2461-IBPB-2-1.4514.681.2016.2.PM - Przekazanie weksla a PCC.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 grudnia 2016 r. (data wpływu do Biura - 16 grudnia 2016 r.), uzupełnionym 31 stycznia 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przekazania weksla - jest prawidłowe.

W dniu 16 grudnia 2016 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przekazania weksla.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 18 stycznia 2017 r. znak: 2461-IBPB-2-1.4514.681.2016.1.PM wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono 31 stycznia 2017 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości otrzyma w ramach darowizny od swojego ojca i mamy, którzy mają wspólnotę majątkową i są osobami dla Wnioskodawcy bliskimi zaliczanymi do I grupy podatkowej, ich weksel własny, w którym zobowiązują się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy określonej sumy pieniężnej. W przyszłości wierzytelność wekslowa może zostać wykorzystana do zapłaty przez Wnioskodawcę zobowiązania z tytułu zakupu nieruchomości lub może zostać przez Wnioskodawcę umorzona lub też ulec przedawnieniu.

Wystawienie weksla przez rodziców Wnioskodawcy nie nastąpi w związku z jakąkolwiek umową cywilnoprawną. Rodzice Wnioskodawcy wystawią weksel własny i przekażą go Wnioskodawcy - osobie bliskiej zliczanej do I grupy podatkowej.

Z uzupełnienia wniosku, które wpłynęło do Biura 31 stycznia 2017 r., wynika m.in., że Wnioskodawca otrzyma pod tytułem darmym prawo jakie niesie wystawiony przez rodziców weksel, tj. prawo majątkowe do otrzymania od rodziców tytułem darmym określonej kwoty pieniężnej (rodzice dokonają darowizny na jego rzecz). W wyniku opisanej we wniosku darowizny weksla, nie dojdzie do przejęcia przez obdarowanego (Wnioskodawcę) długów i ciężarów lub zobowiązań darczyńcy (darczyńców - rodziców).

Nie jest ustalona jeszcze wartość finalna weksla, ale na pewno przekroczy ona kwotę wskazaną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a sam weksel będzie wystawiony na ściśle określoną kwotę pieniężną. Kwota ta będzie znana na 7 dni przed operacją darowizny i jest uzależniona od bieżących rozliczeń przedsiębiorstwa darczyńcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wystawienie i/lub darowizna weksla będą wiązały się z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność wystawienia i darowizny weksla nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych a zatem nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Wnioskodawca, przywołując art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazał czynności podlegające opodatkowaniu tym podatkiem zaznaczając również, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył z opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie.

Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same, bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Podstawę prawną obrotu wekslami regulują przepisy ustawy - Prawo wekslowe.

Zgodnie z przepisami tej ustawy weksel jest dokumentem stanowiącym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie, w określonym terminie i miejscu przez wystawcę weksla lub osobę przez niego wskazaną, określonej na wekslu sumy pieniędzy.

Jak wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Jednakże należy zaznaczyć, że o zakwalifikowaniu danej umowy do umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje nazwa, ale treść umowy.

Należy zatem wskazać, że samo wystawienie weksla nie jest czynnością wymienioną w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a zatem wystawienie weksla, o ile następuje zgodnie z przepisami prawa wekslowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych mogą natomiast podlegać czynności cywilnoprawne, w związku z zawarciem których wystawiony jest weksel, o ile są to czynności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli zatem wystawienie weksla łączyłoby się z czynnością cywilnoprawną wynikającą z podstawy gospodarczej wystawienia weksla, czyli pierwotnej przyczyny wystawienia tego weksla, to chociaż samo wystawienie weksla nie podlegałoby podatkowi od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegałaby pierwotna czynność cywilnoprawna, o ile byłaby jedną z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223, z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z treści wniosku wynika m.in., że Wnioskodawca otrzyma w ramach darowizny od rodziców ich weksel własny, w którym zobowiązują się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy określonej sumy pieniężnej. Wystawienie weksla przez rodziców Wnioskodawcy nie nastąpi w związku z jakąkolwiek umową cywilnoprawną. Wnioskodawca otrzyma pod tytułem darmym prawo jakie niesie weksel, tj. prawo majątkowe do otrzymania od rodziców tytułem darmym określonej kwoty pieniężnej. Darowizna weksla nie wiąże się z przejęciem przez Wnioskodawcę (obdarowanego) długów, ciężarów czy zobowiązań darczyńców.

Podstawą prawną emisji weksli są przepisy ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 160).

Zgodnie z przepisami tej ustawy weksel jest dokumentem stanowiącym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie, w określonym terminie i miejscu przez wystawcę weksla lub osobę przez niego wskazaną, określonej na wekslu sumy pieniędzy.

Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.

Należy zatem wskazać, iż wystawienie weksla własnego przez rodziców Wnioskodawcy nie jest czynnością wymienioną w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a zatem, o ile czynność ta następuje zgodnie z przepisami prawa wekslowego, nie będzie podlegać ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie Wnioskodawcy.

Z treści uzupełnienia wniosku wynika jednak, że Wnioskodawca otrzyma pod tytułem darmym prawo jakie niesie wystawiony przez rodziców weksel, tj. prawo majątkowe do otrzymania od rodziców tytułem darmym określonej kwoty pieniężnej (rodzice dokonają darowizny na jego rzecz). W wyniku opisanej we wniosku darowizny weksla, nie dojdzie do przejęcia przez obdarowanego (Wnioskodawcę) długów i ciężarów lub zobowiązań darczyńcy (darczyńców - rodziców).

Należy więc podkreślić, że zgodnie z przywołanymi przepisami opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają także darowizny, ale te o określonym w ustawie charakterze.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Jednakże w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, stwierdzić należy, że wystawienie weksla własnego przez rodziców Wnioskodawcy, nie spowoduje u niego powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z dokonaniem tej czynności.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.