2461-IBPP2.4512.1042.2016.2.WN - Opodatkowanie usług prawnych świadczonych w ramach umowy zlecenia oraz ich dokumentowania.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 13 grudnia 2016 r. (data wpływu 27 grudnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 23 lutego 2017 r. (data wpływu 6 marca 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług prawnych świadczonych w ramach umowy zlecenia oraz ich dokumentowania - jest prawidłowe.

W dniu 27 grudnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług prawnych świadczonych w ramach umowy zlecenia oraz ich dokumentowania.

Wniosek został uzupełniony pismem z 23 lutego 2017 r. (data wpływu 6 marca 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 13 lutego 2017 r. znak: 2461-IBPP2.4512.1042.2016.1.WN.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczeniu usług prawnych, sklasyfikowaną pod nr PKD 69.10.Z (działalność prawnicza). Wnioskodawczyni występująca jako osoba fizyczna, otrzymała propozycję współpracy na podstawie umowy zlecenia. Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć umowę zlecenia ze Stowarzyszeniem, która ma za przedmiot świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej przez Stowarzyszenie na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Przedmiotem współpracy ma być świadczenie pomocy prawnej w ramach punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, a więc przedmiot umowy zlecenia pokrywa się z przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Umowa zlecenia będzie zawarta przez Wnioskodawczynię - osobę fizyczną - radcę prawnego, który zawrze umowę jako osoba fizyczna, niezależnie od prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W umowie zlecenia znajdować się będą następujące warunki: odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat wykonywanych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności; prace będą wykonywane pod kierownictwem zlecającego, w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej przy Urzędzie Gminy w S. i Miejskiej Bibliotece Publicznej w L. oraz będą określone ramy czasowe na wykonanie określonego zlecenia; umowa zawarta jest poza działalnością gospodarczą, a wykonujący zlecenie nie będzie ponosić ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością. Zainteresowany będzie związany ze Zlecającym więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą i Zlecającym świadczenia usług prawnych co do warunków wykonywania przedmiotowych czynności oraz wynagrodzenia.

Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności dla dającego zlecenie w postaci świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej przez Stowarzyszenie. Przedmiotem współpracy ma być świadczenie pomocy prawnej - porad prawnych - w ramach punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej 4 godziny dziennie przez cztery dni w tygodniu, za wynagrodzeniem w kwocie 59,00 zł za jedną godzinę świadczenia usług. Wynagrodzenie będzie przekazywane przelewem na rachunek bankowy Przyjmującego Zlecenie. Podstawą wypłaty wynagrodzenia będzie każda zegarowa godzinę pracy według harmonogramu punktu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej i zgodnie z podpisaną listą obecności. Warunkiem otrzymania wynagrodzenia jest przekazanie kompletnej i wypełnionej w sposób rzetelny dokumentacji dotyczącej świadczonej pomocy prawnej wraz podpisaną listą obecności. Porady prawne będą udzielane dla osób uprawnionych do pomocy społecznej z powodu m.in. niepełnosprawności i przemocy w rodzinie, młodzieży do 26 roku życia, kombatantów, osób powyżej 65 roku życia, posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz w przypadku każdego zagrożonego lub poszkodowanego: katastrofą naturalną, awarią techniczną, klęską żywiołową. Umowa zlecenia zostaje zawarta w związku z powierzeniem Stowarzyszeniu prowadzenia punktów nieodpłatnej pomocy prawnej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. - o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz. U. Nr 1255). Stowarzyszenie zleca, a Przyjmujący Zlecenie zobowiązuje się do świadczenia za wynagrodzeniem pomocy prawnej w ramach organizowanych przez Stowarzyszenie punktów świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, zgodnie postanowieniami Ustawy oraz aktów wykonawczych do Ustawy. Przyjmujący zlecenie będzie posiadał m.in. obowiązek:

a. Przestrzegania przepisów Ustawy, aktów wykonawczych i Regulaminu;

b. Udzielenia pomocy prawnej według swojej najlepszej wiedzy;

c. Obecności w godzinach dyżurów w wyznaczonym miejscu udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej wg. ustalonego harmonogramu.

d. Dokumentowania w karcie nieodpłatnej pomocy prawnej każdego przypadku udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej przez podanie informacji dotyczących czasu trwania i formy oraz dziedziny prawa, której dotyczyła ta pomoc;

e. Przekazania osobie upoważnionej przez zarząd Stowarzyszenia do 5 dnia następnego miesiąca kalendarzowego dokumentacji określonej w ustawie o pomocy prawnej i edukacji prawnej, tj. kartę nieodpłatnej pomocy prawnej oraz oświadczenia, w sposób uniemożliwiający powiązanie karty nieodpłatnej pomocy prawnej z oświadczeniem osoby uprawnionej

f. Zachowania w poufności wszelkich informacji związanych z pomocą;

g. Przestrzegania przepisów dot. zarządzania konfliktem interesów;

h. Stowarzyszenie ma prawo żądać, aby Przyjmujący Zlecenie, w wyznaczonym terminie, przedstawił dodatkowe informacje i wyjaśnienia dot. osobiście świadczonej pomocy prawnej, w szczególności odnośnie prowadzonej dokumentacji określonej w pkt f) i h);

i. Stowarzyszeniu przysługuje prawo kontroli w miejscu świadczenia pomocy prawnej.

Zainteresowany będzie korzystać wyłącznie z organizacji oraz infrastruktury zorganizowanej i dostarczonej przez podmiot, na rzecz którego usługa będzie świadczona. Dotyczy to pełnej infrastruktury biurowej i technicznej z wyposażeniem, m.in. w biurko, krzesło, komputer, drukarkę, szafę do przechowywania dokumentów, oznaczeniem miejsca świadczenia usług oraz materiałami promocyjnymi do celów informacyjnych dla miejscowej ludności, system informacji prawnej oraz wszystkie niezbędne materiały biurowe.

Dodatkowo Wnioskodawczyni uzupełniła opis sprawy wyjaśniając:

1)

Przychody otrzymywane przez Wnioskodawczynię od Stowarzyszenia za wykonywanie czynności wymienionych we wniosku mieszczą się w zakresie przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.). Będą to przychody wymienione w pkt 8 ww. ustawy, tj. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia, uzyskiwane wyłącznie od osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej. Wnioskodawczyni będzie związana ze Zlecającym więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawczynią i Zlecającym świadczenia usług prawnych co do warunków wykonywania przedmiotowych czynności oraz wynagrodzenia. Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności dla dającego zlecenie w postaci - świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej przez Stowarzyszenie na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r., o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.

2)

Wnioskodawczyni w związku z wykonywanymi czynnościami w ramach zlecenia nie będzie dysponować niezależnością i samodzielnością pozwalającą na uznanie, iż działa jako profesjonalny podmiot gospodarczy. Działania Wnioskodawczyni uzależnione będą od dyspozycji Stowarzyszenia. Dotyczy to miejsca świadczonych usług, czasu i zakresu ich świadczenia, a także wytycznych, co do kręgu odbiorców świadczonych usług. Wnioskodawczyni będzie zobowiązana świadczyć usługi w ściśle określonych Punktach Nieodpłatnych Porad Prawnych wskazanych przez Stowarzyszenie tj. w Domu Pomocy Społecznej w S., Urzędzie Gminy w B. oraz Miejskiej Bibliotece Publicznej w L., w wyznaczonych godzinach tj. od godz. 14-18 w poniedziałki, 15-19 w środy oraz 9-13 w piątki. Pomoc prawna będzie świadczona zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz. U. Nr 1255), zgodnie z którą porady prawne będą udzielane dla osób uprawnionych do pomocy społecznej z powodu m.in. niepełnosprawności i przemocy w rodzinie, młodzieży do 26 roku życia, kombatantów, osób powyżej 65 roku życia, posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz w przypadku każdego zagrożonego lub poszkodowanego: katastrofą naturalną, awarią techniczną, klęską żywiołową, osób uprawnionych do pomocy społecznej. Wykonując czynności będące przedmiotem wniosku Wnioskodawczyni będzie mogła świadczyć pomoc prawną jedynie w granicach określonych przez Stowarzyszenie, a narzuconych ustawą. Pomoc prawna będzie więc mogła polegać wyłącznie na:

Wnioskodawczyni nie może samodzielnie decydować o kategoriach spraw, w których będzie udzielała porad prawnych. Wyłączone na podstawie Ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz umowy ze Stowarzyszeniem będą sprawy:

3)

W związku z wykonywaniem czynności przez Wnioskodawczynię Stowarzyszenie nie zobowiązało Wnioskodawczyni do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich. W umowie zlecenia znajduje się zapis, iż odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat wykonywanych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych ponosi Stowarzyszenie. Odpowiedzialność względem osób trzecich jest zatem przerzucona na Stowarzyszenie.

4)

Wnioskodawczyni świadcząc zlecone zadania wyraża oświadczenie woli w imieniu i na rzecz Stowarzyszenia. Porady prawne udzielane są bowiem przez Stowarzyszenie realizujące zadanie zlecone przez Starostwa Powiatowe, na podstawie zawartych z nimi umów o świadczenie nieodpłatnych porad prawnych w ramach ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz. U. Nr 1255). Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, zadanie polegające na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej realizowanym przez powiat w porozumieniu z gminami albo samodzielnie. Natomiast art. 11 ust. 1 powołanej wyżej ustawy stanowi, że powiat powierza prowadzenie połowy punktów nieodpłatnej pomocy prawnej organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego, zwanej dalej "organizacją pozarządową". Zaś art. 11 ust. 3 cyt. ustawy, stanowi, że nieodpłatnej pomocy prawnej w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej powierzonych do prowadzenia organizacji pozarządowej może udzielać także:

* doradca podatkowy - w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;

* osoba, która:

* ukończyła wyższe studia prawnicze i uzyskała tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej,

* posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej,

* korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,

* nie była karana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.

Stosownie do art. 11 ust. 7 ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej na podstawie umowy zawartej z powiatem, do której stosuje się odpowiednio przepisy art. 6 ust. 2 pkt 1 i 3-6.

Stowarzyszenie powierza realizowanie zadania wykwalifikowanym prawnikom, którzy świadczą pomoc prawną w imieniu i na rzecz stowarzyszenia. Stąd Wnioskodawczyni udzielając porad prawnych na rzecz beneficjentów tej pomocy nie ponosi odpowiedzialności za świadczone usługi, a cała odpowiedzialność przerzucona jest na Stowarzyszenie, które dobiera sobie kadrę w sposób indywidualny i jednostronny.

5)

Wnioskodawczyni ma otrzymać wynagrodzenie za świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej w kwocie 56,00 zł (słownie; pięćdziesiąt sześć złotych) za godzinę zegarową świadczonej pomocy prawnej. Wynagrodzenie będzie przekazywane przelewem na rachunek bankowy Przyjmującego Zlecenie. Podstawą wypłaty wynagrodzenia będzie każda zegarowa godzina pracy według harmonogramu punktu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej i zgodnie z podpisaną listą obecności. Warunkiem otrzymania wynagrodzenia jest przekazanie kompletnej i wypełnionej w sposób rzetelny dokumentacji dotyczącej świadczonej pomocy prawnej wraz podpisaną listą obecności. Przyjmujący zlecenie będzie posiadał m.in. obowiązek:

a. Przestrzegania przepisów Ustawy, aktów wykonawczych i Regulaminu;

b. Udzielenia pomocy prawnej według swojej najlepszej wiedzy;

c. Obecności w godzinach dyżurów w wyznaczonym miejscu udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej wg. ustalonego harmonogramu.

d. Dokumentowania w karcie nieodpłatnej pomocy prawnej każdego przypadku udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej przez podanie informacji dotyczących czasu trwania i formy oraz dziedziny prawa, której dotyczyła ta pomoc;

e. Przekazania osobie upoważnionej przez zarząd Stowarzyszenia do 5 dnia następnego miesiąca kalendarzowego dokumentacji określonej w ustawie o pomocy prawnej i edukacji prawnej, tj. kartę nieodpłatnej pomocy prawnej oraz oświadczenia, w sposób uniemożliwiający powiązanie karty nieodpłatnej pomocy prawnej z oświadczeniem osoby uprawnionej.

f. Zachowania w poufności wszelkich informacji związanych z pomocą;

g. Przestrzegania przepisów dot. zarządzania konfliktem interesów;

h. Stowarzyszenie ma prawo żądać, aby Przyjmujący Zlecenie, w wyznaczonym terminie, przedstawił dodatkowe informacje i wyjaśnienia dot. osobiście świadczonej pomocy prawnej, w szczególności odnośnie prowadzonej dokumentacji określonej w pkt f) i h);

i. Stowarzyszeniu przysługuje prawo kontroli w miejscu świadczenia pomocy prawnej.

Wnioskodawczyni nie ma żadnego wpływu na wysokość przyznanego jej wynagrodzenia godzinowego. Kwota wynagrodzenia za każdą godzinę świadczonych usług jest stała, niezmienna i narzucona przez Stowarzyszenie.

Stowarzyszenie nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu uzyskiwanego honorarium z umowy zlecenia, zawartej poza prowadzoną działalnością, Wnioskodawczyni jest zobowiązana wystawić fakturę VAT i odprowadzić ten podatek do Urzędu Skarbowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tytułu uzyskiwanego honorarium z umowy zlecenia, zawartej poza prowadzoną działalnością gospodarczą nie jest zobowiązana wystawić faktury VAT i nie podlega w tym zakresie ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a rozliczeń będzie dokonywała na podstawie wystawionego rachunku bez podatku VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Ustęp 2 powołanego wyżej artykułu precyzuje ze działalność gospodarcza w rozumieniu stawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Ustawa o VAT określa zasadę, że nie są uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą te czynności, z tytułu których przychody są przychodami z działalności wykonywanej osobiście, wymienionymi w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej PIT). Mając na względzie przedstawione okoliczności dotyczące rodzaju, warunków, wynagrodzenia i odpowiedzialności względem osób trzecich dokonywane przez podatnika czynności w ramach umowy zlecenia nie są uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą (vide: art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT) a co za tym idzie podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT. Artykuł 13 pkt 8 ustawy o PIT stanowi bowiem, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą lub ustawą o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak wynika z treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy jednak zauważyć, że nie wszystkie czynności wykonywane przez osoby fizyczne traktuje się jako wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą.

W oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

Natomiast zgodnie z art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

W świetle przepisów powołanych wyżej należy stwierdzić, że o tym czy dana działalność ma lub też nie ma charakteru samodzielnej działalności, decydują kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią samodzielnej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków należy stwierdzić, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie w wyżej cyt. art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne do stosunku pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą, co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika bowiem z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, nie uznaje się za samodzielną działalność gospodarczą czynności wykonywanych na podstawie stosunku prawnego, z którego wynikają więzi prawne pomiędzy stronami tego stosunku (zleceniodawcą i zleceniobiorcą) regulujące kwestie warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia za wykonywane czynności oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Ponadto wskazać należy, że zasady wystawiania faktur zostały uregulowane w Dziale XI ustawy, w Rozdziale 1 - Faktury.

I tak, stosownie do art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentująca sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Elementy jakie powinna zawierać faktura wymieniony zostały w art. 106e ust. 1 ustawy.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług prawnych. Wnioskodawczyni występująca jako osoba fizyczna, otrzymała propozycję współpracy na podstawie umowy zlecenia. Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć umowę zlecenia ze Stowarzyszeniem, która ma za przedmiot świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej przez Stowarzyszenie na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Przedmiotem współpracy ma być świadczenie pomocy prawnej w ramach punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, a więc przedmiot umowy zlecenia pokrywa się z przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Umowa zlecenia będzie zawarta przez Wnioskodawczynię - osobę fizyczną - radcę prawnego, który zawrze umowę jako osoba fizyczna, niezależnie od prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W umowie zlecenia znajdować się będą następujące warunki: odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat wykonywanych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności; prace będą wykonywane pod kierownictwem zlecającego, w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej przy Urzędzie Gminy w S. i Miejskiej Bibliotece Publicznej w L. oraz będą określone ramy czasowe na wykonanie określonego zlecenia; umowa zawarta jest poza działalnością gospodarczą, a wykonujący zlecenie nie będzie ponosić ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością. Wnioskodawczyni będzie związana ze Zlecającym więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawczynią i Zlecającym świadczenia usług prawnych co do warunków wykonywania przedmiotowych czynności oraz wynagrodzenia.

Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności dla dającego zlecenie w postaci - świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej przez Stowarzyszenie. Przedmiotem współpracy ma być świadczenie pomocy prawnej - porad prawnych - w ramach punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, realizowanej 4 godziny dziennie przez cztery dni w tygodniu, za wynagrodzeniem w kwocie 59,00 zł za jedną godzinę świadczenia usług. Wynagrodzenie będzie przekazywane przelewem na rachunek bankowy Przyjmującego Zlecenie. Podstawą wypłaty wynagrodzenia będzie każda zegarowa godzina pracy według harmonogramu punktu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej i zgodnie z podpisaną listą obecności.

Przychody otrzymywane przez Wnioskodawczynię od Stowarzyszenia za wykonywanie czynności wymienionych we wniosku mieszczą się w zakresie przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.). Będą to przychody wymienione w pkt 8 ww. ustawy, tj. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia, uzyskiwane wyłącznie od osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej. Wnioskodawczyni będzie związana ze Zlecającym więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawczynią i Zlecającym świadczenia usług prawnych co do warunków wykonywania przedmiotowych czynności oraz wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni w związku z wykonywanymi czynnościami w ramach zlecenia nie będzie dysponować niezależnością i samodzielnością pozwalającą na uznanie, iż działa jako profesjonalny podmiot gospodarczy. Działania Wnioskodawczyni uzależnione będą od dyspozycji Stowarzyszenia.

W związku z wykonywaniem czynności przez Wnioskodawczynię Stowarzyszenie nie zobowiązało Wnioskodawczyni do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich. W umowie zlecenia znajduje się zapis, iż odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat wykonywanych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych ponosi Stowarzyszenie. Odpowiedzialność względem osób trzecich jest zatem przerzucona na Stowarzyszenie.

Wnioskodawczyni świadcząc zlecone zadania wyraża oświadczenie woli w imieniu i na rzecz Stowarzyszenia. Porady prawne udzielane są bowiem przez Stowarzyszenie realizujące zadanie zlecone przez Starostwa Powiatowe, na podstawie zawartych z nimi umów o świadczenie nieodpłatnych porad prawnych w ramach ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz. U. Nr 1255).

Wnioskodawczyni nie ma żadnego wpływu na wysokość przyznanego jej wynagrodzenia godzinowego. Kwota wynagrodzenia za każdą godzinę świadczonych usług jest stała, niezmienna i narzucona przez Stowarzyszenie.

Stowarzyszenie nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii czy z tytułu uzyskiwanego honorarium z umowy zlecenia, zawartej poza prowadzoną działalnością, jest zobowiązana wystawić fakturę VAT i odprowadzić ten podatek do Urzędu Skarbowego.

Mając powyższe na uwadze, jak również okoliczności sprawy przedstawione we wniosku, a w szczególności uwzględniając, że Wnioskodawczyni faktycznie - jak wskazała w uzupełnieniu wniosku - nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonywane czynności, należy stwierdzić, że podpisana umowa zlecenia powoduje powstanie stosunku prawnego posiadającego cechy zbliżone do stosunku pracy, w ramach którego Wnioskodawczyni (radca prawny) związana jest ze zleceniodawcą więzami prawnymi co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia, a także odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich. Stosunek prawny między zleceniodawcą a wykonującym zlecenie, obciąża zatrudniającego ryzykiem za wykonanie tych czynności, podporządkowuje wykonującego zlecenie co do warunków realizacji umówionych czynności oraz wynagrodzenia.

Zatem w przedstawionym zdarzeniu przyszłym występują przesłanki do zastosowania art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, co oznacza, że spełnione są kryteria wyłączające świadczenie przedmiotowych usług z czynności podlegających ustawie o VAT. Świadczenie przez Wnioskodawczynię usług prawnych na podstawie umowy zlecenia nie będzie stanowić wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej i w efekcie Wnioskodawczyni nie będzie z tego tytułu podatnikiem podatku VAT, a wykonywane czynności nie będą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym w analizowanej sprawie z tytułu uzyskiwanego honorarium z umowy zlecenia, zawartej poza prowadzoną działalnością, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT i odprowadzenia z tego tytułu podatku do Urzędu Skarbowego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Każda zmiana w opisie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci ważność.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.