2461-IBPP2.4512.178.2017.1.MG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 20 kwietnia 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 2461-IBPP2.4512.178.2017.1.MG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2017 r. (data wpływu 17 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności obciążania klienta kosztami oplombowania licznika - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2017 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności obciążania klienta kosztami oplombowania licznika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

T. S.A. (dalej jako: Spółka, Podatnik) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka realizuje również usługi dodatkowe, w tym oplombowanie liczników, za które obciąża odbiorców opłatami.

Przepisy prawa energetycznego oraz Taryfa Podatnika wprost dopuszcza obciążenie odbiorcy energii elektrycznej opłatą za założenie plomby w miejsce plomby zerwanej w dwóch przypadkach, tj.:

1.

w przypadku, o którym mowa w pkt 6.1. Taryfy, tj. na podstawie zlecenia odbiorcy;

2.

w przypadku, o którym mowa w pkt 7.7. Taryfy, tj. w ramach czynności związanych z nielegalnym poborem energii elektrycznej.

Pierwszy przypadek opiera się na założeniu, że odbiorcy energii elektrycznej zobowiązani są na podstawie odrębnego zlecenia, zwrócić się do Podatnika z wnioskiem o założenie plomby, jeżeli do jej zerwania doszło w okolicznościach wskazujących na to, że odbiorca ponosi za ten stan odpowiedzialność. Niemniej, zdarza się, że odbiorcy, wbrew ciążącym na nich obowiązkom, nie składają zlecenia na założenie plomby.

W tych przypadkach, Podatnik zakłada plomby bez zlecenia odbiorcy, a następnie może dochodzić zapłaty od odbiorcy kosztów poniesionych przez Spółkę za założenie plomby w wysokości odpowiadającej wartości opłaty za założenie plomby.

Można zatem wyróżnić trzeci przypadek obciążenia odbiorcy kosztami założenia plomby, tj.:

3. w przypadku założenia plomby przez montera, który stwierdził jej brak podczas pobytu u klienta np. przy odczycie licznika (przypadek będący przedmiotem zapytania).

Równocześnie należy zastrzec, że obciążenie odbiorcy kosztami założenia plomby w okolicznościach opisanych w przypadku nr 3, może mieć miejsce, gdy:

a.

układ pomiarowy znajduje się w miejscu, do którego dostęp ma tylko odbiorca;

b.

w umowie na dostawę energii elektrycznej, na odbiorcę został nałożony obowiązek zabezpieczenia układu, w tym przed zerwaniem plomby.

W pierwszym i drugim przypadku opłata stanowi czynność opodatkowaną VAT, jako wynagrodzenie za wykonaną usługę wynikającą z Taryfy.

W trzecim przypadku Spółka będzie mogła obciążyć odbiorcę kosztami założenia tej plomby, niemniej nastąpi to w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej odbiorcy za nienależyte wywiązanie się z obowiązków umownych (a nie na podstawie Taryfy).

Zgodnie z posiadaną przez Spółkę opinią prawną naruszenie przez klienta obowiązków wynikających z zawartej ze Spółką umowy rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą klienta zgodnie z art. 471 i nn.k.c. i uprawnia Spółkę do dochodzenia od odbiorcy roszczeń odszkodowawczych. Spółka w opisanym przypadku nr 3 nie ma podstawy do wystawiania faktur. Podatnik za działania odbiorcy niezgodne z umową może go obciążyć kwotą wyliczoną na podstawie powołanych wyżej przepisów kodeksu cywilnego tytułem odszkodowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowawczy charakter obciążenia klienta z tytułu kosztów oplombowania licznika pozwala na wyłączenie tej czynności spod opodatkowania przepisów ustawy VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Spółka stoi na stanowisku, iż obciążenie odbiorcy odszkodowaniem z tytułu poniesionych kosztów oplombowania licznika energii elektrycznej nie stanowi czynności opodatkowanej VAT.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie zawiera szczegółowych regulacji w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów oplombowania.

Otrzymanie odszkodowania nie zostało wymienione w art. 5 ustawy o VAT jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT. Jednocześnie w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT zawarta została definicja pojęcia odpłatnej dostawy towarów. W myśl tego przepisu za dostawę towarów uznaje się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast definicja towaru w rozumieniu przepisów ustawy o VAT określona została w art. 2 pkt 6 ustawy. Ustawodawca w przepisie tym wskazał, że za towary uznaje się: rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu VAT, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Otrzymanie odszkodowania nie jest zatem dostawą towarów, albowiem nie może być uznana za wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów.

Ponadto obciążenie odbiorcy odszkodowaniem za konieczność ponownego oplombowania licznika nie może być uznana za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Za odpłatne świadczenie usług należy uznać każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej oraz zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Z uwagi na to, że otrzymane odszkodowanie stanowi zadośćuczynienie za szkodę, która została wyrządzona Spółce, w szczególności za działanie odbiorcy, które jest naruszeniem warunków umowy, czynność tego rodzaju nie może zatem być uznana za wykonanie usługi.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 k.c., odbiorca obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z umowy, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które odbiorca odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych, szkoda polega na nienależytym wykonaniu, bądź niewykonaniu podstawowych obowiązków odbiorcy, skutkujących uszczerbkiem finansowym dla poszkodowanego oraz istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony Podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

W sytuacji opisanej w stanie faktycznym Podatnik obciąża odbiorcę odszkodowaniem za niewykonanie podstawowych obowiązków wynikających z umowy. Odszkodowanie dotyczy szkody, którą poniosła Spółka w związku z poniesieniem kosztów ponownego zaplombowania licznika.

Kwestie konieczności zabezpieczania instalacji, w tym również poprzez ich oplombowywanie reguluje Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (dalej IRiESD). Jest to dokument zatwierdzany przez Prezesa URE, stanowiący zbiór szczegółowych zasad i uwarunkowań w zakresie korzystania z sieci Operatora. IRiESD określa uprawnienia i obowiązki dla podmiotów przyłączonych do sieci - odbiorców i wytwórców energii elektrycznej oraz Operatora Sieci Dystrybucyjnej, jak również przedsiębiorstw obrotu i sprzedawców. Instrukcja ustala ponadto zasady postępowania w przypadku nierozpoczęcia lub zaprzestania sprzedaży energii elektrycznej lub świadczenia usługi kompleksowej przez wybranego sprzedawcę.

Ponadto obowiązek opracowania przez operatora systemu dystrybucyjnego IRiESD wynika z art. 9g ust. 1 Ustawy Prawo energetyczne.

Dodatkowo, podstawowym obowiązkiem odbiorcy, wynikającym z umowy jest zabezpieczenie przed uszkodzeniem układu pomiarowo-rozliczeniowego, w szczególności plomb nałożonych przez uprawnione podmioty i OSD oraz plomb zabezpieczeń przedlicznikowych, jeżeli znajdują się na terenie lub w obiekcie odbiorcy.

Powyższe w sposób jednoznaczny wskazuje, iż obciążenie odbiorcy kosztami z tytułu ponownego oplombowania licznika energii elektrycznej jest odszkodowaniem wynikającym z uregulowań kodeksu cywilnego. W przypadku wystąpienia zdarzeń opisanych w stanie faktycznym Spółka zobowiązana jest do dokonania zabezpieczenia układu poprzez ponowne oplombowanie, a poniesione przez Spółkę koszty są dla Spółki szkodą spowodowaną przez odbiorcę.

Obciążenie odbiorcy odszkodowaniem nie powinno być zatem rozumiane jako wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów czy wykonania usługi, ale jest konsekwencją niewykonywania obowiązków odbiorcy przewidzianych w umowie.

Stanowisko powyższe akceptowane jest również w wydawanych interpretacjach indywidualnych.

Przykładowo można wskazać na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 kwietnia 2009 r., nr IPPP2/443-38/09-2/AZ, w której organ stwierdził, że " (...) Wypłata odszkodowania nie może być uznana za świadczenie usług w zamian za wynagrodzenie, w rozumieniu powołanego art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ nie występuje w tym przypadku określone świadczenie a tym samym konkretny beneficjent tego świadczenia. Odszkodowanie nie stanowi odpłatności za skonkretyzowane świadczenie. W przypadku odszkodowania brak jest symetrii pomiędzy świadczeniem a wynagrodzeniem. W takich przypadkach mamy jedynie do czynienia z wynagrodzeniem, które zwykle stanowi formę zadośćuczynienia, zatem nie ma zwiększenia po stronie aktywów beneficjenta (...)."

Podobnie w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej z 21 grudnia 2011 r., nr IBPP3/443-1079/11/PK;

" (...) Mając zatem na uwadze przedstawiony powyżej zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz przepisy regulujące kwestię odszkodowań stwierdzić należy, iż w przedmiotowym zakresie ustawy o podatku od towarów i usług nie mieści się ponoszenie kosztów w celu naprawy szkody.

Powyższe ma charakter rekompensaty, wypłacanej przez Wnioskodawcę w celu naprawienia szkody spowodowanej jego działaniem, a zatem wykracza poza zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Sytuacja ta nie wypełnia dyspozycji przytoczonych powyżej przepisów w zakresie podatku VAT, gdyż nie stanowi żadnej z czynności w nich wskazanych. Konieczność poniesienia przez Wnioskodawcę przedmiotowych wydatków odszkodowawczy i nie łączy się z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej, i nie stanowi żadnego wzajemnego świadczenia."

Wobec tego wskazane kwoty, jako stanowiące należności o charakterze odszkodowawczym i nie wiążące się ze świadczeniem usług nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Świadczenie usług na gruncie podatku od towarów i usług ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Co się tyczy odpłatności za ww. świadczenie to ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie "odpłatności" pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin "zapłata" stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie natomiast wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność "podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy".

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka realizuje również usługi dodatkowe, w tym oplombowanie liczników, za które obciąża odbiorców opłatami.

Przepisy prawa energetycznego oraz Taryfa Podatnika wprost dopuszcza obciążenie odbiorcy energii elektrycznej opłatą za założenie plomby w miejsce plomby zerwanej w dwóch przypadkach, tj.:

1.

w przypadku, o którym mowa w pkt 6.1. Taryfy, tj. na podstawie zlecenia odbiorcy;

2.

w przypadku, o którym mowa w pkt 7.7. Taryfy, tj. w ramach czynności związanych z nielegalnym poborem energii elektrycznej.

Pierwszy przypadek opiera się na założeniu, że odbiorcy energii elektrycznej zobowiązani są na podstawie odrębnego zlecenia, zwrócić się do Podatnika z wnioskiem o założenie plomby, jeżeli do jej zerwania doszło w okolicznościach wskazujących na to, że odbiorca ponosi za ten stan odpowiedzialność. Niemniej, zdarza się, że odbiorcy, wbrew ciążącym na nich obowiązkom, nie składają zlecenia na założenie plomby.

W tych przypadkach, Podatnik zakłada plomby bez zlecenia odbiorcy, a następnie może dochodzić zapłaty od odbiorcy kosztów poniesionych przez Spółkę za założenie plomby w wysokości odpowiadającej wartości opłaty za założenie plomby.

Można zatem wyróżnić trzeci przypadek obciążenia odbiorcy kosztami założenia plomby, tj.:

1. w przypadku założenia plomby przez montera, który stwierdził jej brak podczas pobytu u klienta np. przy odczycie licznika.

Równocześnie należy zastrzec, że obciążenie odbiorcy kosztami założenia plomby w okolicznościach opisanych w przypadku nr 3, może mieć miejsce, gdy:

a.

układ pomiarowy znajduje się w miejscu, do którego dostęp ma tylko odbiorca;

b.

w umowie na dostawę energii elektrycznej, na odbiorcę został nałożony obowiązek zabezpieczenia układu, w tym przed zerwaniem plomby.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT kosztów oplombowania licznika, którymi obciąża klienta w trzecim przypadku.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało - jako usługa - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przystępując do rozstrzygnięcia ww. kwestii należy wyjaśnić w kontekście wątpliwości Wnioskodawcy, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia odszkodowania. W tym zakresie należy zatem posiłkować się przepisami prawa cywilnego.

Kwestie odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459), zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.

Z treści art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 Kodeksu cywilnego).

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika oraz na istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

W związku z omówionym wyżej pojęciem "świadczenia" w kontekście przedstawionego opisu sprawy, konieczne jest przeprowadzenie osobnej analizy w stosunku do otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty stanowiącej opłatę za założenie plomby.

Ustalanie statusu otrzymanej płatności, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

W wyroku z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie C-277/05 Société thermale d'Eugénie-les-Bains, TSUE wskazał, że pierwsze rozwiązanie zawarte w pytaniu prejudycjalnym (tj. kwoty wypłacone tytułem zadatku przez klienta na rzecz przedsiębiorstwa hotelarskiego powinny zostać uznane za podlegające podatkowi VAT) można zaakceptować jedynie wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego, w którym dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych (pkt 19 ww. wyroku).

W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że bez znaczenia pozostaje nazwa danej płatności. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie czy też jest odszkodowaniem. Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Odwołując się zatem do art. 361 i art. 471 Kodeksu cywilnego, należy stwierdzić, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie występuje świadczenie w zamian za wynagrodzenie, a zatem otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Także w przypadku, gdy odszkodowanie wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jego istota sprowadza się do naprawienia wyrządzonej w związku z tym szkody. Innymi słowy, przesłanką odszkodowania przewidzianego w art. 471 Kodeksu cywilnego jest nie samo niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, a spowodowanie tym szkody w rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego.

Uwzględniając powyższe w kontekście okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące szkody nie mają zastosowania. Bowiem przepisy art. 361 Kodeksu cywilnego dotyczą szkody wyrządzonej na majątku, a art. 471 Kodeksu cywilnego dotyczy szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz wskazane przepisy prawa, tut. organ stoi na stanowisku, iż opłata za założenie plomby, jaką Wnioskodawca obciąża odbiorcę w przypadku opisanym jako nr 3 nie posiada cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistniały okoliczności, które w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania. Należy zauważyć, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. Przedmiotowa opłata stanowi w rzeczywistości wynagrodzenie za wykonaną usługę. Kwota ta jest następstwem wyświadczonej przez Wnioskodawcę usługi. Jak sam Wnioskodawca wskazał obciąża odbiorcę opłatą za założenie plomby. Zatem w analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy opłatą otrzymywaną przez Wnioskodawcę a świadczeniem na rzecz odbiorcy obciążanego tą opłatą.

Należy zauważyć, że jak wskazał Wnioskodawca odbiorca jest obciążany kosztami założenia plomby w wysokości odpowiadającej wartości opłaty za założenie plomby. Sytuacja opisana przez Wnioskodawcę jako przypadek nr 3 tym różni się od przypadku opisanego pod nr 1, że odbiorca nie złożył zlecenia na założenie plomby. W obu jednak przypadkach zerwanie plomby nastąpiło z winy odbiorcy. Zatem sam fakt niezgłoszenia przez odbiorcę potrzeby założenia nowej plomby w miejsce zerwanej nie może stanowić czynnika przesądzającego o tym czy opłata za założenie plomby podlega opodatkowaniu podatkiem VAT czy też nie. Usługi opisane w przypadku nr 1 i nr 3 są tymi samymi, zatem opłata za nie winna być na gruncie przepisów prawa podatkowego traktowana identycznie.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opłata jaką Wnioskodawca obciąża odbiorcę w przypadku opisanym jako nr 3 stanowi wynagrodzenie za wykonanie usługi w postaci założenia plomby w miejsce zerwanej, które to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy zauważyć, iż powołane przez Wnioskodawcę interpretacje indywidualne zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano stan faktyczny i stanowisko wnioskodawcy. Trzeba przy tym wskazać, że przedstawiony w nich stan faktyczny jest inny, niż ten opisany we wniosku w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl