2461-IBPB-2-2.4511.1106.2016.2.MMA - Możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku, który wpłynął do Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków Śródmieście 5 grudnia 2016 r., uzupełnionym 23 stycznia 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej - jest prawidłowe.

W dniu 5 grudnia 2016 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków Śródmieście wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Ww. wniosek został przekazany do tut. Biura przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków Śródmieście za pismem z 12 grudnia 2016 r. Znak: 1213-OB.-2.705.83.2016.EK BA:136284/16, celem załatwienia zgodnie z właściwością.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 12 stycznia 2017 r. Znak: 2461-IBPB-2-2.4511.1106.2016.1.MMA wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 23 stycznia 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni cierpi na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa oraz ścięgien Achillesa. Ma z tego tytułu orzeczony trwale lekki stopień niepełnosprawności. Przyznane uprawnienie upoważnia Wnioskodawczynię do korzystania z prawa odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne.

W międzyczasie Wnioskodawczyni nabawiła się cukrzycy typu 2, nadczynność tarczycy (choroba Haszimoto), nadciśnienie tętnicze.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydał Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności 25 listopada 2005 r. Niepełnosprawność datuje się od 1989 r. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 13 września 2005 r. Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że posiada potwierdzenie lekarzy specjalistów o konieczności stosowania zalecanych leków. Posiada również imienne faktury na zakup leków.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na zakup leków z tytułu chorób z ogólnego stanu zdrowia?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznane trwale uprawnienie lekkiego stopnia niepełnosprawności upoważnia Wnioskodawczynię do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na leki w odniesieniu do chorób nabytych po wydaniu orzeczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) - podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b - 7g tego artykułu.

Zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 12 - za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

W myśl art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Zgodnie z art. 26 ust. 7f ww. ustawy ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono:

2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

Natomiast w myśl postanowień art. 26 ust. 13a ww. ustawy - wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

W myśl art. 26 ust. 7 pkt 4 powołanej ustawy, wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty - w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni posiada przyznany trwale lekki stopień niepełnosprawności na podstawie wydanego w jej sprawie orzeczenia. W związku z chorobami Wnioskodawczyni posiada potwierdzenie lekarzy specjalistów o konieczności stosowania zaleconych leków oraz posiada imienne faktury na ich zakup. Wątpliwości Wnioskodawczyni sprowadzają się do możliwości odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na leki.

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest definicji "leku" - a zatem posiłkowo należy opierać się na definicjach zawartych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2142). Z definicji zawartych w art. 2 ww. ustawy wynika, że:

* lekiem aptecznym - jest produkt leczniczy sporządzony w aptece zgodnie z recepturą farmakopealną, przeznaczony do wydania w tej aptece (pkt 10),

* lekiem gotowym - jest produkt leczniczy wprowadzony do obrotu pod określoną nazwą i w określonym opakowaniu; (pkt 11),

* lekiem recepturowym - jest produkt leczniczy sporządzony w aptece na podstawie recepty lekarskiej, a w przypadku produktu leczniczego weterynaryjnego - na podstawie recepty wystawionej przez lekarza weterynarii (pkt 12),

* produktem leczniczym - jest substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne (pkt 32).

Wykaz produktów spełniających cechy "leku" na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został zamieszczony w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto do obrotu dopuszczone zostają bez konieczności uzyskania pozwolenia, produkty lecznicze sprowadzane z zagranicy, jeżeli ich stosowanie jest niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia pacjenta, pod warunkiem, że dany produkt leczniczy jest dopuszczony do obrotu w kraju, z którego jest sprowadzany i posiada aktualne pozwolenie dopuszczenia do obrotu. Podstawą sprowadzenia takiego produktu leczniczego jest jednak zapotrzebowanie szpitala albo lekarza prowadzącego leczenie poza szpitalem, potwierdzone przez konsultanta z danej dziedziny medycyny.

Przepisy prawa podatkowego w tym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają również definicji czy też przesłanek pozwalających uznać daną osobę za lekarza specjalistę - zatem również pomocniczo należy stosować definicję zawartą w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 125), w myśl której lekarzem specjalistą jest osoba, która jest obywatelem polskim lub obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej i posiada:

* dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez polską szkołę wyższą lub

* dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, wydane przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej, lub

* dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny zgodnie z odrębnymi przepisami,

* tytuł specjalisty w określonej dziedzinie medycznej.

Jak wynika z powyżej cytowanych przepisów prawa osoba niepełnosprawna, która chce skorzystać z ulgi przewidzianej przez ustawodawcę w treści art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi spełnić następujące warunki:

* dokonać zakupu produktów spełniających cechy "leku",

* ponieść w danym miesiącu wydatki na zakup leków powyżej kwoty 100 zł,

* posiadać imienny dokument potwierdzający poniesienie wydatku z tego tytułu (np. faktury),

* posiadać potwierdzenie przez właściwego lekarza specjalistę o konieczności stosowania zaleconych leków.

Przy czym określenie, że lekarzem uprawnionym do stwierdzenia stosowania określonych leków jest wyłącznie lekarz specjalista oznacza, że uprawnionym do wydania stosownego zaświadczenia jest każdy lekarz posiadający specjalizację w określonej dziedzinie medycyny, np. onkolog, okulista, dermatolog, itp., jak również lekarz podstawowej opieki medycznej, o ile posiada określoną specjalizację. W omawianym przepisie nie określono w jakiej formie lekarz specjalista powinien stwierdzić potrzebę stosowania określonych leków stale lub czasowo co oznacza, że dopuszczalna jest tutaj każda forma, nawet ustna. Dla celów dowodowych zasadnym jest jednak przyjęcie formy pisemnej, np. zaświadczenia. Zaświadczenie to może być sporządzone w dowolnej formie (nie ma ustalonego formularza zaświadczenia), powinno jednak z niego wynikać, kto i kiedy je wystawił oraz jakie leki i przez jaki okres czasu powinny być stosowane przez wymienioną z imienia i nazwiska osobę niepełnosprawną. Ważne jest również by zaświadczenie jednoznacznie wskazywało okres stosowania określonych leków (stale lub czasowo). Przy czym zaznaczyć również należy, że ww. zaświadczenie, to nie jedyny dokument, na podstawie którego można określić konieczność stosowania określonych leków. Może to być każdy inny dokument, z którego będą wynikały powyższe dane.

Ponadto podkreślić należy, że z omawianego przepisu wynika, że uprawnienie do odliczenia przysługuje wówczas, gdy m.in. zostanie spełniony wymóg stwierdzenia przez lekarza konieczności stosowania leku (stale lub czasowo). To oznacza, że prawo do ulgi będzie również spełnione, jeżeli recepta na określony lek będzie wystawiona przez innego lekarza niż lekarza specjalistę. Ustawodawca nie stawia bowiem wymogu zakupu danego leku każdorazowo na podstawie recepty wystawionej przez specjalistę.

Prawo do ulgi przysługuje na wszystkie leki spełniające ww. wymagania, niezależnie od tego czy leki związane są z innym schorzeniem niż to, w związku z którym orzeczono niepełnosprawność. Przy czym zakupione produkty lecznicze powinny być lekami, o których mowa w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i lekarz specjalista stwierdził, że są one konieczne do stosowania przez okres stały lub czasowy. Nie mogą to być więc dowolne leki kupione w aptece przez osobę niepełnosprawną.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni jako osobie niepełnosprawnej, przysługuje uprawnienie - zgodnie z treścią art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - do odliczenia wydatków poniesionych na zakup leków w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu, a kwotą 100 zł. Odliczenie dotyczy wydatków poniesionych na zakup leków, zaleconych przez lekarza specjalistę, który w rozumieniu ustawodawstwa polskiego posiada specjalizację w określonej dziedzinie medycyny i który to lekarz stwierdził w wydanym zaświadczeniu lub innym stosownym dokumencie, spełniającym wyżej wskazane wymogi (wydanym przed czy też po poniesieniu wydatku), że Wnioskodawczyni powinna stosować określone leki (stale lub czasowo). Podstawą do odliczenia jest posiadanie imiennych dowodów (faktur) poniesienia wydatków.

Stanowisko Wnioskodawczyni uznano zatem za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.