1462-IPPP3.4512.797.2016.1.ISK - Ustalenie prawa do odliczenia podatku należnego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. "Zintegrowany system monitoringu deformacji podłoża gruntowego z wykorzystaniem interferometrii radarowej trwałych reflektorów".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2016 r. (data wpływu 27 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku należnego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. "Zintegrowany system monitoringu deformacji podłoża gruntowego z wykorzystaniem interferometrii radarowej trwałych reflektorów" - jest prawidłowe.

W dniu 27 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku należnego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. "Zintegrowany system monitoringu deformacji podłoża gruntowego z wykorzystaniem interferometrii radarowej trwałych reflektorów".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Instytut ("Wnioskodawca") posiada siedzibę na terytorium Polski, oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca posiada status instytutu badawczego w rozumieniu ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2010 r. Nr 96, poz. 619 z późn. zm.). Wnioskodawca w ramach swojej podstawowej działalności prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie budownictwa i dziedzinach pokrewnych, ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce. Działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest opodatkowana, co do zasady, podatkiem VAT.

W dniu 25 marca 2014 r. została zawarta umowa konsorcjum ("Umowa Konsorcjum") pomiędzy Instytutem G... ("G.") jako liderem Konsorcjum oraz Przedsiębiorstwem W... S.A. ("W.") i Wnioskodawcą jako członkami Konsorcjum. Zgodnie z Umową Konsorcjum, Konsorcjum zostało zawiązane w celu wspólnego wykonania projektu pod nazwą "Zintegrowany system monitoringu deformacji podłoża gruntowego z wykorzystaniem interferometrii radarowej trwałych reflektorów" ("Projekt") dofinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ("NCBiR"). W Umowie Konsorcjum strony zgodnie oświadczyły, iż podjęły zamiar wspólnego stworzenia utworów niezbędnych do realizacji Projektu. Zgodnie z Umową Konsorcjum prawa majątkowe oraz prawo własności przemysłowej do utworów powstałych w wyniku wspólnej realizacji Projektu przysługują członkom Konsorcjum biorącym udział w ich wytworzeniu, w następujących częściach określonych procentowo:

(i) W. - 53%;

(ii) G. - 40%;

(iii) Wnioskodawca - 7%.

Ponadto zgodnie z Umową Konsorcjum prawo własności przemysłowej oraz autorskie prawa majątkowe do utworów wraz z prawem wykonywania praw zależnych przysługują członkom Konsorcjum na wszystkich polach eksploatacji znanych w momencie zawierania Umowy Konsorcjum. Dodatkowo w Umowie Konsorcjum wskazano, że w przypadku sprzedaży majątkowych praw autorskich do utworów powstałych w wyniku realizacji Projektu przez G. lub Wnioskodawcę, W. ma prawo pierwokupu.

W dniu 25 kwietnia 2014 r. została zawarta umowa o wykonanie i finansowanie Projektu ("Umowa o Wykonanie i Finansowanie Projektu"). Stronami Umowy o Wykonanie i Finansowanie Projektu są NCBiR, G. jako lider Konsorcjum oraz jako uczestnicy Konsorcjum: Wnioskodawca oraz W. G. jako lider Konsorcjum zobowiązał się w ramach Umowy o Wykonanie i Finansowanie Projektu między innymi do: zastosowania wyników Projektu w działalności gospodarczej (§ 4 ust. 3 pkt 7 Umowy o Wykonanie i Finansowanie Projektu) oraz dokonania podziału lub rozpowszechnienia wyników Projektu na warunkach rynkowych (§ 4 ust. 3 pkt 9 Umowy o Wykonanie i Finansowanie Projektu). W Umowie o Wykonanie i Finansowanie Projektu wskazano, iż podatek VAT naliczony może być kosztem kwalifikowanym, jeśli zgodnie z odrębnymi przepisami, nie przysługuje prawo do jego zwrotu lub odliczenia oraz jeśli podatek ten został naliczony w związku z poniesionymi kosztami kwalifikowanymi. Zgodnie z Umową o Wykonanie i Finansowanie Projektu rezultaty będące przedmiotem praw własności przemysłowej oraz rezultaty niepodlegające takiej ochronie, powstałe w ramach Projektu, stanowią własność G. lub Wnioskodawcy oraz W. Ponadto zgodnie z Umową o Wykonanie i Finansowanie Projektu do własności majątkowych praw autorskich powstałych w wyniku realizacji Projektu stosuje się przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z § 14 ust. 3 Umowy o Wykonanie i Finansowanie Projektu wyniki Projektu powinny być szeroko rozpowszechnione za pośrednictwem:

(i) konferencji technicznych lub naukowych, lub

(ii) czasopism naukowych lub technicznych powszechnie dostępnych baz danych zapewniających swobodny dostęp do uzyskanych wyników badań, lub

(iii) oprogramowania bezpłatnego lub oprogramowania z licencją otwartego dostępu.

Celem Projektu jest zatem realizacja badań, których wyniki zostaną wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a więc nastąpi co do zasady, ich komercjalizacja (o ile takie wyniki będą osiągnięte). Komercjalizacja wyników Projektu (o ile do niej dojdzie) będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług przez Wnioskodawcę opodatkowane podatkiem VAT według stawki podstawowej.

Wszystkie faktury dotyczące zakupów w Projekcie w części realizowanej przez Wnioskodawcę wskazują jako nabywcę Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie dokonywał odliczeń podatku VAT naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług wykorzystywanych w Projekcie.

W dniu 17 czerwca 2015 r. Minister Finansów wydał interpretację nr IPPP1/4512-524/15-2/EK dla G. - lidera Konsorcjum w skład którego wchodzi Wnioskodawca - wskazującą, że G. przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług wykorzystywanych do realizacji Projektu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, Wnioskodawcy przysługiwało na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług wykorzystywanych w Projekcie, zarówno w przypadku gdy po zakończeniu Projektu w odniesieniu do wyników badań związanych z realizacją Projektu wystąpi sprzedaż opodatkowania podatkiem VAT, jak i w przypadku gdy z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy, w szczególności w przypadku nieosiągnięcia zakładanych rezultatów, sprzedaż opodatkowana VAT nie zostanie zrealizowana?

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, Wnioskodawcy przysługiwało na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług wykorzystywanych w Projekcie, zarówno w przypadku gdy po zakończeniu Projektu w odniesieniu do wyników badań związanych z realizacją Projektu wystąpi sprzedaż opodatkowania podatkiem VAT, jak i w przypadku gdy z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy, w szczególności w przypadku nieosiągnięcia zakładanych rezultatów, sprzedaż opodatkowana VAT nie zostanie zrealizowana.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT "w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...)."

Prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi w związku z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT i niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku VAT naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Należy zatem stwierdzić, że każde nabycie towarów i usług przeznaczonych do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek VAT, są wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku.

Odnosząc się do powyższych uregulowań, należy przywołać art. 168 lit. a dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ("Dyrektywa 2006/112/WE") zgodnie z którym "jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia (...) od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić - VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika."

Z ugruntowanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ("TSUE") wynika, że aby podmiot miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, musi on być podatnikiem w rozumieniu przepisów Dyrektywy 2006/112/WE, a ponadto towary i usługi powinny być używane do celów transakcji podlegających opodatkowaniu (np. pkt 24 wyroku TSUE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02, Faxworld).

Ponadto jako zasadniczy warunek powstania prawa podatnika do odliczenia podatku VAT naliczonego w stosunku do danej transakcji zakupowej należy wymienić istnienie związku, jaki powinien wystąpić pomiędzy wcześniejszą transakcją zakupową z transakcjami sprzedażowymi dającymi prawo do odliczenia, które są dokonane na późniejszym etapie obrotu. Zasadniczo związek ten powinien mieć charakter bezpośredni. Istotne jest przy tym to, aby koszt nabycia towarów lub usług stanowił kalkulacyjny element ceny w ramach późniejszej transakcji sprzedażowej uprawniającej do odliczenia (pkt 19 wyroku TSUE z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie C-104/12 Becker; pkt 27 wyroku TSUE w z dnia 18 lipca 2013 r. w sprawie C-124/12 AES-3C Maritza East 1; pkt 34 wyroku TSUE z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13 Malburg).

Należy jednak podkreślić, że ani przepisy Dyrektywy 2006/112/WE ani przepisy poprzedzającej ją szóstej dyrektywy nie określają charakteru tego związku. Również sam TSUE nie uznał za możliwe określenia w sposób precyzyjny wskazanego powyżej bezpośredniego związku, jaki powinien wystąpić pomiędzy wcześniejszą transakcją zakupową i późniejszą transakcją sprzedażową uprawniającą do odliczenia podatku VAT naliczonego. TSUE wskazał, że brak możliwości precyzyjnego zdefiniowania bezpośredniego związku wynika z różnorodności transakcji handlowych i gospodarczych, co uniemożliwia w każdym przypadku określenie związku, jaki musi istnieć pomiędzy nabytymi towarami i usługami na wcześniejszym etapie obrotu i transakcjami sprzedażowymi uprawniającymi do odliczenia występującymi na późniejszym etapie obrotu (pkt 21 wyroku TSUE z dnia 21 lutego 2013 r., w sprawie C-104/12 Becker).

Istnienie wskazanego wyżej związku bezpośredniego pomiędzy transakcją zakupową występującą na wcześniejszym etapie obrotu, a transakcją sprzedażową uprawniającą od odliczenia na późniejszym etapie obrotu nie jest jednak zawsze wymagane dla powstania prawa do odliczenia. Z orzecznictwa TSUE wynika bowiem, że dopuszczalne jest także istnienie bezpośredniego związku poniesionych wydatków z całością działalności gospodarczej podatnika (określanego w polskiej doktrynie podatkowej jako tzw. związek pośredni dokonywanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną). W tym przypadku koszt nabytych towarów i usług wchodzi w zakres ogólnych kosztów działalności gospodarczej podatnika, w efekcie czego stanowi element ceny dostarczanych przez podatnika towarów i usług (pkt 20 wyroku TSUE z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie C-104/12 Becker; pkt 28 wyroku TSUE w z dnia 18 lipca 2013 r. w sprawie C-124/12 AES-3C Maritza East 1; pkt 38 wyroku TSUE z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13 Malburg).

Z powyższego wynika zatem, że podatnikom przyznawane jest prawo do odliczenia, o ile istnieje choćby pośredni związek dokonanych zakupów z ich działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT. Przy czym prawo do odliczenia powstaje nie tylko w przypadku istnienia wskazanego wyżej związku bezpośredniego z transakcjami opodatkowanymi VAT, czy też z całokształtem działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, lecz także - z czynnościami przygotowawczymi (pkt 22 wyroku TSUE z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03, Fini H.). Już nawet sam zamiar rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, uprawnia do odliczenia naliczonego podatku VAT, bez konieczności oczekiwania na rzeczywiste rozpoczęcie działalności gospodarczej (pkt 24 wyroku TSUE z dnia 14 lutego 1998 r. w sprawie C-268/83 Rompeiman). Zatem już nawet potencjalny związek nabywanych przez podatnika towarów i usług z jego działalnością gospodarczą (czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT), powoduje że przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z tymi zakupami.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt stanu faktycznego oraz pytania będącego przedmiotem niniejszego wniosku należy wskazać, że zgodnie z Umową o Wykonanie i Finansowanie Projektu G. jako lider Konsorcjum zobowiązał się zastosować wyniki Projektu w działalności gospodarczej oraz dokonać podziału lub rozpowszechnienia wyników Projektu na warunkach rynkowych. Z kolei zgodnie z Umową Konsorcjum prawa majątkowe oraz prawo własności przemysłowej do utworów powstałych w wyniku wspólnej realizacji Projektu przysługują członkom Konsorcjum biorącym udział w ich wytworzeniu, w następujących częściach określonych procentowo (W. - 53%; G. - 40; Wnioskodawcy - 7%).

Oznacza to, że istnieje potencjalna możliwość wykorzystania wyników Projektu do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, gdyż komercjalizacja wyników Projektu byłaby opodatkowana podatkiem VAT według stawki podstawowej. Ponadto bez względu na fakt, czy realizacja Projektu odniesie zamierzony skutek, to w momencie nabycia towarów i usług zachowana pozostanie pierwotna intencja ich nabycia - zostały one nabyte celem wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jeżeli nawet Wnioskodawca z tytułu realizacji Projektu nie osiągnie żadnych przychodów z powodów obiektywnych (przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy), to czynność opodatkowana nie wystąpi nie dlatego, że Wnioskodawca świadomie zmienił pierwotne przeznaczenie nabytych towarów i usług, lecz dlatego że wskutek niezależnych od niego czynników, wykorzystanie ich do czynności opodatkowanych podatkiem VAT stało się niemożliwe. Zakupy materiałów i usług, będące przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację, zostały dokonane wyłącznie w celu wykonania zobowiązań wynikających z realizacji Projektu. W wyniku tego Projektu powstaną wyniki badań, które Wnioskodawca zamierza wykorzystywać do prowadzenia działalności komercyjnej, opodatkowanej podatkiem VAT. Tak więc, rezultaty tego Projektu, zgodnie z jego założeniami i intencją konsorcjantów, zostaną skomercjalizowane.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przysługiwało mu prawo do odliczenia całości podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją Projektu.

Potwierdzenie prawidłowości powyższego stanowiska można znaleźć w powołanej w stanie faktycznym interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2015 r. nr IPPP1/4512-524/15-2/EK, wydanej dla G. - w stanie faktycznym analogicznym do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku - w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.