1462-IPPP3.4512.148.2017.1.RM - Wyłączenie z VAT przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2017 r. (data wpływu 28 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 28 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, podlegającą wpisowi do CEIDG, której przedmiotem jest świadczenie usług dentystycznych, w oparciu o wpis do Rejestru podmiotów leczniczych. Na prowadzone przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwo składają się przede wszystkim: środki trwałe (w tym także inwestycja w obcym środku trwałym, tj. użyczonym lokalu, w którym prowadzona jest działalność), wyposażenie, materiały do wykonywania usług, prawo do korzystania z lokalu, w którym prowadzona jest działalność (umowa użyczenia), umowy z kontrahentami, wierzytelności, baza pacjentów, dokumentacja medyczna, itp.

W najbliższym czasie Wnioskodawca chciałby nieodpłatnie przekazać całe przedsiębiorstwo (w rozumieniu art. 55¹ k.c.) w formie darowizny swojej wnuczce, która w celu kontynuowania działalności Wnioskodawcy, założy jednoosobową działalność gospodarczą.

Obdarowana będzie prowadzić działalność w takim samym zakresie, a także w tym samym lokalu, co Wnioskodawca, również w oparciu o umowę użyczenia tegoż lokalu. Ponadto wszyscy pracownicy zatrudnieni przez Wnioskodawcę zostaną przejęci przez Obdarowaną, na zasadach określonych w art. 231 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy.

Na okoliczność umowy darowizny zostanie sporządzony akt notarialny.

W dniu otrzymania darowizny Obdarowana będzie miała zarejestrowaną działalność gospodarczą, zaś Wnioskodawca swoją działalność zamknie dopiero po dokonaniu darowizny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisana darowizna przedsiębiorstwa nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana darowizna przedsiębiorstwa nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Przedmiotem darowizny będzie bowiem przedsiębiorstwo. Zgodnie zaś z brzmieniem art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa", zatem dla potrzeb regulacji podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku nie ulega wątpliwości, że przedmiot zbycia stanowi całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, a co za tym idzie stanowi przedsiębiorstwo.

Sytuacji tej nie zmienia to, że lokal, w którym prowadzona jest działalność, nie stanowi własności Wnioskodawcy, lecz jest wykorzystywany na potrzeby prowadzonej przez niego działalności w oparciu o umowę użyczenia. W oparciu o taką samą umowę, tj. umowę użyczenia, z lokalu tego będzie korzystać Obdarowana, kontynuując działalność gospodarczą Wnioskodawcy.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1039/11, w którym czytamy: "Powyższe wyliczenie (zawarte w art. 55¹ k.c. - przypis Wnioskodawcy) ma charakter przykładowy, choć wymienione w nim zostały istotne składniki przedsiębiorstwa, niemniej jednak, jak słusznie zauważył Sąd pierwszej instancji, nie wszystkie elementy wskazane w przepisie muszą wystąpić łącznie, aby można było uznać je za przedsiębiorstwo. Musi być to jednak pewne minimum, bez którego przedsiębiorstwo w zależności od konkretnych okoliczności faktycznych nie mogłoby realizować swoich działań gospodarczych".

Podobnie uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 marca 2011 r. sygn. akt I FSK 1062/10, w którym podtrzymany został wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 21 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Po 132/10, w którym sąd I instancji uznał, że przekazanie składników majątku składających się na przedsiębiorstwo oraz zagwarantowanie korzystania z nieruchomości na podstawie umowy najmu, sprawiają, że wyłączenie ze składników przedsiębiorstwa nieruchomości nie niweczy możliwości kontynuowania działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przedmiotem darowizny będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, gdyż obejmować będzie zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, a co za tym idzie czynność ta zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT będzie wyłączona z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, że pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa". Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.).

Stosownie do ww. artykułu Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo w rozumieniu powyższego przepisu powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące przedsiębiorstwo w powyżej przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 55¹Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest "zespołem składników". Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa. Przy czym, zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług dentystycznych. Na prowadzone przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwo składają się przede wszystkim: środki trwałe (w tym także inwestycja w obcym środku trwałym), wyposażenie, materiały do wykonywania usług, prawo do korzystania z lokalu, w którym prowadzona jest działalność (umowa użyczenia), umowy z kontrahentami, wierzytelności, baza pacjentów, dokumentacja medyczna itp. Wnioskodawca planuje przekazać wnuczce, w formie darowizny, całe przedsiębiorstwo - w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Obdarowana będzie prowadzić działalność w takim samym zakresie i w tym samym lokalu co Wnioskodawca. Również wszyscy pracownicy Wnioskodawcy zostaną przejęci przez Obdarowaną, na zasadach określonych w art. 231 § 1 Kodeksu pracy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy przekazanie przedsiębiorstwa w formie darowizny będzie podlegało wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy przedmiotem darowizny będą wszystkie składniki wykorzystywane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, tj. środki trwałe, wyposażenie, materiały do wykonywania usług, wierzytelności, baza pacjentów oraz dokumentacja medyczna. Ponadto na Obdarowaną zostaną przeniesione prawa wynikające z umów z kontrahentami oraz umowa użyczenia dotycząca prawa do korzystania z lokalu, w którym obecnie prowadzona jest działalność gospodarcza Wnioskodawcy. W wyniku planowanej transakcji Obdarowana stanie się z mocy prawa pracodawcą pracowników zatrudnionych u Wnioskodawcy. W rezultacie w wyniku darowizny opisanych powyżej składników majątku, Obdarowana uzyska zespół składników niezbędnych do dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy i regulacje prawne w tym zakresie, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w przedmiotowej sprawie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹Kodeksu cywilnego.

Tym samym skoro przedmiotem planowanej transakcji będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹Kodeksu cywilnego, to tym samym darowizna, o której mowa w niniejszym wniosku będzie stanowić czynność objętą dyspozycją art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czyli nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.