1462-IPPB6.4510.498.2016.2.AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 września 2016 r. (data wpływu 19 września 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 października 2016 r. (data nadania 7 października 2016 r., data wpływu 10 października 2016 r.) na wezwanie z dnia 4 października 2016 r. Nr 1462-IPPB6.4510.498.2016.1.AP (data nadania 4 października 2016 r., data odbioru 7 października 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu rozliczenia z innym przedsiębiorcą transakcji przekraczającej równowartość 15 000 zł w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 19 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu rozliczenia z innym przedsiębiorcą transakcji przekraczającej równowartość 15 000 zł w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujący zdarzenie przyszłe.

Spółka z o.o. zwana dalej: "Spółką" lub "Podatnikiem" - jest polskim rezydentem podatkowym, prowadzącym działalność w zakresie produkcji chemii budowlanej. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera transakcje, w których jest uprawniona do otrzymania płatności (jest sprzedawcą/usługodawcą) lub jest obowiązana do dokonania płatności (jest kupującym/usługobiorcą). Zdarza się, że Spółka jest uprawniona do otrzymania zapłaty oraz jednocześnie zobowiązana do dokonania płatności w stosunku do tego samego podmiotu (istnieją wzajemne wierzytelności wynikające z zawieranych transakcji gospodarczych). W takich przypadkach - w celu rozliczenia zawieranych transakcji - Spółka korzysta z instytucji potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności. Potrącenie jest stosowane w odniesieniu do transakcji, w których drugą stroną jest inny przedsiębiorca.

Możliwość potrącenia wierzytelności własnej z wierzytelnością kontrahenta ma dla Spółki znaczenie praktyczne, zabezpiecza bowiem przed ryzykiem nieotrzymania zapłaty, upraszcza wzajemne rozrachunki oraz zmniejsza koszty, gdyż przelewy bankowe nie są bezpłatne. Poza tym potrącenie wzajemnych wierzytelności z danym kontrahentem nie wymaga angażowania własnych środków przed otrzymaniem zapłaty od tego dłużnika.

Spółka zamierza dokonywać potrąceń wzajemnych wierzytelności z innymi przedsiębiorstwami również po dniu 31 grudnia 2016 r. Wartość zobowiązań regulowanych po dniu 31 grudnia 2016 r. w drodze potrącenia może przekraczać równowartość 15.000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka - po dniu 31 grudnia 2016 r. - będzie uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, kosztów w tej części w jakiej rozliczenie transakcji dokonywanej z innym przedsiębiorcą nastąpi w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności, jeżeli wartość transakcji przekraczać będzie równowartość 15.000 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka - po dniu 31 grudnia 2016 r. - będzie uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów w tej części w jakiej rozliczenie transakcji dokonywanej z innym przedsiębiorcą nastąpi w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności, również w przypadku, w którym wartość transakcji przekraczać będzie równowartość 15.000 zł.

Na mocy art. 2 w związku z art. 6 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 780, dalej zwana: "ustawą nowelizującą"), do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) - zwanej dalej: "ustawą o p.d.o.p." - z dniem 1 stycznia 2017 r. zostanie dodany art. 15d ust. 1.

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) - zwanej dalej: "ustawą o SDG" - została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Natomiast stosownie do art. 15d ust. 2 ustawy o p.d.o.p. w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy:

Ponadto, zgodnie z art. 15d ust. 3 ustawy o p.d.o.p., przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:

W świetle natomiast art. 22 ust. 1 ustawy o SDG w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

Mając na uwadze wskazane wyżej regulacje w zakresie obowiązku dokonywania i przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, zdaniem Spółki, nie dotyczą one przypadku gdy uregulowanie zobowiązania następuje poprzez potrącenie.

Przepisy ustawy o p.d.o.p. nie definiują instytucji prawa cywilnego jaką jest potrącenie (kompensata). Kwestie wzajemnych potrąceń wierzytelności uregulowane zostały w art. 498-499 Kodeksu cywilnego. I tak, w przypadku, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W wyniku potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego). Stosownie do art. 499 Kodeksu cywilnego, potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie, które ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Zatem w przypadku kompensaty, pomiędzy kontrahentami ma miejsce umorzenie wzajemnych wierzytelności. Kompensata wzajemnych zobowiązań, to w istocie rozliczenie bezgotówkowe. Przy kompensacie nie występują bowiem żadne przepływy pieniężne, w szczególności nie są dokonywane lub przyjmowane płatności, o których stanowi art. 22 ust. 1 ustawy o SDG. Uregulowanie zobowiązania w formie kompensaty nie naruszy więc przepisu art. 22 ustawy o SDG, do którego odsyła art. 15d ustawy o p.d.o.p. (w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą). Potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny zapłacie. Jednakże tożsamość skutku, jaki wywiera potrącenie oraz zapłata, nie może przesądzać o konieczności uwzględnienia dyspozycji art. 22 ustawy o SDG. Skoro przepis ten dotyczy rozliczeń pieniężnych, to tym samym nie odnosi się do zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności z art. 498 k.c.

Należy także zauważyć, że zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy nowelizującej, zmiany na gruncie podatku dochodowego (ustawy o p.d.o.p. oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) mają przede wszystkim na celu ograniczenie zjawiska dokonywania płatności z pominięciem rachunku płatniczego, czyli upowszechnienie obrotu bezgotówkowego, co ma służyć zwiększeniu przejrzystości obrotu w działalności gospodarczej a także przeciwdziałać niewykazywaniu przez przedsiębiorców rzeczywiście osiąganych dochodów z prowadzonej działalności dla celów ich opodatkowania.

Mając na uwadze wskazane wyżej cele wprowadzanych zmian, kompensata wzajemnych zobowiązań jako forma zapłaty bezgotówkowej, przy której nie dochodzi do fizycznego przepływu pieniędzy nie zakłóca przejrzystości obrotu w działalności gospodarczej, nie przyczynia się również do niewykazywania rzeczywiście osiąganych dochodów. Dokonanie potrącenia wierzytelności wzajemnych, jest tak samo czytelne, jak dokonanie zapłaty przez rachunek bankowy tyle tylko, że ułatwia dokonywanie wzajemnych rozliczeń, zabezpiecza przed ryzykiem nieotrzymania zapłaty, zmniejsza koszty prowadzonej działalności związane z obsługą przelewów, a także ogranicza angażowanie własnych środków przed otrzymaniem zapłaty od kontrahenta.

Ustawa nowelizująca nie wprowadza żadnych obostrzeń odnośnie do rozliczeń dokonywanych w innej formie niż przepływy pieniężne - nie wskazuje m.in., iż wprowadzone na gruncie ustawy nowelizującej regulacje odnoszą się również do innych form bezgotówkowego regulowania zapłaty. Wnioskować zatem należy, że przymus dokonywania płatności powyżej 15.000 zł związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 22 ustawy o SDG nie dotyczy regulowania zobowiązania z tytułu tego rodzaju transakcji w formie kompensaty.

Stosowanie art. 15d ustawy o p.d.o.p. uzależnione będzie od spełnienia dyspozycji art. 22 ustawy o SDG (rozliczenie, z pominięciem rachunku płatniczego, transakcji, której jednorazowa wartość przekracza 15.000 zł). W założeniach, wyłączenie płatności wynikających z takiej transakcji z kosztów uzyskania przychodów stosowane będzie do kwoty realizowanej płatności (bez względu na jej wysokość) jeżeli wartość całej transakcji wynosić będzie powyżej 15.000 zł, a płatność w całości lub w części zostanie dokonana z pominięciem rachunku płatniczego. Jeżeli zatem kontrahenci, będący wobec siebie zarówno dłużnikami jak i wierzycielami, podejmą decyzję o wzajemnym uregulowaniu roszczeń w formie kompensaty, w takim przypadku nie dojdzie do fizycznych przepływów pieniężnych tylko do wzajemnego umorzenia wierzytelności. Kompensata nie będzie zatem podlegać regulacjom wynikającym z art. 22 ust. 1 ustawy o SDG (w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą) stanowiącym o obowiązku dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15.000 zł.

Reasumując, uregulowanie przez Podatnika zobowiązania w kwocie powyżej 15.000 zł w formie kompensaty nie naruszy, zdaniem Spółki, przepisu art. 22 ustawy o SDG, zatem również regulacja art. 15d ustawy o p.d.o.p. (w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą) nie znajdzie zastosowania do kompensaty wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo, podkreślenia wymaga, że rozliczenie przedmiotowych transakcji będzie stanowiło koszty uzyskania przychodów, jeżeli zostaną spełnione przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.