1462-IPPB2.4511.772.2016.1.KW1 - PIT w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów podróży służbowej radnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2016 r. (data wpływu 12 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów podróży służbowej radnego - jest prawidłowe.

W dniu 12 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów podróży służbowej radnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Radni Powiatu pełniąc swoje funkcje na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 814) oraz na podstawie Statutu Powiatu wyjeżdżają w podróże służbowe krajowe i zagraniczne oraz uczestniczą w szkoleniach tematycznych, seminariach, konferencjach i różnych imprezach kulturalnych, sportowych itp. organizowanych i opłacanych przez Powiat. Ponadto radni w celu sprawowania swojej funkcji korzystają z artykułów biurowych oraz przeprowadzają rozmowy telefoniczne związane z zagadnieniami sprawowanej przez siebie funkcji radnego na koszt Powiatu. Radni zobowiązani są brać udział w pracach rady i komisji oraz innych instytucji samorządowych do których zostali wybrani lub desygnowani.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym powiat posiada osobowość prawną. W art. 9 ust. 1 tej ustawy organem stanowiącym i kontrolnym w powiecie jest rada powiatu. Do właściwości rady powiatu należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania powiatu. Szeroki zakres uprawnień rady powiatu w skład której wchodzą wszyscy radni określony został w art. 12 ww. ustawy o samorządzie powiatowym. Zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym na zasadach ustalonych przez radę powiatu radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określono, że zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych są diety i inne należności za czas podróży osoby nie będącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13. W ust. 13 pkt 4 określono, że ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5 w związku z wykonywaniem tych funkcji. W przypadku potraktowania ich jako kosztów uzyskania przychodów będą stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W art. 13 pkt 5 określono, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. W art. 10 ust. 1 pkt 2 określono, że źródłami przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestnictwem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej.

O pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwa jako obywatel zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy zaś do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, a takimi niewątpliwie są obowiązki radnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z powyższym powstaje pytanie: czy do zwrotu kosztów podróży służbowej radnego - zarówno krajowej jak i zagranicznej ma zastosowanie zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych określone w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b w związku z art. 21 ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Powiatu - jeżeli zgodnie z art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - radny wykonuje swoje funkcje społeczne i traktowany jest jako osoba niebędąca pracownikiem (co wynika z art. 21 ust. 13 pkt 4 ww. ustawy) - to zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) przychody z tytułu podróży służbowej odbytej przez radnego są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednym ze źródeł przychodów, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jest działalność wykonywana osobiście. Stosownie do treści art. 13 pkt 5 przywołanej ustawy, za przychody z takiej działalności uważa się m.in. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7, czyli przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Radni Powiatu pełniąc swoje funkcje na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 814) oraz na podstawie Statutu Powiatu wyjeżdżają w podróże służbowe krajowe i zagraniczne oraz uczestniczą w szkoleniach tematycznych, seminariach, konferencjach i różnych imprezach kulturalnych, sportowych itp. organizowanych i opłacanych przez Powiat. Ponadto radni w celu sprawowania swojej funkcji korzystają z artykułów biurowych oraz przeprowadzają rozmowy telefoniczne związane z zagadnieniami sprawowanej przez siebie funkcji radnego na koszt Powiatu. Radni zobowiązani są brać udział w pracach rady i komisji oraz innych instytucji samorządowych do których zostali wybrani lub desygnowani.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 814 z późn. zm.) powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Z kolei art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym stanowi, że powiat ma osobowość prawną. W myśl art. 8 ust. 2 ww. ustawy organami powiatu są; rada powiatu oraz zarząd powiatu. Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym (art. 9 ust. 1 ww. ustawy). Zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym radni powiatu wybierani są w wyborach bezpośrednich.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "obowiązków społecznych lub obywatelskich". Jednakże zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U 6/97) "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie". Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego mimo, że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego powiatu, który jako reprezentant społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Zatem, należy wskazać, że co do zasady - przychody otrzymane z tytułu pełnienia obowiązków radnego powiatu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Niemniej jednak, ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

W myśl art. 21 ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powyższy przepis stosuje się jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

W tym miejscu należy odwołać się do art. 21 ust. 5b ustawy o samorządzie powiatowym, zgodnie z którym Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych radnych, uwzględniając celowość zwrotu rzeczywiście poniesionych wydatków związanych z wykonywaniem mandatu oraz ułatwienie dokonywania rozliczeń. Radnych powiatu obowiązuje Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2010 r. w sprawie sposobu ustalania należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych radnych powiatu (Dz. U. z 2000 r. Nr 66, poz. 799 z późn. zm.). Zgodnie z § 8 powyższego rozporządzenia, do sposobu ustalania należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowej radnych poza granicami kraju stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. W omawianym przypadku jest to obowiązujące rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że należności przysługujące radnemu z tytułu wydatków poniesionych w czasie odbywanej przez niego podróży służbowej krajowej i zagranicznej, będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - do wysokości limitów wskazanych w powołanych powyżej rozporządzeniach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.