1462-IPPB2.4514.12.2017.2.MM - Opodatkowanie podatkiem PCC zawarcia umowy cash poolingu oraz czynności dokonywanych na jej podstawie.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2017 r. (data wpływu 11 stycznia 2017 r.) uzupełniony pismem z dnia 30 stycznia 20 r. (data wpływu 2 lutego 2017 r.) na wezwanie z dnia 24 stycznia 2017 r. Nr 1462-IPPB2.4514.12.2017.1.MM o wydanie interpretacji interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 11 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: "Wnioskodawca", "Spółka" lub "Lider") jest spółką osobową z siedzibą na terytorium Niemiec. Spółka należy do grupy kapitałowej (dalej: "Grupa"). Spółka zamierza przystąpić do systemu zarządzania płynnością finansową typu cash pooling (dalej: "System"), w którym będzie pełnić funkcję leadera. Oprócz Wnioskodawcy do Systemu przystąpią również inne zagraniczne spółki należące do Grupy (dalej pojedynczo: "Zagraniczna Spółka" lub łącznie: "Zagraniczne Spółki") oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (dalej: "Polska Spółka"). Wnioskodawca, Zagraniczne Spółki oraz Polska Spółka będą dalej określane łącznie jako "Uczestnicy" lub osobno również jako "Uczestnik".

Podstawą funkcjonowania Systemu będzie umowa o skoncentrowanie środków finansowych (dalej: "Umowa cash poolingu" lub "Umowa") zawarta przez Uczestników z podmiotem trzecim - bankiem z siedzibą w Niemczech (dalej: "Bank").

Umowa cash poolingu będzie umową zbiorową, zawartą pomiędzy Bankiem oraz Uczestnikami. W oparciu o Umowę cash poolingu Bank świadczyć będzie usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, mające na celu ułatwienie Wnioskodawcy oraz poszczególnym spółkom z Grupy wspólne zarządzanie środkami pieniężnymi.

Lider będzie reprezentował pozostałych Uczestników w relacjach z Bankiem, związanych m.in. z zawarciem Umowy oraz bieżącym funkcjonowaniem Systemu. Lider poza pełnieniem funkcji leadera będzie również uczestnikiem Systemu (tzn. System będzie funkcjonował przy zaangażowaniu środków finansowych Lidera).

Przystąpienie przez Spółkę oraz pozostałych Uczestników do Systemu ma na celu zapewnienie optymalnego korzystania ze środków finansowych w ramach Grupy i tym samym umocnienia konkurencyjności Grupy na rynku.

Umowa będzie umową tzw. cash poolingu rzeczywistego, tzn. jej funkcjonowanie będzie wiązało się z faktycznymi, automatycznymi przelewami pieniężnymi między rachunkami bankowymi Uczestników oraz rachunkiem bankowym Lidera. System będzie realizowany według następującego schematu, obejmującego konsolidację, rachunków bankowych Lidera z rachunkami bankowymi pozostałych Uczestników:

* Lider jest właścicielem niemieckiego rachunku bankowego w Banku (dalej: "Rachunek

* (Lidera"), używanego do przeprowadzenia rozliczeń Systemu z Bankiem;

* Polska Spółka oraz Zagraniczne Spółki są właścicielami "lokalnych" rachunków bankowych w bankach w krajach swojej siedziby (dalej: "Rachunki Pozostałych Uczestników");

* Jeżeli na koniec danego dnia roboczego którykolwiek z Rachunków Pozostałych Uczestników będzie wykazywał saldo dodatnie, wszelkie środki znajdujące się na tych rachunkach zostaną automatycznie, za pośrednictwem przejściowych rachunków w Banku, przekazane na Rachunek Lidera;

* Jeżeli na koniec danego dnia roboczego którykolwiek z Rachunków Pozostałych Uczestników będzie wykazywał saldo ujemne, przedmiotowe saldo zostanie automatycznie wyrównane ze środków zgromadzonych na Rachunku Lidera pochodzących z Rachunków Pozostałych Uczestników lub ze środków zgromadzonych przez samego Lidera;

* Konsolidacja rachunków bankowych będzie obejmowała również salda na Rachunku Lidera (tzn. środki zgromadzone na Rachunku Lidera mogą posłużyć do wyrównania sald ujemnych na Rachunkach Pozostałych Uczestników; Rachunek Lidera może również wykazywać saldo ujemne, podlegające wyrównaniu ze środków pochodzących z powyższych rachunków bankowych);

* Na początku następnego dnia roboczego stan na poszczególnych rachunkach zostanie przywrócony do stanu na Rachunkach sprzed dokonania konsolidacji.

Spółce będą przysługiwały odsetki z tytułu udostępniania przez Spółkę w ramach Systemu należących do Spółki środków zgromadzonych przez Spółkę na Rachunku Lidera na rzecz innych Uczestników Systemu. Z kolei w przypadku, gdy Spółka będzie korzystała ze środków dostępnych na rachunkach pozostałych Uczestników (tzn. jeżeli ujemne saldo na Rachunku Lidera zostanie pokryte ze środków pozostałych Uczestników), Spółka będzie zobowiązana do zapłaty z tego tytułu odsetek, które będą rozdzielane między Uczestników.

W Systemie zaangażowane będą jedynie środki finansowe Uczestników (w tym Lidera); zasadniczo nie przewiduje się, aby System obejmował udostępnianie dodatkowych środków finansowych przez Bank (tzn. kredytów na - pokrycie sald ujemnych).

Przedmiotowy wniosek obarczony był brakami formalnymi. W związku z tym pismem z dnia 24 stycznia 2017 r. Nr 1462-IPPB2.4514.12.2017.1.MM wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania w celu doprecyzowania przedstawionego zdarzenia przyszłego, poprzez wskazanie:

1. czy czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) przybiorą postać którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym pożyczek i depozytu nieprawidłowego)?

Wezwanie z dnia 24 stycznia 2016 r. Nr 1462-IPPB2.4514.12.2017.1.MM skutecznie doręczono. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie, pismem z dnia 30 stycznia 2017 r. (data nadania 30 stycznia 2017 r., data wpływu 2 lutego 2017 r.), w którym wskazał:

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż celem zapytania Wnioskodawcy zaprezentowanego we wniosku jest właśnie uzyskanie potwierdzenia, że argumentacja Spółki przedstawiona we wniosku i przytoczona poniżej jest prawidłowa tj. w szczególności, że zaprezentowane przez Wnioskodawcę czynności dokonywane w ramach Umowy cash pooling nie stanowią żadnej z czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu p.c.c.

Tak jak przedstawiono we wniosku w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy, zdaniem Wnioskodawcy, usługi zarządzania płynnością finansową nie przybiorą postaci żadnej z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o p.c.c.

W szczególności, jak zostało wskazane przez Wnioskodawcę we wniosku, zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane na podstawie Umowy cash poolingu nie wypełnią definicji umowy pożyczki oraz umowy depozytu nieprawidłowego i dlatego nie będą podlegały opodatkowaniu p.c.c.

Wnioskodawca pragnie zauważyć, iż uczestnictwo w Systemie spowoduje powstanie określonych praw i obowiązków dla Uczestników, w tym Wnioskodawcy. Jednakże, zdaniem Wnioskodawcy, nie dojdzie w tym przypadku do zawarcia/realizacji umowy pożyczki ani depozytu nieprawidłowego z uwagi na brak zobowiązania do przeniesienia określonej ilości środków pieniężnych przez danego Uczestnika na określony podmiot. Zawierając Umowę cash pooling Uczestnicy nie wiedzą czy ich środki zostaną wykorzystane i ewentualnie przez który podmiot. W konsekwencji, w przypadku Umowy cash pooling nie wystąpią kluczowe elementy konstytuujące umowy pożyczki lub depozytu nieprawidłowego, tj. określony przedmiot i strona transakcji.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, skoro Umowa cash pooling nie przyjmie charakteru żadnej z czynności wymienionych w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie nie będą podlegać opodatkowaniu p.c.c. W konsekwencji, uczestnictwo w Systemie oraz czynności wykonywane w jego ramach nie powinny rodzić dla Wnioskodawcy obowiązku podatkowego na gruncie przepisów o p.c.c.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie Umowy oraz czynności wykonywane na jej podstawie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (p.c.c.)?

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie Umowy cash poolingu oraz czynności dokonywane na podstawie Umowy nie będą podlegać opodatkowaniu p.c.c., ponieważ Umowa cash poolingu nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, zdefiniowanym w art. 1 ustawy o p.c.c.

Ustawa o p.c.c. zawiera enumeratywny katalog czynności objętych opodatkowaniem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Z kolei, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o p.c.c. opodatkowaniu podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania p.c.c. oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną.k.c. nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. Przedstawiona w niniejszym wniosku konstrukcja Systemu, jako sposobu zarządzania środkami finansowymi Uczestników Systemu oraz czynności wykonywane w ramach Systemu nie wyczerpują istotnych znamion czynności cywilnoprawnych, wskazanych w art. 1 ustawy o p.c.c.

Zdaniem Spółki, celem ustawodawcy tworzącego opisywaną normę prawną w takiej właśnie postaci było precyzyjne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Treść Umowy wskazuje, że jest to rozbudowany system rozliczeń finansowych w obrębie danej grupy kapitałowej. Nie jest to zatem żadna z umów wymienionych w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu p.c.c.

W szczególności czynności wykonywane na podstawie Umowy cash poolingu nie wypełnią definicji umowy pożyczki oraz umowy depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z kolei w myśl art. 845 k.c. jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Pomimo tego, iż uczestnictwo w Systemie spowoduje powstanie określonych praw i obowiązków dla Uczestników, w tym Wnioskodawcy, to jednak, zdaniem Wnioskodawcy, nie dojdzie w tym przypadku do zawarcia/realizacji umowy pożyczki ani depozytu nieprawidłowego z uwagi na brak zobowiązania do przeniesienia określonej ilości środków pieniężnych przez danego Uczestnika na określony podmiot. Zawierając Umowę Uczestnicy nie wiedzą czy ich środki zostaną wykorzystane i ewentualnie przez który podmiot. W konsekwencji w przypadku Umowy nie wystąpią kluczowe elementy konstytuujące umowy pożyczki lub depozytu nieprawidłowego, tj. określony przedmiot i strona transakcji.

Zatem skoro Umowa nie przyjmie charakteru żadnej z czynności wymienionych w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie nie będą podlegać opodatkowaniu p.c.c. W konsekwencji uczestnictwo w Systemie oraz czynności wykonywane w jego ramach nie będą rodzić dla Wnioskodawcy obowiązku podatkowego na gruncie przepisów o p.c.c.

Podsumowując Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zawarcie Umowy jak i czynności wykonywane na jej podstawie nie będą podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Stanowisko analogiczne do przedstawionego powyżej potwierdza jednolita linia orzecznicza organów podatkowych, i tak przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2016 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. 2461-IBPB-2-1.4514.517.2016.1.HK), organ stwierdził, że: skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową (umowa cash poolingu rzeczywistego), do której przystąpi Wnioskodawca oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Podobne stanowisko zostało wyrażone m.in. w następujących interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach:

* w interpretacji indywidualnej z dnia 7 listopada 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-2-1.4514.498.2016.1.MZ),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-2-1.4514.501.2016.1.BJ),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 28 października 2016 r. (sygn. 24614BPB-2-1.4514.440.2016.1.MZ),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 19 października 2016 r. (sygn. IBPB-2-1/4514-432/16-1/MZ),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 7 października 2016 r. (sygn. 1462-IPPB2.4514.468.2016.1.JG1),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 28 września 2016 r. (sygn. IPPB2/4514-401/16-4/JG1),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 20 września 2016 r. (sygn. IBPB-2-1/4514-413/16-1/BJ),

* w interpretacji indywidualnej z dnia 2 września 2016 r. (sygn. IBPB-2-I/4514-351/16-I/Asz).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.