1462-IPPB4.4511.1372.2016.1.PP - Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2016 r. (data wpływu 16 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 16 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na mocy prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 3 października 2013 r. między Danutą B. ("Wnioskodawczyni") a jej mężem Jerzym B. ("Mąż"), razem dalej zwani "Małżonkami", od 17 stycznia 2013 r. obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej. Skutkiem wskazanego wyroku Sądu Rejonowego majątek wspólny Małżonków stał się ich współwłasnością, przy czym udział każdego z małżonków wynosił 1/2. Od dnia zawarcia małżeństwa do momentu ustanowienia rozdzielności majątkowej między Małżonkami istniała wspólność majątkowa.

W skład wspólnego majątku Małżonków wchodziły następujące prawa majątkowe nabyte ze środków wspólnych w trakcie trwania małżeństwa:

Na podstawie zawartej 13 września 2016 r. w formie aktu notarialnego umowy o podział majątku wspólnego Małżonkowie dokonali zgodnego podziału ww. składników majątku objętego wspólnością ustawową obowiązującą ich do dnia 16 stycznia 2013 r., w taki sposób, że Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką Nieruchomości gruntowej zabudowanej (punkt a powyżej) o wartości poniżej wartości przypadającego jej udziału w majątku dorobkowym małżeńskim, natomiast jej Mąż wyłącznym właścicielem pozostałych nieruchomości wchodzących uprzednio w skład majątku wspólnego. Mąż Wnioskodawczyni został zobowiązany do dokonania spłaty, której dokonał wpłacając oznaczoną kwotę zgodnie z umową o podział majątku wspólnego na rachunek depozytowy kancelarii notarialnej.

Wnioskodawczyni planuje w przyszłości sprzedać nieruchomość, którą wraz z Mężem nabyli w 1975 r. do majątku wspólnego, a która przypadła Wnioskodawczyni w wyniku zawarcia umowy o podziale majątku wspólnego. Przy czym może nastąpić sytuacja, że sprzedaż Nieruchomości nastąpi przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym Małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym sprzedaż nieruchomości, nabytej do majątku wspólnego Małżonków, przypadłej Wnioskodawczyni w wyniku dokonania podziału majątku wspólnego, która będzie mieć miejsce w ciągu 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym Małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego, nie stanowi źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT i nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż nieruchomości, nabytej do majątku wspólnego małżonków, przypadłej Wnioskodawczyni w wyniku dokonania podziału majątku wspólnego, która będzie mieć miejsce w ciągu 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym Małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego, nie stanowi źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT i nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Wynika to z faktu, że Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość do majątku wspólnego w 1975 r., a zatem niezależnie od momentu dokonania sprzedaży, sprzedaż będzie mieć miejsce po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawczyni

Wedle art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Na mocy zaś art. 30e ust. 1 Ustawy o PIT od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Powyższe oznacza, że źródłem uzyskania przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, jeżeli zbycie nastąpi przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości. Jeżeli natomiast odpłatne zbycie nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, to a contrario osiągnięte z tego tytułu przysporzenie nie będzie stanowiło dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Mając na względzie przedstawione powyżej przepisy istotnym dla ustalenia, czy dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie art. 30e ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT jest określenie, kiedy Wnioskodawczyni nabyła tę Nieruchomość w całości.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.) ("k.r.o.") z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Charakter prawny wspólności ustawowej określa art. 35 k.r.o., który stanowi, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Powyższe oznacza, że wspólność ustawowa małżonków jest wspólnością tzw. niepodzielnej ręki, tj. udziały w niej nie są określone w czasie jej trwania, a małżonkowie nie mogą nimi rozporządzać. Wspólność ustawowa trwa między małżonkami co do zasady przez cały okres trwania małżeństwa, chyba że dojdzie do zawarcia umowy ustanawiającej rozdzielność (art. 51 k.r.o.), sądowego jej zniesienia (art. 52 k.r.o.), ustania wspólności z mocy prawa na skutek ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków (art. 53 § 1 k.r.o.), ustania wspólności na skutek orzeczenia separacji (art. 54 § 1 k.r.o.).

Zgodnie z art. 50 (1) k.r.o. w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równie, chyba, że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Oznacza to, że wraz ze zniesieniem współwłasności przedmioty należące do majątku wspólnego małżonków stają się ich współwłasnością w częściach równych, a stosunki między nimi jako współwłaścicielami regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, 585) ("k.c.") dotyczące współwłasności w częściach ułamkowych.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych (m.in. wyrok NSA z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3483/13, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 10 lutego 2015 r. sygn. I SA/Gd 1482/14) za datę nabycia, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT nie uznaje się daty przyznania rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeżeli podział taki jest ekwiwalentny w naturze, tj. nie towarzyszą mu spłaty, dopłaty lub wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się również szczegółowo w kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości otrzymanej w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, gdy podział majątku wspólnego nie jest ekwiwalentny. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lipca 2015 r., sygn. akt II FSK 932/13: "w przypadku, gdy przedmiotem podziału majątku dorobkowego małżonków jest więcej niż jedna rzecz lub prawo, dla obliczenia udziału nabytego w drodze podziału majątku wspólnego w tych rzeczach lub prawach należy obliczyć wartość całego udziału podatnika w majątku dorobkowym małżeńskim, czyli zsumować wartość udziałów nabytych w każdej rzeczy czy prawie (wartość udziałów w poszczególnych rzeczach może być wszakże różna, bo zależeć będzie od wartości każdej z nich). Dopiero suma wartości tych udziałów będzie odzwierciedlała udział nabyty w drodze istniejącej uprzednio wspólności majątkowej małżeńskiej. Następnie należy ustalić wartość udziału w poszczególnych rzeczach lub prawach, jakie podatnik otrzymał w drodze podziału majątku dorobkowego. Jeśli z porównania wartości udziału nabytego w czasie trwania związku małżeńskiego z udziałem nabytym na podstawie ugody sądowej o podział majątku dorobkowego powstanie nadwyżka wartości tak otrzymanych praw lub rzeczy ponad wartość udziału w majątku wspólnym małżonków, to tylko ta nadwyżka będzie podlegała opodatkowaniu z uwagi na fakt, że nabycie w tej części powinno być utożsamiane z datą dokonania podziału majątku wspólnego małżonków."

WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 3 marca 2015 r. sygn. I SA/Bd 1349/14 wypowiedział się wprost, że "majątek wspólny może przecież tworzyć wiele nieruchomości a wówczas rozdysponowanie jedną z nich na wyłączną własność jednego z małżonków mieścić się będzie w jego udziale".

Z powołanych orzeczeń sądów administracyjnych wynika, że jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału majątku wspólnego mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim to datą nabycia nieruchomości jest data nabycia do majątku wspólnego w czasie trwania związku małżeńskiego. Jeżeli natomiast wartość nieruchomości otrzymanej przez byłego małżonka przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Odniesienie przytoczonych powyżej przepisów oraz utrwalonego stanowiska sądów administracyjnych do opisanego zdarzenia przyszłego prowadzi do wniosku, że do momentu dokonania podziału majątku Wnioskodawczyni oraz jej Mąż byli współwłaścicielami w częściach równych każdej z objętych uprzednio wspólnością ustawową nieruchomości. W wyniku zawarcia umowy o podział majątku wspólnego zawartej dnia 13 września 2016 r. Małżonkowie dokonali zgodnego podziału majątku objętego wspólnością ustawową obowiązującą ich do dnia 16 stycznia 2013 r., w taki sposób, że Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką przedmiotowej Nieruchomości gruntowej zabudowanej (o wartości poniżej wartości przypadającego jej udziału w majątku dorobkowym małżeńskim). Zgodnie z umową o podział majątku wspólnego zawartej w formie aktu notarialnego 13 września 2016 r. Mąż dokonał spłaty na rzecz Wnioskodawczyni.

Porównanie wartości udziału nabytego w czasie trwania związku małżeńskiego z udziałem nabytym na podstawie umowy o podziale majątku dorobkowego wskazuje, że udział Wnioskodawczyni uzyskany w toku podziału majątku wspólnego jest niższy niż wartość udziału przysługującego Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim.

W tak przedstawionym stanie faktycznym, mając na względzie, że wartość przedmiotowej Nieruchomości gruntowej niezabudowanej nie przekroczyła wartości udziału Wnioskodawczyni we wspólnym majątku dorobkowym małżeńskim, należy uznać, że Wnioskodawczyni w całości nabyła przedmiotową zabudowaną Nieruchomość gruntową w 1975 r. Tym samym sprzedaż przedmiotowej Nieruchomości gruntowej nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT i nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 30e ust. 1 Ustawy o PIT.

Stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie w wydawanych rozstrzygnięciach organów podatkowych, które wskazują że otrzymanie nieruchomości w toku podziału majątku wspólnego, jeżeli wartość tej nieruchomości jest mniejsza niż wartość udziału małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim oznacza, że przy sprzedaży tej nieruchomości datą jej nabycia jest data nabycia do majątku wspólnego. Organy podatkowe wskazują że otrzymanie spłaty od drugiego małżonka przy podziale majątku wspólnego stanowi dodatkowe potwierdzenie, że wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim. Powyższe, zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych oznacza, że datą nabycia rzeczy jest data jej nabycia do majątku wspólnego małżonków. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 10 marca 2016 r., Nr ITPB4/4511-742/15/JG wskazał, że: "gdy przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków jest więcej niż jeden składnik majątku wchodzący w skład majątku dorobkowego małżonków wówczas, aby ustalić czy podział był ekwiwalentny w naturze lub czy wartość otrzymanych przez małżonka w wyniku podziału majątku rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał mu w majątku wspólnym należy w pierwszej kolejności zsumować wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi i podzielić na pół oraz ustalić wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków. (...) podział majątku wspólnego w przypadku Wnioskodawczyni nie był ekwiwalentny w naturze, czego potwierdzeniem jest spłata otrzymana od byłego małżonka, do której został on zobowiązany przez sąd, a wartość majątku jaki przypadł Wnioskodawczyni w wyniku podziału nie przewyższała wartości udziału, jaki przysługiwał jej w majątku dorobkowym małżeńskim. W konsekwencji, w sytuacji opisanej we wniosku, dokonane przez Wnioskodawczynię w 2015 r. odpłatne zbycie nieruchomości nie stanowi źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego."

W konsekwencji Wnioskodawczyni uważa, że Jej stanowisko należy uznać za prawidłowe w zakresie w jakim sprzedaż Nieruchomości, nabytej do majątku wspólnego Małżonków, przypadłej Wnioskodawczyni w wyniku dokonania podziału majątku wspólnego, mająca miejsce w ciągu 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym Małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego, nie stanowi źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT i nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Wynika to z faktu, że Wnioskodawczyni nabyła Nieruchomość do majątku wspólnego w 1975 r., a zatem niezależnie od momentu dokonania sprzedaży, sprzedaż będzie mieć miejsce po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo wskazać należy, że wydając na podstawie art. 14b Ordynacji podatkowej interpretację indywidualną organ podatkowy opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, w związku z czym nie prowadzi postępowania dowodowego.

Jeśli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu

na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.