze i w tym zakresie jedynie (obok dodatkowych czynności wykonywanych przez Agenta, opisanych poniżej) spłacają zobowiązania innych Uczestników wobec Banku i tym samym nabywają spłaconą wierzytelność do wysokości zapłaty (subrogacja). Wnioskodawca pragnie w tym miejscu zauważyć, że umowa subrogacji i czynności wykonywane w jej ramach (spłata dotychczasowego wierzyciela) nie mogą stanowić odpłatnego świadczenia usług. Takie stanowisko zajął m.in. WSA w Warszawie w prawomocnym wyroku z 4 kwietnia 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1281/10. Mimo, że Spółki w związku z uczestnictwem w Strukturze otrzymują od siebie nawzajem odsetki, to jednak odsetki te są naliczane przez Bank i to on obciąża nimi rachunki poszczególnych Uczestników z tytułu wykonywania usługi zarządzania płynnością finansową. Wszelkie odsetki otrzymywane przez Spółki nie są zatem wynagrodzeniem za świadczenie jakichkolwiek usług, lecz są wyłącznie wynikiem realizacji Usługi przez Bank.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że organy podatkowe wielokrotnie potwierdzały brak występowania odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT po stronie uczestników w umowach typu cash pooling, przyjmując, że podmiotem, u którego występuje obrót z tytułu świadczenia usługi jest bank. Takie stanowisko prezentowano przykładowo m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych: Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 17 lutego 2016 r., sygn. IPPP1/4512-1268/15-2/JL, z 12 lutego 2016 r., sygn. IPPP1/4512-1308/15-2/AS, i z 21 sierpnia 2014 r., sygn. IPPP3/443-515/14-2/JF, oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 września 2014 r., sygn. IPTPP2/443-549/14-2/AO, i z 5 lipca 2013 r., sygn. IPTPP2/443-285/13-4/AW. Przykładowo, w ostatniej z wymienionych interpretacji organ interpretacyjny uznał, iż czynności wykonywane przez wnioskodawcę jako uczestnika usługi cash poolingu, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług, gdyż stanowią jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia usługi cash poolingu przez bank.

Oprócz wyżej opisanej subrogacji, w przedstawionym stanie faktycznym Agent może wykonywać również inne czynności opisane w niniejszym Wniosku, m.in. może podpisywać w imieniu Posiadaczy Rachunków określone aneksy do Umowy czy reprezentować ich we wszystkich sprawach dotyczących Umowy. Również te czynności należy, w ocenie Wnioskodawcy, uznać za czynności pomocnicze względem usługi świadczonej przez Bank, co wyklucza uznanie ich za czynności wykonywane w ramach świadczenia usług przez Agenta. Ponadto, Agent otrzymuje z tytułu wykonania takich czynności żadnego wynagrodzenia, w związku z czym w tym zakresie nie zostałaby również spełniona przesłanka odpłatności.

Podsumowując, wszelkie czynności wykonywane w ramach Struktury przez Posiadaczy Rachunków oraz Agenta mają jedynie charakter pomocniczy względem Usługi świadczonej przez Bank, ponadto, Spółki nie otrzymują z tytułu ich wykonywania żadnego wynagrodzenia, zatem nie można uznać, że w opisanym stanie faktycznym Uczestnicy odpłatnie świadczą jakiekolwiek usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1.

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2.

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

Stosownie do treści tego przepisu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

1.

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, importu lub wytworzenia tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

2.

w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Na podstawie zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - F. sp. z o.o., zainteresowany będący stroną postępowania (Wnioskodawca), oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe G. sp. z o.o. i P. sp. z o.o., zainteresowani niebędący stronami postępowania, należą do jednej grupy kapitałowej. Spółki są spółkami kapitałowymi z siedzibą w Polsce, podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, są także podmiotami zarejestrowanymi dla celów VAT w Polsce. Spółki zawarły z bankiem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej wielostronną umowę o świadczenie przez Bank usług zarządzania płynnością w formie limitów dziennych, celem efektywnego zarządzania wspólną płynnością finansową Spółek.

Wnioskodawca pełni w strukturze rolę Zarządzającego Strukturą, czyli Agenta. Na potrzeby opisanej w Umowie struktury, w ramach świadczenia Usługi, Bank prowadzi następujące rachunki bankowe:

4. Główny Rachunek Płynności - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz Agenta (rachunek niewłączony do Struktury, tj. nieobjęty usługą zarządzania płynnością cash pooling);

5. Rachunek Główny - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz Agenta, włączony do Struktury (tekst jedn.: rachunek objęty usługą zarządzania płynnością cash pooling);

6. Rachunek Uczestniczący - rachunek bankowy prowadzony przez Bank na rzecz każdego z Posiadaczy Rachunków (inny niż Główny Rachunek Płynności i Rachunek Główny), włączony do Struktury.

Wszystkie ww. rachunki prowadzone są w PLN, a zarządzanie wspólną płynnością finansową odbywa się w ramach rachunków należących do Struktury.

Bank, biorąc pod uwagę płynność Spółek, przyznał każdemu rachunkowi należącemu do Struktury indywidualny dzienny limit zadłużenia. Na koniec każdego dnia, po wykorzystaniu limitu dziennego któregokolwiek z Uczestników następuje spłata na rzecz Banku, tytułem subrogacji (w rozumieniu art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny) zadłużenia Uczestnika z tytułu limitu dziennego przez innego Uczestnika.

Wszyscy Uczestnicy razem oraz każdy z osobna upoważniają Bank do automatycznej spłaty swoich zobowiązań, to znaczy zlecają Bankowi, aby ten wykonał w imieniu Uczestnika spłatę wierzytelności Banku w stosunku do innego Uczestnika. Tytułem prawnym do wzajemnie dokonywanych spłat jest subrogacja. Uczestnik, za zgodą wyrażoną przez innego Uczestnika, spłaca jego zadłużenie w stosunku do Banku i wstępuje w miejsce zaspokojonego wierzyciela - Banku - nabywając od niego spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty Za każdym razem Uczestnik spłaca więc wymagalną wierzytelność Banku w stosunku do innego Uczestnika, co oznacza obowiązek Banku przyjęcia spłacanego świadczenia.

Za powyższe czynności Bank utrzymuje określone w Umowie wynagrodzenie.

Czynności w ramach Struktury są świadczone przez Bank na rzecz Spółki i pozostałych uczestników (Zainteresowanych) w Polsce, tj. w miejscu siedziby Banku.

W ramach Struktury Agent wykonuje następujące czynności:

* podpisywanie w imieniu Posiadaczy Rachunków z Bankiem i nowymi Posiadaczami Rachunków aneksu do Umowy, na mocy którego rachunki tych podmiotów zostają objęte usługą i są włączone do struktury rachunków jako Rachunki Uczestniczące;

* składanie w imieniu odpowiedniego Posiadacza Rachunku dyspozycji wyłączenia rachunku ze struktury rachunków i / lub zamknięcia rachunku;

* wyrażanie zgody w imieniu Posiadaczy Rachunków na zmianę lub zastąpienie treści załączników do Umowy;

* wyrażanie zgody w imieniu Posiadaczy Rachunków na zmianę i/lub uzgodnienie wysokości stawek oprocentowania;

* składanie w imieniu każdego z osobna lub wszystkich Uczestników oświadczenia o udzieleniu poręczenia, zmianie jego wysokości i/lub zmianie kwot limitów dziennych posiadaczy rachunków;

* podpisywanie w imieniu Posiadaczy Rachunków aneksu do Umowy, na mocy której możliwe jest czasowe zawieszenie funkcjonowania Usługi;

* reprezentowanie Posiadaczy Rachunków we wszystkich sprawach dotyczących Umowy.

Za powyżej określone czynności Agent nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia.

Zainteresowani, w ramach opisanego Systemu:

* nie zawierają transakcji innych niż opisane we Wniosku,

* nie świadczą na rzecz innych Uczestników (w tym Banku, jak też pozostałych Uczestników - Spółek) żadnych usług, w związku z czym nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia (innego niż przekazywane odsetki, zgodnie z informacjami przedstawionymi we Wniosku

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy wykonywanie przez Wnioskodawcę oraz pozostałych Uczestników czynności związku z uczestnictwem w opisanej Strukturze (określanej we wniosku także jako usługa zarządzania płynnością cash pooling) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Podstawą dokonywanych automatycznych transferów środków pieniężnych w ramach umowy cash poolingu będzie mechanizm prawny zdefiniowany w prawie cywilnym, jako subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu, o którym mowa w art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.).

Zgodnie z ww. przepisem osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości zapłaty:

1.

jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;

2.

jeżeli przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia;

3.

jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie;

4.

jeżeli to przewidują przepisy szczególne.

Subrogacja służy więc zabezpieczeniu interesów osoby trzeciej, która dokonuje spłaty wierzyciela i w konsekwencji doprowadza do wygaśnięcia długu (do wysokości zapłaty).

Z uwagi na cechy charakterystyczne zaprezentowanej Umowy należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje Bank, który będzie wykonywał wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie od Uczestników systemu.

Przedstawiony mechanizm funkcjonowania Struktury jest administrowany i zarządzany przez Bank i nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Wnioskodawcy, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. W ramach przedstawionej we wniosku struktury cash poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową są wykonywane przez Bank w zamian za wynagrodzenie, w postaci opłaty miesięcznej, natomiast Wnioskodawca w tym przypadku pozostaje beneficjentem świadczenia dokonywanego przez Bank.

Z kolei rola Wnioskodawcy występującego jako Agenta w związku z przystąpieniem do Umowy ogranicza się do reprezentowania pozostałych Uczestników wobec Banku. Bowiem jak wyjaśniono Agent np. podpisuje w imieniu Posiadaczy Rachunków z Bankiem aneksy do umów, składa w imieniu odpowiedniego Posiadacza Rachunku dyspozycji wyłączenia rachunku ze struktury lub wyraża zgodę w imieniu Posiadaczy Rachunków na zmianę i/lub uzgodnienie wysokości stawek oprocentowania.

Odnosząc się zatem do opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu gdzie Wnioskodawca występuje w ramach struktury jako "Agent", należy stwierdzić, iż w przypadku gdy Agent za wykonywane czynności, na rzecz pozostałych uczestników systemu, nie pobiera wynagrodzenia, wówczas czynności Agenta podejmowane w ramach funkcjonowania systemu cash poolingu nie będą odpłatne. W takim przypadku wykonywane przez Spółkę czynności - jako Agenta - nie spełniają zawartej w art. 8 ustawy o VAT definicji odpłatnego świadczenia usług, a to z kolei nie wypełnia przesłanek do objęcia tej czynności dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym to Bank będzie wykonywał Umowę cash poolingu, poprzez realizację operacji pomiędzy rachunkami bankowymi uczestniczącymi w Strukturze cash poolingu oraz naliczanie i pobieranie/wypłatę odsetek od wzajemnych zobowiązań. W związku z przystąpieniem do Umowy Uczestnicy nie będą świadczyć sobie wzajemnie usług i nie będą otrzymywać z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Ponadto Wnioskodawca nie będzie zawierać z innymi uczestnikami Struktury odrębnych umów w związku z uczestnictwem w umowie i nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia.

Zatem w opisanej sytuacji Wnioskodawca nie będzie również wykonywał nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem treść wniosku nie wskazuje, by nabywane wierzytelności miały służyć do celów innych niż działalność gospodarcza.

Wobec powyższego czynności wykonywane przez Spółki, w tym Wnioskodawcę występującego w Systemie jako Agenta, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

W świetle przedstawionych argumentów należy stwierdzić, że w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach struktury cash-poolingu, Zainteresowani nie będą świadczyli usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdzie rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie oraz Zainteresowanym niebędącym Stroną przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl