2461-IBPP2.4512.611.2016.2.MG - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. przebudowa dróg gminnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 lipca 2016 r. (data wpływu 2 sierpnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 7 października 2016 r. znak:. (data wpływu: 14 października 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. przebudowa dróg gminnych na odcinkach: "R...-O..." nr... w miejscowości R... w k.m...., "B...-Z..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "P...-P..." nr... w miejscowości L... w k.m...., "N... M..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "N... S..." nr... w miejscowości S... w k.m.... - jest prawidłowe.

W dniu 2 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. przebudowa dróg gminnych na odcinkach: "R...-O..." nr... w miejscowości R... w k.m...., "B...-Z..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "P...-P..." nr... w miejscowości L... w k.m...., "N... M..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "N... S..." nr... w miejscowości S... w k.m.....

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 7 października 2016 r. znak:. (data wpływu 14 października 2016 r.), stanowiącym odpowiedź na wezwanie tut. organu z 29 września 2016 r. znak: 2461-IBPP2.4512.611.2016.1.MG.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina (Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną i obowiązana do realizowania zadań nałożonych przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515), czyli tzw. zadań własnych gminy w zakresie których Gmina nie jest uznawana za podatnika VAT oraz inne czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych w zakresie których Gmina jest podatnikiem podatku VAT.

Gmina złożyła wniosek o przyznanie pomocy na operacje typu "Budowa lub modernizacja dróg lokalnych" w ramach Poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" objętego programem rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014-2020, nazwa zadania: przebudowa dróg gminnych na odcinkach: "R...-O..." nr... w miejscowości R... w k.m...., "B...-Z..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "P...-P..." nr... w miejscowości L... w k.m...., "Na M..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "N... S..." nr... w miejscowości Strzeszyn w k.m.....

* Długość odcinków łącznie 4,615

* Wartość zadania: 4 444 134,10 zł.

* Koszty kwalifikowalne: 4 398 008,28 zł.

* Wnioskowana kwota dotacji: 2 798 452 zł.

Drogi te stanowią drogi gminne, które posiadają status dróg publicznych.

Zarówno budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie tej drogi gminnej należy do obowiązków Gminy jako zarządcy gruntów na których zlokalizowane są drogi (zgodnie z art. 8 ust. 1-3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych) realizując ten projekt Gmina będzie realizowała zadania własne nałożone na nią ww. przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Realizację inwestycji będzie nadzorował Urząd Gminy, bezpośrednim beneficjentem projektu będzie wspólnota gminna. Przebudowane drogi nie będą służyły działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z dróg ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina będzie wykorzystywać te drogi jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż droga jako droga gminna będzie dostępna dla każdego zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

Gmina nie ma możliwości dokonania odliczenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w całości ani w części zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycję, jak i po jej zakończeniu, ponieważ na podstawie art. 86 ust. 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), prawo takie przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Opis zdarzenia przyszłego został uzupełniony pismem z 7 października 2016 r. o następujące informacje:

* towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji projektu nie będą w jakimkolwiek zakresie i w jakimkolwiek czasie wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

* na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją projektu Gmina B... będzie figurowała jako nabywca.

W związku z powyższym, zadano następujące pytanie (sformułowane ostatecznie w ww. piśmie z 7 października 2016 r.):

Czy w związku z realizacją projektu Gmina będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisami art. 86 ust. 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 ustawy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego od kwoty podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. W związku z powyższym nie ma możliwości dokonania odliczenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w całości ani w części zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycję, jak i po jej zakończeniu. Inwestycja ta należy do zadań własnych Gminy ustalonych przepisami art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Rozbudowa dróg nie będzie służyła działalności gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z drogi, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina będzie wykorzystywać te drogi jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż droga jako droga gminna będzie dostępna dla każdego zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści powołanych przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1440) w art. 1 wskazuje, że drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Zgodnie z art. 2a ust. 2 drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ww. ustawy - budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu.

W myśl art. 8 ust. 3 niniejszej ustawy - finansowanie zadań, o których mowa w ust. 2, należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządca drogi.

W myśl ust. 2 ww. art. 19, zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

Zgodnie z art. 20 ww. ustawy o drogach publicznych, do zarządcy drogi należy w szczególności pełnienie funkcji inwestora (pkt 3), utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2 (pkt 4), wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających (pkt 11).

Rozważając możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur otrzymanych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przedmiotowego projektu, należy wskazać, iż w świetle art. 86 ustawy o VAT, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi realizację tego prawa jest związek dokonanych zakupów z wykonaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na gruncie art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że Gmina, dokonując zakupów celem realizacji ww. projektu, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, zatem nie zostaną spełnione warunki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że skoro jak wskazał Wnioskodawca, realizowany projekt będzie wykonywany w ramach zadań własnych Gminy B..., zatem, na gruncie art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że Gmina, dokonując zakupów celem realizacji ww. projektu, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT.

Ponadto, rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć również na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie podatnika od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego. Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane przez podatnika towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wskazano na wstępie, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Analiza przedmiotowej sprawy wskazuje, że związek taki nie występuje.

W związku z powyższym, skoro:

* Wnioskodawca będzie nabywał towary i usługi związane z realizacją ww. projektu nie jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy publicznej,

* na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją projektu, jako nabywca będzie figurowała Gmina,

* towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji projektu nie będą w jakimkolwiek zakresie i w jakimkolwiek czasie wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

* przebudowane drogi nie będą służyły działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT,

* Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z dróg ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT,

* Gmina będzie wykorzystywać te drogi jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż droga jako droga gminna będzie dostępna dla każdego zgodnie ze swoim przeznaczeniem,

to stwierdzić należy, że nie zostanie spełniony warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym, skoro Wnioskodawca będzie nabywał towary i usługi związane z realizacją projektu nie, jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy publicznej, a efekty realizacji projektu nie jest i nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to stwierdzić należy, że nie zostanie spełniony warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. przebudowa dróg gminnych na odcinkach: "R...-O..." nr... w miejscowości R... w k.m..., B...-Z..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "P...-P..." nr 2... w miejscowości L... w k.m...., "N... M..." nr... w miejscowości B... w k.m...., "N... S..." nr... miejscowości S...n w k.m.....

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n, dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji, nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powodują, że interpretacja traci ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.