1462-IPPP1.4512.910.2016.1.MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 25 października 2016 r. (data wpływu 28 października 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 28 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

A. S.A., spółka z siedzibą w Polsce (dalej: Wnioskodawca lub Spółka), prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług pośrednictwa:

* przy nabywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (dalej: JU) oraz innych tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania;

* przy zawieraniu umów o prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych (dalej: IKE) lub indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego (dalej: IKZE).

Ww. usługi świadczone są przez Spółkę na podstawie umów o świadczenie usług w zakresie pośredniczenia w zbywaniu i odkupywaniu/dystrybucji JU zawartych przez Wnioskodawcę z towarzystwami funduszy inwestycyjnych (dalej: TFI) zarządzającymi otwartymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: Fundusze oraz, odpowiednio, Umowy).

Spółka prowadzi ww. działalność w oparciu o stosowne zezwolenie udzielone przez Komisję Nadzoru Finansowego. Zezwolenie wydane zostało na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 157 z późn. zm.; dalej: ustawa o funduszach inwestycyjnych).

Oprócz przestrzegania warunków wynikających z ww. zezwolenia oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych, Spółka zobowiązana jest do działania m.in. zgodnie z następującymi przepisami:

Generalnie, w ramach Umów Wnioskodawca wykonuje na rzecz TFI/Funduszy czynności polegające na przyjmowaniu składanych przez klientów zleceń i dyspozycji dotyczących JU, a następnie ich przekazywaniu do Funduszy. W granicach udzielonego jej umocowania Spółka pośredniczy także w zawieraniu lub zawiera w imieniu Funduszy umowy o prowadzenie IKE/IKZE.

Zgodnie z Umowami usługi świadczone przez Spółkę polegają w szczególności na:

* informowaniu klientów o zasadach nabywania i odkupywania JU (w tym informowania o ryzyku związanym z inwestowaniem w JU);

* uczestniczeniu w reklamie i promocji Funduszy, w szczególności poprzez udostępnianie klientom prospektów informacyjnych Funduszy oraz innych materiałów informacyjnych i reklamowych dostarczonych przez TFI;

* przyjmowaniu od klientów dyspozycji/zleceń dotyczących JU (w szczególności dotyczących ich nabywania/odkupienia/konwersji) oraz innych oświadczeń woli;

* przyjmowaniu innych zleceń, dokumentów i dyspozycji związanych z obsługą klientów oraz realizacji innych czynności określonych w Umowach jako zadania Spółki;

* oferowaniu klientom nabycia JU na zasadach ogólnych oraz w ramach planów systematycznego oszczędzania;

* rejestrowaniu, przechowywaniu i archiwizowaniu dokumentacji transakcyjnej;

* pośredniczeniu przy zawieraniu umów o prowadzenie IKE/IKZE oraz przyjmowaniu oświadczeń woli w związku z takimi umowami;

* przekazywaniu Funduszom wszelkiej niezbędnej dokumentacji transakcyjnej (tj. wszelkich zleceń oraz innych dokumentów, np. zawartych umów o prowadzenie IKE/IKZE);

* proponowaniu zawierania i zawieraniu w imieniu Funduszy z klientami umów o składanie zleceń za pośrednictwem telefonu, faksu, Internetu (umów o korzystanie z usług serwisu transakcyjno-informacyjnego);

* zapewnieniu przestrzegania przepisów dot. przeciwdziałania terroryzmowi oraz praniu brudnych pieniędzy, a także obowiązków wynikających z tzw. ustawodawstwa FATCA;

* obsłudze klientów, w szczególności poprzez uczestniczenie w obsłudze reklamacji zgłaszanych przez klientów (co do zasady, jeśli reklamacje nie dotyczą usług dystrybucji świadczonych przez Spółkę, funkcja Wnioskodawcy sprowadza się do przekazania reklamacji do Funduszu/TFI).

Ww. czynności wykonywane są przez Spółkę na podstawie (i) Umów oraz (ii) procedur obsługi klientów Funduszy przyjętych przez TFI. W procedurach tych w sposób szczegółowy przedstawione zostały reguły postępowania, do których przestrzegania zobowiązana jest Spółka w zakresie m.in. przyjmowania zleceń od klientów.

W związku ze świadczeniem usług pośrednictwa w nabywaniu i odkupywaniu JU Spółka będzie również zapewniać klientom (bez dodatkowego wynagrodzenia) doradztwo inwestycyjne (w ramach JU składających się na ofertę Spółki).

Spółka jest uprawniona/zobowiązana do dokonywania w imieniu Funduszu jedynie czynności prawnych wskazanych w Umowach, procedurach obsługi klientów TFI lub w odrębnie udzielonym pełnomocnictwie.

Aktualnie Spółka przyjmuje dyspozycje od klientów w zakresie m.in. sprzedaży/odkupu JU w ramach bezpośredniego kontaktu z klientami - w punkcie obsługi klienta (dalej: POK).

W przyszłości Wnioskodawca planuje również prowadzić działalność z wykorzystaniem platformy transakcyjnej (dalej: Platforma), za pośrednictwem której klienci będą mieli możliwość składania zleceń dot. JU (np. w zakresie zakupu/konwersji) on-line (tj. za pośrednictwem sieci Internet). Reguły postępowania dot. zawierania transakcji za pośrednictwem Platformy zostaną zawarte w odpowiednich procedurach obsługi klienta on-line.

Tytuły uczestnictwa, których dotyczą usługi świadczone przez Spółkę, nie odzwierciedlają: (i) tytułu prawnego do towarów, (ii) tytułu własności nieruchomości, (iii) praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, (iv) udziałów i innych tytułów prawnych dających ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części, (v) praw majątkowych, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione od podatku.

Usługi świadczone przez Spółkę nie obejmują przechowywania instrumentów finansowych oraz zarządzania nimi.

Zgodnie z praktyką funkcjonującą na rynku, z tytułu świadczenia usług przewidzianych w Umowach Spółce przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest jako określony procent od opłat pobieranych przez TFI od klientów (dalej: Wynagrodzenie). W rezultacie, Wynagrodzenie należne Spółce kalkulowane jest obecnie jako suma dwóch kwot, tj.:

Co do zasady Wynagrodzenie wypłacane jest Spółce za okresy miesięczne.

Spółka oraz TFI planują modyfikację postanowień Umów dotyczących sposobu kalkulacji Wynagrodzenia. Intencją stron w tym zakresie jest, aby wynagrodzenie należne Spółce było kalkulowane według następującego wzoru:

WZ = (WAn * SWn * X/365), nie mniej niż OS

gdzie:

WZ - miesięczne wynagrodzenie Spółki

WAn-wartość aktywów netto subfunduszu/funduszu, która przypada na JU zapisane na rejestrach otwartych na podstawie zleceń nabycia lub zleceń konwersji/zamiany przyjętych za pośrednictwem Wnioskodawcy (wynagrodzenie to liczone będzie na każdy dzień kalendarzowy według aktualnej wartości aktywów netto)

SWn-stawka wynagrodzenia Wnioskodawcy za dystrybucję JU, ustalona w zależności od typu (sub)funduszu

X - ilość dni kalendarzowych w okresie rozliczeniowym, za który naliczane jest wynagrodzenie

OS- część stała wynagrodzenia (której wysokość będzie w szczególności uzależniona od liczby (sub)funduszy z oferty danego TFI będących w dystrybucji u Spółki w danym okresie rozliczeniowym).

W praktyce oznacza to, że niezależnie od transakcji, przy zawarciu których pośredniczyła w danym okresie Spółka, jej Wynagrodzenie nie będzie niższe niż ustalona opłata stała.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umów stanowią usługi pośrednictwa przy świadczeniu usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, w szczególności usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe (pkt 41) i/lub usług w zakresie depozytów środków pieniężnych (pkt 40), i jako takie także podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie ww. przepisów ?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, świadczone przez nią na podstawie Umów usługi stanowią usługi pośrednictwa przy świadczeniu usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, w szczególności usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe (pkt 41) i/lub usług w zakresie depozytów środków pieniężnych (pkt 40), i jako takie także podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie ww. przepisów.

Niżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie ww. stanowiska.

Regulacje prawne dotyczące zwolnienia z VAT tzw. usług pośrednictwa finansowego

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Uwzględniając powyższą definicję, czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umów stanowią odpłatne świadczenie usług realizowane przez Spółkę na rzecz TFI.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT czynności objęte zakresem opodatkowania VAT podlegają, co do zasady, opodatkowaniu stawką podstawową, która wynosi obecnie 23% - zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT. Ustawodawca przewidział jednak szereg przypadków, w których dostawa towaru/świadczenie usług podlega zwolnieniu z VAT (lub też opodatkowaniu według stawki obniżonej).

W szczególności, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku znajduje zastosowanie do usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Ponadto, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwolnieniem z VAT objęte są usługi w zakresie depozytów pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Wskazane zwolnienia wynikają z implementacji do polskiego systemu prawnego art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Przepis ten przewiduje, że zwolnieniem od podatku objęte są transakcje dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności. Zwolnienie to znajduje zastosowanie również do usług pośrednictwa przy świadczeniu tych usług.

Równocześnie, w myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do (i) czynności ściągania długów, w tym factoringu, (ii) usług doradztwa oraz (iii) usług w zakresie leasingu.

Dodatkowo, zgodnie z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

"Pośrednictwo" w rozumieniu przepisów o VAT

W celu określenia zakresu zwolnień wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 40 i pkt 41 ustawy o VAT konieczne jest odkodowanie pojęcia "usługi pośrednictwa", o którym mowa w tych przepisach. Pojęcie to nie zostało wyjaśnione ani w polskich, ani w unijnych przepisach o VAT. Stosowna definicja legalna nie została również przewidziana bezpośrednio (i) w ustawie o funduszach inwestycyjnych oraz (ii) w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi.

W związku z tym przy ocenie zakresu zwolnienia z VAT przewidzianego dla usług pośrednictwa finansowego należy odwołać się w szczególności do orzecznictwa wypracowanego w tym zakresie przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) (w tym dotyczącego m.in. pośrednictwa kredytowego i ubezpieczeniowego).

Z rozstrzygnięć TSUE wynika, że pośrednictwo obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. TSUE wskazuje, że w istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność w zakresie pośrednictwa. Celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy oraz kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. W tym kontekście działalność w zakresie pośrednictwa może się ograniczać jedynie do wskazywania stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy (tak np. TSUE w wyrokach w sprawach C-235/00 CSC Financial Services i C-453/05 Volker Ludwig).

Ponadto, w wyrokach dotyczących pośrednictwa ubezpieczeniowego TSUE uznał, że działalność ta powinna obejmować - na poziomie faktycznym - istotne aspekty pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak wyszukiwanie klientów i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem w celu zawarcia umów ubezpieczenia (tak np. TSUE w wyroku w sprawie C-472/03 Arthur Andersen & Co. Accountants c.s.). Z przywołanych wyroków TSUE wynika, że pośrednictwo może obejmować samodzielne zawieranie umów z klientem, jak również może polegać wyłącznie na nakłanianiu klientów do zawarcia umów z innym podmiotem.

Podsumowując powyższe uwagi, daną usługę należy zakwalifikować jako usługę tzw. pośrednictwa finansowego (objętego zwolnieniem z VAT), gdy spełnione są następujące warunki:

* stanowi ona usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie;

* celem pośrednika jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),

* usługa pośrednictwa nie ma charakteru wyłącznie wykonywania wąskich czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Organy podatkowe przyjmują, że pośrednictwo obejmuje czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego przedsiębiorcy, w wyniku których dochodzi od zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Przy tym, działanie w imieniu oznacza wykonywanie czynności na korzyść drugiej strony na podstawie udzielonego przez nią upoważnienia - tak np. Dyrektor Izby Skarbowej (dalej: DIS) w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 6 lipca 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-314/16-2/AS).

Usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umów zawartych z TFI

Uwagi ogólne

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umów stanowią usługi pośrednictwa przy świadczeniu usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe. W związku z tym, usługi te podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Jak zostało wcześniej wskazane, zwolnieniem z VAT na podstawie ww. regulacji objęte są m.in. usługi pośrednictwa przy świadczeniu usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi.

W związku z powyższym, przy ocenie zakresu zwolnienia z VAT wynikającego z ww. regulacji należy odwołać się do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit, a) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, zgodnie z którym, instrumentami finansowymi w rozumieniu tej ustawy są m.in. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania. Stosownie zaś do art. 3 pkt 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi przez tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania rozumie się wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji wspólnego inwestowania, w tym w szczególności JU. Oznacza to, że JU zaliczane są do instrumentów finansowych, do których odwołuje się art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Podstawę dla zwolnienia z VAT usług świadczonych przez Wnioskodawcę na podstawie Umów może stanowić również art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT w zakresie, w jakim zwalnia on od podatku m.in. usługi pośrednictwa przy świadczeniu usług w zakresie depozytów pieniężnych. Zwolnienie to może mieć więc zastosowanie w odniesieniu do usług polegających na pośredniczeniu przez Wnioskodawcę przy zawieraniu umów o prowadzenie IKE/IKZE.

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca pragnie przywołać np. interpretacje indywidualne DIS w Warszawie z 30 grudnia 2015 r. (sygn. IPPPl/4512-1252/15-2/Igo) i z 10 czerwca 2013 r. (sygn. IPPP1/443-427/13-2/AW), dotyczące usług pośrednictwa przy zawieraniu umów o prowadzenie IKZE/IKE. Jako podstawę prawną zwolnienia z VAT w ww. interpretacjach wskazany został właśnie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Status Wnioskodawcy jako podmiotu, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Należy zaznaczyć, że zwolnienia z VAT, o których mowa powyżej, mają charakter przedmiotowy. Stąd, przy ocenie ich zakresu istotny jest charakter danej usługi, a nie status świadczącego je podmiotu.

W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że zakres usług dostarczanych przez Spółkę w znacznej mierze wynika z reżimu prawnego, w którym funkcjonuje Wnioskodawca. Tak jak zostało to wcześniej wskazane, Wnioskodawca działa bowiem jako podmiot posiadający zezwolenie, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z brzmieniem ww. przepisu, za zezwoleniem Komisji Nadzoru Finansowego JU lub tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych oraz funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (dalej: EEA) mogą być zbywane i odkupywane za pośrednictwem podmiotu z siedzibą lub miejscem zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (innego niż podmioty, o których mowa w ust. 1, tj. towarzystwa funduszy inwestycyjnych lub banki). Zgodnie z ust. 2a tego artykułu podmiot taki (tu: Spółka):

Podmiot, o którym mowa w ust. 2, jest uprawniony także do świadczenia nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania, w zakresie których podmiot ten posiada zezwolenie na pośredniczenie w przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń.

Ww. zezwolenie udzielane jest na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 2 (tu: Wnioskodawcy). Do wniosku tego załącza się szereg dokumentów, w tym zawierających szczegółowe informacje odnośnie sposobu prowadzenia działalności w zakresie zbywania i odkupywania jednostek uczestnictwa/tytułów uczestnictwa (por. art. 32 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych). Podmiot, o którym mowa w ust. 2 (tu: Wnioskodawca) obowiązany jest przekazywać Komisji Nadzoru Finansowego m.in. oświadczenie o łącznej wysokości przychodów osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym z tytułu pośredniczenia w zbywaniu i odkupywaniu JU lub tytułów uczestnictwa funduszy zagranicznych oraz funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach należących do EEA (por. art. 32 ust. 9a ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Z powyższego jednoznacznie wynika, że Wnioskodawca uprawniony jest wyłącznie do świadczenia usług pośrednictwa przy zbywaniu i odkupywaniu JU (oraz innych tytułów uczestnictwa), które muszą być przez niego wykonywane zgodnie z zezwoleniem uzyskanym od Komisji Nadzoru Finansowego i regulacjami prawnymi dotyczącymi ww. działalności (tj. w szczególności ustawy o funduszach inwestycyjnych). Zakres usług dostarczanych przez Wnioskodawcę jest więc szczegółowo określony przepisami prawa i nie może wykraczać poza świadczenie usług pośrednictwa przy zbywaniu i odkupywaniu JU (oraz innych tytułów uczestnictwa).

Usługi świadczone przez Spółkę jako usługi pośrednictwa zwolnione z VAT

Uwzględniając powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że - z punktu widzenia VAT - czynności wykonywane przez niego na podstawie Umów stanowią usługę pośrednictwa przy świadczeniu usług, których przedmiotem są JU (względnie usług dotyczących depozytów pieniężnych - w przypadku IKE/IKZE). Celem usługi zapewnianej przez Spółkę jest bowiem doprowadzenie do zawarcia przez klienta określonej transakcji z Funduszem/TFI, w zamian za co Wnioskodawcy należne jest Wynagrodzenie. Poszczególne czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umów ukierunkowane są bowiem na kojarzenie stron umowy (tj. Funduszy/TFI i klientów) i ich celem jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby doprowadzić do efektu w postaci zawarcia takiej umowy (tj. aby doszło do zmiany sytuacji prawnej podmiotów zaangażowanych w taką transakcję). Doprowadzenie do zawarcia takich umów jest również jedynym ekonomicznym uzasadnieniem/korzyścią, dla którego Fundusze/TFI nawiązują współpracę ze Spółką.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, czynności realizowane przez Spółkę na podstawie Umów składają się łącznie na usługi pośrednictwa, które - zgodnie z wcześniejszymi uwagami - stanowią usługi zwolnione z VAT.

Na potwierdzenie powyższego Spółka pragnie zwrócić uwagę, że w odniesieniu do usług świadczonych przez nią na podstawie Umów spełnione są następujące warunki:

* usługa świadczona jest na rzecz strony transakcji finansowej (tu: Funduszu/TFI), za którą strona ta wypłaca pośrednikowi (tu: Spółce) Wynagrodzenie;

* celem Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego, co doprowadzi do nabycia/sprzedaży JU lub zawarcia umowy o prowadzenie IKE/IKZE (Spółka nie ma przy tym żadnego interesu co do samej treści umowy, przy zawieraniu której pośredniczy);

* czynności Spółki nie mają charakteru wyłącznie technicznych/administracyjnych.

Działania Wnioskodawcy obejmują bowiem szereg czynności o charakterze faktycznym (polegających np. na informowaniu, promowaniu, oferowaniu JU), jak i prawnym (polegających na przyjmowaniu zleceń nabycia/odkupu/konwersji JU czy zawieraniu umów o prowadzenie IKE/IKZE). Stąd, bezzasadnym byłoby ich sprowadzenie wyłącznie do czynności technicznych/administracyjnych, które - mimo, że niewątpliwie także występują - to nie przesądzają o istocie całego świadczenia.

Mając na uwadze wskazany, złożony charakter usług pośrednictwa finansowego (który był wielokrotnie potwierdzany m.in. w interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów, por. np. DIS w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 6 lipca 2016 r., sygn. IPPP1/4512-314/16-2/AS), poszczególne czynności wykonywane przez Spółkę nie powinny być rozpatrywane odrębnie, ale jako ciąg czynności składających się na usługę pośrednictwa. W szczególności dotyczy to czynności wykonywanych przez Spółkę np. w związku z obowiązkiem przestrzegania przepisów dot. przeciwdziałania terroryzmowi oraz praniu brudnych pieniędzy, a także obowiązków wynikających z tzw. ustawodawstwa FATCA oraz przekazywania reklamacji zgłaszanych przez klientów (co wynika w szczególności w ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, Dz. U. z 2015 r. poz. 1348 z późn. zm.). Czynności wykonywane przez Spółkę w ww. zakresie nie mają samodzielnie jakiegokolwiek uzasadnienia gospodarczego (nie przedstawiają w szczególności korzyści dla Funduszy/TFI, jako usługobiorcy usług dostarczanych przez Wnioskodawcę). Są one bowiem jedynie środkiem, aby usługa pośrednictwa mogła być wyświadczona w sposób zgodny ze szczególnym reżimem prawnym, któremu podlegają usługi finansowe (tu: świadczone przez Wnioskodawcę).

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca pragnie wskazać, że z ustawy o funduszach inwestycyjnych wynika prawny nakaz wykonywania przez Spółkę w szczególności czynności w zakresie:

* uczestnictwa w rozpatrywaniu reklamacji zgłaszanych przez klientów - zgodnie z art. 32a ust. 5 ww. ustawy pośrednik zobowiązany jest do opracowania i wdrożenia procedur postępowania z reklamacjami klientów;

* przechowywania i archiwizacji dokumentacji transakcyjnej - w myśl art. 32 ust. 2 i 2b ww. ustawy pośrednik zobowiązany jest przechowywać dokument lub inny nośnik informacji przez 5 lat od zakończenia roku, w którym został on sporządzony;

* przekazywania zleceń nabycia lub odkupienia JU do TFI - obowiązek taki wynika z art. 32 ust. 2a pkt 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Ww. działania stanowią więc element niezbędny do wykonywania usług pośrednictwa finansowego w zgodzie z wymogami ustawowymi oraz warunkami zezwolenia udzielonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Oznacza to, że gdyby Spółka nie realizowała ww. funkcji, nie mogłaby świadczyć usług pośrednictwa zgodnie z obowiązującymi przepisami/uzyskanym zezwoleniem. To z kolei potwierdza, że poszczególne czynności, o których mowa powyżej, powinny być traktowane jako elementy (pomocnicze) składające się na kompleksową usługę pośrednictwa. W rezultacie, należne z tytułu jej świadczenia - zgodnie z Umowami - Wynagrodzenie powinno być objęte zwolnieniem z VAT, bez względu na sposób/metodologię jego kalkulacji (vide też uwagi poniżej).

Nieodpłatne doradztwo inwestycyjne zapewniane przez Spółkę

Zdaniem Spółki, bez wpływu dla stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa świadczonych przez Spółkę pozostaje fakt, że w ich ramach Wnioskodawca może również zapewniać klientom tzw. nieodpłatne doradztwo inwestycyjne.

Tak jak zostało to wcześniej wskazane, możliwość tego rodzaju świadczenia dotyczy wyłącznie JU lub tytułów uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania, w zakresie których Wnioskodawca posiada zezwolenie na pośredniczenie w przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń. Zapewnienie tego rodzaju doradztwa polega więc de facto na proponowaniu klientom takich JU, które zostaną uznane za najkorzystniejsze z punktu widzenia danego klienta i najlepiej dopasowane do jego potrzeb/oczekiwań finansowych. Realizowanie ww. funkcji przez Spółkę należy więc postrzegać jako realizację obowiązku spoczywającego na Wnioskodawcy, polegającym na prowadzeniu działalności w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu JU/innych tytułów uczestnictwa, w sposób rzetelny i profesjonalny, zgodnie z zasadami uczciwego obrotu oraz ze szczególnym uwzględnieniem interesu klientów (por. art. 32a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych). Zasady dotyczące świadczenia doradztwa inwestycyjnego zostały w szczególności określone w rozporządzeniu w sprawie pośrednictwa dotyczącego JU (por. rozdział 3 tego rozporządzenia). Wynika z nich generalnie, że w ramach nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego podmiot opracowuje i przekazuje klientowi pisemną lub ustną rekomendację, przygotowaną w oparciu o potrzeby i sytuację klienta, dotyczącą nabycia, zbycia lub innych zleceń związanych z uczestnictwem w funduszu w zakresie określonych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy (albo powstrzymania się od nabycia, zbycia lub innych zleceń dotyczących tych instrumentów finansowych).

W tym kontekście, doradztwo inwestycyjne zapewniane przez Spółkę powinno być postrzegane jako element usługi pośrednictwa, którego ostatecznym celem jest doprowadzenie do nabycia/zamiany JU przez klienta (z uwzględnieniem interesu klientów tak, aby zmniejszyć po ich stronie ryzyko inwestycyjne/niekorzystnego rozporządzenia majątkiem). Realizowanie ww. funkcji nie może być więc traktowane jako świadczenie przez Spółkę usług doradczych jako samoistnych. O niesamodzielności świadczenia w zakresie doradztwa świadczy także-wynikająca z przepisów prawa powszechnego - niemożność pobierania z tego tytułu wynagrodzenia przez podmiot pośredniczący (taki jak Spółka); świadczenie w tym zakresie wynagradzane jest w ramach wynagrodzenia za usługę pośrednictwa, której część/element stanowi. W związku z powyższym, w odniesieniu do usług pośrednictwa świadczonych przez Wnioskodawcę nie znajduje wyłączenie ze zwolnienia z VAT przewidziane w art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7,12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do usług doradztwa.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig, w którym TSUE uznał, że analiza sytuacji majątkowej klienta (dokonywana w ramach usługi kompleksowej, za którą to analizę nie jest pobierane dodatkowe/odrębne wynagrodzenie), nie stanowi przeszkody dla stwierdzenia zaistnienia usługi pośrednictwa kredytowego jako usługi zwolnionej z VAT. W wyroku tym Trybunał stwierdził m.in., że:

" (...) okoliczność, że DVAG i jej subagent otrzymują wynagrodzenie za wykonane przez nich świadczenia wyłącznie pod warunkiem, że wyszukani przez nich klienci, którzy otrzymali poradę doradcy majątkowego, zawrą umowę kredytową, skłania do postrzegania usługi pośrednictwa jako świadczenia głównego, a usługi doradztwa jedynie jako świadczenia pomocniczego. Z drugiej strony pośrednictwo kredytowe jawi się jako świadczenie decydujące zarówno dla kredytobiorcy, jak i instytucji kredytowych, ponieważ działalność doradztwa majątkowego ma miejsce jedynie w fazie wstępnej i ogranicza się do pomagania klientowi w wyborze tych spośród różnych produktów finansowych, które są najlepiej dostosowane do jego sytuacji i potrzeb".

Należy zwrócić uwagę, że stanowisko takie jest również potwierdzane w interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów. Tytułem przykładu Wnioskodawca pragnie wskazać na interpretacje indywidualne z 21 stycznia 2014 r. (sygn. ILPP1/443-963/13-2/NS) i z 12 maja 2014 r. (sygn. ILPP2/443-142/14-4/AD), w których DIS w Poznaniu potwierdził zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa świadczonych przez podmioty takie jak Spółka (tj. o których mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych), w ramach których podmioty te zapewniały na rzecz klientów tzw. nieodpłatne doradztwo inwestycyjne.

Usługi świadczone przez Spółkę przy wykorzystaniu Platformy

W ocenie Spółki, dla możliwości stosowania zwolnienia z VAT do świadczenia ww. usług obojętny będzie fakt, iż w przyszłości usługi te będą świadczone przez Spółkę nie w drodze bezpośredniego kontaktu przedstawicieli Spółki z klientami (jak to ma miejsce w przypadku usług świadczonych za pośrednictwem POK), ale przy wykorzystaniu Platformy (tj. za pośrednictwem Internetu). W zakresie omawianych zwolnień przepisy o VAT nie przewidują bowiem dodatkowych wymogów dla ich zastosowania, w szczególności co do formy, w jakiej realizowana jest dana usługa. Powyższe potwierdza w szczególności wyrok w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter, w którym TSUE stwierdził m.in., iż sposób, w jaki usługi są świadczone, w szczególności, czy świadczone są elektronicznie, automatycznie czy też ręcznie, nie ma znaczenia dla oceny, czy dana usługa może podlegać zwolnieniu z VAT, czy też nie. Istotny jest bowiem charakter danej usługi, a nie sposób jej świadczenia. W przypadku usług świadczonych przez Wnioskodawcę, ich charakter (jako usług pośrednictwa) będzie natomiast taki sam, zarówno gdy będą one świadczone w ramach POK, jak i przy wykorzystaniu Platformy.

Powyższe stanowisko znajduje także potwierdzenie m.in. w:

* interpretacjach indywidualnych z 9 maja 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-319/16-2/MP) i z 18 marca 2016 r. (sygn. IPPPl/4512-22/16-4/lgo), w których DIS w Warszawie potwierdził zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa świadczonych za pośrednictwem strony internetowej;

* interpretacji indywidualnej z 8 października 2015 r. (sygn. ILPP1/4512-1-526/15-4/HW), w której DIS w Poznaniu potwierdził zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa świadczonych przy wykorzystaniu narzędzi informatycznych (platformy);

* interpretacji indywidualnej z 10 sierpnia 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-509/16-2/JL), w której DIS w Warszawie potwierdził zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa świadczonych przy wykorzystaniu sieci bankomatów;

* wyroku z 26 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FSK 922/12), w którym Naczelny Sąd Administracyjny wprost stwierdził, iż: "W dobie nowoczesnych technik komunikacji możliwe jest świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu szeroko rozumianych usług finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) przy wykorzystaniu sieci Internet i nowoczesnych narzędzi elektronicznych."

W opinii Spółki, na zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług dostarczanych na podstawie Umów bez wpływu pozostawać będzie również planowana zmiana sposobu kalkulacji Wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy (przewidująca m.in. wprowadzenie kwoty stałej). O zasadności stosowania zwolnienia z VAT przesądza bowiem charakter usług dostarczanych przez Wnioskodawcę, a ten nie ulegnie zmianie. Sposób kalkulacji wynagrodzenia może co najwyżej stanowić dodatkową wskazówkę/argument za taką a nie inną kwalifikacją usługi (tu: pośrednictwem) - sam jednak o niczym nie przesądza. Na potwierdzenie powyższego Spółka pragnie przywołać interpretację z 6 lipca 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-314/16-2/AS), w której DIS w Warszawie potwierdził zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług pośrednictwa finansowego, w odniesieniu do którego wynagrodzenie mogło być ustalone na zasadzie kwoty stałej.

Końcowo Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę, że generalnie, zasadność stosowania zwolnienia z VAT do usług analogicznych jak świadczone przez Spółkę na podstawie Umów została również potwierdzona przez DIS w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 20 września 2012 r. (sygn. IPPP2/443-652/12-2/RR).

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca zwraca się o potwierdzenie prawidłowości jego stanowiska w zakresie jw.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.