2461-IBPB-2-1.4514.37.2017.1.MZ - Skutki podatkowe nieodpłatnego zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. , poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 stycznia 2017 r. (data wpływu - 2 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 2 lutego 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 17 czerwca 2013 r. w Kancelarii Notarialnej w K. Wnioskodawca zawarł z Panią M. B. umowę dotyczącą nabycia mieszkania na rynku wtórnym (wraz z przynależnym udziałem w nieruchomości wspólnej) na współwłasność; po 1/2 części każdy. Łączna cena została ustalona na kwotę 180.000 zł - po 90.000 zł brutto. Zapłata za cały lokal została uiszczona z udzielonego Wnioskodawcy i Pani M. B. wspólnie kredytu bankowego bez wkładu własnego. Wnioskodawca i Pani M. B. odpowiadają solidarnie za zadłużenie wynikające z umowy kredytowej.

Na nieruchomości Bank ustanowił zabezpieczenie w postaci hipoteki do kwoty 333.860 zł, która jest wpisana w dziale IV księgi wieczystej. Innych obciążeń brak. Kredyt został udzielony Wnioskodawcy i Pani M. B. na 30 lat od czerwca 2013 r. Jest spłacany terminowo.

Wnioskodawca i Pani M. B. są nadal osobami wolnymi, zaliczanymi do III grupy podatkowej (ustawa o podatku od spadków i darowizn). W najbliższym czasie zamierzają znieść współwłasność w taki sposób, że Pani M. B. przeniesie na rzecz Wnioskodawcy cały swój udział 1/2 w lokalu i nie otrzyma z tego tytułu żadnego pieniężnego wynagrodzenia, a Wnioskodawca w zamian za nieodpłatne zniesienie współwłasności zobowiąże się do przejęcia na swoją rzecz w całości udzielonego im kredytu hipotecznego, który będzie spłacał sam, tym samym zostając jedynym zobowiązanym wobec Banku.

Umowa zniesienia będzie miała charakter nieodpłatny bez spłat i dopłat z obu stron; teraz i w przyszłości. Nabycie całości lokalu mieszkalnego wraz z nieruchomością wspólną i jego obciążeniem nastąpi na podstawie aktu notarialnego, wtedy też Bank zezwoli na zwolnienie z długu Pani M. B.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opisane zdarzenie przyszłe zniesienia współwłasności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, powołując się na art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatek ów nie wystąpi ponieważ zniesienie współwłasności nastąpi bez spłat i dopłat z obu stron.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od spadków i darowizn, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223, z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z treści art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika zasada, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne tam wymienione. Czynności te, stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obejmują również zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Powołane powyżej przepisy regulują opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyłącznie takich umów o zniesienie współwłasności, z którymi związane są spłaty lub dopłaty.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu - art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca i Pani M. B. są współwłaścicielami lokalu mieszkalnego po 1/2 części, zakupionego w 2013 r. za kwotę 180.000 zł. Zakup został dokonany ze środków pochodzących z kredytu bankowego, udzielonego współwłaścicielom przez Bank w równych częściach. Na zabezpieczenie kredytu na powyższej nieruchomości na rzecz Banku została ustanowiona hipoteka wynosząca 333.860 zł. Wnioskodawca planuje zawrzeć z Panią M. B. w formie aktu notarialnego umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności ww. lokalu mieszkalnego. W wyniku tej umowy Wnioskodawca nabędzie cały udział należący do współwłaścicielki bez jakichkolwiek spłat i dopłat na jej rzecz, a współwłaścicielka przeniesie nieodpłatnie - bez jakiegokolwiek wynagrodzenia pieniężnego na Wnioskodawcę prawo przysługującego jej udziału w prawie własności nieruchomości (w wysokości 1/2). Wnioskodawca w zamian za nieodpłatne zniesienie współwłasności zobowiąże się do przejęcia na swoją rzecz w całości udzielonego im kredytu hipotecznego, który będzie spłacał sam, tym samym zostając jedynym zobowiązanym wobec Banku.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że skoro w opisanym zdarzeniu przyszłym będzie miało miejsce zawarcie w formie aktu notarialnego umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego pomiędzy Wnioskodawcą a Panią M. B., bez spłat i dopłat, to czynność ta, jako niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem tylko Wnioskodawca może czerpać z wydanej interpretacji ochronę prawną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.