1462-IPPP3.4512.152.2017.2.RD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 maja 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 1462-IPPP3.4512.152.2017.2.RD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2016 r. (data wpływu 28 lutego 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur VAT dokumentujących nabycie towarów od dłużnika w drodze wykonania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur VAT dokumentujących nabycie towarów od dłużnika w drodze wykonania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka zawarła z podmiotem posiadającym siedzibę poza granicą kraju, a także poza terenem Unii Europejskiej (dalej Wierzyciel) umowę przelewu powierniczego wierzytelności w celu odzyskania od dłużnika tj. posiadającego siedzibę na terytorium Polski (dalej dłużnik) wymagalnych wierzytelności. Na mocy umowy przelewu powierniczego:

1. Spółka nabyła wierzytelność, na podstawie umowy przelewu powierniczego, jednocześnie z przelewem wierzytelności Wierzyciel przeniósł na rzecz Spółki zabezpieczenia wobec dłużnika w tym w szczególności przysługujące Wierzycielowi przewłaszczenie na zabezpieczenie ruchomości w postaci urządzeń służących do produkcji i przetwarzania mieszanek parafinowych (zbiorniki oraz urządzenia produkcyjne).

2. Umowa nabycia wierzytelności przewidywała możliwość nabycia przez Spółkę ruchomości objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie.

3. Umowa przelewu powierniczego przewidywała, iż w przypadku skutecznej egzekucji Wierzyciel zapłaci Spółce wynagrodzenie stanowiące wyrażoną w procentach wartość naliczoną od każdej wyegzekwowanej kwoty.

W związku z wymagalnością wierzytelności nabytych przez Spółkę i przysługujących jej względem dłużników Spółka przystąpiła do czynności egzekucyjnych, w szczególności poprzez wykonanie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. W następstwie wykonania przewłaszczenia na zabezpieczenie spółka zgodnie z umową przewłaszczenia na zabezpieczenie nabyła ostatecznie z dniem 23 marca 2015 r. własność ruchomości objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie, składające się w szczególności z urządzeń produkcyjnych do przetwarzania parafin oraz zbiorników do magazynowania między innymi parafiny oraz innych surowców chemicznych.

W związku z przejęciem na własność spółka otrzymała od Dłużnika fakturę VAT z tytułu dostawy ruchomości w postaci urządzeń produkcyjnych do przetwarzania i produkcji mieszanek parafinowych oraz zbiorników do magazynowania nabytych w drodze przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Spółka w 2015 r. zaewidencjonowała nabyte ruchomości, jako środki trwałe i rozpoczęła amortyzację, nabytych ruchomości. Spółka, uzyskała również prawo do korzystania z nieruchomości, na których znajdowały się ruchomości, obejmującej między innymi budynki produkcyjne i biurowe.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT od dnia 31 marca 2015 r. W dacie odliczania podatku naliczonego była zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka w celu obsługi nabytych towarów zatrudniła pracowników.

W kwietniu 2015 r. w ramach przygotowania do rozpoczęcia działalności dokonana została zmiana umowy spółki, która została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w maju 2015 r. Przedmiotem zmian było m.in. określenie nowego przedmiotu działalności Spółki obejmującego między innymi prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze produktów chemicznych oraz ropopochodnych.

Pierwsze czynności opodatkowane zostały dokonane przez spółkę w sierpniu 2015 r.

Spółka w 2015 r. rozpoczęła dokonywanie czynności opodatkowanych w postaci nabywania i sprzedaży m.in. produktów chemicznych oraz parafin, w tym także z wykorzystaniem nabytych w drodze przewłaszczenia na zabezpieczanie ruchomości. Wierzyciel oraz spółka uzgodnili, że spółka prowadząc działalność gospodarczą miała działać w oparciu o nabyte ruchomości prowadzić działalność w celu spłaty wierzytelności, objętej umową przelewu powierniczego.

Strony, uzgodniły że umowa przelewu wierzytelności, co do kwoty stanowiącej wartość nabytych ruchomości, zmieniona została na umowę przelewu stanowczego (ostatecznego). Ustalono, że Spółka będzie dokonywała spłat tych wierzytelności w ustalonym w porozumieniu terminach.

Spółka w związku z dokonanym nabyciem dokonała pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia ruchomości od dłużnika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług w przedstawionym wyżej stanie faktycznym Spółka uprawniona była do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur VAT nabycia przez spółkę od dłużnika w drodze wykonania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. (a) ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) podatkiem naliczonym jest suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów.

W konsekwencji w myśl ustawy podatkiem naliczonym jest m.in. podatek określony na otrzymanej przez podatnika fakturze nabycia towarów. Należy jednak pamiętać, że faktury dotyczące towarów są fakturami dokumentującymi dostawę. Ta z kolei jest przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W związku z powyższym przez fakturę z tytułu nabycia towarów należy rozumieć fakturę z tytułu nabycia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (czyli potwierdzającą dokonaną na rzecz podatnika dostawę) (tak A. Bartosiewicz, VAT. Komentarz, Komentarz do art. 86 ustawy o VAT, teza 26., System Informacji Prawnej LEX).

Zgodnie z dotychczasową jednolitą linią orzeczniczą nabycie przez wierzyciela w drodze wykonania umowy przewłaszczenie na zabezpieczenie towarów objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie jest traktowane jako dostawa w rozumieniu art. 7 w rozumieniu ustawy o VAT. W interpretacji indywidualnej z dnia 24 września 2009 r" sygn. akt IPPP1-443-679/09-5/JB wydanej przez wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie stwierdzono, że " (...) istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel. Mowa jest tu o tego rodzaju czynnościach, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym zaznaczyć, że chodzi tu o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzenia jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności".

Czynności przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel musi zatem towarzyszyć wydanie przedmiotowych towarów. Tylko wówczas powstanie obowiązek podatkowy z tytułu tej czynności. (...) W związku z powyższym uznać należy, iż samo zawarcie umowy przewłaszczenie na zabezpieczenie wierzytelności nie jest czynnością skutkującą powstanie obowiązku podatkowego w podatku VAT i obowiązku wystawienia faktury. Dopiero wydanie towarów będących przedmiotem przewłaszczenia, w związku z zawartą umową, przesądza o uznaniu tej czynności za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1, podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w Interpretacji indywidualnej z dnia 13 maja 2010 r., sygnatura ILPP1/443-190/10-2/AI, stwierdzając, że "Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie należy do umów nienazwanych i jest zawierana na podstawie przepisów art. 155, art. 156 oraz art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jej istotą jest zabezpieczenie wierzytelności przez przeniesienie przez dłużnika własności jego oznaczonej rzeczy (oznaczonych rzeczy) na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do korzystania z rzeczy w sposób oznaczony w umowie i do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika po zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności. W przypadku niespełnienia świadczenia przez dłużnika wierzyciel może zaspokoić się z rzeczy - według wcześniejszego umownego uzgodnienia - przez definitywne zachowanie własności rzeczy, jej sprzedaż, wynajęcie itp.

W związku z powyższym uznać należy, iż samo zawarcie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie wierzytelności nie jest czynnością skutkującą powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT i obowiązku wystawienia faktury. Dopiero wydanie towarów będących przedmiotem przewłaszczenia, w związku z zawartą umową, przesądza o uznaniu tej czynności za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT." Powyższy pogląd znajduje odzwierciedlenie również w orzecznictwie Sądowym (patrz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 czerwca 2008 r. sygn. akt I FSK 760/07, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 lutego 2007 r" sygn. akt I SA/Po 1079/06, niepubl.)

W konsekwencji uznać należy, że transakcja obejmująca wykonanie przez wierzyciela jego uprawnień wynikających z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, polegających na ostatecznym i stanowczym przejęciu własności ruchomości objętych zabezpieczeniem przez ich odebranie od dłużnika niewątpliwe stanowi dla dłużnika dostawę towarów, zaś dla wierzyciela nabycie tych towarów.

W konsekwencji uznać należy, że transakcja obejmująca wykonanie przez wierzyciela jego uprawnień wynikających z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, polegających na ostatecznym i stanowczym przejęciu własności ruchomości objętych zabezpieczeniem przez ich odebranie od dłużnika niewątpliwe stanowi dla dłużnika dostawę towarów, zaś dla wierzyciela nabycie tych towarów. Zgodnie przywołanymi interpretacjami oraz orzeczeniami Dłużnik winien był wystawić fakturę VAT dokumentującą wykonanie dostawy i przekazać ją Wierzycielowi.

Mając na uwadze stan faktyczny w przedmiotowej sprawie uznać należy, że Spółka nabywając w sposób ostateczny tj. odbierając dłużnikowi i obejmując w posiadanie towary (ruchomości) objęte przewłaszczeniem na zabezpieczenie uprawniona była w związku z otrzymaniem od dłużnika faktur dokumentujących dostawę rozpoznać kwotę podatku od towarów i usług określoną w fakturach VAT jako podatek naliczony w rozumieniu art. 86 ust. 2 ustawy o VAT.

Wskazać jednocześnie należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dostaw towarów przysługuje w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Przepisy ustawy o VAT odnoszą się do podatnika nabywającego prawo do odliczenia. Należy odnotować, że status podatnika podmiot nabywa już z racji dokonywania czynności przygotowawczych, choćby nie podjął jeszcze wykonywania czynności opodatkowanych. Obowiązek rejestracji obciąża podatników dopiero od momentu bezpośrednio poprzedzającego wykonywanie czynności opodatkowanych. Stąd też mogą oni działać w charakterze podatników, mimo braku rejestracji w tym charakterze. Zgodnie z przepisami ustawy nabywają oni prawo do odliczenia, choć dopiero od momentu rejestracji mogą z tego prawa skorzystać. Należy także zauważyć, że podatnik, który dokonał rejestracji, nie jest ograniczony co do momentu, w którym korzysta z prawa do odliczenia podatku.

Za słuszną i wciąż aktualną należy uznać więc tę linię orzecznictwa, zgodnie z którą naruszenie przepisu wymagającego rejestracji przed skorzystaniem z prawa do odliczenia "nie stanowi przeszkody do realizacji przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi, dokonanymi przed zgłoszeniem rejestracyjnym. Pozbawienie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego, w sytuacji, w której przepisy nie przewidują takiego ograniczenia, stoi w sprzeczności z jej regulacjami Dyrektywy o VAT, jak i wynikającą z niej zasadą neutralności podatku od towarów i usług" (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 lipca 2006 r., I SA/Wr 1452/05, OSP 2007, z. 12, poz. 136). W konsekwencji mając na uwadze względy neutralności podatku VAT, a także fakt, że podmiot prowadzący działania przygotowawcze do uruchomienia działalności gospodarczej ma status podatnika VAT (któremu zasadniczo służy prawo do odliczenia), trzeba uznać, że co prawda możliwość skorzystania z prawa do odliczenia dotyczy tylko podatników zarejestrowanych, jednakże status taki jest konieczny w momencie wykazywania odliczenia, nie musi natomiast istnieć w dniu, kiedy miały miejsce czynności opodatkowane, z których wynika podatek podlegający odliczeniu, inaczej mówiąc - prawo do odliczenia powstaje u wszystkich podatników, jednakże tylko podatnicy zarejestrowani mogą to prawo zrealizować.

W konsekwencji wskazać należy że spółka wprawdzie w dacie nabywania towarów od dłużnika, nie była podatnikiem podatku od towarów i usług, ale w dacie rozpoczęcia odliczania podatku od towarów i usług posiadała już status podatnika w podatku VAT.

Podkreślić należy, że mając na uwadze sposób dokonania płatności, tj. źródło finansowania nabycia pozostaje ono nie istotne z punktu widzenia prawa do odliczenia. Wskazać bowiem należy, że ani ustawa, ani dotychczasowe orzecznictwo nie uzależniają prawa do odliczenia z źródłem finansowania wydatków na nabycie towarów.

Wskazać jednocześnie należy, że od momentu definitywnego przejęcia przez spółkę na własność ruchomości dłużnika, jej celem było prowadzenie działalności opodatkowanej. W tym celu spółka w okresie po definitywnym nabyciu własności w marcu 2015 r. podjęła szereg czynności zmierzających do wykonywania czynności opodatkowanych. W tym celu spółka zatrudniła pracowników, przygotowała przejęte urządzenia do wykonywania czynności opodatkowanych przy ich wykorzystaniu. Obecnie przejęte ruchomości wykorzystywane są do prowadzenia działalności opodatkowanej.

Artykuł 86 ust. 1 ustawy o VAT przewiduje, że prawo do odliczenia podatku od towarów i usług przysługuje w zakresie w jakim towary te są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Wobec braku legalnej definicji sformułowania wykorzystania do wykonywania czynności opodatkowanych, na gruncie orzecznictwa zarówno Polskich Sądów Administracyjnych jak i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ukształtowała się jednolite rozumienie, że związku zarówno jako związku bezpośredniego i ścisłego, ale również rozszerzone zostało na związek pośredni, nawet takim zakresie, że dany zakup może wiązać się z wykonaniem czynności niepodlegającej opodatkowaniu, która jest jednak niezbędna lub tylko potrzebna do prowadzenia działalności opodatkowanej. W tym zakresie jednoznaczne są stanowiska zajmowane przez TSUE, zgodnie z którym "Należy także podkreślić, iż w wielu orzeczeniach TSUE, a także Sądów Administracyjnych wskazano, iż dla zasady neutralności opodatkowania podatkiem VAT istotne jest nie tyle rzeczywiste wykorzystanie nabytych towarów i usług dla celów wykonywania czynności opodatkowanych, ile zamiar takiego ich wykorzystania w momencie ich nabycia. W rozstrzygnięciu z 15 listopada 1998 r. w sprawie C-37/95 Belgische Staat v. Ghent Coal Terminal NV (Zb.Orz. 1998, s. 1-1) Trybunał podkreślił, iż w przypadku gdy nabycie towarów lub usług nastąpiło z zamiarem ich wykorzystania na potrzeby działalności opodatkowanej i podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego, a następnie z powodów od podatnika niezależnych nie wykorzystał tych towarów do prowadzenia działalności opodatkowanej-prawo do odliczenia podatku naliczonego pozostaje zachowane. Podobne stanowisko Trybunał zajął także w wyr. Z 29 lutego 1996 r. sprawie C-110/94intercommunale voor zeewaterontzilting (INZO) v. Belgische Staat (Zb.Orz. 1996, s. I-857). (tak. T. Michalik, VAT. Komentarz. Wyd. 12, Warszawa, SIP Legalis CH Beck, Komentarz do art. 86, teza 113)

W konsekwencji mając na uwadze przedmiotowy stan faktyczny oraz fakt, że spółka nabywała ruchomości w celu podjęcia czynności opodatkowanych, oraz w związku z tym że czynności takie również podjęła przy wykorzystaniu nabytych ruchomości, uznać należy, że spełniona została przewidziana w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanka nabycia towarów w celu wykonania czynności opodatkowanych.

Mając na uwadze powyższe Spółka była uprawniona do odliczenia kwoty podatku naliczonego wykazanego w fakturach VAT z tytułu nabycia od dłużnika towarów, w drodze wykonania praw wynikających z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów na terytorium kraju;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez sprzedaż - w myśl art. 2 pkt 22 ustawy - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.

nabycia towarów i usług,

b.

dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług z zamiarem wykorzystania ich do wykonywania czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to - bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności - należy uznać, że w momencie nabycia zakupione towary i usługi miały związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Podkreślić ponadto należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jednocześnie art. 88 ust. 4 ustawy stanowi dopełnienie art. 86 określając status podatnika umożliwiający realizację prawa do odliczenia, którym jest rejestracja jako podatnik VAT czynny. Zgodnie z tym przepisem obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zauważyć należy, że z treści art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, by do nabycia uprawnienia do obniżenia kwoty podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury zakupowej. Tak więc podatnik, w zakresie w jakim nabyte towary wykorzystywane są do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

Na zakres prawa obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura VAT, otrzymana przez podatnika z tytułu nabycia przez niego towarów i usług.

W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Powyższe stwierdzenie obrazuje rolę, jaką prawo do odliczenia podatku naliczonego odgrywa w systemie podatku od wartości dodanej.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen, z którego to wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka zawarła z podmiotem posiadającym siedzibę poza granicą kraju, a także poza terenem Unii Europejskiej (Wierzyciel) umowę przelewu powierniczego wierzytelności w celu odzyskania od dłużnika tj. posiadającego siedzibę na terytorium Polski (dalej dłużnik) wymagalnych wierzytelności. Na mocy umowy przelewu powierniczego. Spółka nabyła wierzytelność, na podstawie umowy przelewu powierniczego, jednocześnie z przelewem wierzytelności. Wierzyciel przeniósł na rzecz Spółki zabezpieczenia wobec dłużnika w tym w szczególności przysługujące Wierzycielowi przewłaszczenie na zabezpieczenie ruchomości w postaci urządzeń służących do produkcji i przetwarzania mieszanek parafinowych (zbiorniki oraz urządzenia produkcyjne). Umowa nabycia wierzytelności przewidywała możliwość nabycia przez Spółkę ruchomości objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie. Umowa przelewu powierniczego przewidywała, iż w przypadku skutecznej egzekucji Wierzyciel zapłaci Spółce wynagrodzenie stanowiące wyrażoną w procentach wartość naliczoną od każdej wyegzekwowanej kwoty. W związku z wymagalnością wierzytelności nabytych przez Spółkę i przysługujących jej względem dłużników Spółka przystąpiła do czynności egzekucyjnych, w szczególności poprzez wykonanie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. W następstwie wykonania przewłaszczenia na zabezpieczenie spółka zgodnie z umową przewłaszczenia na zabezpieczenie nabyła ostatecznie z dniem 23 marca 2015 r. własność ruchomości objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie, składające się w szczególności z urządzeń produkcyjnych do przetwarzania parafin oraz zbiorników do magazynowania między innymi parafiny oraz innych surowców chemicznych. W związku z przejęciem na własność spółka otrzymała od Dłużnika fakturę VAT z tytułu dostawy ruchomości w postaci urządzeń produkcyjnych do przetwarzania i produkcji mieszanek parafinowych oraz zbiorników do magazynowania nabytych w drodze przewłaszczenia na zabezpieczenie. Spółka w 2015 r. zaewidencjonowała nabyte ruchomości, jako środki trwałe i rozpoczęła amortyzację, nabytych ruchomości. Spółka, uzyskała również prawo do korzystania z nieruchomości, na których znajdowały się ruchomości, obejmującej między innymi budynki produkcyjne i biurowe. Wierzyciel oraz spółka uzgodnili, że spółka prowadząc działalność gospodarczą miała działać w oparciu o nabyte ruchomości prowadzić działalność w celu spłaty wierzytelności, objętej umową przelewu powierniczego. Strony, uzgodniły że umowa przelewu wierzytelności, co do kwoty stanowiącej wartość nabytych ruchomości, zmieniona została na umowę przelewu stanowczego (ostatecznego). Ustalono, że Spółka będzie dokonywała spłat tych wierzytelności w ustalonym w porozumieniu terminach. Spółka w związku z dokonanym nabyciem dokonała pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia ruchomości od dłużnika.

Należy wskazać, że umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie, o której mowa we wniosku należy do umów nienazwanych i jest zawierana na podstawie przepisów art. 155, art. 156 oraz art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380). Przewłaszczenie na zabezpieczenie polega na zabezpieczeniu wierzytelności przez przeniesienie na wierzyciela własności oznaczonej rzeczy (oznaczonych rzeczy) z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do korzystania z rzeczy w sposób oznaczony w umowie i do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika po zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności. Przeniesienie własności następuje causa cavendi (w celu zabezpieczenia), a między zbywcą (dłużnikiem) i nabywcą (wierzycielem) rzeczy nawiązuje się szczególny stosunek powiernictwa. W przypadku niespełnienia świadczenia przez dłużnika wierzyciel może zaspokoić się z rzeczy - według wcześniejszego umownego uzgodnienia - przez definitywne zachowanie własności rzeczy, jej sprzedaż, wynajęcie itp.

Przedmiotowo istotnym elementem takiej umowy, cechą ją identyfikującą, jest zamieszczenie w jej treści zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu własności po spełnieniu świadczenia. Zatem przeniesienie prawa własności następuje w takim przypadku warunkowo (celem nie jest wyzbycie się własności rzeczy) i ma charakter nieodpłatny. Ponadto, w okresie przewłaszczenia nabywca może rozporządzać rzeczą tylko w zakresie uzgodnionym w umowie. Pomimo przeniesienia prawa własności rzeczy na wierzyciela, nie może on swobodnie rozporządzać tymi rzeczami (np. dokonać ich zbycia).

Wcześniejsze umowne uzgodnienie pozwala wierzycielowi zaspokoić się z rzeczy, w przypadku niespełnienia świadczeń przez dłużnika.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy wskazać, że czynność ostatecznego nabycia ruchomości (zbiorniki oraz urządzenia produkcyjne) wskutek wykonania umowy przewłaszczenia wiązała się bezpośrednio z ich sprzedażą. Spółka obejmująca w posiadanie ruchomości tj. urządzenia produkcyjne do przetwarzania parafiny oraz zbiorniki do magazynowania m.in. parafiny oraz innych surowców chemicznych objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie powinna rozpoznać po swojej stronie nabycie towarów, zaś dłużnik w związku z dostawą ww. ruchomości powinien wystawić fakturę dokumentującą dostawę co jak wynika z opisu sprawy miało miejsce w przedmiotowym przypadku.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii czy Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur VAT wystawionych przez dłużnika w związku z wykonaniem umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Jak już ustalono Spółka nabywając i wchodząc w posiadanie ruchomości objętych przewłaszczeniem na zabezpieczenie rozpoznała ze swojej strony nabycie towarów, a dłużnik w związku z przedmiotową dostawą wystawił fakturę. Ponadto Spółka nabywając ruchomości podjęła czynności zmierzające do wykonywania czynności opodatkowanych a przedmiotowe ruchomości zaczęły być wykorzystywane w opodatkowanej działalności gospodarczej. Jak wskazała Spółka w 2015 r. rozpoczęła dokonywanie czynności opodatkowanych w postaci nabywania i sprzedaży m.in. produktów chemicznych oraz parafin, w tym także z wykorzystaniem nabytych w drodze przewłaszczenia na zabezpieczanie ruchomości. Jednocześnie, co istotne, w dacie odliczenia podatku naliczonego Spółka była zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Zatem w świetle przytoczonych przepisów oraz opisu sprawy należy stwierdzić, że skoro Spółka nabyte w drodze przewłaszczenia na zabezpieczanie ruchomości wykorzystuje do wykonywania czynności opodatkowanych oraz w dacie odliczenia podatku naliczonego Spółka była zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT spełnione są przesłanki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, jeśli nie zaistniały inne przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy, Spółka jako zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT uprawniona była do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach z tytuły nabycia od dłużnika ruchomości (towarów) w drodze wykonania praw wynikających z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl