2461-IBPB-2-1.4514.55.2017.2.JKu - Skutki podatkowe darowizny części przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. , poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 20 lutego 2017 r. (data wpływu - 21 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych darowizny części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 21 lutego 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych darowizny części przedsiębiorstwa.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 15 marca 2017 r. znak: 2461-IBPB-2-1.4514.55.2017.1.JKU wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 29 marca 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Matka Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowy działalność gospodarczą w T. Działalność gospodarcza została rozpoczęta w 1991 r., a jej głównym przedmiotem jest sprzedaż hurtowa i detaliczna łożysk, pasów klinowych, uszczelnień technicznych, smarów, klejów oraz innych specjalistycznych akcesoriów dla przemysłu, transportu i rolnictwa (przeważająca działalność gospodarcza PKD 46.90.Z "Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana").

W ramach tego przedsiębiorstwa, na mocy wewnętrznego zarządzenia, funkcjonują wyodrębnione organizacyjnie i finansowo dwa działy, tj. Dział Handlowy oraz Dział Zarządzania Nieruchomościami.

Wydzielenie organizacyjne funkcjonuje w sposób faktyczny i realny poprzez możliwość przypisania określonych umów, zdarzeń gospodarczych, dokumentów oraz operacji do określonego Działu. Wydzielenie organizacyjne krystalizuje się m.in. poprzez możliwość wydzielenia odrębnych umów, odrębnego majątku jak i odrębnych przepływów finansowych. Wobec tego główna działalność przedsiębiorstwa prowadzonego przez matkę Wnioskodawczyni (tj. sprzedaż hurtowa i detaliczna specjalistycznych akcesoriów dla przemysłu, transportu i rolnictwa), objęta jest Działem Handlowym i tym samym jest odrębna od ww. Działu Zarządzania Nieruchomościami.

Dział Handlowy zajmuje się sprzedażą hurtową i detaliczną towarów handlowych, zaopatrzeniem, magazynowaniem tych towarów oraz kontaktami handlowymi z kontrahentami przedsiębiorstwa - zarówno dostawcami jak i odbiorcami. Dział odpowiada za promocję, kreację, działania wizerunkowe i komunikacyjne, tworzy ofertę handlową, strategię rozwoju i wprowadza nowe towary do oferty. W zakres obowiązków tego Działu wchodzą także: controlling, system zarządzania jakością a także administracja finansowo-księgowa i informatyczna.

Natomiast Dział Zarządzania Nieruchomościami zajmuje się administracją związaną z wykorzystywanymi w działalności przedsiębiorstwa nieruchomościami. Do zadań działu należy zarządzanie nieruchomościami, w tym zarządzanie najmem i kontaktem z najemcą. Dział zajmuje się także nadzorem nad eksploatacją i konserwacją budynku oraz zarządzaniem technicznym/koordynacją techniczną, zarządzaniem energią elektryczną i innymi kosztami, tj. ogrzewanie budynku, usługi wodociągowe (woda, odprowadzanie ścieków), monitoring i ochrona posesji, ubezpieczenie budynku, wywóz odpadów, utrzymanie czystości, konserwacje, podatek od nieruchomości. Do tego Działu przypisana jest m in. część budynku należącego do Wnioskodawczyni wykorzystywana w działalności gospodarczej, który stanowi w tej części środek trwały podlegający amortyzacji. Część tego budynku, tj. lokal biurowy położony na jego parterze jest wynajmowany innemu podmiotowi na jego potrzeby gospodarcze.

Z uwagi na to, że przepisy prawa nie dają podstaw do formalno-prawnego wydzielenia w strukturach przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni, wydzielenie to opiera się w szczególności na jego realnym i faktycznym charakterze.

System ewidencji finansowo-księgowej umożliwia przypisanie do każdego Działu przedsiębiorstwa związanych z tym Działem działalności przychodów, kosztów, jak również należności, środków pieniężnych oraz zobowiązań.

Wnioskodawczyni otrzyma, w formie darowizny od swojej matki, część przedsiębiorstwa określaną mianem Działu Handlowego. Dział Zarządzania Nieruchomościami nie będzie przedmiotem darowizny i tym samym pozostanie w dotychczasowej działalności matki Wnioskodawczyni, z przypisanymi do tej części przedsiębiorstwa środkami trwałymi, umowami, zobowiązaniami itp.

Wnioskodawczyni, na moment dokonania darowizny, będzie prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą, na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, co pozwoli jej na kontunuowanie działalności darowanego Działu Handlowego. Wnioskodawczyni będzie również zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabywca jest pracownikiem przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni, przypisanym do Działu Handlowego.

Przedmiotem darowizny będzie zatem wyodrębniony i zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej głównie na sprzedaży hurtowej towarów handlowych, składający się na Dział Handlowy, w tym m.in.

Jednym z aktywów Działu Handlowego będzie zarejestrowane prawo ochronne na znak towarowy, potwierdzone wydaną przez Urząd Patentowy decyzją. Zamiarem Wnioskodawczyni jest ujęcie tego prawa w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz jego amortyzacja.

Prawo ochronne na znak towarowy będzie wykorzystywane w bieżącej działalności gospodarczej. Wartość tego prawa zostanie określona w umowie darowizny Działu Handlowego.

Składniki majątku wchodzące w skład Działu Handlowego, będącego przedmiotem darowizny, były wykorzystywane przez matkę Wnioskodawczyni wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podobnie Wnioskodawczyni będzie wykorzystywała darowany Dział Handlowy wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

W uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazała, że dokonanie planowanej darowizny będzie się wiązało z przejęciem przez obdarowanego zobowiązań darczyńcy w ramach przedmiotu darowizny. Ponadto, przedmiotowa darowizna, opisana we wniosku, nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, ani też żadna ze stron tej umowy nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności (będzie to czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy od transakcji darowizny Działu Handlowego wystąpi obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. d ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223, z późn. zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Zatem zawarcie umowy darowizny podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jedynie w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy

Jak wskazała Wnioskodawczyni, ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia "darowizna", dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy - Kodeks cywilny.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zdaniem Wnioskodawczyni, istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnej i zobowiązującej, do zawarcia której dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli. Jednak, do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli wyrażone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi bowiem do skutku z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Wnioskodawczyni wskazała, że nie stanowią darowizny przysporzenia w wypadkach, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Z przywołanych przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że zawarcie umowy darowizny podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Jak wskazała Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 4 pkt 3 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży - przy umowie darowizny - na obdarowanym. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Z treści wniosku wynika, że matka Wnioskodawczyni planuje przekazać w drodze darowizny zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzą m.in. zobowiązania. W ocenie Wnioskodawczyni przedmiot darowizny spełnia definicję przedsiębiorstwa wynikającą z art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Czynność prawna mającą za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych (art. 55² Kodeksu cywilnego).

Wnioskodawczyni zauważyła, że z kolei zgodnie z art. 55⁴ ww. Kodeksu cywilnego, nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nic wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu z chwili nabycia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nic można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.

Ostatnio wymieniony przepis statuuje solidarną odpowiedzialność zbywcy i nabywcy przedsiębiorstwa w celu ustanowienia szczególnej ochrony dla wierzycieli, której nie może wyłączyć porozumienie między zbywcą a nabywcą przedsiębiorstwa.

Ponadto, jak zauważyła Wnioskodawczyni, na mocy art. 519 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu).

Przejęcie długu zachodzi, gdy wskutek jakiegokolwiek zdarzenia prawnego dochodzi do wstąpienia osoby trzeciej w miejsce dłużnika i zwolnienie dotychczasowego dłużnika z długu. Przedmiotem przejęcia długu może być dług wynikający z zobowiązania solidarnego i przejmującym dług jednego z dłużników solidarnych może być zarówno osoba trzecia względem stron zobowiązania, jak i również inny dłużnik solidarny Oznacza to, że nabywca przedsiębiorstwa w drodze darowizny może przejąć dług dłużnika solidarnego, jakim jest zbywca przedsiębiorstwa W przypadku przejęcia długu przez nabywcę przedsiębiorstwa powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych

W związku z tym, iż jak wskazała Wnioskodawczyni, w skład Działu Handlowego będącego przedmiotem planowanej darowizny wchodzą zobowiązania wobec dostawców i jednocześnie nabycie tej części przedsiębiorstwa będzie wiązało się z przejęciem przez Wnioskodawczynię, w trybie art. 519 Kodeksu cywilnego, długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, co znajdzie odzwierciedlenie w treści umowy darowizny, to od wartości tych zobowiązań należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy z tego tytułu będzie ciążył na Wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Końcowo wskazać należy, iż niniejszą interpretacją rozstrzygnięto wniosek w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od spadków i darowizn wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.