1462-IPPB5.4510.1105.2016.1.BC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2016 r. (data wpływu 21 października 2016 r.), uzupełnione pismem z dnia 5 stycznia 2017 r. (data wpływu 11 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od niektórych instytucji finansowych w zakresie nie uznania za podatnika podatku od niektórych instytucji finansowych Wnioskodawcy udzielającego Pożyczek na rzecz Współpracowników - jest prawidłowe.

W dniu 21 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od niektórych instytucji finansowych w zakresie nie uznania za podatnika podatku od niektórych instytucji finansowych Wnioskodawcy udzielającego Pożyczek na rzecz Współpracowników.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka z o.o. (Wnioskodawca, Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług marketingowych mających na celu wsparcie procesu sprzedaży towarów i usług przez klientów Spółki. Spółka zatrudnia szereg osób, część z nich na podstawie umów o pracę (Pracownicy), zaś pozostałych w oparciu o umowy cywilnoprawne (m.in. umowy zlecenia i umowy o dzieło) (Współpracownicy).

W Spółce wprowadzony został we wrześniu 2016 r. Pracowniczy Program Jubileuszowy (Program). Celem Programu jest wzmocnienie lojalności Pracowników oraz Współpracowników Spółki poprzez dofinansowanie przez Spółkę kosztów związanych z:

Programem zostały objęte osoby będące pracownikami Spółki w rozumieniu postanowień Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, a także osoby zatrudnione przez Spółkę w oparciu o umowy cywilnoprawne (m.in. umowy zlecenie, umowy o dzieło itp.) (Pracownicy i Współpracownicy łącznie zwani dalej także Uczestnikami).

W ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych Spółka, na uzasadniony pisemny wniosek Uczestnika, może udzielić mu dofinansowania na:

Wniosek o dofinansowanie Podnoszenia kwalifikacji zawodowych powinien zawierać:

W przypadku uwzględnienia wniosku przyznawane jest prawo do otrzymania dofinansowania.

Wymogiem otrzymania przyznanego dofinansowania jest zawarcie ze Spółką umowy określającej wzajemne prawa i obowiązki stron (Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych).

Dofinansowanie wypłacane jest bezpośrednio na rachunek bankowy podmiotu świadczącego usługę podnoszenia kwalifikacji zawodowych niezwłocznie po okazaniu przez Uczestnika faktury za tą usługę. Uczestnik, któremu przyznane zostało dofinansowanie i który zawarł ze Spółką Umowę o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązany jest:

1. Podjąć kształcenie w formie wskazanej we wniosku i kontynuować je przez okres tamże wskazany;

2. Przedstawić Spółce fakturę wystawioną przez podmiot świadczący usługę podnoszenia kwalifikacji zawodowych na kwotę przyznanego dofinansowania lub na kwotę należną za dany etap kształcenia, jeżeli kształcenie finansowane jest częściami za poszczególnego jego etapy;

3. Pozostawać ze Spółką w stosunku pracy lub w zatrudnieniu w oparciu o umowę cywilnoprawną w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i w okresie 2 lat po jego ukończeniu.

Uczestnik podnoszący kwalifikacje zawodowe:

- jest obowiązany do zwrotu dofinansowania udzielonego przez Spółkę, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Szczegółowe zasady zwrotu dofinansowania określa Umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych.

W ramach Programu pożyczkowego Spółka, na uzasadniony pisemny wniosek Uczestnika, może udzielić mu dofinansowania (Pożyczki) na realizację przez Uczestnika jego własnych celów mieszkaniowych. Pod tym pojęciem rozumie się zaspakajanie osobistych potrzeb mieszkaniowych Uczestnika poprzez przeznaczenie środków pieniężnych z Pożyczki na:

Jako Pożyczkę rozumie się nieoprocentowaną (nieodpłatną) pożyczkę na Własne cele mieszkaniowe, udzieloną przez Spółkę na rzecz Uczestnika, na zasadach określonych w Programie pożyczkowym oraz Umowie pożyczki.

Postanowienia Programu pożyczkowego stanowią, że każdy z Uczestników, ubiegających się o uzyskanie Pożyczki od Spółki, zobowiązany jest spełnić identyczne wymagania formalne.

Spółka udziela Pożyczki w kwocie nieprzekraczającej równowartości sześciokrotności miesięcznego wynagrodzenia netto należnego Uczestnikowi za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku, jednakże kwota Pożyczki na rzecz pojedynczego Uczestnika nie może przekroczyć limitu określonego przez Spółkę.

W przypadku uwzględnienia Wniosku przyznawane jest prawo do otrzymania Pożyczki - wymogiem otrzymania Pożyczki jest zawarcie Umowy pożyczki ze Spółką.

Uczestnik, któremu zostało przyznane prawo do otrzymania Pożyczki i który zawarł ze Spółką Umowę pożyczki, obowiązany jest:

1. Wydatkować Pożyczkę na Własny cel mieszkaniowy określony we Wniosku;

2. Przedstawiać dokumenty, potwierdzające realizację własnego celu mieszkaniowego, na każde wezwanie Spółki;

3. Dokonać zwrotu Pożyczki na warunkach określonych w Programie pożyczkowym i Umowie pożyczki.

W przypadku gdy:

1. Spółka rozwiąże z Uczestnikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną wypowie umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z przyczyn leżących po stronie Uczestnika, w okresie spłaty Pożyczki;

2. Uczestnik, w okresie wskazanym w pkt 1, rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 943 Kodeksu pracy, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną, wypowie umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z jakiegokolwiek powodu;

3. Uczestnika, w okresie wskazanym w pkt 1, rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 943 Kodeksu pracy, mimo braku uzasadnionych podstaw do rozwiązania stosunku pracy w oparciu o powyższe regulacje prawne, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną, wypowie tę umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z jakiegokolwiek powodu;

4. Uczestnik wydatkuje pożyczkę na cel inny niż Własne cele mieszkaniowe albo odmówi przedłożenia dokumentów potwierdzających realizację określonego celu, a w szczególności: aktu notarialnego, umowy kredytu, informacji pochodzącej od kredytodawcy o kwocie spłaconego kredytu, wyciągów z historii rachunku bankowego itp.

- Spółka uprawniona jest do natychmiastowego wypowiedzenia Umowy pożyczki.

W przypadku złożenia przez Spółkę oświadczenia w przedmiocie wypowiedzenia Umowy pożyczki Spółka naliczy Uczestnikowi odsetki od pożyczonej kwoty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego. Wypowiedzenie przez Spółkę Umowy pożyczki skutkuje po stronie Uczestnika obowiązkiem bezzwłocznego zwrotu całej kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wypowiedzenia tej umowy.

Prawo do ubiegania się przez Uczestnika o dofinansowanie szkolenia w ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz udzielenie Pożyczki w ramach Programu pożyczkowego uzależnione jest od określonego przez Spółkę stażu pracy w ramach jej przedsiębiorstwa.

Przez cały okres obowiązywania w Spółce Programu suma wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i said, ustalona na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 29 września 1994 r., o rachunkowości lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy nie będzie przewyższać kwoty 200 mln zł - przy obliczaniu tej wartości wzięto pod uwagę łącznie wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą.

W piśmie z dnia 11 stycznia 2017 r. Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny poprzez dodanie do niego następującego sformułowania:

"Spółka w ramach obowiązującej procedury, przed podjęciem decyzji w przedmiocie udzielenia dofinansowania, będzie brać pod uwagę, czy kształcenie, które chce podjąć lub kontynuować Uczestnik, wskazuje związek z zajmowanym przez niego stanowiskiem w przedsiębiorstwie i może przełożyć się na zwiększenie jego efektywności w ramach powierzonych mu przez Spółkę obowiązków."

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę na rzecz Pracownika dofinansowania na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, na warunkach określonych w Programie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, na Spółce, jako płatniku, będzie spoczywał obowiązek obliczenia i pobrania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty tego świadczenia (obowiązek płatnika) ?

2. Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę na rzecz Współpracownika dofinansowania na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, na warunkach określonych w Programie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, dochód z tego tytułu zwolniony będzie z opodatkowania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym na Spółce, jako płatniku, nie będzie spoczywał obowiązek obliczenia i pobrania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób z tytułu wypłaty tego świadczenia (obowiązek płatnika) ?

3. Czy zawarcie przez Wnioskodawcę, z Pracownikiem lub Współpracownikiem, Umowy pożyczki (nieoprocentowanej), spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych ?

4. Czy zawarcie przez Wnioskodawcę, z Pracownikiem lub Współpracownikiem, Umowy pożyczki oraz realizacja tej umowy, powinny być kwalifikowana na gruncie Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług przez Spółkę, o którym mowa jest w art. 8 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, a jednocześnie będzie to czynność zwolniona na zasadzie art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy ?

5. Czy Wnioskodawca jest uprawniony aby zaliczyć wydatki poniesione przez niego na sfinansowanie funkcjonowania Programu, a w szczególności wydatki poniesione na rzecz Pracowników oraz Współpracowników w ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, do jego kosztów uzyskania przychodów, o których mowa jest w treści art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ?

6. Czy Wnioskodawca, udzielając Pożyczek na rzecz Współpracowników, jest podatnikiem podatku od niektórych instytucji finansowych i tym samym jest zobowiązany do zapłaty tego podatku ?

Niniejsza interpretacja dotyczy pytania 6 w zakresie podatku od niektórych instytucji finansowych. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od towarów i usług oraz podatku od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 6.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na pytanie nr 6 powinna być przecząca - Wnioskodawca, udzielając Pożyczek na rzecz Współpracowników, nie jest podatnikiem podatku od niektórych instytucji finansowych i tym samym nie jest zobowiązany do zapłaty tego podatku.

Stanowisko Wnioskodawcy oparte jest na następującej wykładni przepisów prawa podatkowego.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że Wnioskodawca, na podstawie postanowień Programu pożyczkowego, będzie udzielał Pożyczek na rzecz jego Pracowników oraz Współpracowników, z którymi łączą go umowy prawa cywilnego.

Odnośnie posiadania przez Wnioskodawcę, jako pracodawcę, statusu podatnika w myśl Ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (Ustawa o podatku bankowym) Wnioskodawca podziela w całości stanowisko zajęte przez Ministra Finansów w treści interpretacji ogólnej z dnia 3 marca 2016 r. (PK1.8201.1.2016) (interpretacja ogólna), w którym to piśmie Minister Finansów trafnie uznał, że podatnik, udzielający pożyczki własnym pracownikom, nie spełnia kryteriów do objęcia go Ustawą o podatku bankowym.

W ocenie Wnioskodawcy nie będzie on posiadał statusu podatnika podatku bankowego także w przypadku udzierania przez niego Pożyczek na rzecz Współpracowników.

Jak wynika bowiem z treści obowiązujących przepisów prawa ustawodawca, wprowadzając przepisy Ustawy o podatku bankowym, nie kierował się intencją objęcia tym podatkiem przedsiębiorstw udzielających pożyczek własnym pracownikom lub współpracownikom. Na okoliczność tą wskazał także Minister Finansów w treści ww. Interpretacji ogólnej i podkreślił, że w toku wykładni przepisów Ustawy o podatku bankowym niezbędne jest odwołanie się do regulacji obowiązujących na gruncie Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Ustawa o kredycie konsumenckim).

Zgodnie bowiem z treścią art. 4 pkt 9 Ustawy o podatku bankowym podatnikami tego podatku są m.in.: instytucje pożyczkowe w rozumieniu art. 5 pkt 2a Ustawy o kredycie konsumenckim. Zgodnie zaś z tą ustawą instytucja pożyczkowa to kredytodawca inny niż:

W treści tejże interpretacji ogólnej Minister Finansów trafnie zauważył, że Ustawa o kredycie konsumenckim stanowi, iż instytucją pożyczkowa musi spełniać szereg wymogów formalnych tj. działać w odpowiedniej formie prawnej (sp. z o.o., spółka akcyjna) oraz złożyć oświadczenia, że podmiot ten zamierza prowadzić działalność gospodarczą w zakresie udzielania kredytów konsumenckich jako instytucja pożyczkowa.

Trzeba także pamiętać, że w myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 Ustawy o kredycie konsumenckim ustawy tej nie stosuje się m.in. do umów o kredyt udzielany wyłącznie pracownikom zatrudnionym u danego pracodawcy w ramach działalności dodatkowej, w której pracownik nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania lub jest zobowiązany do zapłaty rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania niższej od powszechnie stosowanych na rynku.

Na bazie powyższego Minister Finansów uznał, że z kręgu podatników Podatku bankowego wyłączono przedsiębiorstwa udzielające pożyczek pracownikom np. w ramach przepisów o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Jednocześnie, istniejące w Ustawie o kredycie konsumenckim odwołanie do definicji kredytodawcy w rozumieniu Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny precyzuje, że za kredytodawcę uważa się przedsiębiorcę, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu.

W oparciu o przywołane w tym miejscu regulacje Minister Finansów ocenił, że podatnik udzielający pożyczki własnym pracownikom nie spełnia więc powyższych wymogów, dlatego nie może zostać uznany za instytucję pożyczkową, która będzie podlegała podatkowi od niektórych instytucji finansowych.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższą konkluzję, zaprezentowaną przez Ministra Finansów na gruncie relacji pracodawca - pracowników, należy rozciągnąć także na sytuację w której Wnioskodawca będzie udzielał pożyczek na rzecz osób fizycznych, które nawiązały z nim współpracę w oparciu o umowy prawa cywilnego. Pamiętać bowiem należy, że z treści przywołanej w tym miejscu Interpretacji ogólnej wynika, iż intencją ustawodawcy podatkowego było aby przepisy Ustawy o podatku bankowym dotyczyły wyłącznie takich podmiotów, które w sposób zarobkowy zajmują się udzielaniem kredytów. Z zakresu opodatkowania w ramach tej ustawy wyłączone miały zaś zostać podmioty, które w ramach działalności pobocznej będą udzielać nieoprocentowanych pożyczek na rzecz swoich pracowników czy też współpracowników. W takim bowiem przypadku nie mamy do czynienia z podejmowaniem tych czynności przez Wnioskodawcę w celach zarobkowych - nie będzie on bowiem pobierał odsetek od pożyczonej kwoty. Tym samym prowadzi to do konkluzji, że Wnioskodawca, udzielając Pożyczek na rzecz Współpracowników, nie jest podatnikiem Podatku bankowego i nie jest zobowiązany do zapłaty tego podatku.

W ocenie Wnioskodawcy jego stanowisko potwierdza pośrednio także treść pismo z dnia 12 maja 2016 r. wydanego przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (BPB-1-3/4510-253/16/JKT), w którym organ ten uznał, że pożyczki udzielane w ramach ZFŚS nie stanowią podstawy do uznania pracodawcy za podatnika Podatku bankowego. Co prawda w niniejszym przypadku nie mamy do czynienia z udzielaniem przez Wnioskodawcę pożyczek w ramach ZFŚS tym nie mniej treść wskazanej interpretacji jednoznacznie wskazuje, że ratio legis tejże regulacji prawnej.

Uzupełniająco Wnioskodawca chciałby zauważyć, że nawet gdyby uznać, że Wnioskodawca spełnia warunki do uznania go za instytucję pożyczkową o której mowa jest w treści art. 5 pkt 2a Ustawy kredycie konsumenckim (czemu Wnioskodawca zaprzecza), to nie można go uznać za podmiot zobowiązany do zapłaty tegoż podatku gdyż w myśl art. 5 ust. 3 Ustawy o podatku bankowym, w przypadku podmiotów będących instytucjami pożyczkowymi, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy - ponad kwotę 200 min zł - wartość tę oblicza się łącznie dla wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą. Wnioskodawca nie przekracza tak zdefiniowanego progu kwotowego i w związku z tym w jego przypadku brak jest podstawy opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie nie uznania za podatnika podatku od niektórych instytucji finansowych Wnioskodawcy udzielającego Pożyczek na rzecz Współpracowników-za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, że interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.