2461-IBPB-1-3.4510.825.2016.1.KB - Możliwość zastosowania zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowego od osób prawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 września 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 9 września 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Uniwersytet jest uczelnią publiczną działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.). Do podstawowych zadań statutowych Uczelni, zgodnie z art. 13 ust. 1 przywołanej ustawy, należy:

* kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;

* wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;

* prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, świadczenie usług badawczych oraz transfer technologii do gospodarki;

* kształcenie i promowanie kadr naukowych;

* upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;

* prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;

* stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

* działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;

* stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

- procesie kształcenia,

- badaniach naukowych.

Uniwersytet jest członkiem organizacji/stowarzyszeń, zarówno krajowych jak i zagranicznych. Członkostwo to nie ma charakteru obowiązkowego w rozumieniu przepisów prawa, ma ono jednak bardzo istotny wpływ na wzrost szeroko rozumianego prestiżu jednostki, między innymi poprzez: poprawę wizerunku, zwiększenie korzyści promocyjnych, udział we wspólnych akcjach i projektach, możliwość uzyskania różnego rodzaju certyfikatów oraz udziału w warsztatach, szkoleniach, konferencjach, dostęp do wyników badań i analiz, integrację z innymi branżami itp. Należy zaznaczyć, że Uczelnia jest w stanie wykazać związek każdego członkostwa instytucjonalnego z celami statutowymi. Brak przynależności Uczelni byłby z kolei ograniczeniem jej działalności statutowej oraz pozbawieniem dostępu do informacji dotyczących dydaktyki i nauki w skali krajowej i światowej (wpływałby negatywnie na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów).

Wśród organizacji, do których należy obecnie Uczelnia można wymienić m.in.:

* EUA (European University Association) - organizacja skupiająca uczelnie europejskie oraz krajowe konferencje rektorów, odgrywająca znaczącą rolę w Procesie Bolońskim, mająca ogromny wpływ na kształcenie wyższe, badania i innowacje;

* ATLAS (Association for Tourism and Leisure Education) - organizacja powołana w celu rozwoju międzynarodowych inicjatyw edukacyjnych w turystyce, promująca wymianę międzyuczelnianą pracowników oraz studentów, wspierająca badania międzynarodowe;

* EFMD Global Network - organizacja promująca rozwój ogólnoświatowej edukacji zarządczej oraz zachęcająca do jej wdrażania przez świat biznesu;

* GERA (Global Entrepreneurship Research Association) - wirtualna organizacja, której głównym celem jest realizacja badań w obszarze przedsiębiorczości, a następnie publikowanie powstałych raportów w "...";

* Prime Networking - organizacja skupiająca się na rozwoju i promocji szkoleń o charakterze międzykulturowym i interdyscyplinarnym, programów i badań akademickich, ułatwieniu współpracy między uczelniami i przedsiębiorcami;

* Dukenet - organizacja międzynarodowa skupiająca uczelnie kształcące na profilach związanych z handlem i biznesem, ukierunkowana na odkrywanie, rozwój i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań w badaniach i edukacji, wspierająca projekty międzynarodowe zachęcające do komunikacji międzynarodowej;

* ESN AISBL (Erasmus Student Network) - ogólnoeuropejska sieć organizacji studenckich zajmujących się wspieraniem i rozwojem programów międzynarodowych wymian studenckich, w tym zwłaszcza programu Erasmus wśród studentów na własnej uczelni oraz opieką nad studentami zagranicznymi przyjeżdżającymi w ramach tej wymiany;

* Organizacja Turystyczna - organizacja powołana dla kreowania atrakcyjnego wizerunku Województwa w kraju i zagranicą, sprzyjającego zwiększeniu liczby turystów odwiedzających region;

* KRASP (Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich) - zrzeszenie, które inspiruje i koordynuje współdziałanie uczelni członkowskich, reprezentuje wspólne interesy uczelni, a także podejmuje działania prowadzące do stworzenia efektywnego i zintegrowanego systemu edukacji narodowej oraz działa na rzecz rozwoju szkolnictwa wyższego, nauki i kultury.

Powyższa lista nie jest zamknięta i zmienia się w zależności od bieżących potrzeb (aktualnych projektów dydaktycznych, naukowych, badawczych itp.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ponoszone przez Uniwersytet wydatki w formie opłat członkowskich na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa pozostają bez wpływu na wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Dodatkowo, z treści art. 17 ust. 1a pkt 2 u.p.d.o.p. wynika, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele.

Artykuł 17 ust. 1b u.p.d.o.p. stanowi natomiast, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych precyzuje więc dwa warunki, których spełnienie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4:

* dochód powinien być przeznaczony cele statutowe;

* cele statutowe jednostki powinny być zbieżne z celami wskazanymi w u.p.d.o.p.

W przypadku podatników korzystających ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., koszty należy rozpatrywać w sposób szczególny. Stosownie do art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Jeśli więc podatnik uzyskuje dochody zwolnione od podatku dochodowego w związku z prowadzeniem określonej działalności statutowej, tak jak ma to miejsce w przypadku Uczelni, wszelkie wydatki w pierwszej kolejności powinny być analizowane pod kątem możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Następnie, wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów należy analizować pod kątem możliwości zaliczenia ich do wydatków przeznaczonych na działalność statutową. Jeżeli wydatek wiąże się bezpośrednio z realizacją celów statutowych, które stanowią pozytywną przesłankę zwolnienia, to równowartość dochodu odpowiadająca temu wydatkowi będzie wolna od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4.

Mając na uwadze powyższe, Uniwersytet stoi na stanowisku, że wydatki w formie opłat członkowskich na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa, związane bezpośrednio z działalnością statutową Uczelni, mimo ich wyszczególnienia w art. 16 ust. 1 pkt 37 u.p.d.o.p., korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Uniwersytet jest uczelnią publiczną działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, jest członkiem organizacji/stowarzyszeń, zarówno krajowych jak i zagranicznych. Członkostwo to nie ma charakteru obowiązkowego w rozumieniu przepisów prawa, ma ono jednak bardzo istotny wpływ na wzrost szeroko rozumianego prestiżu jednostki, między innymi poprzez: poprawę wizerunku, zwiększenie korzyści promocyjnych, udział we wspólnych akcjach i projektach, możliwość uzyskania różnego rodzaju certyfikatów oraz udziału w warsztatach, szkoleniach, konferencjach, dostęp do wyników badań i analiz, integrację z innymi branżami itp. Należy zaznaczyć, że Uczelnia jest w stanie wykazać związek każdego członkostwa instytucjonalnego z celami statutowymi. Brak przynależności Uczelni byłby z kolei ograniczeniem jej działalności statutowej oraz pozbawieniem dostępu do informacji dotyczących dydaktyki i nauki w skali krajowej i światowej (wpływałby negatywnie na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów).

Składka jest nieobowiązkowa i wyłączona z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."). Zatem opłata za członkostwo nie stanowi kosztów uzyskania przychodu i nie pomniejszy kwot dochodu do zwolnienia o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 37 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem:

Biorąc pod uwagę powyższe, opłacanie składek członkowskich na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa nie stanowi wystarczającej przesłanki do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Poza wykazaniem celowości poniesionego wydatku konieczne jest bowiem, aby nie znajdował się on na liście wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe. Tymczasem na liście tej figurują składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa. Są one wyłączone z kosztów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 37 u.p.d.o.p.

Należy wskazać, że w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo - techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenie wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Podkreślenia wymaga, że ramy omawianego zwolnienia wyznaczone zostały przez art. 17 ust. 1b i art. 17 ust. 1a pkt 2 u.p.d.o.p.

Na podstawie art. 17 ust. 1b u.p.d.o.p. zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 tego artykułu, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Z kolei - w myśl art. 17 ust. 1a pkt 2 u.p.d.o.p. zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Z powyższych przepisów wynika, że zwolnienie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. jest zwolnieniem warunkowym. Dla skorzystania z tego zwolnienia podatnik musi spełnić łącznie dwie przesłanki:

* jego celem musi być działalność wymieniona w tym przepisie, przy czym statut może przewidywać również inne cele działalności,

* uzyskane dochody muszą być przeznaczone wyłącznie na cele preferowanej przez ustawodawcę działalności statutowej, a następnie wydatkowane na te cele bez względu na termin.

Należy podkreślić, że zwolnienie to nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu. Z przytoczonych przepisów wynika, że zastosowanie dla Uniwersytetu zwolnienia przedmiotowego zależy więc nie tylko od przeznaczenia osiągniętego dochodu na preferowane ustawą cele statutowe, ale także od faktycznego wydatkowania go na te cele.

Użyte przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. sformułowanie "w części przeznaczonej na te cele" oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów, niż wymienione w tym przepisie, to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych "innych celów", nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od podatku przeznaczonego na nie dochodu. Nie można bowiem w tym zakresie zastosować wykładni rozszerzającej ustawowy zakres zwolnienia podatkowego.

Przeznaczenie i wydatkowanie dochodu powinno charakteryzować tożsamość celu, na który podmiot najpierw dochód przeznaczył, a następnie wydatkował. Zwolnienie to nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a. Ważny jest tu cel na jaki jest dochód przeznaczony, a nie źródło pochodzenia dochodu.

Podsumowując, stwierdzić należy, że koszt składki członkowskiej z tytułu przynależności do organizacji/stowarzyszenia nie jest kosztem uzyskania przychodu, ponieważ jest wyłączony z kosztów uzyskania przychodów mocą art. 16 ust. 1 pkt 37. Jednakże, z uwagi na to, że składki członkowskie służą działalności statutowej Uniwersytetu, korzystają ze zwolnienia zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy wydatki w formie opłat członkowskich na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.