2461-IBPB-2-1.4515.10.2017.1.ASz - Skutki podatkowe nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki jawnej na rzecz wspólników.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. , poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 stycznia 2017 r. (data wpływu - 17 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki jawnej na rzecz wspólników - jest prawidłowe.

W dniu 17 stycznia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki jawnej na rzecz wspólników.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z dwoma innymi osobami fizycznymi jest wspólnikiem Spółki jawnej, zwanej dalej "Spółką".

Spółka powstała w wyniku przekształcenia zawiązanej w dniu 20 grudnia 1995 r. Spółki cywilnej. Pierwotnie, od dnia przekształcenia do 31 grudnia 2010 r., do Spółki należało czterech wspólników, w tym Wnioskodawca. W dniu 2 grudnia 2002 r. w ramach przekształcenia Spółki cywilnej Wnioskodawca zawarł umowę spółki jawnej, do której wspólnicy wnieśli następujące wkłady pieniężne:

Poza wkładami pieniężnymi Wspólnicy zobowiązali się także do wniesienia na rzecz Spółki nieruchomości zabudowanej budynkiem produkcyjno-mieszkalnym. Nieruchomość stanowiła współwłasność łączną wspólników Spółki cywilnej.

W dniu 17 lutego 2004 r. w drodze umowy przeniesienia własności nieruchomości zawartej

w formie aktu notarialnego wspólnicy przenieśli własność wspomnianej nieruchomości na Spółkę jawną.

W dniu 31 grudnia 2010 r. jeden ze wspólników Spółki jawnej dokonał darowizny przysługujących mu udziałów w spółce, obejmujących wszelkie uprawnienia przysługujące darczyńcy jako wspólnikowi Spółki, w tym wkład wniesiony na rzecz Spółki w postaci udziału we własności nieruchomości, a obdarowany przyjmuje udziały na własność. Darowane udziały stanowiły 9% wszystkich udziałów w Spółce. Umowa darowizny została wykonana. Od tego momentu w Spółce pozostało trzech wspólników, w tym Wnioskodawca. Wnioskodawca uczestniczy w zysku Spółki w 34%.

Ze względu na fakt, że opisana powyżej nieruchomość jest zbędna do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę jawną, Wspólnicy, w tym Wnioskodawca, chcieli dokonać nieodpłatnego przeniesienia prawa własności tejże nieruchomości z przeznaczeniem na cele prywatne wspólników.

Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy spółki jawnej "Wspólnicy mogą w drodze uchwały postanowić

o nieodpłatnym przeniesieniu, na swoje własne potrzeby, prawa własności środka trwałego,

w tym prawa własności nieruchomości, należącego do majątku Spółki, jeśli środek trwały okaże się zbędny dla Spółki z punktu widzenia jego przydatności i użyteczności.", natomiast § 9 ust. 3 umowy spółki jawnej stanowi, że "Nieodpłatne przeniesienie własności, o którym mowa w ust. 2, nastąpi na cele prywatne wspólników w drodze nienazwanej umowy przenoszącej własność, innej niż umowa darowizny."

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z nieodpłatnym przeniesieniem prawa własności nieruchomości na rzecz wspólników Spółki jawnej w częściach odpowiadających przysługującym tym wspólnikom udziałom we współwłasności nieruchomości ze względu na zbędność nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę jawną, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne wycofanie nieruchomości z majątku spółki jawnej

i przekazanie jej na potrzeby własne wspólników na podstawie jednomyślnej uchwały oraz umowy nieodpłatnego przekazania nie będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn.

Powołując się na treść art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn Wnioskodawca wskazał, że definicja podatku od spadków i darowizn - wskazana w treści ww. przepisów - zawiera w sobie zarówno przesłankę podmiotową jak i zamknięty katalog przesłanek przedmiotowych, których zaistnienie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Przedstawiony katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Oznacza to, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega tylko i wyłącznie nabycie rzeczy lub praw majątkowych, które w sposób wyraźny zostało wskazane w tymże katalogu. Z przedstawionego przepisu wynika, że podatkiem tym będzie obłożone, m.in. dokonanie darowizny.

Wnioskodawca zauważył, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera własnej definicji legalnej darowizny, dlatego też odwołał się do treści art. 888 ust. 1 ustawy - Kodeks cywilny i podkreślił, że darowizna ma na celu dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Wnioskodawca podkreślił, że do zawarcia umowy darowizny konieczne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego nie wynika, aby pomiędzy Wnioskodawcą, spółką jawną lub pozostałymi wspólnikami miała zostać zawarta umowa darowizny przenosząca własność udziałów w nieruchomości należącej do Spółki jawnej.

Zgodnie z zasadą swobody umów wynikającą z art. 3531 Kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W ramach swobody umów strony mogą swobodnie ukształtować łączący je stosunek zobowiązaniowy i zawrzeć umowę nienazwaną, tj. umowę, która nie została wprost zdefiniowana w obowiązujących przepisach prawa cywilnego, lecz nie sprzeciwia się przepisom prawa i zasadom współżycia społecznego.

W przedstawionym stanie przyszłym wolą wspólników Spółki, jako jedynych wspólników, a także jako osób prywatnych, nie będzie zawarcie umowy darowizny. Planowane jest podjęcie uchwały i zawarcie umowy nieodpłatnego przekazania na potrzeby własne wspólników, przy zachowaniu proporcji w udziale w nieruchomości odpowiednich do udziałów w zyskach i stratach w spółce, co nie będzie wyczerpywało znamion umowy darowizny. Ponadto podkreślenia wymaga fakt, że planowana umowa zostanie zawarta i sporządzona w formie aktu notarialnego w następstwie uchwały o przekazaniu nieruchomości na potrzeby własne, zaś powyższe nie powoduje jej nieskuteczności wobec zasady swobody umów.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż nie przyjmie ona formy żadnego z tytułów wskazanych w ustawie w art. 1 ust. 1 i 2. Tym samym nieodpłatne przekazanie przez Spółkę nieruchomości na cele osobiste jej wspólników nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i tym samym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku z tego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy odnośnie podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki jawnej na rzecz wspólników. Natomiast w pozostałym zakresie wniosku zostaną/zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r. poz. 205, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

W myśl ust. 2 tegoż przepisu, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytułu, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało

w nim wymienione w sposób wyraźny.

Z powołanego powyżej przepisu art. 1 ust. 1 ww. ustawy wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych, m.in. tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.).

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy - Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Z treści wniosku wynika, że 17 lutego 2004 r. w drodze umowy przeniesienia własności nieruchomości zawartej w formie aktu notarialnego wspólnicy przenieśli własność nieruchomości zabudowanej budynkiem produkcyjno-mieszkalnym na Spółkę jawną.

W dniu 31 grudnia 2010 r. jeden ze wspólników Spółki jawnej dokonał darowizny przysługujących mu udziałów w spółce, obejmujących wszelkie uprawnienia przysługujące darczyńcy jako wspólnikowi Spółki, w tym wkład wniesiony na rzecz Spółki w postaci udziału we własności nieruchomości, a obdarowany przyjmuje udziały na własność. Darowane udziały stanowiły 9% wszystkich udziałów w Spółce. Umowa darowizny została wykonana. Od tego momentu w Spółce pozostało trzech wspólników, w tym Wnioskodawca. Wnioskodawca uczestniczy w zysku Spółki w 34%.

Ze względu na fakt, że opisana powyżej nieruchomość jest zbędna do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę jawną, Wspólnicy, w tym Wnioskodawca, chcieli dokonać nieodpłatnego przeniesienia prawa własności tejże nieruchomości z przeznaczeniem na cele prywatne wspólników.

Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy spółki jawnej "Wspólnicy mogą w drodze uchwały postanowić o nieodpłatnym przeniesieniu, na swoje własne potrzeby, prawa własności środka trwałego, w tym prawa własności nieruchomości, należącego do majątku Spółki, jeśli środek trwały okaże się zbędny dla Spółki z punktu widzenia jego przydatności i użyteczności.", natomiast § 9 ust. 3 umowy spółki jawnej stanowi, że "Nieodpłatne przeniesienie własności, o którym mowa w ust. 2, nastąpi na cele prywatne wspólników w drodze nienazwanej umowy przenoszącej własność, innej niż umowa darowizny.